Ukusunga Icilonganino Icasanguluka Kabili ica Mutende

CILA mwaka, abantu abengi sana balesa ku ng’anda ya kwa Yehova, e kutila ku kupepa kwasanguluka nga fintu Baibolo yasobele. (Mika 4: 1, 2) Ala tulatemwa nga nshi ukupokelela aba abantu mu “cilonganino ca kwa Lesa”! (Imil. 20:28) Balatemwa ukubombela Yehova pamo na ifwe, kabili balaipakisha ukuba muli paradaise ya ku mupashi iyasanguluka kabili umwaba umutende. Umupashi wa mushilo ne fyo Icebo ca kwa Lesa citusambilisha e fitwafwa ukuba no mutende e lyo no kulasunga icilonganino icasanguluka.—Amalu. 119:105; Seka. 4:6.

² Apo tulakonka amashinte ya mafunde ya mu Baibolo, tulafwala “ubuntu bupya.” (Kol. 3: 10) Tulasuulako ku filubo ifinono ifyo abanensu bacita, e lyo tulalaba na ku fyo tupusana nabo. Nga tulemona ifintu nge fyo Yehova afimona, tatwakulacita ifingalenga twalapusana na banensu kabili tukalabombela pamo mu kwikatana na ba bwananyina ba mwi sonde lyonse.—Imil. 10:34, 35.

³ Kwena limo limo kulaba amafya ayengalenga mu cilonganino mwiba umutende no kwikatana. Cinshi cilenga? Ilingi line icilenga kukaanakonka ifyo Baibolo ilanda. Bonse fye tuli babembu, tatwapwililika. (1 Yoh. 1:10) Nalimo umo kuti acita fimo ifingalenga mu cilonganino mwaba imibele yabipa mu cilonganino nelyo ifingalenga cakaana ukuba icasanguluka. Limbi kuti twalanda nelyo ukucita ifingakalifya bambi, nelyo kuti twakalipa pa mulandu wa fyo bamo balanda nelyo ifyo bacita. (Rom. 3:23) Kuti twacita shani pa kuti tulungike ifintu nga kwaba aya amafya?

⁴ Apo Yehova alitutemwa, alitupeela Icebo cakwe icitwafwa ukwishiba ifya kucita nga kwaba amafya ya musango uyu. Baeluda nabo balaitemenwa ukwafwa impaanga. Nga twakonka ifyo baeluda batufunda, kuti twalaumfwana bwino na banensu kabili kuti twatwalilila ukuba ifibusa fya kwa Yehova. Nga ca kuti batusalapula nelyo batulungika pa mulandu wa cilubo tucitile, tufwile ukwishiba ukuti Shifwe wa ku muulu e uletusalapula pantu alitutemwa.—Amapi. 3:11, 12; Heb. 12:6.

IFYO MWINGACITA NGA MWAPUSANA NO WA BWANANYINA PA TUNTU UTUNONO

⁵ Inshita shimo aba mu cilonganino nalimo kuti bapusana na pa tuntu fye utunono. Nga kwaba ubwafya bwa musango uyu, mufwile ukwangufyanya ukupanga umutende. (Efes. 4:26; Fil. 2:2-4; Kol. 3:12-14) Ilingi line kuti mwatendeka ukumfwana no Mwina Kristu munenu uo mwapusana nankwe nga ca kuti mwakonka ukufunda kwa mutumwa Petro ukwa kuti: “Muletemwana nga nshi, pantu ukutemwa kufimba pa membu ishingi.” (1 Pet. 4:8) Baibolo itila: “Ifwe bonse tulaipununa imiku iingi.” (Yako. 3:2) Kanshi nga tulekonka amashiwi ayo Yesu alandile aya kuti ifyo mufwaya abantu ukulamucitila e fyo na imwe mulingile ukulabacitila, ninshi tukalaelela abanensu kabili tukalasuulako ku filubo fyabo.—Mat. 6:14, 15; 7:12.

