Icibukisho (Ica Kulya ca Cungulo ica kwa Shikulu)
Ubulondoloshi: Ica kulya ca kwibukisha imfwa ya kwa Yesu Kristu; e co, icibukisho ca mfwa yakwe, imfwa iyakwata ifya kufumamo ifyafika apatali ukucilo muntu umbi. Ici e ca kucitika ceka ico Shikulu Yesu Kristu akambishe abasambi bakwe ukwibukisha. Na kabili caishibikwa pamo ngo Mulalilo wa kwa Shikulu, nelyo Ica Kulya ca Cungulo ica kwa Shikulu.—1 Kor. 11:20.
Cinshi cabe cacindama pa lwa Cibukisho?
Ku batumwa bakwe aba cishinka Yesu asosele ukuti: “Citeni ici ku kunjibukisha.” (Luka 22:19) Lintu alelembela ku filundwa fya cilonganino cafyalwa ku mupashi ica bwina Kristu, umutumwa Paulo alundilepo ukuti: “Ilyo lyonse mwalya uyu mukate no kunwena mu lukombo, mubile mfwa ya kwa Shikulu akasuke esa.” (1 Kor. 11:26) E co, Icibukisho ciita ukusakamana kwaibela ku bucindami bwa mfwa ya kwa Yesu Kristu mu kubomba kwa mifwaile ya kwa Yehova. Cebekesha ubupilibulo bwa mfwa ya kwa Yesu iya bulilambo ukucilisha mu kwampana ne cipingo cipya na ku nshila iyo imfwa yambukila abo abakaba impyani na wene isha Bufumu bwa mu mulu.—Yoh. 14:2, 3; Heb. 9:15.
Icibukisho na kabili cicinkulako ukuti imfwa ya kwa Yesu ne nshila yapwishishiwemo, mu kumfwana ne mifwaile ya kwa Lesa nga fintu yalumbululwa pa Ukutendeka 3:15 na pa numa, yabombele ku kwebela ishina lya kwa Yehova. Pa kusungilila bumpomfu kuli Yehova ukufika ku mfwa yakwe, Yesu ashininkishe ukuti ulubembu lwa kwa Adamu talwali pa mulandu wa bulema ubuli bonse mu kulenga kwa kwa Kabumba ukwa muntu lelo ifyo kuti cacitika ku muntunse ukusunga ukuipeelesha kwapwililika ukwa bukapepa nelyo fye ni pe samba lya kutitikisha kukalamba, na muli ifyo Yesu aebele Yehova Lesa pamo nga Kabumba kabili Mulopwe wa mu Kubumbwa konse. Pa mbali ya ico, Yehova afwaile ukuti imfwa ya kwa Yesu ingapayanya ilambo lyapwililika ilya buntunse ilyakabilwe ku kulubula ubufyashi bwa kwa Adamu, na muli ifyo ukucilengo kucitika ku mabilioni abengabeleshe citetekelo ukwikala kuli pe na pe mwi sonde lya paradise, mu kufikilishiwa kwa mifwaile ya kubalilapo iya kwa Yehova na mu kulumbulula ukutemwa kwakwe ukukalamba ku mutundu wa muntu.—Yoh. 3:16; Ukute. 1:28.
We cisendo cakulisha icaali pali Yesu pa bushiku bwakwe ubwa kupelako pe sonde pamo ngo muntu! Alishibe cintu Wishi wa ku mulu amufwaile, lelo na kabili alishibe ukuti aali no kushininkisha ukuba uwa busumino pe samba lya bwesho. Afilwa, mwandi nga capilibwile umuseebanya kuli Wishi kabili nge fyo cali ukulufya ku mutundu wa muntu! Pa mulandu wa conse icaali no kupwishishiwa ukupitila mu mfwa yakwe, caali icacilishapo kulinga ukuti Yesu akambishe ukuti cibukishiwe.
Cinshi caba ubupilibulo bwa mukate no mwangashi ifibomfiwa pa Cibukisho?
