Icipandwa 14
Ukupuulama kwa Cipuna ca Bufumu ca kwa Yehova ica mu Mulu
Icimonwa 2—Ukusokolola 4:1–5:14
Umutwe wa lyashi: Ifya kucitika fipuutamo umwenso pa ntanshi ya cipuna ca bufumu ca kwa Lesa ica bupingushi
Inshita ya kufikilishiwa: Ici cimonwa cilangisha ifya kucitika fyabako ukutula 1914 ukufika ku mpela ya Kuteka kwa Myake Kana Limo no kucilapo, lintu icibumbwa icili conse ica mu mulu na pano isonde cikalumba Yehova.—Ukusokolola 5:13
1. Mulandu nshi tulingile ukusekelela mu kupamfiwa mu fimonwa Yohane ayakana na ifwe?
YOHANE atendeka ukwakana na ifwe ifimonwa fikumbamo mweo na fimbi. Ku kupuutwamo acili mu bushiku bwa kwa Shikulu. E co, cintu alondolola cikwete ubupilibulo bwashika kuli ifwe fwe baleikala icine cine muli ubu bushiku. Kuli ifi fimonwa, Yehova afimbula icifimbo ca kukanamoneka pa fya cine cine fya mu mulu no kutupeele mimwene yakwe ya mapingushi yakwe ayali no kuputunkanishiwa pe sonde. Ukulundapo, nampo nga twalikwata isubilo lya ku mulu nelyo ilya pe sonde, aya mabusokololo yatwaafwa ukumona icifulo cesu mu mifwaile ya kwa Yehova. Ifwe bonse, kanshi, tufwile ukutwalilila ukuba abasekelela mu kupamfiwa mu numbwilo ya kwa Yohane ayatila: “Wa nsansa uubelenga mu kupongomoka na abo abomfwa ifyebo fya busesemo ubu, na babake fintu fyalembwamo; pantu inshita yasontwa ili mupepi.”—Ukusokolola 1:3, NW.
2. Cakukumanya nshi ico Yohane akwata?
2 Cintu Yohane amona mu kukonkapo cacila pa cili conse icitambishiwa pali video ku muntu wa mu mwanda wa myaka walenga 20! Alemba ati: “Apo papitile ifi fintu naliloleshe, moneni, umwinshi waisuka mu mulu. Ne shiwi lya kutendeka, ilyo naumfwile lilelanda na ine nge ntandala, lyatile kuli ine, Nina wise kuno, ndekulanga ifili no kwisabako apo papite fi fintu.” (Ukusokolola 4:1) Yohane mu cimonwa apulinkana imyulu ishimoneka iya kubapo kwa kwa Yehova, ukusumbulwa apatali ukucilo lwelele lumoneka ulwa ku nse nge fyo lwalengulwa na benda mu lwelele aba muno nshiku, na patali ukucila ifipinda bushiku fya mu kubumbwa kumoneka. Kwati kwingila pa mwinshi waisuka, Yohane aitwo kupoosa amenso yakwe pa cilolwa ca kucilima ukupeema ica myulu ya ku mupashi yapelako umo Yehova umwine aikala pa cipuna ca bufumu. (Ilumbo 11:4; Esaya 66:1) Mwandi lishuko!
3. Cinshi ico ishiwi ‘lyapala intandala’ lileta ku muntontonkanya, kabili ni ani mu kubulo kutwishika ali Intulo ya liko?
3 Baibolo taishibisha ilyo “shiwi lya kutendeka.” Ukupale shiwi lyakosa ilya kwa Yesu lyaumfwikilwe mu kubangilila, lyakwata iciunda capale ntandala ica kukambisha. (Ukusokolola 1:10, 11) Lileta mu muntontonkanya ukupyeta kwa ciunda ca ntandala icalangilile ukubapo kwa kwa Yehova pa Lupili lwa Sinai. (Ukufuma 19:18-20) Ukwabulo kutwishika, Yehova e Ntulo ya bukata ya mabwite. (Ukusokolola 1:1) Naisula iciibi mu kuti Yohane, mu cimonwa, engengila mu cifulo cacilapo mushilo mu bufumu bwakulisha bonse bwa bumulopwe bwa kwa Yehova.
