Cintu Ubufumu bwa kwa Lesa Bwingapilibula Kuli Iwe
YESU KRISTU asambilishe abakonshi bakwe ukupepa ukuti: “Ubufumu bwenu bwise.” (Mateo 6:10) Fintu ayo mashiwi ilingi line yalungatikwa kuli Lesa kuli abo abaitunga ukuba abakonshi ba kwa Yesu!
Nangu cibe ifyo, Yesu acitile ifyacila na pa kusambilisha fye abasambi bakwe ukupepela Ubufumu bwa kwa Lesa. Acitile Ubufumu umutwe ukalamba uwa mulimo wakwe uwa kushimikila. Na kuba, Encyclopædia Britannica isosa ukuti Ubufumu bwa kwa Lesa “mu cinkumbawile bwalangulukwa ukuba umutwe wa lyashi uwacindamisha uwa kusambilisha kwa kwa Yesu.”
Lintu abakonshi ba kwa Kristu bapepela Ubufumu, cinshi cintu balepepela mu cituntulu? Cinshi cintu Ubufumu bwa kwa Lesa bwingapilibula kuli bene na kuli iwe? Kabili ni shani fintu Yesu abumwene?
Imimwene ya kwa Yesu iya Bufumu
Yesu ilingi line aitile umwine “Umwana wa muntu.” (Mateo 10:23; 11:19; 16:28; 20:18, 28) Ici citucinkulako ulwa kuloshako kwa kwa kasesema Daniele ku “mwana wa muntu.” Ukukuma ku ca kucitika ca mu mulu ica nshita ya ku ntanshi, Daniele asosele ukuti: “Namwene mu fimonwa fya bushiku, moneni, umo uwaba ngo mwana wa muntu aleisa na makumbi ya mu mulu, aisa afika na ku Mukote wa nshiku ne nshiku, e lyo apalamikwa pali wene, no kupeelwo kuteka, no bukata, no bufumu, ukuti abantu na bantu bonse, na bantu ba nko, ne ndimi, bamupyungile.”—Daniele 7:13, 14.
Ukulanda ulwa nshita lintu aali no kupokelela iyi mitekele, Yesu aebele abatumwa bakwe ukuti: “Ilyo Umwana wa muntu akekala pa cipuna ca bukata bwakwe, imwe mwe bankonka mukekala pa fipuna ikumi na fibili aba kupingule mikowa ikumi na ibili ya kwa Israele.” Yesu na kabili asosele ukuti: “Ilyo Umwana wa muntu akesa mu bukata bwakwe, . . . inko shonse shikalonganikwa ku cinso cakwe; kabili akabapaatukanya, ifyo umucemi apaatukanye mpaanga ku mbushi, . . . aba [abashalungama] bakafumapo, bakaya ku kulimunwa kwa muyayaya; lelo abalungami bakaya ku mweo wa muyayaya.”—Mateo 19:28; 25:31, 32, 46.
Ifi ifya kuloshako fya busesemo ku fipuna fya bufumu na mabumba yonse aya nko filangilila ukuti Ubufumu ni kamfulumende umo Yesu na bamo aba bakonshi bakwe bengaba bakateka pa mutundu wa muntu. Iyo kamfulumende kuti yakwata amaka ya kuputunkanya abashalungama mu mfwa. Pe samba lya kuteka kwa Bufumu, nangu cibe ifyo, abo abakongamina ku bulungami kuti bapokelela ica bupe ca kwa Lesa ica bumi bwa muyayaya.
Mu kulengama, lyene, Ubufumu bwa kwa Lesa ni kamfulumende ya ku mulu iyaimikwa na bulesa. Ubufumu te calici, kabili Amalembo tayasuminisha imimwene ya ku calo iya buko. Mu kulundapo, kamfulumende yapeelwa na Lesa taingaba icintu cimo icaba fye mu kati na nkati ka mutima wa muntu. Apantu Ubufumu bwa kwa Lesa ni kamfulumende, taciba cintu cimo mu mutima wesu lintu twapokelela ubuKristu. Lelo mulandu nshi bamo batontonkanishisha ukuti Ubufumu mibele ibimbamo umutima?
Ubufumu mu Kati na Nkati Kesu?
Bamo bayumfwa ukuti Ubufumu bwaba mu mutima wesu pa mulandu wa nshila intu Luka 17:21 yapilibwilwamo na bakapilibula bamo aba Baibolo. Ukulingana na New International Version, Yesu palya asosele ukuti: “Ubufumu bwa kwa Lesa buli mu kati na nkati kenu.”
Muli uku kuloshako The Interpreter’s Dictionary of the Bible ilondolola ukuti: “Nangu cingatila libili libili ilaloshiwako nge ca kumwenako ca ‘kusumina mu fimpa’ nelyo ‘ukubimbwamo kwa ku mupashi’ ukwa kwa Yesu, uku ukwilula kwashintilila maka maka pa bupilibulo bwa kale, ‘mu kati na nkati kenu,’ . . . ukumfwikwa mwi tontonkanyo lishalinga ilya muno nshiku ilya ‘kenu’ nga kuli umo; ‘kenu’ . . . ni ku bengi (Yesu alelanda ku baFarise—icikomo 20) . . . Imfundo ya kuti ubufumu bwa kwa Lesa bwaba mibele ya lwa nkati iya mibele ya muntontonkanya, nelyo iye pusukilo lya umo ilya pa lwakwe, ipusana na mashiwi yashingulukako aya ici cikomo, na kabili ku milembele yonse iya C[ipingo] C[ipya] iya mfundo.”