⁶ Nga mwailuka ukuti ifyo mwalandile nelyo ifyo mwacitile fyalikalifye munyinenwe, mulingile ukuyalanshanya nankwe bwangu bwangu no kupwisha ubwafya. Mulingile ukulaibukisha ukuti ukupusana na ba bwananyina kulakuma bucibusa bwenu na Yehova. Yesu aebele abasambi bakwe ati: “Nga uletwala ica bupe ku ciipailo, kabili palya pene waibukisha ukuti munonko ali na cimo kuli iwe, ushe ica bupe cobe pa ntanshi ya ciipailo, no kubwelelamo; utale uyeumfwana na munonko, kabili nga wabwela, e lyo utuule ica bupe cobe.” (Mat. 5:23, 24) Nalimo mwalipusana no wa bwananyina. Nga mwalipusana, mulingile ukuyalanshanya nankwe. Nga ca kuti aba mu cilonganino balelanshanya bwino, te kuti balepusana kabili te kuti cileafya ukupwisha amafya ayengabako pa mulandu wa kukanapwililika.

UKUBOMFYA AMALEMBO PA KULUNGIKA ABA BWANANYINA

⁷ Limo limo, baeluda balafunda umuntu pa kuti bamulungike. Te lyonse canguka ukucita ifi. Umutumwa Paulo alembeele Abena Kristu ku Galatia ati: “Mwe bamunyinane, umuntu nga alufyanya ukwabula ukwishiba, imwe mwe bafikapo mu buKristu esheni ukulungika uwa musango yo no mutima uwafuuka.”—Gal. 6:1.

⁸ Nga ca kuti baeluda balecema umukuni, bakacingilila aba mu cilonganino ku fingonaula bucibusa bwabo na Lesa, kabili bakacilikila ne fingalenga mu cilonganino mwaba amafya ayakalamba. Baeluda balesha na maka yonse ukucita ifyo Yehova alaile ukupitila muli Esaya ukuti: “Umo umo akaba ngo mwa kufisama ku mwela kabili nge cifulo ca kubelamamo ku mfula iikalamba, nge milonga ya menshi mu calo icabula amenshi, nge cintelelwe ca cilibwe cafina mu calo icauma.”—Esa. 32:2.

UKWISHIBA BWINO ABASHUMFWA

⁹ Umutumwa Paulo alisokele aba mu cilonganino pali bamo abali ne mibele yabipa. Atile: “Tulemupa ifipope . . . ukutalukako ku wa bwananyina onse uushumfwa kabili uushenda ukulingana ne fyo twamusambilishe.” Paulo alilondolwele umo aloseshe pa kulanda aya amashiwi. Atile: “Ngo muntu talenakila amashiwi yesu ayali muli uno kalata, mwishibeni bwino, mwila-angala nankwe, pa kuti alengwe insoni. Na lyo line mwilamumona ngo mulwani, lelo twalilileni ukulamukonkomesha ngo wa bwananyina.”—2 Tes. 3:6, 14, 15.

¹⁰ Limo umuntu te kuti acite ulubembu lwa kumutamfishapo mu cilonganino, lelo kuti atendeka ukucita ifilanga ukuti alisuula amafunde ya kwa Lesa ayo Abena Kristu bafwile ukulakonka. Nalimo munang’ani sana, alasuusha bambi, nelyo musaali. E lyo kuti ‘alaipoosa mu fishimukumine.’ (2 Tes. 3:11) Kuti aba uwa bucenjeshi nelyo kuti alaliila bambi amasuku pa mutwe nangu alitemwa ifya kuleseshamo icitendwe ifyabipa. Kanshi ukukanaumfwa kuti kwaonaula ishina lya cilonganino, e lyo kuti kwalenga na bambi mu cilonganino ukulacita cimo cine.

¹¹ Baeluda balingile ukubomfya Baibolo pa kulungika uushumfwa. Lelo nga atwalilila ukusuula ifyo Baibolo ilanda nangu ca kuti balimwafwapo imiku iingi, baeluda balingile ukulanda ilyashi lya kusoka mu cilonganino. Ilyo bashilalanda ili lyashi, baeluda balingile ukumona nga ca kuti ifyo uwa bwananyina alecita nafibipa sana kabili filekalifya bambi. Uwa kulanda ilyashi alingile ukubomfya Amalembo ayalanda pali iyo mibele, lelo talingile ukulumbula ishina lya ushumfwa. Kanshi bonse abaishiba uwa bwananyina uo balandapo mu lyashi balingile ukumutaluka, lelo balingile ukutwalilila ukubomba nankwe imilimo ya kwa Lesa, “ukulamukonkomesha ngo wa bwananyina.”

¹² Nga ca kuti Abena Kristu aba cishinka baletaluka ku ushumfwa, nalimo kuti aumfwa insoni pa misango yakwe kabili kuti ayaluka. Nga camoneka apabuuta tuutu ukuti uwa bwananyina naleka imisango yabipa, tabalingile ukutwalilila ukumumona nga uushumfwa.

