Watchtower LAIBRARE YA PA INTANETI
Watchtower
LAIBRARE YA PA INTANETI
Cibemba
  • BAIBOLO
  • IMPAPULO
  • UKULONGANA
  • w98 11/15 amabu. 4-7
  • Ifyo Bamalaika Bengamwafwa

Vidio mulefwaya tamuli

Mukwai yafilwa ukutambika

  • Ifyo Bamalaika Bengamwafwa
  • Ulupungu lwa kwa Kalinda—1998
  • Utumitwe utunono
  • Ifipalileko
  • Ukutandalilwa na Bamalaika
  • Bushe Tufwile Ukulomba Bamalaika Ukutwafwa?
  • Ukwipusha Lesa
  • Bamalaika ne Mibele Isuma
  • Bamalaika Abalinda
  • Ubukombe Ubusendwa na Bamalaika
  • Ifyo Bamalaika Batwafwa
    Ulupungu lwa kwa Kalinda—2006
  • Bamalaika—“Mipashi ya Kubombela Abantu”
    Ulupungu lwa kwa Kalinda—2009
  • Ifyo Bamalaika Bengamwafwa
    Ulupungu lwa kwa Kalinda (Ulwa bantu bonse)—2017
  • Ukwafwiwa Kuli Bamalaika Ba Kwa Lesa
    Sambilila Kuli Kasambilisha Mukalamba
Moneni na Fimbi
Ulupungu lwa kwa Kalinda—1998
w98 11/15 amabu. 4-7

Ifyo Bamalaika Bengamwafwa

ICEBO ca kwa Lesa calishininkisha ukuti bamalaika eko baba. Citweba ukuti kwalibako amamilioni ya ifi fibumbwa fya mupashi. Umubomfi wa kwa Yehova Lesa, Daniele amwene cimonwa ca fya mu muulu no kulemba ukuti: “Bamalaika amakana ikana balemupyungila [Lesa], na makana ikumi ukufushiwa ku makana ikumi nabeminina pa cinso cakwe.”—Daniele 7:10.

Moneni ukuti ubulondoloshi bwa kwa Daniele butwebe fingi pa lwa bamalaika ukucila impendwa fye. Bulangilila no kuti bamalaika balapyungila Lesa. Babomfi bakwe. E mulandu wine, kemba wa malumbo aimbile ati: “Cindikeni Yehova, mwe bamalaika bakwe, mwe mpalume sha maka ishicite cebo cakwe, ukuumfwe shiwi lya cebo cakwe. Cindikeni Yehova, mwe milalo yakwe yonse; mwe bakapyunga bakwe abacite co afwaya.”—Ilumbo 103:20, 21.

Baibolo na kabili itila bamalaika tababumbilwe pe sonde nga abantunse. Yehova ababumbile mu muulu ninshi talabumba ne sonde. Ilyo Lesa ‘apangile icalo, abana baume bonse ba kwa Lesa baliweleshe.’—Yobo 38:4-7.

Bamalaika fibumbwa fya mupashi—ifishimoneka, ifya maka, ifyacenjela. Muli Baibolo, ishiwi lya ciHebere mal·ʼakhʹ ne lya ciGriki agʹge·los lipilibulwa “malaika” lintu lilelanda pa cibumbwa ca mupashi. Aya mashiwi yasangwa imiku mupepi na 400 muli Baibolo. Yonse yapilibula “inkombe.”

Ukutandalilwa na Bamalaika

Cine cine bamalaika ni nkombe. Nalimo mwalishiba ilyashi lya mu Baibolo pa lwa kwa malaika Gabriele uwamoneke kuli Maria. Amwebele ukuti nangu cingati Maria aali nacisungu, aali no kufyala umwana uwali no kwinikwa Yesu. (Luka 1:26-33) Malaika kabili aile ku bacemi abaali mu mpaanga. Abilishe ukuti: “[Kufyalilwe] imwe lelo Umupusushi, uyo ni Kristu Shikulu.” (Luka 2:8-11) Na kabili, bamalaika batwele ubukombe kuli Hagari, Abrahamu, Lote, Yakobo, Mose, Gideone, Yesu, na bambi abalembwa muli Baibolo.—Ukutendeka 16:7-12; 18:1-5, 10; 19:1-3; 32:24-30; Ukufuma 3:1, 2; Abapingushi 6:11-22; Luka 22:39-43; AbaHebere 13:2.

Moneni ukuti ubukombe bonse ubwatwelwe na bamalaika bwalimo imifwaile ya kwa Lesa te ya bantunse abo bwatwelweko. Bamalaika babombele ukufwaya kwa kwa Lesa ne mitantikile, nga beminishi bakwe. Tabatuminwe na bantunse.

Bushe Tufwile Ukulomba Bamalaika Ukutwafwa?