Ukukuma ku mukate ushatutumuka uyo Yesu apeele ku batumwa bakwe lintu aimike Icibukisho, asosele ukuti: “Ici mubili wandi.” (Marko 14:22) Ulya mukate wacitile icikope umubili wakwe uwabulo lubembu uwa munofu. Uyu aali no kuupeela pa mulandu wa filolelo fya bumi bwa ku ntanshi ubwa mutundu wa muntu, kabili pali aka kashita ukusakamana kwaibela kwaliletwa ku filolelo fya bumi uulenga ukucitikako kuli abo abasalwa ku kwakana na Yesu mu Bufumu bwa mu mulu.
Lintu alepishamo umwangashi ku batumwa bakwe aba cishinka, Yesu asosele ukuti: “Ici mulopa wandi wa cipingo, uuleitililwa abengi.” (Marko 14:24) Ulya mwangashi wapashenye umulopa wakwe wine uwa bumi. Ukupitila mu mulopa wakwe uwasumiwe, ukwelelwa imembu kwali no kubako kuli abo ababika icitetekelo muli wene. Pali aka kashita Yesu aleebekesha ukusangululwa ukufuma ku lubembu uko cingalenga ukubako ku mpyani shakwe shibiye ishenekelwa. Amashiwi yakwe na kabili yalangilila ukuti ukupitila muli uyo mulopa icipingo cipya pa kati ka kwa Yehova Lesa ne cilonganino ca bwina Kristu icasubwa ku mupashi caali no kubomba.
Mona na kabili amabula 146-148, pe samba lya mutwe “Iminsa.”
Ni bani bafwile ukwakanako ku mukate no mwangashi?
Ni bani baakeneko lintu Yesu aimike Ica Kulya ca Cungulo ica kwa Shikulu mu kwipipa fye pa ntanshi talafwa? Abakonshi bakwe ikumi na umo aba busumino abo Yesu asoseleko ukuti: “Kabili nacite cipingo na imwe, ifyo Tata acite cipingo na ine, ica bufumu.” (Luka 22:29, NW) Bonse baali bantu abalelalikwa ku kwakana na Kristu mu Bufumu bwakwe ubwa ku mulu. (Yoh. 14:2, 3) Bonse abakanako umukate no mwangashi ilelo balingile na kabili ukuba abantu abo Kristu aleta muli ico ‘cipingo ca bufumu.’
Ni banga bakanako? Yesu asosele ukuti “umukuni unono” fye abakapokelela Ubufumu bwa mu mulu pamo nge cilambu cabo. (Luka 12:32) Impendwa yakumanina yali no kuba 144,000. (Ukus. 14:1-3) Ilyo ibumba lyatendeke ukusalwa mu 33 C.E. Mu kubamo ukupelulula, kuti kwaba fye impendwa inono abakanako nomba.
Bushe Yohane 6:53, 54 alangilila ukuti ni abo beka fye abakanako e bakanonka ubumi bwa muyayaya?
Yoh. 6:53, 54: “Yesu atile kuli bene, Ndemwebe cine cine, nati, nga mwabulo kulyo mubili wa Mwana wa muntu no kunwo mulopa wakwe, ninshi tamukwete mweo muli imwe. Uulyo mubili wandi no kunwo mulopa wandi, aba no mweo wa muyayaya; na ine nkamwimya mu bushiku bwa kupelelekesha.”
Uku kulya no kunwa kuti ukwabulo kutwishika kwali no kucitwa mu mampalanya; nga te ifyo umo uulecita kuti atobe funde lya kwa Lesa. (Ukute. 9:4; Imil. 15:28, 29) Nangu cibe fyo, cilingile ukumonwa ukuti ubulondoloshi bwa kwa Yesu pali Yohane 6:53, 54 tabwacitilwe mu kulundana no kutendeka kwa ca Kulya ca Cungulo ica kwa Shikulu. Takuli nangu umo uwamumfwile uwakwete imfundo ya kusefya mu kuba no mukate no mwangashi ukubomfiwa ku kwimininako umubili no mulopa wa kwa Kristu. Kulya kutantika takwatendekwe ukufikila mupepi no mwaka umo pa numa, kabili lipoti wa mutumwa Yohane pa lwa ca Kulya ca Cungulo ica kwa Shikulu taitendeka ukufikila ukucila pa fipandwa cinelubali pa numa (muli Yohane 14) mwi Landwe ilyakwate shina lyakwe.