Ukubapo Kwabengeshima ukwa kwa Yehova
4. (a) Bupilibulo nshi ubo icimonwa ca kwa Yohane cakwata ku Bena Kristu basubwa? (b) Bupilibulo nshi ubo icimonwa cakwata kuli abo isubilo lyabo lyaba kwikala kuli pe na pe pe sonde?
4 Cishi Yohane amona? Kutika, nga fintu nomba aleakana na ifwe ica kukumanya cakwe cakulisha: “Apo pene nali mu [mupashi]: moneni, icipuna ca bufumu catekwa mu mulu, no Waikalapo pa cipuna ca bufumu.” (Ukusokolola 4:2) Mu kashita nyunsu, Yohane asendwa lwa ku mupashi ku maka yabomba ya kwa Lesa ku cipuna cine ca kwa Yehova. Mwandi ca kucincimusha kuli Yohane! Pano apeelwa ukumwena kabela kupeshima ukwa myulu iine umo wene na Bena Kristu basubwa bambi bakwata ukubakilwo “bupyani ubushingabola, ubushingakowela, ubushingabonsa.” (1 Petro 1:3-5; Abena Filipi 3:20) Kuli abo isubilo lyabo lyaba kwikala kuli pe na pe pe sonde, icimonwa ca kwa Yohane na kabili cabakwatila ubupilibulo bwashikisha. Cibafwilisha ukwiluka ubukata bwa kubapo kwa kwa Yehova no bwa mitantikile ya kuteka kwa mu mulu kubomfiwa kuli Yehova mu kupingula inko na pa numa mu kulama imyeo ya buntunse pe sonde. Yehova mu cine cine ni Lesa wa kuteyanya kwapulamo!
5. Ni bucine cine nshi Yohane amona ubwalangililwe ku nkupiko ya pa cipao ca cipingo?
5 Ubwingi bwa fintu Yohane amona kulya mu mulu fyapala imbali she hema mu matololo. Ili lyapangilwe imyaka mupepi na 1,600 mu kubangilila pamo nge cifulo capaatulwa ica kupepa kwa cine ukwa bena Israele. Mu Mushilo wa Mushilo wa lilye hema mwali cipao ca cipingo, kabili cali kufuma pa mulu wa nkupiko ya golde ya cilya Cipao e po Yehova umwine asosele. (Ukufuma 25:17-22; AbaHebere 9:5) E co, inkupiko ya Cipao yabombele nge cishibilo ca cipuna ca bufumu ca kwa Yehova. Yohane nomba amona bucine bwa kwimininwako kwa cishibilo: Shikulu Mulopwe Yehova umwine wine ekele mu kukatama kwawamisha pa cipuna cakwe ica bufumu casumbukisha ica mu mulu!
6. Mimonekele nshi iya kwa Yehova intu Yohane atupeela, kabili mulandu nshi ici cili icalinga?
6 Ukukanapala bakasesema ba mu kubangilila abakwete ifimonwa fya cipuna ca bufumu bwa kwa Yehova, Yohane talondolola mu kupwililika Umo uwa Mushilo uwaikala pali cene. (Esekiele 1:26, 27; Daniele 7:9, 10) Lelo Yohane atupeela imimwene yakwe ya Umo uwaikala pa cipuna ca bufumu muli aya mashiwi: “Kabili Uwaikalapo ku kumoneka apale libwe lya yaspi [ne libwe lyaumo mutengo lyakashika, no kushinguluke cipuna ca bufumu kuliko umukolamfula wapala emeradi mu kumoneka, “NW”].” (Ukusokolola 4:3) Mwandi kupuulama kushingalinganishiwako! Yohane amona umutelelwe, ukubyata kwa kuyemba kwapala amabwe yabengeshima, yabembela. Fintu ici cumfwana mukulingisha no bulondoloshi bwa musambi Yakobo ubwa kwa Yehova pamo nga “Shifwe wa fya lubuuto”! (Yakobo 1:17) Mu kwipipa pa numa ya kulemba Ukusokolola, Yohane umwine wine alondolwele ati: “Lesa lubuuto, na muli wene tamwaba mfifi nakalya.” (1 Yohane 1:5) Mwandi Muntu wa bukata bwapulamo untu Yehova mu cine cine aba!