UKUPWISHA AMAFYA YAMO AYAKALAMBA

¹³ Nga tule-elela no kusuulako ku filubo fya banensu tacipilibula ukuti tulatekelesha abacita ifyabipa nelyo ukuti twalitemwa ifyabipa. Te filubo fyonse ifyo twingatila ficitwa pa mulandu wa kukanapwililika, e lyo te cisuma ukusuulako fye ku filubo ifikalamba. (Lebi. 19:17; Amalu. 141:5) Amafunde ayali mu cipangano ce Funde yalanga ukuti imembu shimo shikalamba e lyo shimbi shinono, kabili ifi fine e fyo caba na mu cilonganino ca Bwina Kristu.—1 Yoh. 5:16, 17.

¹⁴ Yesu alilandile ifyo Abena Kristu bengacita pa kupwisha amafya ayakalamba. Atile: “Nga munonko acita ulubembu, [1] kabiye no kumweba icilubo cakwe ninshi muli fye babili. Nga akuumfwa, ninshi wabwesesha munonko mu nshila. Lelo nga tomfwile, [2] senda umuntu na umbi nelyo babili pamo nobe, pantu inte shibili nelyo shitatu e shingashininkisha umulandu. Nga tomfwile kuli bena, [3] eba icilonganino. Nga tomfwile na ku cilonganino, leka abe kuli iwe ngo mwina fyalo kabili nga kasonkesha wa misonko.”—Mat. 18:15-17.

¹⁵ Pa numa ya kulanda aya mashiwi, Yesu alandile icilangililo icalembwa pali Mateo 18:23-35. Cimoneka kwati ulubembu lumo ulo alandilepo pali Mateo 18:15-17 lwakumine indalama nelyo ifyuma, pamo nga ukufilwa ukulipila inkongole nangu ukufinsha abantu. Ulubembu lumbi kuti lwaba kulanda ifibi pali bambi ifingonaula ishina lyabo.

¹⁶ Nga ca kuti namushininkisha ukuti umo mu cilonganino alicitile ifi twalandapo kuli imwe, tamufwile ukwangufyanya ukweba baeluda pa kuti bakayemulandilako. Lelo nga filya fine Yesu asosele, mufwile intanshi ukulanda nankwe. Mulingile ukwesha ukupwisha ubo ubwafya ninshi muli fye babili ukwabula no kubikamo umuntu nangu umo. Ico mushifwile ukulaba ca kuti Yesu talandile ukuti mufwile ‘ukuyako fye umuku umo no kumweba icilubo cakwe.’ Kanshi nga akaana ukusumina icilubo nelyo ukulomba ubwelelo, kuti cawama ukuyako na kabili ubushiku bumbi. Nga mwapwisha ubwafya ilyo muli fye babili, uwamulufyenye kuti atemwa ukwishiba ukuti tamwaebeleko nangu umo pa fyo amulufyenye nelyo tamwamonawilile ishina mu cilonganino. Nga mwacita ifi, ninshi ‘mwabwesesha munyinenwe mu nshila.’

¹⁷ Nga ca kuti uwacitile icilubo asumina ukuti alilufyenye, alomba ubwelelo, kabili acitapo na fimo pa kulungika icilubo cakwe, ninshi umulandu ulingile ukupwila apo pene. Nangu icilubo cali icikalamba, kuti mwawikishanya ninshi muli fye babili.

¹⁸ Nga mwafilwa ukubwesesha uwa bwananyina mu nshila pa numa ya kumweba icilubo cakwe “ninshi muli fye babili,” kuti mwacita filya Yesu alandile ukuti, “senda umuntu na umbi nelyo babili pamo nobe” no kuyalanshanya nankwe na kabili. Abo mwasenda nabo balingile ukufwaisha ukubwesesha uwa bwananyina mu nshila. Kuti cawama nga mwasenda abaaliko ilyo uwa bwananyina amulufyenye. Lelo nga tapaali nangu umo uwamweneko nelyo ukumfwako uyu umulandu, kuti mwaeba umo nangu babili ukuba inte ilyo mulelanshanya. Kuti cawama nga mwasenda abaishiba ifya kupwisha amafya ya musango uyo kabili abengamwafwa ukwishiba nga ca kuti ca cine balimulufyenye. Nga mwasala baeluda ukuba inte, ninshi tabaleimininako icilonganino pantu te bumba lya baeluda ilibapeele uyu mulimo.

