“Fwaleni Ifya Bulwi Ifyakumanina Ifya kwa Lesa”

ABENA KRISTU ukufwala ifya bulwi? Mulandu nshi balingile ukusendela ifisolobelo fya musango uyo ifyapala ifya nkondo? Bushe tabali bakatemwa ba mutende? (2 Timote 2:24) Ee, e fyo baba. Nangula ni fyo, Abena Kristu ba cine bonse balibimbwa mu bulwi—umo balwisha, te kwipaya, lelo ukucimfya.

Aciba ca kuti Satana tapondweke, ubulwi bwa musango yo nga tabwabalile abuba ubwakabilwa. Lelo alipondweke, kabili atungulwile bubi bubi Adamu na Efa mu kuilunda ku kupondoka kwakwe. Ukutule lyo imicitile ya calo iyo yalunduluka yalaala mu maka ya “Mubifi,” Satana Ciwa. (1 Yohane 5:19) Abo bainashisha kuli Mulopwe walungama, Yehova, bafwile ukukaanya ukusonga kwa calo na kateka wa ciko. Bafwile ukulwila ubumi bwabo ubwa ku mupashi. Ukufika kuli ubu buyo, Abena Kristu bakonkomeshiwa ukuti: “Fwaleni ifya bulwi [ifyakumanina, NW] ifya kwa Lesa, ukuti mube abakosa ku kushangilile fya kubeleleka fya kwa Kaseebanya.”—Abena Efese 6:11.

Ifya Bulwi

Moneni ukuti tulekabila “ifya bulwi ifyakumanina ifya kwa Lesa” nga ca kuti tuli no kucingililwa bwino. Natuloleshe, lyene, pa lubali lumo lumo ulwa ifi fya bulwi nga fintu fyalondololwa no mutumwa Paulo no kucita ukupimununa kwa bufumacumi ukwa fwe bene ukupima nampo nga tuli abaipangasha umupwilapo ku bulwi bwa ku mupashi.—Abena Efese 6:14-17.

“E ico iminineni abaikake lamba lya cine pa mutima.” (Abena Efese 6:14a) Mu nshita sha Baibolo abashilika balefwala imishipi ya mpapa iya masentimita 15 mu bufumo. Ili lamba lyaleafwa ukucingilila umusana. Lintu umushilika afyentele ilamba lyakwe, ici caishibishe ukuipangashisha ku bulwi.

Fintu cili icalinga, lyene, ukuti icine ca bulesa capashanishiwa kwi lamba lya mushilika! Ici cilangilila bwino ukuti tulingile ukusunga Icebo ca kwa Lesa ica cine mu kupalamisha nga nshi kuli ifwe, nga bakakwa kuli cene. Tulingile ukubelebesha mu kushika pe tontonkanyo lyaba mu Cebo ca kwa Lesa. Ici cikatucingilila ukufuma ku kutungululwa bubi bubi ku bufi no kufutika. Mu kulundapo, ifisemo fifuma mu kanwa ka kwa Yehova fikatwafwilisha no kutukosha lwa ku mupashi no kulundako bumpomfu bwesu.

“Kabili abafwalo bulungami nge ca kucinge cifuba.” (Abena Efese 6:14b) Ica kucinge cifuba ca mushilika calecingilila icilundwa ca ku mubili icakatama—umutima. Mu fya bulwi fyesu ifya ku mupashi ifyapeelwa na Lesa, lyene, ubulungami bucingilila umutima wesu. Mu Malembo, umutima cishibilo calinga ica cintu twaba mu kati—ukuyumfwa kwesu, amatontonkayo, no kufwaisha. Apantu Baibolo na kabili isoso kuti umutima wakongamina ku bubifi, caliba icakatama ukulundulula umupampamina ku kwikatilila ku cipimo ca kwa Yehova ica bulungami. (Yeremia 17:9) Icumfwila kuli Lesa tacifwile ukuba kulangisha kwa bumbimunda ukwa ku nse; cifwile ukufuma mu kati. Ici cikabila ukuti tulundulule ukutemwa kwakosa ukwa bulungami no kupata kwakosa ukwalinganako ukwa bupulumushi. (Ilumbo 45:7) Muli iyi nshila umutima wesu ukacingililwa.