7. Cinshi twingasambilila ukufuma ku cishinka ca kuti kuliko umukolamfula ukushinguluka icipuna ca bufumu ca kwa Yehova?
7 Mona ukuti Yohane amona umukolamfula ukushinguluke cipuna ca bufumu, wapala emeradi wa katapakatapa. Ishiwi lya ciGreek lyapilibulwa pano umukolamfula (irʹis) litubulula imibele ya cintengulusha capwililika. Umukolamfula walumbulwa intanshi mu Baibolo mu kulundana na kasuba ka kwa Noa. Pa numa amenshi ya Lyeshi yakamine, Yehova alengele umukolamfula ukumoneka mwi kumbi, kabili alondolwele cintu walepashanya muli aya mashiwi: “[Umukolamfula wandi ndebika mwi kumbi, no yu wakulabe, NW] cishibilo ca cipingo ca pa kati ka ine ne sonde. E lyo ine nkebukishe cipingo candi icili pa kati ka ine na imwe ne cibumbwa conse ica mweo mu fya mubili fyonse; na menshi tayakabe kabili ilyeshi ku konaule ca mubili conse.” (Ukutendeka 9:13, 15) Cinshi, lyene, ico icimonwa ca mu mulu cingaleta mu muntontonkanya wa kwa Yohane? Umukolamfula untu amwene ulingile ukumwibukisha ukukabila kwa kwampana kwa mutende na Yehova, pamo ngo ko ibumba lya buYohane liipakisha ilelo. Na kabili kuti camwebekesha bumutelelwe no mutende wa kubapo kwa kwa Yehova, bumutelelwe ubukalundululwa ukufika ku bantunse bonse aba cumfwila lintu Yehova akafimba ubwikalo bwakwe pa mutundu wa muntu muli sosaite wa calo cipya.—Ilumbo 119:165; Abena Filipi 4:7; Ukusokolola 21:1-4.
Ukwishibisha Abakalamba 24
8. Ni bani Yohane amona ukushinguluka icipuna ca bufumu, kabili ni bani bantu aba bemininako?
8 Yohane alishibe ukuti bashimapepo basontelwe ukubomba mwi hema lya pa kale. E co limbi alisungwike pa kumona cintu alondolola mu kukonkapo ukuti: “Kabili ukushinguluke cipuna ca bufumu kwali ifipuna fya bufumu amakumi yabili na fine, na pa fipuna ifi abakalamba amakumi yabili na bane baikelepo, nabafwala amalaya yabuuta, ne filongwe fya golde pa mitwe yabo.” (Ukusokolola 4:4) Ee, mu cifulo ca bashimapepo, kuliko abakalamba 24, abaikala pa fipuna fya bufumu no kufwikwa ifilongwe ukupale shamfumu. Ni bani aba bakalamba? Tabali bambi ukucila pa basubwa ba cilonganino ca Bwina Kristu, ababuushiwa no kwikala mu cifulo ca mu mulu ico Yehova abalaya. Twaishiba shani ico?
9, 10. Twaishiba shani ukuti abakalamba 24 bemininako icilonganino ca Bwina Kristu casubwa mu cifulo ca ciko ca bukata ica mu mulu?
9 Intanshi pali fyonse, bafwele ifilongwe. Baibolo ilanda ulwa Bena Kristu basubwa pamo nga banonka ‘icilongwe cishibonsa’ no kufika ku mweo wabule mpela—bumunshifwa. (1 Abena Korinti 9:25; 15:53, 54) Lelo apo aba bakalamba 24 bacili na bekala pa fipuna fya bufumu, ifilongwe fya golde muli aya mashiwi yashingulukako fimininako ubulashi bwa cifumu. (Linganyako Ukusokolola 6:2; 14:14.) Ici caafwilisha ukusondwelela kwa kuti abakalamba 24 bacite cikope abakonshi abasubwa ba mu nkasa sha kwa Yesu mu cifulo cabo ica mu mulu, pantu Yesu acitile icipingo na bene ica kwikala pa fipuna fya bufumu mu Bufumu bwakwe. (Luka 22:28-30) Ni Yesu eka na aba bakalamba 24—takuli nelyo fye ni bamalaika—ebalondololwa pamo nga abateka mu mulu mu kubapo kwa kwa Yehova.
