Abacaice Bepusha Ukuti . . .

Ni Shani Fintu Ningaba Cibusa wa kwa Lesa?

“BUCISHINKA.” “Ukuipeelesha kwa pa lobe.” Aya e mashiwi ayo abantu ilingi line babomfya ku kulondolola ukulambatila uko balambatila ku fibusa fyabo ifyapalamisha. Bushe walishiba ukuti aya mashiwi kuti yabomfiwa na ku kulondolola ukulambatila kuli Kabumba Wakulisha uwa ubu bubumbo bwawamisha—ukuti Lesa umwine kuti aba cibusa wa pa lobe? Ee, Baibolo ilanda ulwa kuba no kuipeelesha kwa bukapepa, kabili iyo numbwilo isanshamo icumfwila pamo pene no kulambatila kuli Lesa, ukupalamisha ukwisako pa mulandu wa mutima uutasha.

Ifipande fyalembwa kale pali ili lyashi fyalondolwele ukuti ukulambatila kwa musango yo kuti kwacitikako kabili kulanonsha.a Lelo ni shani fintu winganonka ubu bucibusa bwa pa lobe na Lesa? Tacili cintu ico ufyalwa na co nelyo ico upyana fye ukufuma ku bafyashi ba bukapepa. Mu cifulo ca ico, caba cintu ciisako ukupitila mu kubombesha ukwine kwine. Umutumwa Paulo aebele umulumendo Timote ‘ukuitukusha ukuba no kuipeelesha kwa bukapepa.’ Ee, aali no kubombesha nga nshi mu musango umo wine untu uwa fyangalo abombelamo ilyo aletukusho mubili! (1 Timote 4:7, 8, 10) E fyo ufwile ukucita na iwe nga ca kuti Lesa ali no kuba cibusa obe. Lelo ni shani fintu wingatendeka uku kuikansha?

Ukwishiba Lesa pa Lobe

Apantu ukuipeelesha kwa bukapepa kufuma ku mutima, ufwile ukwisusha ukwishiba Lesa mu mutima obe. Ku ca bulanda, lintu imisepela ukucila pali 500 yaipushiwe ukuti “Lingi lyaba shani mubelenga Baibolo mweka fye?” amaperesenti 87 basosele ukuti “limo limo,” “te sana,” nelyo ukuti “nsheshanako.” Cimoneke fyo imisepela iingi itontonkanya ukuti ukubelenga Baibolo kulaletesho bunaŋani kabili kulatendusha. Lelo te fyo kufwile ukuba! Languluke ci: Mulandu nshi imisepela imo isungila ku mutwe ifyebo fyalekanalekana pa lwa fyangalo nelyo ukusambilila amashiwi yaba mu nyimbo batemwisha? Pantu balikwata ubuseko muli ifyo fintu. Mu kupalako, ukusambilila Baibolo kulabamo ubuseko nga ca kuti waobelwa na kwene. (1 Timote 4:15) Umutumwa Petro acincishe ukuti: “Fulukeni ishiba lya bumupashi ilyabulo bucenjeshi.” (1 Petro 2:2) Ee, ufwile ukupanga, nelyo ukulundulula, ubo buseko mu Malembo. Ici kuti cafwaya ukubombesha, lelo ifilambu filabe fisuma.b

Ubunonshi bumo bwa kuti, ukubelenga no kusambilila Icebo ca kwa Lesa ne mpapulo shashimpwa pali Baibolo kuli no kusokololo “busuma bwa kwa Yehova.” (Ilumbo 27:4) Umwina Kristu munono umo uwe shina lya Amber acipangile ukuba e buyo bwakwe ukupwisha ukubelenga Baibolo onse. Ici casendele mupepi no mwaka umo. Amber alondolwele ukuti: “Takwabako ifintu ifingi mu bumi bwandi ifisenda inshita ikalamba nga nshi no kuletako amapaalo na yo ayengi. Lintu nalebelenga, naleyumfwa kwati Yehova nanteka pa molu yakwe ukupala wishi no kunsambilisha. Nalisambilile ifingi nga nshi pa lwa kwa Yehova—ifintu ifyampalamike kuli wene no kunenga ukufwaya ukumutiina ubumi bwandi bonse.”