¹⁹ Nga ca kuti mwafilwa ukupwisha ubwafya pa numa ya kulanshanya nankwe ninshi muli fye babili, na lintu mwasendako na bambi, kabili mwafilwa ukusuulako, lyena kuti mwaebako bakangalila mu cilonganino. Muleibukisha ukuti ico bakangalila bafwaisha, kusunga icilonganino icasanguluka kabili ica mutende. Nga mwaebako baeluda, mufwile ukuleka babombela pali ubo bwafya, kabili mulingile ukucetekela Yehova. Tamufwile ukuleka ifyo abantu bambi bacita ukumupunwisha nelyo ukulenga mwafilwa ukuba ne nsansa ilyo mulebombela Yehova.—Amalu. 119:165.

²⁰ Bakacema ba mukuni bakafwailisha ifishinka pali uyo mulandu. Nga camoneka apabuuta tuutu ukuti uyo muntu alicitile icilubo icikalamba kuli imwe, talapila kabili tacitapo nangu cimo pa kupwisha ubo bwafya, lyena komiti ya bakangalila ba mu cilonganino nalimo kuti yatamfya uyo muntu mu cilonganino. Nga bacita ifi ninshi bacingilila umukuni no kusunga icilonganino icasanguluka.—Mat. 18:17.

UKUBOMBELA PA MEMBU ISHIKALAMBA

²¹ Imembu ishikalamba pamo nga ubulalelale, ubucende, ukulaalana kwa baume nelyo abanakashi beka beka, ukupontela Lesa, ubusangu, ukupepo tulubi e lyo ne membu shimbi ishikalamba isho umuntu engacita, shena tashipelela fye pa kulomba ubwelelo iyo. (1 Kor. 6:9, 10; Gal. 5:19-21) Apo imembu ishikalamba shilalenga icilonganino caba icishasanguluka, tulingile ukweba baeluda pa kuti bengabombelapo. (1 Kor. 5:6; Yako. 5:14, 15) Bamo balaya kuli baeluda pa kutila bayebelele ulubembu bacitile nangu ukusokolola imembu ishacitile bambi. (Lebi. 5:1; Yako. 5:16) Te mulandu ne nshila baeluda baishibilamo ulubembu ulo kasabankanya uwabatishiwa acitile, baeluda babili balingile ukufwailisha ifishinka pali uyo mulandu. Nga basanga ukuti cine cine uyu muntu alicita ulubembu ulukalamba, ibumba lya baeluda lifwile ukusonta baeluda batatu nelyo ukucilapo ukuba muli komiti ya bupingushi pa kuti babombele pa mulandu.

²² Baeluda balapoosako sana amano ku ba mu cilonganino pa kuti bengabacingilila kuli fyonse ifingonaula bucibusa bwabo na Lesa. Balabomfya Icebo ca kwa Lesa bwino ku kulungika uwacita ulubembu ulukalamba no kumwafwa ukuba cibusa wa kwa Lesa na kabili. (Yuda 21-23) Ifi bacita e fyo no mutumwa Paulo aebele Timote ukulacita, amulembeele ati: “Ndekukonkomesha pa menso ya kwa Lesa na ya kwa Kristu Yesu, uukapingula aba mweo na bafwa, . . . Ulelungika, ulekalipila, ulekoselesha, mu kushishimisha konse no kusambilisha bwino.” (2 Tim. 4:1, 2) Inshita shimo baeluda balapoosa inshita iikalamba pa kucita ifi, lelo uyu mulimo waba pa milimo iyakosa iyo babomba. Aba mu cilonganino balatasha sana pa fyo baeluda babombesha kabili babamona ukuti balilinga “ukupeelwa umucinshi ubili.”—1 Tim. 5:17.