10 Ici cumfwana no bulayo ubo Yesu acitile ku cilonganino ca ku Laodikea: “Uwacimfya, nkamupeelo kwikala na ine pa cipuna candi ca bufumu.” (Ukusokolola 3:21) Lelo ukupeelo lubali kwa mu mulu ku bakalamba 24 takwapeleshiwa fye ku kuteka kwa kamfulumende. Mu ntendekelo ye buku lya Ukusokolola, Yohane asosele ulwa kwa Yesu ati: “Ukutusangulo bufumu bwa bashimapepo kuli Lesa wakwe kabili Wishi.” (Ukusokolola 1:5, 6) Aba baliba ponse pabili ishamfumu na bashimapepo. “Bakaba bashimapepo ba kwa Lesa kabili ba kwa Kristu, kabili bakateka pamo nankwe imyaka ikana limo.”—Ukusokolola 20:6.
11. Mulandu nshi cabela icalinganako ukuti impendwa ya bakalamba yaba 24, kabili cinshi ico iyo impendwa ilangilila?
11 Cinshi cakatama ku lwa mpendwa 24, muli co Yohane amona abakalamba 24 ukushinguluka icipuna ca bufumu? Mu kuloshako ukwingi, aba bacitilwe cinshingwa kuli bashimapepo ba citetekelo muli Israele wa pa kale. Umutumwa Petro alembele ku Bena Kristu basubwa ati: “Muli lupwa ulwasalwa, bushimapepo bwa bufumu, uluko lwa mushilo, abantu abo aikwatila.” (1 Petro 2:9) Mu kubamo ukusekelela, bulya bushimapepo bwa pa kale bwa ciYuda bwaishile kukwakanishiwa mu fyakaniko 24. Icakaniko cimo na cimo capeelwe imilungu ya ciko mu mwaka iya kubomba pa ntanshi ya kwa Yehova, ica kuti umulimo washila walebombwa ukwabulo kuputuka. (1 Imilandu 24:5-19) Cili icalinga, kanshi, ukuti kwabako abakalamba 24 abalangishiwe mu cimonwa ca kwa Yohane ica bushimapepo bwa mu mulu pantu ubu bushimapepo bubombela Yehova mu kutwalilila, ukwabulo kuleka. Lintu bwapwilikishiwa, kukabako ifyakaniko 24, cimo na cimo ukukwata bakacimfya 6,000, pantu Ukusokolola 14:1-4 (NW) kutwebo kuti 144,000 (24 x 6,000) “bashitwa ukufuma mu kati ka mutundu wa muntu” ukwiminina pa Lupili lwa Sione lwa mu mulu pamo no Mwana wa mpaanga, Yesu Kristu. Apo impendwa 12 ilangisha ukuteyanya kwa bulesa kwashikatala, 24 icita imiku ibili—nelyo ukukosha—iyo mitantikile.
Imyele ya Nkuba, Amashiwi, no Kubulukuta
12. Cinshi Yohane amona no kuumfwa mu kukonkapo, kabili cinshi ico, ‘imyele ya nkuba na mashiwi no kubulukuta’ fita ku muntontonkanya?
12 Finshi Yohane amona no kuumfwa mu kukonkapo? “Na ku cipuna ca bufumu kulefume myele ya nkuba na mashiwi no kubulukuta.” (Ukusokolola 4:5a) Fintu kuli kwibukisha kwa kulangisha kumbi ukwakupuutamo mwenso ukwa maka ya kwa Yehova aya mu mulu! Ku ca kumwenako, lintu Yehova ‘aikile’ pa Lupili lwa Sinai, Mose ashimike ati: “Mu bushiku ubwalenga shitatu pa lucelo, e paponene ukupanta ne nkuba ne kumbi ilyafina pa lupili, no kulila kwa ntandala ukwakosesha. . . . Ilyo ukulila kwa ntandala kwabelelela kabili ukwakosesha, Mose alasosa, na o Lesa alamwasukila kwi shiwi.”—Ukufuma 19:16-19.