“Abafwala ku makasa ukupekaniwa kwa mbila nsuma iya mutende.” (Abena Efese 6:15) Bushe amakasa yobe yapekaniwa muli iyi nshila? Bushe lyonse yalakutwala mu butumikishi bwa mwi bala ku kubilisha imbila nsuma? Bushe ulelwisha ukuwamyako umusango wa mibombele ya kushimikila kobe no kusambilisha? Ca cine, ififulo fya kubombelamo fimo fyaba ifishankulako mu kulinganishiwako. Abantu umo umo kuti pambi baba abashasekelela, ababulo kwangwako, nelyo aba bulwani. Ukushimikila kwesu pambi kuti kwaleta fye no kupakaswa pali ifwe. Lelo ukupitila mu kuba aba mukoosha, Abena Kristu bakalundulula ukushipikisha, imibele iyo ipayanya ukucingilila kwa kulwisha ukusansa kwa kwa Satana. Nangu apakeswe, Paulo aali ni kashimikila wapimpa, kabili twakoseleshiwa ‘ukuba abamupashanya, ifyo na wene apashanya Kristu.’—1 Abena Korinti 11:1.

Ukuba abapamfiwa mu mibombele ya kushimikila Ubufumu kukosha ukucetekela kwesu mu mbila nsuma. Ukulundapo, kusuminisha umupashi wa kwa Yehova ukubomba muli ifwe mu kupwishishisha ukufwaya kwakwe. Na kuba, imibombele ya musango yo itulenga ukuba bakabomba banabo na bamalaika—nangu fye ni Yehova Lesa umwine wine. (1 Abena Korinti 3:9; Ukusokolola 14:6) Kabili “ukupikintika pe mu mulimo wa kwa Shikulu” kutulenga ukuba “abashangila, abashitelententa.” (1 Abena Korinti 15:58) Mwandi kucingilila kwa kusungusha ici cipayanya!

“Buuleni ne nkwela ya citetekelo.” (Abena Efese 6:16) Mu kuba ne nkwela ikalamba, umushilika wa nshita sha ku kale aleicingilila umwine ukufuma ku mafumo ne mifwi. Nga ca kuti afililwe ukubomfya inkwela, kuti acenwa icabipisha nelyo fye ukwipaiwa. Abena Kristu balolenkana ne fyanso ifyacila napo ukulenge mfwa—“imifwi . . . ya mulilo iya mubifi.” Iyi isanshamo inshila shonse isho Satana abomfya pa kuti anashe icitetekelo cesu no kutwipaya lwa ku mupashi. Isanshamo ukupakasa, ubufi, amano ya buntunse aya ku calo aya kufutika, ukucebusha kwa kutemwe fimoneka, ne tunko lya kuyobeka muli bucisenene. Pa kutucingilila ukulwisha fyonse ifi, tulekabila inkwela ikalamba. Takuli ulubali ululi lonse lwa ifwe ulwasansalikwa ulwingashiwa mu kucingililwa.

Abrahamu no mukashi wakwe, Sara, bakwete icitetekelo cakosa. Lintu bacilile pa mushinku wa kufyala abana, babikile icitetekelo mu bulayo bwa kwa Lesa ubwa kuti ulubuto lwali no kufyalwa ukufuma kuli bene. Pa numa, Abrahamu alangishe icitetekelo camonekesha lintu aumfwilile ubwite bwa kupeele lambo Isaki, umwana wakwe fye umo kuli Sara watemwikwa. Yehova aleseshe ukuboko kwa kwa Abrahamu kabili apayenye ilambo lya kupyanikishapo. Lelo Abrahamu aali uwaipekanya ukumfwila. Mulandu nshi? Pa mulandu wa kuti akwete icitetekelo capwililila ukuti Yehova kuti abuusha umwana wakwe no kufikilisha amalayo acitile pa lwa wene.—Abena Roma 4:16-21; AbaHebere 11:11, 12, 17-19.