Lintu ulebelenga Baibolo, ulasambilila inshita ishingi lintu Lesa atungilile ifibusa fyakwe muli bucishinka. (Ilumbo 18:25; 27:10) Wisa mu kusanga ukuti ifipimo fyakwe lyonse e fyawamisha kabili fyabelako ukuti cituwamine umuyayaya. (Esaya 48:17) Ukubelenga pa lwa mibele ya kwa Lesa iishingalinganishiwako, pamo nga ukutemwa kwakwe na mano, kulakupuutamo ukufwaya ukumupashanya. (Abena Efese 5:1) Lelo pa kuti ifyebo fya musango yo fikunte umutima obe, ulekabila na kabili ukwetetula. Ilyo ulebelenga, ipushe we mwine auti: ‘Cinshi cintu ici cilenjeba pa lwa kwa Yehova? Ni shani fintu ningabomfye ci mu matontonkanyo yandi ne ncitilo? Ni shani fintu ici cilelango kuti Lesa e cibusa wawamisha uo ningabala nkwatapo?’

Ukwishiba uko unonka pa lwa kwa Lesa ukupitila mwi sambililo lya pa lobe ne lya mu cilonganino kuli no kukwaafwa ukupalamina kuli wene mu nshila na imbi. Ipinda lya ciFrench lilondolola ukuti: “Ifibusa fya cine fitontonkanya fimo fine.” Lelo ni shani fintu ‘wingatontonkanya fimo fine’ na Lesa? Denise munono alondololo kuti: “Ilyo wacililako kubelengesha no kusapika pa mutwe we lyashi umo, e lyo ucililako ukusanga ifyo Yehova atontonkanya pali wene. Cilaafwa lintu waishiba ifyo ayumfwa pa lwa cintu cimo.”

Imyendele Yatambalala Yalikatama

Abo Lesa asala ukuba ifibusa ni abo beka fye abacindika ifipimo fyakwe ifya mibele isuma. “Ku batambalala e kwabe senge lyakwe,” e fisosa Amapinda 3:32. Umusepela uuletukuta ukuba uwatambalala ‘ukangwa ukwenda mu malango ya kwa Yehova.’ (2 Ishamfumu 10:31) Iyo myendele ya cumfwila kuti yapalamika umuntu kuli Lesa ukufika ku cipimo nshi? Yesu Kristu atile: “Tata akamutemwa; kabili tukesa kuli wene, no kucito bwikalo bwesu kuli wene.” (Yohane 14:21-24) We cintu ulawamisha! Elenganya, abantu babili abakulisha mu kubumbwa konse ukulatontonkanya pe pa muntunse no kumusakamana! E fyo cili no kuba kuli iwe nga ca kuti wayangwa ukwenda mu malango ya kwa Yehova.

Bushe ukuba uwatambalala kupilibula ukuti ufwile ukuba uwapwililika? Awe iyo! Ukucite cilubo pa mulandu wa bunake takupilibula ukuti nausha ‘inshila ya mafunde ya kwa Lesa.’ (Ilumbo 119:35) Languluka cintu Baibolo itweba pa lwa Mfumu Davidi. Te mulandu no kuba cibusa wa bucishinka uwa kwa Lesa, acitile filubo fyabipisha pa mulandu wa bunake. Nangu ni fyo, Yehova asosele ati Davidi aendele “muli bumpomfu bwa mutima, na mu kutambalala.” (1 Ishamfumu 9:4) Imfumu Davidi lyonse yalangilile ukulapila kwa kufuma ku mutima pa ncitilo shalubana ishili shonse isho acitile kabili aleesha na maka ukucite calesekesha Lesa.—Ilumbo 51:1-4.

Nangu cingati Davidi alitemenwe Lesa, alishibe fintu inshita shimo cingabe cayafya ukucite calungama. E mulandu wine alombeele Lesa ukuti: “Munyenseshe mu cishinka cenu.” Ee alundulwile umwenso wafumaluka, nelyo akatiina, ka kukanafwaya ukufulwisha Lesa. Muli fyo Davidi atile: “Isenge lya kwa Yehova lili ku bamutiina.” (Ilumbo 25:5, 14) Uyu tauli mwenso uushili uutuntulu lelo cili kucindikisha Kabumba mu kushika na katiina ka kukanafwaya ukumufulwisha. Aka akatiina ka bukapepa e mufula apashimpwa imyendele yalinga. Ku kulangilila, languluka ica kumwenako ca musepela wa Bwina Kristu uwe shina lya Joshua.