Bushe caliba fye bwino ukulomba ukwafwa kwa bamalaika lintu twacula? Nga ni fyo, kuti twatemwa ukwishiba ishina lya kwa malaika uwingatwafwilisha bwino. E calenga, ifitabo fishitishiwa fimo fitantika amashina ayatunganishiwa ukuba ya bamalaika abengi, ififulo fyabo, amalumbo, ne ncito shabo. Icitabo cimo citantikwamo ico beta “Bamalaika 10 Abalumbuka,” “bamalaika baishibikwa bwino ku fyalo fya basungu.” Pa mashina palibapo ukupanda amano ukwa kuti ushibate, panono panono ulande shina lya kwa malaika imiku iingi, uleishe cefu, upeeme panono panono, lyena “ipekanye ukulanshanya na wene.”

Lelo, Baibolo yena yalumbula fye amashina yabili aya bamalaika ba kwa Lesa aba busumino, Mikaele na Gabriele. (Daniele 12:1; Luka 1:26) Nalimo umulandu wa kulangisha aya mashina ni pa kuti twishibe ukuti malaika umo umo muntu wa mupashi uwapusanako uwakwate shina, te maka fye iyo.

Calimonwa ukuti bamalaika bamo balikene ukusokolola amashina yabo ku bantunse. Lintu Yakobo aipwishe malaika ishina, talisokolwele. (Ukutendeka 32:29) Lintu Yoshua aipwishe malaika wamutandalile ishina, amwaswike fye ukuti aali “mushika wa mulalo wa kwa Yehova.” (Yoshua 5:14) Lintu abafyashi ba kwa Samsone baipwishe malaika umo ishina lyakwe, atile: “Cinshi ico uleipushishe shina lyandi, apo lyene lya kupesha amano?” (Abapingushi 13:17, 18) Baibolo pa kukanasokolola amashina ya bamalaika, ilatucingilila pa kuti twilabacindikisha no kubapepa. Nga fintu twalamona, taitwebapo ukubalomba ukutwafwilisha.

Ukwipusha Lesa

Baibolo itweba fyonse ifyo tulingile ukwishiba pa mibele mu bwikashi bwa mipashi. Umutumwa Paulo alembele ukuti: “Amalembo yonse yantu yapuutwamo kuli Lesa, kabili ya mulimo ku kusambilisha . . . ukuti umuntu wa kwa Lesa abe uwapwililila, uwaiteyanya ku kubombo mulimo onse usuma.” (2 Timote 3:16, 17) Nga ca kuti Lesa afwaile ukuti twishibe amashina ya bamalaika abengi, nga aliyasokolola mu Cebo cakwe, Baibolo. Kabili nga Lesa alefwaya ukutusambilisha ifya kulanda na bamalaika mwi pepo, nga alipayanya ifyo fyebo mu Malembo.

Lelo Yesu Kristu wene asambilishe ukuti: “Lelo iwe, ilyo ulepepa, ingila mu muputule obe uwa mu kati ka ŋanda, isalako ne ciibi cobe, no kupepa kuli Wiso uuli mu bumfisolo . . . E ico imwe pepeni ifyo, amuti: Shifwe wa mu muulu, ishina lyenu libelwe akatiina.” (Mateo 6:6, 9) Imimwene ya Malembo ni yi: Tatulingile ukwipusha bamalaika nelyo ukubapepa, lelo tufwile ukupepa Kalenga wa bamalaika, Lesa umwine. Ishina lyakwe te nkaama, kabili te kamona ulingile ukulisokolola. Nelyo fye bamo balyesha ukufisa ishina lya bulesa, lilamoneka mu calembwa ca Baibolo ukucila pa miku 7,000. Ica kumwenako, kemba wa malumbo aimbile ukulosha kuli Shifwe wa ku muulu ukuti: “Imwe mweka, ishina lyenu Yehova, mwapulamo pano isonde ponse.”—Ilumbo 83:18.

Yehova taaba uwapamfiwa ica kuti tengatumfwa lintu twamupepa bwino. Baibolo ishininkisha ukuti: “Pantu amenso ya kwa Yehova yalolo ku no ku yalabebeta mu calo conse ku kuilango kuti wa maka ku kwafwa ababa ne mitima ya mpomfu kuli wene.”—2 Imilandu 16:9.

Bamalaika ne Mibele Isuma

Bamalaika tabapingula abantu nga fintu ilingi line ifya kusabankanishishamo amalyashi filanga. Cili icalinga, pantu bamalaika tabalashikwa ukupingula abantunse. Yehova e ‘Kapingula wa bonse,’ nangu cingati “ubupingushi bonse napeelo Mwana,” Yesu Kristu. (AbaHebere 12:23; Yohane 5:22) Nangu cibe fyo, kuti caba cilubo ukutontonkanya ukuti bamalaika tabangwa ku fyo tucita. Yesu atile: “Kubo kusekelela pa cinso ca bamalaika ba kwa Lesa pa mubembu umo uwalapila.”—Luka 15:10.