Mose na o akwete umusango wa citetekelo tukabila. Akeene icuma ca Egupti, ukusalapo ukucula ulumanimani na bantu ba kwa Lesa. Mulandu nshi? Pa mulandu wa kuti akwete icitetekelo ukuti Yehova e ko aba kabili aali no kuleta ipusukilo ku bena Israele. Cali icakosa icitetekelo ca kwa Mose ica kuti “akoselele ngo umone Mfumu iishimoneka.”—AbaHebere 11:6, 24-27.

Bushe twalikwata icitetekelo calinganako muli Yehova? Bushe ukwampana kwesu na Yehova kwaliba ukwapalamishe fyo ica kuti caba kwati tulamumona? Bushe tuli abaipekanya ukupanga amalambo ayali yonse nelyo ukushipikisha ukucula ukuli konse ku kusungilila ukwampana kwesu na Lesa? Bushe twalikwata icitetekelo capwililila muli Yehova? (AbaHebere 11:1) Nga ni fyo, imifwi ya mulilo iya kwa Satana tayakapeke mu nkwela yesu iya citetekelo.

“Buuleni ne ca kubako mutwe ce pusukilo.” (Abena Efese 6:17a) Ica kubako mutwe ca mushilika calecingililo mutwe wakwe na muli ifyo bongobongo—icilundwa ca kukondenkanya ifilundwa fya mubili no muntontonkanya. Isubilo lya Bwina Kristu ilye pusukilo lyalinganishiwa ku ca kubako mutwe pa mulandu wa kuti cicingilila umuntontonkanya. Umuntontonkanya wa Mwina Kristu walilengwa uupya ukupitila mu kwishiba kwalungikwa, lelo ucili waba wa muntu uwanakuka kabili umubembu. (Abena Roma 7:18; 12:2) Nga ca kuti twasuminisha umuntontonkaya wesu ukulya pa kutontonkanya konaule citetekelo ukushasanguluka ukuletwako no mupashi wa ici calo, ukucetekela kwesu mwi pusukilo kukashibantukila na mu kupelako kuti kwafwa. Pa lubali lumbi, nga ca kuti libili libili twaliisha umuntontonkanya wesu pa fyebo fya kukosha ifya kwa Lesa, isubilo lyesu likatwalilila ilyabembela kabili ilyalengama. Bushe ulasunga ica kubako mutwe cobe ice pusukilo icaikata mu kukosa?

“Ulupanga lwa mupashi ulo e cebo ca kwa Lesa.” (Abena Efese 6:17b) Insoselo itubulula ukuitendekelako mu bulwi yaliba iya cine mu bulwi bwa Bwina Kristu. Ilyo amakasa yesu, ayafwala imbila nsuma ya mutende, yatusenda pa kati ka bashasumina, tatushiwa ababulwa icanso. Icebo ca kwa Lesa, Baibolo, cibomba ngo lupanga lwa maka ku kukumpilako ubufi bwa ku mupashi ne mfundo shalubana na ku kwaafwa abantu umo umo aba mitima yalungama ukusanga ubuntungwa bwa ku mupashi.—Yohane 8:31, 32.

Yesu alangile amaka ya ici canso lintu, na kuba, ashombweke na Satana Ciwa mu bulwi. Lintu atunkilwe mu matololo, Yesu aicingilile umwine ukulwisha ukusansa kutatu ukwa busatana pa kubomfya mu kufumamo cimo Icebo ca kwa Lesa kabili ukusoso kuti: “Calembwa, aciti.” (Mateo 4:1-11) Nga twasambilila ukubomfya ulu lupanga mu kulamuka, kuti twaafwa abafuuka ukufuma pe samba lya maka ya kwa Satana. Lyene, na kabili, baeluda ba cilonganino babomfya Icebo ca kwa Lesa ukucingilila umukuni ukufuma ku bantu umo umo abesha ukupinuna icitetekelo ca abo abanakuka.—Imilimo 20:28-30.