Utulembo twa pe samba kuli Luka 17:21 muli New International Version tulangilila ukuti amashiwi ya kwa Yesu kuti yapilibulwa ukuti: “Ubufumu bwa kwa Lesa buli pa kati kenu.” Amabupilibulo yambi aya Baibolo yabelengwa ukuti: “Ubufumu bwa kwa Lesa buli pa kati kenu” nelyo “buli mu kati ka imwe.” (The New English Bible; The Jerusalem Bible; Revised Standard Version) Ukulingana na New World Translation of the Holy Scriptures, Yesu asosele ukuti: “Ubufumu bwa kwa Lesa buli mu kati kenu.” Yesu tapilibwile ukuti Ubufumu bwali mu mitima ya baFarise ba cilumba abo alelandako. Ukucila, pamo nga Mesia wapembelelwe pa nshita yalepa kabili Imfumu Yasontwa, Yesu aali pa kati kabo kene. Lelo inshita yaali no kupitapo pa ntanshi Ubufumu bwa kwa Lesa bwali no kwisa.
Lintu Bwali no Kwisa
Abakonshi bamo aba kwa Yesu Kristu balisalwa nga bakateka banankwe mu Bufumu bwa buMesia ubwa mu mulu. Ukupala Yesu, balafwa mu citetekelo kuli Lesa kabili balabuushiwa ku bumi bwa ku mupashi mu mulu. (1 Petro 3:18) Mu kulinganishiwako abanono mu mpendwa, bakaba 144,000 ishamfumu na bashimapepo abashitwa ukufuma mu kati ka mutundu wa muntu. (Ukusokolola 14:1-4; 20:6) Bakateka banankwe aba kwa Yesu basanshamo abatumwa bakwe aba citetekelo.—Luka 12:32.
Ukulanda ku bakonshi bakwe pa kashita kamo, Yesu alaile ukuti: “Bamo ba mu beminine pano tabakasonde mfwa bakasuke abamona Umwana wa muntu aleisa mu bufumu bwakwe.” (Mateo 16:28) Ku ca kusekesha, icikomo cakonkapo cilangilila ukuti ubulayo bwa kwa Yesu bwalifikilishiwe pa numa ya nshiku shinono fye. Lyene abuulile batatu aba mu basambi bakwe no kuninika ulupili kuntu ayalwilwe pa ntanshi yabo, na muli ifyo balimumwene mu cimonwa mu bukata bwa Bufumu. (Mateo 17:1-9) Lelo Ubufumu tabwaimikwe pali ilya nshita. Ni lilali ico cali no kucitika?
Cimo ica filangililo fya kwa Yesu cilangilila ukuti taali nakubikwapo nge Mfumu ya buMesia mu kwangufyanya. Pali Luka 19:11-15, tubelenga ukuti: “Auminepo no mulumbe, ico alapalamina ku Yerusalemu, ne co baletila ubufumu bwa kwa Lesa bwalaswa bumoneke. E ico atile, Umuntu mukankaala aile ku calo ca kutali ku kuimweno bufumu, no kubwela. Awe aitile abasha bakwe ikumi, abapeele imondo ikumi, no kutila kuli bene, Akusandululenimo nkasuke nkabwele. . . . Kabili ilyo abwelele napokelelo bufumu, aebele ukuti betwe bese kuli wene abasha balya abo apeele indalama, ukuti eshibe ico basandulwilemo.”
Muli shilya nshiku calesendako inshita yalepa ku muntu ukwenda ukufuma ku Israele ukuya ku Roma, ukupembelela muli ulya musumba ukufikila aimwena amaka ya bufumu, no kubwelela ku mwabo nge mfumu. Yesu aali “muntu mukankaala.” Aali no kupokelela amaka nge Mfumu ukufuma kuli Wishi mu mulu lelo taali nakubikwapo mu kwangufyanya nge Mfumu ya buMesia. Abakonshi bakwe baali no kusandululamo pa kutwalilila umulimo wa kubilisha imbila nsuma iya Bufumu pa nshita yalepelako pa ntanshi talabwela nge Mfumu.
Fintu Ubufumu Bwisa
Cinshi cintu bakatemwa ba kwa Lesa balefwaya lintu bapepela Ubufumu bwakwe ukwisa? Mu cituntulu baleipusha ukuti Ubufumu bwa mu mulu bubuule incitilo yashangila pa konaula imicitile ya makamfulumende yapangwa no muntu ayo yafilwa ukwikalilila ku malayo ya yako aya kuletako umutende wa cine no lubanda. Ukusontako kuli uku kulunduluka, kasesema Daniele alembele ukuti: “Mu nshiku sha shamfumu ishi Lesa wa mu mulu akemyo bufumu ubushakonaulwe umuyayaya, no bufumu bwa buko tabwakashiilwe ku bantu bambi; bukashonaula no kupesha aya mabufumu yonse, kabili bukeminina umuyayaya.” (Daniele 2:44) Ni lilali ici caali no kucitikako?