13. Cinshi cacitwako icikope ku nkuba shifuma mu cipuna ca bufumu ca kwa Yehova?
13 Mu kati ka bushiku bwa kwa Shikulu, Yehova alenga amaka yakwe no kubapo kwakwe ukusokoloka mu nshila yamonekesha. Iyo, te ku nkuba ya cine cine, pantu Yohane alemona ifishibilo. Cinshi, lyene, ico inkuba shimininako? Cisuma, ukubyata kwa nkuba kuti kwasanika, lelo kabili kuti kwapama umo ukufwa. E co, ishi nkuba shifuma mu cipuna ca bufumu ca kwa Yehova shicita bwino bwino icikope ca kubyata kwa kusanikila uko atwalilila ukupeela abantu bakwe kabili, ukucilapo ukumonekesha, bukombe bwakwe bwa bupingushi bwabamo umulilo.—Linganyako Ilumbo 18:14; 144:5, 6; Mateo 4:14-17; 24:27.
14. Ni shani fintu amashiwi yaumfwika ilelo?
14 Ni shani ku lwa mashiwi? Mu kati ka kwikila pa Lupili lwa Sinai ukwa kwa Yehova, ishiwi lyasosele kuli Mose. (Ukufuma 19:19) Amashiwi yafumine mu mulu yapeele ubwingi bwa makambisho no kubilisha mwi buku lya Ukusokolola. (Ukusokolola 4:1; 10:4, 8; 11:12; 12:10; 14:13; 16:1, 17; 18:4; 19:5; 21:3) Ilelo, Yehova na kabili alipeela amakambisho no kubilisha ku bantu bakwe, ukusanikila ukumfwikisha kwabo ukwa masesemo ya Baibolo ne fishinte. Ifyebo fyabamo kusanikila ilingi fyalisokololwa pa mabungano ya pa kati ka nko, kabili icine ca Baibolo ca musango yo, mu kukonkapo, cabilishiwa mu kusaalala kwa calo. Umutumwa Paulo asosele ulwa bakashimika ba citetekelo ba mbila nsuma ukuti: “Icebo cabo cafumine caya pano nse ponse, ne fyebo fyabo fyaya ku mpela sha calo.”—Abena Roma 10:18.
15. Kubulukuta nshi ukwafuma ku cipuna ca bufumu mu kati ka ulu lubali lwa bushiku bwa kwa Shikulu?
15 Ukubulukuta ilingi kukonka pa kubyata. Davidi aloseshe ku kubulukuta kwa cine cine pamo nga “ishiwi lya kwa Yehova.” (Ilumbo 29:3, 4) Lintu Yehova alwilile Davidi ku balwani bakwe, ukubulukuta kwasoselwe ukufuma kuli Wene. (2 Samwele 22:14; Ilumbo 18:13) Elihu aebele Yobo ukuti ishiwi lya kwa Yehova lyumfwika ngo kubulukuta, nge fyo Acite “fikulu, ifyo tatwaishiba.” (Yobo 37:4, 5) Mu kati ka ulu lubali lwa bushiku bwa kwa Shikulu, Yehova ‘alibulukuta,’ ukusoka ulwa ncitilo shikalamba akabomba ukulwisha abalwani bakwe. Uku kubilikisha kwa cimpashanya ukwa kubulukuta kwalibwekeshiwapo no kubwekeshiwapo ukupulinkana isonde. Uli uwashuka nga walipeelako ukusakamana kuli uku kubilisha kwabamo ukubulukuta kabili ulecito kubomfya kwabamo amano ukwa lulimi lobe mu kulunda ku ciunda ca kuko!—Esaya 50:4, 5; 61:1, 2.