Joshua apokelele ka kalata ukufuma ku o asambilila nankwe umukashana ukusoso kuti alimutemenwe kabili aalefwaya “ukulaenda” nankwe. Nangu ca kuti Joshua aliisabimbulwa ukutemwa uyu mukashana, aishibe ukuti ukubishanya no ushasumina kuti kwatungulula kuli bucisenene kabili kuti kwaonaula bucibusa bwakwe na Yehova. E co amwebele ukwabulo kulamba ukuti talefwaya! Lintu pa numa aileebako nyina fintu atandwile bulya bwafya, nyina mu kususwa apundile ati: “Iye, Joshua, napamo naumukalifya!” Joshua ayaswike ati: “Lelo Mayo, cawama ukumukalifya ukucila ukukalifya Yehova.” Akatiina kakwe aka bukapepa, umwenso wakwe uwa kukanafwaya ukufulwisha Cibusa wakwe uwa ku muulu, fyamulengele ukusungilila imyendele yatambalala.

Fwaya aba Kubishanya na bo Abasuma

Umusepela uwe shina lya Lynn, nangu cibe fyo, atwalilile fye ukuba mu bwafya. Cinshi calelenga? Alebishanya ne bumba lyabipa. (Ukufuma 23:2; 1 Abena Korinti 15:33) Ni shani fintu ubwafya bwingapwishishiwa? Ukusange fibusa fipya! Lynn asondwelele ukuti: “Nga ca kuti uli mupepi ne fibusa abatemwa Yehova, cilaafwa ukusungilila kampingu uukuntukilwa no kutaluka ku bwafya. Lintu baselaushiwa ne ncitilo yalubana, cilenga na iwe wine ukuselaushiwa.”

Na kuba, nga wasala ifibusa fyabipa kuti caba cipindami cikalamba ku kuba cibusa na Lesa. Ann uwa myaka 18 asumine ukuti: “Abo ubishanya na bo balasonga apakalamba. Mu kuya kwa nshita uli no kuba nga bene. Balakumumunga ukulatontonkanya nga bene. Ilingi line amalyashi yaba fye ya pa kwampana kwa bwamba. Kuti cakulenga ukufwaisha ukwishiba. Kuti wafwaya ukumfwa ifyo cumfwika.” Ann asambilile pa lwa ici mu nshila yabipisha. Atila: “Nalishiba ukuti ici ca cine. Naibimbile muli bucisenene no kupule fumo ninshi ndi fye ne myaka 15.”

Mu kupelako Ann aishiletesekesha bucine bwa mashiwi ya mu Baibolo ayatila: “E ico uyo afwayo kuba bucibusa ne calo aicito mulwani kuli Lesa.” (Yakobo 4:4) Ee, Ann aalefwaya ukuba—apampamine pa kuba—cibusa wa calo. Lelo ici catungulwile fye ku kukalipwa kwalekanalekana. Ku ca buseko, Ann aishilekutuluka. Ayumfwile uwa bulanda nga nshi pa nshila yakwe no kufwaya ukwafwiwa ukufuma ku bafyashi bakwe na baeluda mu cilonganino alelongana. Na kabili apangile ifibusa fipya. (Ilumbo 111:1) Pa numa ya kubombesha, Ann na kabili abele cibusa wa kwa Lesa. Nomba, imyaka yafulilako pa numa, atila: “Nalipalamisha nga nshi kuli Yehova.”

Ukupitila mwi sambililo lya Baibolo ilya pa lobe, ukwetetula, imyendele yatambalala, no kubishanya kusuma, na iwe wine kuti walundulula bucibusa bwapalamisha na Lesa. Nangu cibe fyo, ukusungilila ubo bucibusa cintu cayafya. Ni shani fintu wingacite co te mulandu na mafya na mabunake ya pa lobe? Icipande ca ku ntanshi muli kuno kukonkana cili no kulanda pali uyu mulandu.

[Amafutunoti]

[Icikope pe bula 24]

Bushe abo mbishanya na bo bali no kungafwa ukuba cibusa wa kwa Lesa?