²³ Nga ca kuti baeluda basanga ifishinka ifilelanga ukuti uwa bwananyina nacita ulubembu, ico babikako sana amano kwafwa uyo muntu ukuba cibusa wa kwa Lesa na kabili. Nga alanga ukuti nalapila icine cine, baeluda balamufunda no kumulungika ilyo bali fye nankwe nelyo pa menso ya bakambone abamushiniine pa lubembu ulo acitile ilyo kwali ukulubulula. Ukumufunda kuti kwamusalapula kabili kuti kwalenga bakambone abamushiniine ukuba na katiina. (2 Sam. 12:13; 1 Tim. 5:20) Lyonse ilyo komiti ya bupingushi yalungika umuntu, kulaba ukumubika pa fibindo. Ukucita ifi kulafwa uwalufyanya ‘ukuwamya inshila sha kwendamo amakasa yakwe.’ (Heb. 12:13) Mu kuya kwa nshita, baeluda balafumyapo ifibindo nga bamona ukuti uyo muntu napola lwa ku mupashi.

UKUBILISHA UO BALUNGIKA

²⁴ Komiti ya bupingushi nga yamona ukuti kwena umuntu nalapila, lelo icilubo acitile cikeshibikwa mu cilonganino nelyo mu cifulo mwikala, nelyo baeluda nga bamona ukutila kuti cawama aba mu cilonganino baishiba pa kuti bacenjele na uyo muntu uwalapila, bakamubilisha pa Kulongana kwa Imikalile no Mulimo Tubomba. Balingile ukubilisha fye ukuti: “[Kantwa] nabamulungika kuli komiti ya bupingushi.”

UKUTAMFYA UMUNTU MU CILONGANINO

²⁵ Limo limo uucitile ulubembu alatwalilila fye ukucita ifyabipa kabili nangu bamufunda taaluka iyo. Kuti caba shani nga ca kuti umuntu uo balelubulwisha kuli komiti ya bupingushi ‘talecita ifintu ifilelanga ukuti nalapila?’ (Imil. 26:20) Nga talelanga ukulapila, uyo muntu afwile ukutamfiwa mu cilonganino pa kuti elabishanya na bantu ba kwa Yehova abasanguluka. Ukucita ifi kulalenga icilonganino catwalilila ukuba ne shina ilisuma kabili cilaba icasanguluka pantu ninshi nabafumyamo icabipa. (Amala. 21:20, 21; 22:23, 24) Ilyo umutumwa Paulo aishibe ukuti umo mu cilonganino ca ku Korinti ali ne myendele ya nsoni, akonkomeshe baeluda ati: “Mukapeele uyo muntu kuli Satana pa kuti iyi mibele yabipa ifume mu cilonganino pa kuti cikabe icasanguluka.” (1 Kor. 5:5, 11-13) Paulo alilandile na pa basangu bamo abo batamfishe mu cilonganino mu nshita ya batumwa.—1 Tim. 1:20.

²⁶ Komiti ya bupingushi nga yapingula ukuti umubembu uushilapile afwile ukutamfiwa, bafwile ukumweba no kumulondolwela bwino bwino umulandu nelyo imilandu ya mu Malembo iyo bamutamfisha mu cilonganino. Nga bamweba ifyo bapingwile, abali muli komiti ya bupingushi bakamweba ukuti nga amona ukutila bamufyengele fye, kuti alemba kalata ya kulomba ukuti bapituluke mu mulandu wakwe, kabili afwile no kulondolola ico alefwaila ukuti bapitulukemo. Ukutula apo bamwebela ukuti natamfiwa mu cilonganino, bakamupeela inshiku 7 isha kulembelamo kalata. Baeluda nga bapokelela kalata, bakeba kangalila wa muputule pa kuti akasale baeluda abafikapo abakuba muli komiti ya bupingushi iikapituluka mu mulandu. Aba baeluda bakesha na maka ukubombela pali uyo mulandu ilyo umulungu umo taulapwa ukutula apo bapokelele kalata. Umuntu nga nalemba kalata ukuti bapituluke mu mulandu wakwe, baeluda tabalingile ukubilisha ku cilonganino ukuti natamfiwa. Pali iyo nshita, uyo muntu afwile ukuba pa fibindo, takaleasukapo nelyo ukupepa pa kulongana kabili takalebombako ne milimo yaibela mu cilonganino.

²⁷ Icilenga kuleba ukupituluka mu mulandu, kumfwila uubembwike uluse, kabili cilalenga no kuti alondolole ifili ku mukoshi. Nomba uyo muntu nga akaana ukuyakumana na ba muli komiti ya bupingushi abalepituluka mu mulandu wakwe, kabili baesha apo bengapesha ukumwita lelo alekaana fye, lyena kuti babilisha ukuti natamfiwa.