Ni shani, lyene, fintu umuntu ‘engalya umubili wa Mwana wa muntu no kunwa umulopa wakwe’ mu nshila ya mampalanya nga ca kuti te ku kulya umukate no mwangashi pa Cibukisho? Moneni ukuti Yesu asosele ukuti abo muli fyo baali no kulya no kunwa baali no kukwata “ubumi bwa muyayaya.” Mu kubangililako, mu cikomo 40, lintu alelondolola cintu abantu bafwile ukucita pa kukwata ubumi bwa muyayaya, cinshi asosele cali ukufwaya kwa kwa Wishi? Ukuti “onse uubebeto Mwana no kumutetekela abe no mweo wa muyayaya.” Mu kubamo ukupelulula, lyene, ‘ukulya umubili wakwe no kunwa umulopa wakwe’ mu mano ya mampalanya kucitwa mu kubelesha icitetekelo mu maka yalubula aya mubili no mulopa aya kwa Yesu ayabikilwe pa nshi mwi lambo. Uku kubelesha iciteteleo kulafwaikwa kuli bonse abakanonka ubumi bwakumanina, nampo nga ni mu mulu pamo na Kristu nelyo muli Paradise wa pe sonde.
Miku iinga Icibukisho cili no kusungwa, kabili lilali?
Yesu talondolwele mu kulungatika imiku caali no kucitwa. Asosele fye ukuti: “Citeni ici ku kunjibukisha.” (Luka 22:19) Paulo asosele ukuti: “Pantu ilyo lyonse mwalya uyu mukate no kunwena mu lukombo, mubile mfwa ya kwa Shikulu akasuke esa.” (1 Kor. 11:26) “Ilyo lyonse” talekabila ukupilibula imiku iingi mu mwaka; kuti apilibula cila mwaka pa ciputulwa ca nshita ica myaka iingi. Nga uleibukisha ica kucitika cacindama, pamo nge caka ca bwinga, nelyo nga ca kuti uluko luleibukisha ica kucitika cacindama mu lyashi lya luko ilya kale, miku iinga cicitwa? Umuku umo mu mwaka pa bushiku bwa pa caka. Ici na kabili kuti cabe ca kukonkesha ku cishinka ca kuti Ica Kulya ca Cungulo ica kwa Shikulu caimikwe pa bushiku bwa Kucilila kwa ciYuda, ukwali ukusefya kwa cila mwaka uko kushali nakusungwa na kabili ku baYuda abasangwike abena Kristu.
Inte sha kwa Yehova babaka Icibukisho pa numa ya kuwa kwa kasuba pa Nisani 14, ukulingana no kupende nshita ukwa kalenda wa ciYuda ukwali ukwaseeka mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo. Ubushiku bwa ciYuda butendeka pa numa ya kuwa kwa kasuba no kutanunuka ukufika ukuwa kwa kasuba ukwakonkapo. E co Yesu afwile pa bushiku bumo bwine ubwa kalenda wa ciYuda ubo aimikepo Icibukisho. Ukutendeka kwa mweshi wa Nisani kwali kuwa kwa kasuba pa numa lintu umweshi upya mu kupalamisha na equinox ya muli shinde (lintu akasuba no bushiku filingana) umonekesha mu Yerusalemu. Ubushiku bwa Cibukisho ni nshiku 14 pa numa. (Muli ifyo ubushiku bwa Cibukisho te kuti bulingane no bo ubwa Kucilila ububakwa na baYuda aba kasuba ka muno nshiku. Mulandu nshi? Ukutendeka kwa myeshi yabo iya pali kalenda kwimikwa ku kulingana no mweshi upya uwa basambilile ntanda, te mweshi upya umoneka pa Yerusalemu, uwingesa amaawala 18 ukufika kuli 30 pa numa. Na kabili, abaYuda abengi ilelo basunga Ukucilila pa Nisani 15, te pa 14 nge fyacitile Yesu mu kumfwana ne calondolwelwe mwi Funde lya kwa Mose.)