Ukulamuka kwa mushilika no lupanga takwisako mu kwanguka. Ukukanshiwa no kubelesha kwa nshita ntali, ukwaipeela filakabilwa ku kubomfya lwene mu kulamukisha. Mu nshila imo ine, mu bulwi bwa ku mupashi cisendako isambililo lyakulilako no kubelesha kwa lyonse mu butumikishi ku kuba uubomfya Icebo ca kwa Lesa uwalamuka. Mu kushininkisha, natubikeko ukubombesha kukabilwa ku kuba abasendo lupanga ba ku mupashi abalamuka, ababa na maka ya ‘kulungiko kusose cebo ca Cine.’—2 Timote 2:15.

Twalilileni Ukupepa, Iminineni Abashangila

Ifipimfya fyonse ifya fya bulwi fyesu ifya ku mupashi fyaliba ifyakatama ku kusungilila bumpomfu kuli Yehova. Lelo ni shani fintu twingatwalilila ukufwala ifi ifya bulwi? Lyonse ukusambilila Baibolo, ukupekanishisha kabela ukulongana kwa Bwina Kristu, na kabili lyene ukukutika mu kusakamanishisha kabili mu kucincila ukwakanamo kukatwaafwa ukutwalilila ukufwala ifya bulwi fyesu. (2 Timote 3:16; AbaHebere 10:24, 25) Ubutumikishi bwa mwi bala ubwa lyonse kabili ubwapimpa capamo no kubishanya kusuma ukwa Bwina Kristu na fyo fine fikaafwa ukusungilila ifya bulwi fyesu ifya ku mupashi ifya kusanshilako ne fya kucingililako mu mibele isuma.—Amapinda 13:20; Abena Roma 15:15, 16; 1 Abena Korinti 15:33.

Ukulundulula imibele ya muntontonkanya iyalungama na ko kwine kwaliba ukwacindama. Tufwile ukukaana ukusuminisha ukucebusha kwa ici calo ukutupumbula. Ukucila, natulundulule ‘ilinso ilituntulu.’ (Mateo 6:19-24) Mu kupashanya Yesu Kristu, tufwile na kabili ukusambilila ukutemwa ubulungami no kupata ubupulumushi. (AbaHebere 1:9) Ifi fintu fyonse kuti fyatwaafwa ukutwalilila ukufwala ifya bulwi fyesu ifya ku mupashi ifyapeelwa na Lesa.

Pa numa ya kulanshanya icipimfya cimo cimo ica fya bulwi fya ku mupashi, Paulo asondwelela pa kusoso kuti: “Mupepele mu mupashi inshita shonse, mu mipepele yonse ne mipaapaatile; mulolele ici cine mu kushangila konse no kupaapaatila abashila bonse.” (Abena Efese 6:18) Abashilika ba cishinka lyonse balatwalilila ukumfwana ne cishinte cikalamba ica mulalo no kumfwila amafunde. Pamo nga bashilika ba Bwina Kristu, tulekabila ukusungilila ukumfwana lyonse na Mulopwe wesu, Yehova Lesa, ukupitila muli ‘mushika wakwe mukalamba uwa bantu na bantu’, Yesu Kristu. (Esaya 55:4) Ici kuti cacitwa, te kupitila mwi pepo lya pa mulu fye, lelo ukupitila mu kupaapaata kwa kufuma ku mutima uko kubelebesha ukupalamisha no kuipeelesha kwashika kuli Yehova. Ukupitila mu kumfwana lyonse na Yehova, tupokelela amaka cila bushiku ku kututungilila mu bulwi.

Yesu asosele ukuti: “Ine nincimfya aba pano isonde.” (Yohane 16:33) Yehova na kabili afwaya ifwe ukuba bakacimfya. Ilyo imfwa ya mutumwa Paulo yalepalamina, aali no kusoso kuti: “Nimpilikito kupilikita kusuma; nimpwisho lubilo; nimbake citetekelo.” (2 Timote 4:7) Shi natube na maka ya kucita ukulumbulula kwapalako pa lwa lubali lwesu mu kukangana. Nga ca kuti mu cituntulu tulefwaisha ici, lekeni ‘tushangilile ifya kubeleleka fya kwa Kaseebanya’ pa kutwalilila ukufwala ifya bulwi fyakumanina ifya kwa Lesa.—Abena Efese 6:11.