Ubumi bwa kwa Yesu no Butumikishi
Ukupeelwa no Kutwalwa ku Kwipaiwa
LINTU Pilato, ukuseshiwa ku mucinshi wa mutalalila uwa kwa Yesu walungulushiwa, na kabili aesha ukumukakula, bashimapepo bakalamba bafulwa ukucishamo. Bali abapampamina ukukanaleka icili conse ukupumfyanya imifwaile yabo iya bubifi. E co babwekeshapo ukupunda kwabo ukuti: “Mutanikeni, mutanikeni.”
“Mubuuleni no kumutanika mwe bene,” e fyayankulako Pilato mu kukalifiwa. Ukupusanako ukufuma ku kutunga kwabo ukwa mu kubangilila, abaYuda pambi kuti balikwata ubulashi bwa kuputunkanya intalamusoka ku milandu ya butotelo iyo iya bucindami bukalamba. Lyene, mu kucefyako pa muku walenga busano, Pilato abilisha Yesu ukuba uwa kaele, pa kusoso kuti: “Ine nshisangile mulandu kuli wene.”
AbaYuda, pa kumona ukuti ukupeela umulandu kwabo ukwa bupolitiki kwafilwa ukuletako ifya kufumamo, babwelela ku numa ku kupeela umulandu kwa butotelo ukwa miponto ukwabomfiwe amaawala yamo mu kubangilila pa kulubulula kwa kwa Yesu pa ntanshi ya Cilye Cikalamba. “Ifwe tuli na Malango,” e fyo basosa, “na Malango yesu yamulingo ufwile ukufwa, ico aitungile Umwana wa kwa Lesa.”
Uku kupeelwa umulandu kwaba ukupya kuli Pilato, kabili kwamulenga ukuba uwatiinishiwa nga nshi. Ukufika ino nshita aishibo ukuti Yesu tali muntuuntu fye, kwati fye ni fintu iciloto ca mukashi wakwe no bukose bwa buntu bwamonekesha ubwa kwa Yesu bulelangilila. Lelo “Umwana wa kwa Lesa”? Pilato aishiba ukuti Yesu afuma ku Galili. Nalyo line, bushe alikeleko ku kale? Ukumusenda ukumubwesesha mwi sano na kabili, Pilato aipusha ukuti: “Uli wa kwi?”
Yesu afinda. Mu kubangilila alyebele Pilato ukuti ali ni mfumu, lelo ukuti Ubufumu bwakwe tabwaba ulubali lwa ici calo. Takuli nomba ubulondoloshi bwalundwako ubwali no kubomba imifwaile ya kwaafwa. Nangu cibe fyo, icilumba ca kwa Pilato cacenwa pa kufinda, kabili afukukila Yesu mu kuba na mashiwi ya kuti: “Bushe taulesosa kuli ine? Bushe tawishibe ukuti ndi na maka ya kukukakula, kabili ndi na maka ya kukutanika?”
“Tamwingaba na maka pali ine nakalya, kano yapeelwa imwe ukufuma mu mulu,” Yesu ayankulako mu mucinshi. Alelosha ku kusuminisha kwa kwa Lesa ukwa bulashi kuli bakateka ba buntunse ukwangalila imilandu ya pe sonde. Yesu alundapo ukuti: “Pa mulandu wa ici uwampeele kuli imwe akwato lubembu ulwacilapo.” Mu cine cine, shimapepo mukalamba Kayafa na bakafwa bakwe na Yuda Iskariote nabasenda icishingamo cafina ukucila Pilato pa kusungwa kwa lufyengo ukwa kwa Yesu.
Uwaebekeshiwa apakalamba na Yesu no kutiinishiwa ukuti pambi Akwete intulo ya bulesa, Pilato abwekeshapo ukubombesha kwakwe ku kumukakula. AbaYuda, nangu cibe fyo, bakaninina Pilato. Babwekeshapo ukupeelo mulandu kwabo ukwa bupolitiki, mu bucenjeshi ukutiinya ukuti: “Nga wakakula uyu, tauli cibusa wa kwa Kaisare. Onse uwaitunge mfumu apusana na Kaisare.”