Kwena, bamalaika te bakutambako fye. Ku kale, baleisa mu kuputunkanya abo Lesa apingula. Ku ca kumwenako, Lesa abomfeshe bamalaika ku konaula Egupti wa kale. Ilumbo 78:49 litila, “atumine muli bene icifukushi ca bukali bwakwe, ukububuka, ne cipyu, no kumanama, impuka ya bamalaika babi.” Mu kupalako, Baibolo ishimika ukuti ubushiku bumo malaika umo mpo aipeye abashilika ba bena Ashuri 185,000.—2 Ishamfumu 19:35.

Mu nshila imo ine, bamalaika bakonaula abo batiinya umutende wa bambi pa kukaanakonka ifipimo fyalungama ifya kwa Lesa. Yesu akeesa “na bamalaika ba maka yakwe mu mulilo uulebilima, ukucite cilandushi ku bakaano kwishiba Lesa, na ku bashinakila mbila nsuma.”—2 Abena Tesalonika 1:7, 8.

Amalembo yalangisha ukuti bamalaika ba busumino bacita ukufwaya kwa kwa Lesa lyonse pa kucita ifyo akambisha no kusumbula ifipimo fyakwe ifyalungama. Kanshi, nga tulefwaya ukwafwiwa na bamalaika, tulingile ukwishiba ukufwaya kwa kwa Lesa no kutulukusha mu mukosha ukukucita.

Bamalaika Abalinda

Bushe bamalaika balitemwa abantu no kubacingilila? Umutumwa Paulo aipwishe ukuti: “Bushe bonse bene [bamalaika] te mipashi ya bubomfi bwa bulesa, iyatumwa ku kupyungila abo abali no kumone pusukilo?” (AbaHebere 1:14) Icasuko caumfwika ku cipusho ca kwa Paulo ni ee.

Aba Hebere batatu Shadraki, Meshaki, na Abednego bapooselwe mwi lungu lyakabisha pa mulandu wa kukaana ukufukamina icimpashanya caimikwe ne Mfumu ya Babele Nebukadnesari. Nangu cibe fyo, balya babomfi ba busumino tabapiile. Lintu Imfumu yaloleshe mwi lungu, yamwene “abantu bane,” kabili yatile “ukumoneka kwa walenga bane kwapalo mwana mwaume wa milungu.” (Daniele 3:25) Pa numa ya myaka, Daniele alipooselwe mu cilindi ca nkalamo pa mulandu wa bucishinka bwakwe. Na o wine tafwile kabili atile: “Lesa wandi natuma malaika wakwe, no kushindiko tunwa twa nkalamo.”—Daniele 6:22.

Lintu icilonganino ca bakonshi ba kwa Kristu capangilwe mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo C.E., bamalaika baliishile na kabili, no kukakula abatumwa mu cifungo. (Imilimo 5:17-24; 12:6-12) Kabili lintu ubumi bwa kwa Paulo bwali mu kayofi pali bemba, malaika amwebele ukuti aali no kufika ku Roma umumi.—Imilimo 27:13-24.

Ababomfi ba kwa Lesa aba muno nshiku balishininwa ukuti bamalaika ba kwa Lesa aba maka abashimoneka eko baba kabili balacingilila, nga fintu bacingilile Elisha na kalume wakwe. (2 Ishamfumu 6:15-17) Cine cine, “malaika wa kwa Yehova acite nkambi ukushinguluka pa bamutiina, no kubapokolola.”—Ilumbo 34:7; 91:11.

Ubukombe Ubusendwa na Bamalaika

Bamalaika tabayangwa fye pa bumi bwa babomfi ba kwa Yehova Lesa, lelo bafwaya no kushininkisha ukuti abantu basambilila pa lwa wene ne fyo afwaya. Umutumwa Yohane alembele ukuti: “E lyo namwene malaika umbi alepupuka mu kati ka muulu, akwete imbila nsuma ya muyayaya ya kubila ku baikala pe sonde, na ku luko lonse no mukowa no lulimi na bantu, alesose shiwi likalamba, ati, Tiineni Lesa, no kumupeelo mucinshi.”—Ukusokolola 14:6, 7.

Bushe mulefwaya ukwishiba ifyaba mu “imbila nsuma ya muyayaya”? Nga ni fyo, ipusheni Inte sha kwa Yehova. Bakatemwa ukulanshanya na imwe.

[Ifikope pe bula 7]

Malaika mu kati ka muulu alebilisha imbila nsuma ya muyayaya. Bushe mulefwaya ukusambilila pa lwa yene?

    Impapulo sha mu Cibemba (1982-2025)
    Isaleni
    Isuleni
    • Cibemba
    • Peleniko Bambi
    • Ifyo Mwingasala
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ifya Kubomfya
    • Amafunde Yesu
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Isuleni
    Peleniko Bambi