²⁸ Nga ca kuti uucitile ulubembu talefwaya ukulemba kalata ya kulomba ukuti bapituluke mu mulandu wakwe, komiti ya bupingushi ikamulondolwela ifyo cingawamina ukuti alapile ne fyo engacita pa kuti akabweshiwe. Ici cikamwafwa ukusubila ukuti nga aaluka, akabwela mu cilonganino ca kwa Yehova.—2 Kor. 2:6, 7.

UKUBILISHA UWATAMFIWA

²⁹ Nga ca kuti uucitile ulubembu talapile balingile ukumutamfya mu cilonganino, kabili bakabilisha fye ukuti: “[Kantwa] te Nte ya kwa Yehova.” Ukubilisha uwatamfiwa kukalenga aba mu cilonganino aba cishinka ukuleka ukubishanya nankwe.—1 Kor. 5:11.

UKUIFUMYA MU CILONGANINO

³⁰ Umwina Kristu uwabatishiwa nga asalapo ukweba icilonganino nelyo ukucilembela kalata ukuti naleka ukuba Inte ya kwa Yehova, ninshi “aifumya” mu cilonganino ca Bena Kristu. Na kabili ifyo uwa bwananyina acita kuti fyalanga ukuti talefwaya ukuba mu cilonganino ca Bena Kristu, nalimo kuti aingila mu kabungwe akacita ifyo Baibolo yakaanya ako Yehova Lesa akapingula.—Esa. 2:4; Ukus. 19:17-21.

³¹ Ilyo umutumwa Yohane alelanda pa bakeene icitetekelo abaliko mu nshita yakwe, atile: “Bafumine muli ifwe, lelo tabaali abena mwesu; pantu ababa abena mwesu, nga baikalilile pamo na ifwe.”—1 Yoh. 2:19.

³² Ifyo Yehova amona uwaifumya mu cilonganino fyalipusana sana ne fyo amona uwanaka ica kuti alileka no kubila imbila nsuma. Limo icilenga umuntu ukuleka ukubila imbila nsuma ni co alaleka ukuisambilila Icebo ca kwa Lesa lyonse. E lyo limbi amafya nelyo ukumucusha kuti fyalenga aleka ukuba uwacincila mu mulimo wa kwa Yehova. Baeluda e lyo na bambi mu cilonganino bakatwalilila ukwafwa no kukoselesha Umwina Kristu uwaleka ukubila imbila nsuma.—Rom. 15:1; 1 Tes. 5:14; Heb. 12:12.

³³ Nomba Umwina Kristu nga asalapo ukuifumya mu cilonganino, bakabilisha ku cilonganino ukuti: “[Kantwa] te Nte ya kwa Yehova.” Aba mu cilonganino balingile ukulamona uyu muntu nga filya fine bamona uwatamfiwa.

UKUBWESHA UMUNTU MU CILONGANINO

³⁴ Umuntu uwatamfiwa nangu uwaifumya mu cilonganino kuti abweshiwa nga ca kuti alanga apabuuta tuutu ukuti nalapila kabili alilanga pa nshita iyalinga ukuti alileka imisango yakwe iyabipa. Alingile ukulanga ukuti alefwaisha ukuba cibusa wa kwa Yehova na kabili. Baeluda balingile ukutekanya no kuleka inshita iyalinga yapitapo, nalimo imyeshi iingi, umwaka nelyo ukucilapo, ukulingana ne fyo ifintu fili pa kuti alange ukuti nalapila icine cine. Nga alemba kalata kwi bumba lya baeluda ukulomba ukuti abweshiwe, komiti ya kubwesha ikalanda nankwe. Aba muli komiti bakamona nga alecita ‘ifintu ifilelanga ukuti nalapila’ kabili bakapingula nampo nga kumubwesha pali iyo nshita nelyo iyo.—Imil. 26:20.

³⁵ Nga ca kuti umuntu uulefwaya ukubweshiwa atamfiwilwe ku cilonganino cimbi, komiti ya kubwesha mu cilonganino umo ali pali ino nshita, ikakumana nankwe no kumona nga kuti abweshiwa. Nga balemona ukuti alingile ukubweshiwa, bakatuma ifyo bapingula kwi bumba lya baeluda ilya mu cilonganino icabombeele pa mulandu. Amakomiti yabili yakabombela pamo pa kuti bakafwailishe ifishinka fyonse ifingabafwa ukupingula bwino. Lelo abapingula ukubwesha umuntu uwatamfiwe nelyo uwaifumishe, ni komiti ya kubwesha iya mu cilonganino icabombeele pa mulandu.