Ukwabulo kusakamana imilandile ya kutiinya, Pilato afumya Yesu pa nse na kabili. “Moneni imfumu yenu!” na kabili aipusha nalyo line.
“Mufumyeni apa! mufumyeni apa! Mutanikeni!” e fyaisa icasuko.
“Bushe imfumu yenu e yo ndetanika?” Pilato aipusha mu kupelelwa.
AbaYuda bakalifiwa pe samba lya kuteka kwa bena Roma. Mu cine cine, basuula imitekele ya ciRoma! Nalyo line, muli bubumbimunda, bashimapepo bakalamba basoso kuti: “Tatukwete mfumu, kano Kaisare.”
Ukutiina pa mulandu wa cifulo cakwe ica bupolitiki no kushimikwa kwakwe, Pilato mu kupelako anakilako pe samba lya bunkalwe bwatwalilila ubwa baYuda, baletiinya ukupinda. Apeela Yesu. Ifita fyafuula Yesu umwingila wakwe uwafitulukila no kumufwika ilaya lyakwe ilya ku nse. Ilyo Yesu aletungululwa ku kupopelwa, apeelwa ukusenda icimuti cakwe ica kucushiwilwapo.
Ukufika ino nshita cili lucelo pa kati pali Cisano, Nisani 14; nakalimo cilepalamina ku nshita ya kasuba pa kati. Yesu alelola ukutula mu kubangilila kwa pali Cine ulucelo, kabili nacula ku fyakukumanya fya kushikitika cimo pa numa ya cinankwe. Mu kumfwika, afunshika mu kwangufyanya ku kufina kwa cimuti. E co umupita nshila, Simone umwina Kurene umo uwa mu Africa, ayobekamo no mulimo wa kumusendelako. Ilyo baletwalilila ukwenda, impendwa ikalamba iya bantu balekonka, ukusanshako abanakashi abengi abalepumapo imisowa mu bulanda no kuloosha Yesu.
Ukwalukila ku banakashi, Yesu asosa ukuti: “Mwe bana banakashi ba ku Yerusalemu, mwililila ine, lelo ililileni mwe bene na bana benu. Ico moneni, inshiku shikesa, ilyo bakatila, Shalishuke ŋumba, na mafumo ayashafyele, na mabele ayashaonseshe. E lyo bakatendeko kwebe mpili, abati, Tuwileni; na ku tupili, tufimbeni. Ico nga bacite fi mu muti ubishi, kanshi cinshi cikacitwa ku wauma?”
Yesu alelosha ku muti wa luko lwa ciYuda, ulo lucili lukwete umutonshi wa bumi muli lwene pa mulandu wa kubapo kwa kwa Yesu no kwikalako kwa bashalapo abasumina muli wene. Lelo lintu aba basendwa ukufuma ku luko, umuti wafwa lwa ku mupashi weka fye eukashala, ee, ukuteyanya kwa luko ukwabonsa. Oo, we ca kulenga ukulila cikabako lintu ifita fya bena Roma, ukubomba pamo nga bakaputunkanya ba kwa Lesa, fyapomona uluko lwa ciYuda! Yohane 19:6-17; 18:31; Luka 23:24-31; Mateo 27:31, 32; Marko 15:20, 21.
◆ Kupeela mulandu nshi intungulushi sha butotelo bacita ukulwisha Yesu lintu ukupeela umulandu kwabo ukwa bupolitiki kwafilwa ukuletako ifya kufumamo?
◆ Mulandu nshi Pilato nakalimo atiinishiwa apakalamba?
◆ Ni ani asenda ulubembu lukalamba ku cacitika kuli Yesu?
◆ Ni shani fintu bashimapepo basonga Pilato ukupeela Yesu ku kuputunkanishiwa?
◆ Cinshi Yesu aeba abanakashi abalemulilila, kabili cinshi apilibula pa kulosha ku muti ukuba ‘uubishi’ kabili ‘uwauma’?