Ifipusho Ukufuma ku Babelenga

Bushe Yesu nomba alishiba ilyo Armagedone ikesa?

Cilimo ukupelulula ukucetekele fyo alishiba.

Bamo kuti bapapa no mulandu ici cipusho caipushiwa. Napamo ni pa mulandu wa mashiwi ya kwa Yesu ayasangwa pali Mateo 24:36 aya kuti: “Ulwa bushiku bulya na kashita kalya takuli uwaishiba, nangu bamalaika ba mu muulu, nangu Mwana, kano Tata.” Moneni amashiwi ya kuti “nangu Mwana.”

Ici cikomo caba lubali lwa casuko Yesu ayaswike ku cipusho ca batumwa bakwe ica kuti: “Ni lilali ifi fintu fikabako? Kabili cinshi iciishibilo ca kwisa kwenu, ne ca kupwa kwa pano isonde.” (Mateo 24:3) Mu busesemo bwakwe ubo nomba ubwalumbuka pa lwa bushininkisho bupanga “iciishibilo,” asobele inkondo, ifipowe, ifinkukuma, ukulamatwa kwa Bena Kristu ba cine, ne fintu fimbi pe sonde ifyali no kulangilila ukubapo kwakwe. Ukupitila muli fi fiishibilo abakonshi bakwe kuti baishiba ukuti impela ili mupepi. Alangilile uku kupalamina ku nshita lintu icimuti ca mukunyu catendeka ukulemba amabuula, ukulangilila ukuti amainsa yapalama. Alundileko ukuti: “Ifyo fine na imwe, ilyo mukamona ifi fyonse, ishibeni ukuti ali mupepi, ali pa mwinshi.”—Mateo 24:33.

Lelo Yesu talandile mu kulungatika ilyo impela yali no kwisa. Ukucila, alondolwele fintu tubelenga pali Mateo 24:36. Uko e kuti ukubelenga New World Translation of the Holy Scriptures, na maBaibolo yambi aya muno nshiku yabelengwa cimo cine. Nalyo line, yamo aya kale tamwaba amashiwi ya kuti “nangu Mwana.”

Ku ca kumwenako, Douay Version ya ciKatolika ibelengwa ukuti: “Lelo ulwa bushiku bulya na kashita tapali nangu umo uwaishiba, nangu ni bangeli ba mu muulu, lelo Wishi eka.” King James Version na o abelengwa mu nshila yapalako. Mulandu nshi amashiwi ya kuti “nangu Mwana” yashabikilwamo, nangu ca kuti yalasangwa pali Marko 13:32? Ni pa mulandu wa kuti ku numa ku kutendeka kwa mwanda wa myaka uwalenga 17 lintu aya mabupilibulo yabili yalembelwe, bamanyuskripiti abo bakapilibula babomfeshe tabakwetemo aya mashiwi. Mu kupita kwa nshita nangu ni fyo, bamanyuskripiti ba ciGriki aba kale abengi balisangwa. Aba bamanyuskripiti abapalamisha nga nshi ku nshita Mateo alembele, balikwatamo amashiwi “nangu Mwana” pali Mateo 24:36.

Ku ca kusekesha, Jerusalem Bible wa ciKatolika alasanshamo iyi numbwilo, mu kuba na mashiwi ya pe samba ukulondolola ukuti Vulgate wa ciLatin alifumishemo aya mashiwi “napamo pa milandu ya fisumino fya mipepele.” Ee, kwena! Bakapilibula nelyo bakakopolola abacetekele muli Bulesa Butatu kuti pambi batunkwa ukufumyamo amashiwi ayalelangilila ukuti Yesu taishibepo fimo ifyo Wishi aishibe. Mulandu nshi Yesu ashingeshibila ifishinka fimo nga ca kuti wene na Wishi bali muli Bulesa Butatu?

Mu kupalako, A Textual Commentary on the Greek New Testament, iya kwa B. M. Metzger, isoso kuti: “Amashiwi ya ‘nelyo Mwana’ tayabamo muli [bamanyuskripiti] ba kulinganyako abengi aba kwa Mateo, ukusanshako manyuskripiti wa Byzantine uwa nomba lineko. Lubali lumbi, bamanyuskripiti bashintililwapo nga nshi aba Alexandrian, Western, na Caesarea balikwatamo aya mashiwi. Cilemoneka kwati aya mashiwi yacililwe pa mulandu wa kuti yalekosa ukukolopana ne cifundisho te kulundwako yalundilweko kuli” Marko 13:32.—Ifilembo fipindeme fyesu.

Balya “bamanyuskripiti bashintililwapo” aba mu kubangilila balatungilila ukubelenga uko kulangilila ukwishiba kwa kulundulukilako ukwa nshita. Bamalaika tabaishibe inshita impela ikesa; no Mwana taishibe; kano Wishi. Kabili ici cileumfwana na mashiwi ya kwa Yesu ayasangwa pali Mateo 20:23, apo asumine ukuti takwete amaka ya kupeela ififulo fyasumbuka mu Bufumu, lelo Wishi e wakwete.

Muli fyo, amashiwi ya kwa Yesu umwine yalangilila ukuti ilyo aali pe sonde taishibe ubushiku bwa ‘kupwa kwa pano isonde.’ Bushe nomba alishiba?

Ukusokolola 6:2 kulondolola Yesu ukuti aikala pali kabalwe wabuuta kabili aleya “alecimfya kabili ku kuyacimfya.” Mu kukonkapo kwaisa abanina pali bakabalwe abemininako inkondo, ifipowe, ne fikuko, pamo nga fintu twamona ukutula pa Nkondo ya Calo iya 1 mu 1914. Inte sha kwa Yehova shacetekelo kuti mu 1914, Yesu alibikilwe pa cipuna ca bufumu ku kube Mfumu ya Bufumu bwa kwa Lesa ubwa mu muulu, uuli no kutungulula mu bulwi buleisa ubwa kulwisha ububifi pe sonde. (Ukusokolola 6:3-8; 19:11-16) Apantu nomba Yesu alipeelwa amaka ya kucimfisha mwi shina lya kwa Lesa, cilemoneke cabamo ukupelulula ukuti Wishi alimweba lintu impela ili no kwisa, lintu ‘akacimfya.’

Ifwe fwe ba pe sonde tatwaebwa ulwa bulya bushiku, e co amashiwi ya kwa Yesu yacili yalabomba kuli ifwe aya kuti: “Cenjeleni, loleni . . . pantu tamwaishiba ilyo inshita ikesabako. . . . Awe ico ndeeba imwe, ndeeba bonse, nati, Loleni.”—Marko 13:33-37.