Inyali sha Mulilo na Bemba wa Cilola
16. Cinshi cilangililwa ku ‘nyali sha mulilo cinelubali’?
16 Cinshi Yohane alundapo ukumona? Ni ci: ‘Na ku cinso ca cipuna ca bufumu kuli nyali sha mulilo cinelubali ishileaka e mipashi cinelubali ya kwa Lesa; ku cinso ca cipuna ca bufumu kuli na bemba wa cilola uwapala krustali.’ (Ukusokolola 4:5b, 6a) Yohane umwine atweba ukukatama kwa nyali cinelubali ati: “Imipashi cinelubali ya kwa Lesa.” Impendwa cinelubali ilangililila ukupwililila kwa bulesa; e co inyali cinelubali shilingile ukwimininako ukukumanina kwa maka ya kusanikila aya mupashi wa mushilo. Fintu ibumba lya buYohane lyabe lya kutasha ilelo ica kuti baseekeshiwa na uku kusanikila, pamo pene no kushingamwa kwa kufipeela ku bantu bomfwe nsala ya ku mupashi aba pe sonde! Ifyo twaba abasekelela pa kuti umwaka umo na umo ukucila pa makope 200 milioni aya magazini wa Ulupungu lwa kwa Kalinda yatwalilila ukubelebesha ulu lubuuto mu ndimi ukucila pa mwanda umo!—Ilumbo 43:3.
17. Cinshi ico “bemba wa cilola uwapala krustali” alangilila?
17 Yohane na kabili amona “bemba wa cilola uwapala krustali.” Cinshi ici cingalangilila mu kulosha kuli abo balaalikwa ukwingila mu cipango ca mu mulu ica kwa Yehova? Paulo asosa ulwa nshila Yesu ashishishamo icilonganino, “ukulusangulwila ku musambilo wa menshi mu cebo.” (Abena Efese 5:26) Pa ntanshi ya mfwa yakwe, Yesu aebele abasambi bakwe ati: “Imwe muli abasanguluka kale umulandu wa cebo ico nalanda kuli imwe.” (Yohane 15:3) E co, uyu bemba wa cilola uwapala krustali alingile ukwimininako Icebo ca kwa Lesa icisangulula, icalembwa. Abo aba bushimapepo bwa cifumu abesa mu kubapo kwa kwa Yehova balingile ukusangululwa umupwilapo ku Cebo cakwe.
Moneni—“Ifya Mweo Fine”!
18. Cinshi Yohane amona mu kati no kushinguluka icipuna ca bufumu?
18 Yohane nomba amona ulubali lumbi. Alemba ati: “Na mu kati lubali ku cipuna ca bufumu, no kushinguluke cipuna ca bufumu, ifya mweo fine ifyaisulamo amenso ku ntanshi na ku numa.”—Ukusokolola 4:6b.
19. Cinshi cacitwako icikope ku fya mweo fine, kabili ni shani twaishiba ici?
19 Cinshi ifi fibumbwa ficitako icikope? Icimonwa cashimikwe na kasesema umbi, Esekiele, citwaafwa ukusanga icasuko. Esekiele amwene Yehova naikala pa cipuna ca bufumu pe celeta lya mu mulu, ilyashindikwe ku fya mweo fyakwete imimonekele iyapala kuli iyo yalondololwa kuli Yohane. (Esekiele 1:5-11, 22-28) Pa numa, Esekiele na kabili amwene cilya cipuna ca bufumu ce celeta na cishindikwa ku fya mweo. Iyi nshita, nangu cibe fyo, aloseshe ku fya mweo pamo nga bakerubi. (Esekiele 10:9-15) Ifya mweo fine ifyo Yohane amwene filingile ukwimininako bakerubi abengi aba kwa Lesa—ifibumbwa fya cifulo ca pa mulu mu kuteyanya Kwakwe ukwa ku mupashi. Yohane te kuti acitontonkanye ukukanabe ca lyonse ukumona bakerubi beminine mu kupalamina ku buntu bwa kwa Yehova, apo mu mitantikile ya mwi hema lya pa kale, bakerubi babili aba golde balangishiwe pa nkupiko ya cipao ca cipingo, iyaleimininako icipuna ca bufumu ca kwa Yehova. Ukufuma pa kati ka aba bakerubi, ishiwi lya kwa Yehova lyalepeela amakambisho ku luko.—Ukufuma 25:22; Ilumbo 80:1.