UKUBILISHA UWABWESHIWA

³⁶ Komiti ya kubwesha nga yashininkisha ukuti uwatamfiwe nelyo uwaifumishe nalapila icine cine kabili alingile ukubweshiwa, bakabilisha mu cilonganino icabombeele pa mulandu. Nomba nga alikuukila ku cilonganino cimbi, na kuli ico cine cilonganino bakabilisha. Balingile ukubilisha fye ukutila: “[Kantwa] nabweshiwa, nomba ni Nte ya kwa Yehova.”

UMWANA UMUNONO UWABATISHIWA NGA ABEMBUKA

³⁷ Nga ca kuti umwana umunono uwabatishiwa acita ulubembu ulukalamba, mufwile ukweba baeluda. Ilyo komiti ya bupingushi ilelanshanya no mwana umunono uucitile ulubembu ulukalamba, abafyashi bakwe nga ni ba Nte kuti cawama babapo. Abafyashi tabalingile ukulapokololako umwana, lelo balingile ukubombela pamo na komiti ya bupingushi pa kuti bengamusalapula bwino. Nga filya fine ciba ku bakalamba abalufyenye, komiti ya bupingushi ilalungika umwana uucitile ulubembu. Lelo umwana nga talapiile, alingile ukutamfiwa mu cilonganino.

KASABANKANYA UUSHABATISHIWA NGA ACITA ULUBEMBU ULUKALAMBA

³⁸ Kuti caba shani nga ca kuti kasabankanya uushabatishiwa acita ulubembu ulukalamba? Apo te kasabankanya uwabatishiwa te kuti atamfiwe mu cilonganino. Na lyo line, baeluda balingile ukumufunda cikuuku cikuuku pantu nalimo taumfwikisha amafunde ya mu Baibolo. Kanshi ukumufunda kuti kwamwafwa ‘ukuwamya inshila sha kwendamo’ amakasa yakwe.—Heb. 12:13.

³⁹ Nga ca kuti baeluda babili ba-afwa kasabankanya uushabatishiwa uulufyenye, lelo talangile ukulapila, balingile ukwishibisha icilonganino. Pa kwishibisha icilonganino, bakabilisha fye ukuti: “[Kantwa] te kasabankanya uushabatishiwa.” Aba mu cilonganino bakulamumona ngo muntu uushipepa. Nangu ca kutila tabamutamfishe mu cilonganino, Abena Kristu balingile ukwishiba ilyo bengampana nankwe ne lyo bashilingile ukwampana nankwe. (1 Kor. 15:33) Talingile ukulatuma lipoti ya mulimo wa mwi bala.

⁴⁰ Mu kuya kwa nshita, kasabankanya uushabatishiwa uo bafumishe pali bukasabankanya nalimo kuti afwaya ukuba kasabankanya na kabili. Nga alefwaya, baeluda babili kuti bakumana nankwe no kulanshanya pa kuti bamone nga alelunduluka mu fya kwa Lesa. Nga bamona ukuti nafikapo ukuba kasabankanya na kabili, bakabilisha fye ukuti: “[Kantwa] ni kasabankanya uushabatishiwa na kabili.”

YEHOVA ALAPAALA ICILONGANINO NGA CILI ICASANGULUKA KABILI ICA MUTENDE

⁴¹ Bonse aba mu cilonganino ca kwa Lesa ica muno nshiku balaipakisha ifya kulya fya ku mupashi ifyo Yehova apekanishisha abantu bakwe. Umulemfwe wesu uwa ku mupashi walilelema icine cine, kabili twalikwata amenshi ya cine ayengi nga nshi ayapembesula. Kabili Yehova alatucingilila ukubomfya icilonganino cakwe icitungululwa na Kristu. (Amalu. 23; Esa. 32:1, 2) Ukuba muli paradaise ya ku mupashi muli shino nshiku sha kulekelesha isha-afya nga nshi kulalenga tuleumfwa abacingililwa.

⁴² Nga tulesunga icilonganino icasanguluka kabili ica mutende, tulatwalilila ukulenga ulubuuto lwesu ulwa cine ca Bufumu ukubalika. (Mat. 5:16; Yako. 3:18) Tulaba ne nsansa ukumona abantu abengi nga nshi baishiba Yehova no kulabombela pamo na ifwe umulimo wakwe.