Yesu asobele ukuti ici caali no kucitika mu kati na nkati ka nkulo ya abo abaali no kucitila ubunte ukubuukana kushili kwa lyonse mu milandu ya buntunse. Ukukuma ku ‘kubapo’ kwakwe, Yesu apeele “icishibilo” cabamo ifingi icisanshamo ifya kwimako fya musango uyo pamo nge nkondo shishingalinganishiwako, ifinkukuma, ifipowe, ifikuko—ee, no kushimikila kwa mu kusaalala kwa calo ukwa mbila nsuma ya Bufumu bwa kwa Lesa.—Mateo, ifipandwa 24, 25; Marko, icipandwa 13; Luka, icipandwa 21.
Ubusesemo bwa kwa Yesu bubimbamo ifya kuponako filecitika ndakai line—mu mwanda wesu uwa myaka uwalenga 20. Na muli ifyo, tapakalepe pa ntanshi Ubufumu bwa kwa Lesa tabulaleta amapaalo yakalamba ku mutundu wa muntu. Kuti waba pa kati ka abo bakaipakisha amapaalo ya kuteka kwa Bufumu. Lelo cinshi cintu fye Ubufumu bwa kwa Lesa bwingapilibula kuli iwe na ku batemwikwa bobe?
Amapaalo ya Kuteka kwa Bufumu
Insansa shikanana mu kusaalala kwe sonde. Pe samba lya “mulu upya”—Ubufumu bwa mu mulu—pakaba ‘isonde lipya,’ sosaite ya mu cibulungwa iya batekwa ba Bufumu aba cumfwila. “Lesa umwine akaba pamo na bo,” e fyalembele umutumwa Yohane. “Kabili akafuute filamba fyonse ku menso yabo.” Takwakabe umulandu wa cili conse lelo insansa iyo nshita, pantu “takwakabe kabili ukuloosha nangu kukuuta nangu kucululuka.”—Ukusokolola 21:1-4.
Imfwa tayakabeko kabili iyo. Ici ca kulenga ubulanda cabipisha tacakatupusule na kabili ifibusa na batemwikwa. “Umulwani wa kupelelekesha ukufubalishiwa ni mfwa.” (1 Abena Korinti 15:26) Mwandi buseko bukabako lintu ifililo fyapyanikwapo no kubuushiwa kwa abo baba mu cibukisho ca kwa Lesa!—Yohane 5:28, 29.
Ubutuntulu busuma ubwa kucebusha bukapyana pa kulwala no kunakuka. Amasanshi ya mu fipatala tayakesulemo na kabili na abo abacushiwa ne ntenda sha ku mubili ne sha ku muntontonkanya. Shiŋanga Mukalamba, Yesu Kristu, akabomfya umutengo we lambo lyakwe ilya cilubula “ku kuposhe nko.” (Ukusokolola 22:1, 2; Mateo 20:28; 1 Yohane 2:1, 2) Ukuposha acitile ilintu aali pe sonde kwali fye ciputulwa cinono ica fintu akacita ukupitila mu Bufumu.—Linganyeniko Esaya 33:24; Mateo 14:14.
Ukupayanya kwa fya kulya kukapaka. Nga fintu kemba wa malumbo asosele, “mube ukupaka kwa ngano mu calo, na pa mulu wa mpili, fifukile.” (Ilumbo 72:16) Kuli ici, ubusesemo bwa kwa Esaya bulundapo ukuti: “Yehova wa milalo akacitile nko shonse umutebeto wa fya mafuta, umutebeto wa myangashi ya pa fisekwa, ifya mafuta ifyaisulamo ubufyompo, imyangashi ya pa fisekwa iyalengululwa.” (Esaya 25:6) Mu kushininkisha, icipowe tacakapume abekashi ba pe sonde pe samba lya kuteka kwa Bufumu.
Isonde lyonse likaba paradise. Muli ifyo ubu bulayo bwa kwa Yesu kuli ncitatubi wa bulanda bukafikilishiwa ubwa kuti: “Ukaba na ine mu Paradise.” (Luka 23:43, NW) Na iwe wine kuti waipakisha ubumi bwa muyayaya pali lino isonde, isonde lyasangululwamo ububifi ilyayalwilwa mu cibulungwa ca nsansa, icapala parka.—Yohane 17:3.
Ifi filolelo fya kusungusha fyalipeelwa ku mutundu wa muntu onse uwa cumfwila. Icebo capuutwamo ica kwa Yehova, Baibolo, cipeela uku kwebekesha kwapaalwa. Kabili conse ici e cintu Ubufumu bwa kwa Lesa bwingapilibula kuli iwe.
[Icikope pe bula 7]
Bushe walisumina cintu Yesu asosele pa lwa Bufumu bwa kwa Lesa?