20. Ni mu nshila nshi cingasoswo kuti ifya mweo fine fyaba “mu kati lubali ku cipuna ca bufumu, no kushinguluke cipuna ca bufumu”?
20 Ifi ifya mweo fine fyaba “mu kati lubali ku cipuna ca bufumu, no kushinguluke cipuna ca bufumu.” Mu kwebekesha cinshi ici cipilibula? Limbi kuti calangisho kuti baikala ukushinguluka icipuna ca bufumu mu nshila ya kuti umo aleiminina mu kati ka lubali lumo na lumo. Muli fyo, bakapilibula ba Today’s English Version basupawila inumbwilo ya ciGreek ca mu kubangilila muli iyi nshila: “ukushinguluka icipuna ca bufumu ku lubali lumo na lumo ulwa ciko.” Mu kulekanina, inumbwilo kuti yapilibula ifyo ifya mweo fine fili mu cifulo ca pa kati mu mulu umo icipuna ca bufumu caba. Mu kupalako, uyu e mulandu The Jerusalem Bible ipilibwila ifyebo ati: “pa kati na nkati, ukube bumba ukushinguluke cipuna ca bufumu cine.” Icintu icikankala kupalamina kwa bakerubi ku cipuna ca bufumu ca kwa Yehova, ukulinganishiwa kuli uko ukwa bakerubi kuntu Esekiele amwene ku ntunga imo na imo iye celeta lya kuteyanya ilya kwa Yehova. (Esekiele 1:15-22) Conse ci cumfwana na mashiwi ya pe Lumbo 99:1: “Yehova aleteka! . . . Aikala pali bakerubi.”
21, 22. (a) Ni shani Yohane alondolola ifya mweo fine? (b) Cinshi cimininwako ku mimonekele ya cimo na cimo iya fya mweo fine?
21 Yohane atwalilila ati: “Kabili ica mweo ca ntanshi capale nkalamo, ne ca mweo icalenga fibili capalo mwana wa ŋombe, ne ca mweo icalenga fitatu cili ne cinso ngo muntu, ne ca mweo icalenga fine capala kapumpe uulepupuka.” (Ukusokolola 4:7) Mulandu nshi ifyo fya mweo fimonekela mu kupusana, cimo ukufuma ku cinankwe? Ifi fya mweo fyaibela mu kushininkisha filangisha imibele isuma yaishibikwa iya bulesa. Ica ntanshi, kuliko inkalamo. Inkalamo ibomfiwa mu Baibolo pamo nge cishibilo ca kushipa, no kucilisha mu kusupila ubupingushi no bulungami. (2 Samwele 17:10; Amapinda 28:1) Muli fyo, inkalamo imininako bwino bwino imibele isuma ya bulesa iya bupingushi bwashipa. (Amalango 32:4; Ilumbo 89:14) Ica mweo ca cibili capalile cilume wa ŋombe. Mibele isuma nshi iyo cilume wa ŋombe aleta ku muntontonkanya obe? Ku bena Israele cilume wa ŋombe aali cikwatwa caumo mutengo pa mulandu wa maka yakwe. (Amapinda 14:4; mona kabili Yobo 39:9-11.) Cilume wa ŋombe, lyene, emininako amaka, ulupikwe lwa bulamba nge fyo lupeelwa na Yehova.—Ilumbo 62:11; Esaya 40:26.
22 Ica mweo calenga fitatu cakwete impumi ukupalo muntu. Ici cilingile ukwimininako ukutemwa kwa bulesa, apo pe sonde umuntu eka e wabumbilwe mu cipasho ca kwa Lesa, ukukwata imibele isuma yapulamo ya kutemwa. (Ukutendeka 1:26-28; Mateo 22:36-40; 1 Yohane 4:8, 16) Ukwabulo kutwishika, bakerubi balangisha iyi mibele isuma lintu balebomba ukushinguluke cipuna ca bufumu ca kwa Yehova. Ni shani nomba ku lwa ca mweo calenga fine? Ici capala kapumpe alepupuka mu kumoneka. Yehova umwine eta ukusakamana ku mimwene yakulisha iya kapumpe: “Apatali apalepesha amenso yakwe yatwalililo kulolesha.” (Yobo 39:29, NW) E co, kapumpe mu kulingisha alangilila amano yamwena apatali. Yehova e Ntulo ya mano. Bakerubi bakwe babomfya amano ya bulesa lintu baleumfwila amakambisho yakwe.—Amapinda 2:6; Yakobo 3:17.
Amalumbo ya kwa Yehova Kupongomoka
23. Cinshi cilangililwa ku cishinka ca kuti ifya mweo fine “fyaisulamo amenso,” kabili cinshi cikomailwapo ku kukwata kwa fiko iminkubili itatu ya mapindo?
23 Yohane atwalililo bulondoloshi ati: “Kabili ifyo fya mweo fine, cimo cimo cili na mapindo mutanda, fyaisulamo amenso monse monse mu mubili na mu kati; kabili akasuba no bushiku tafitusha ku kutila, Wa mushilo, wa mushilo, wa mushilo, Shikulwifwe Lesa Wa maka yonse, uwalipo, uulipo, uukabapo.” (Ukusokolola 4:8) Uku kwisulamo amenso kutubulula imimwene yapwililila imwena apatali. Ifya mweo fine fibomfye ci ukwabulo kuleka, nge fyo tafikabila ukulaala. Fipashanya Umo ku uwo calembelwe aciti: “Pantu amenso ya kwa Yehova yalolo ku no ku yalabebeta mu calo conse ku kuilango kuti wa maka ku [kwaafwa] ababa ne mitima ya mpomfu kuli wene.” (2 Imilandu 16:9) Ukukwate mpendwa yakulishe fyo iya menso, bakerubi kuti bamona konse konse. Takwaba cifyuka ukusakamana kwabo. Muli fyo baba abaipangasha bwino bwino ukubombela Lesa mu mulimo wakwe wa kupingula. Ku lwa wene casoswo kuti: “Amenso ya kwa Yehova yali mu ncende shonse, yalecefya ababi na basuma.” (Amapinda 15:3) Kabili mu kuba ne minkubili itatu iya mapindo—impendwa itatu ukubomfiwa mu Baibolo mu kukomailapo—bakerubi kuti basela no kwangufyanya kwapale nkuba ku kubilisha amapingushi ya kwa Yehova no kuyaputunkanya.
24. Ni shani bakerubi balumba Yehova, kabili kuba na kukatama nshi?
24 Kutika! Luli lwimbo lwalongoloka, ulukumbamo umweo, ulwa kulumba ulo bakerubi balepeela kuli Yehova: “Wa mushilo, wa mushilo, wa mushilo, Yehova Lesa, Wa maka yonse, uwalipo, uulipo, uukabapo.” Na kabili, bubutatu bulangisha ukufushiwa. Bakerubi mu kukosa bebekesha bumushilo bwa kwa Yehova Lesa. Wene e Ntulo kabili e Cipimo capelako ca bumushilo. Wene na kabili ni “Mfumu ya muyayaya,” lyonse ni “Alifa kabili Omega, Uwa ntanshi kabili Uwa kulekelesha.” (1 Timote 1:17; Ukusokolola 22:13) Bakerubi tababuula tushita twa kutusha lintu balebilisha imibele isuma ishingalinganishiwako iya kwa Yehova pa ntanshi ya kubumbwa konse.
25. Ni shani ifya mweo na bakalamba 24 bekatana mu kupepa Yehova?
25 Umulu wa myulu umfwikamo amalumbo ya kwa Yehova! Ukulondolola kwa kwa Yohane kutwalililo kuti: “Kabili ilyo ifya mweo filepeelo bukata no mucinshi no kutoota ku waikala pa cipuna ca bufumu, ku wa mweo umuyayaya umuyayaya, e lyo abakalamba amakumi yabili na bane bawa ku cinso ca waikala pa cipuna ca bufumu, bapepa uwaba no mweo umuyayaya umuyayaya, no kupoose filongwe fyabo ku cinso ca cipuna ca bufumu, abati, Mwaliwamina, mwe Shikulwifwe Lesa wesu, ukupokelelo bukata no mucinshi na maka; pantu ni mwe mwalengele ifintu fyonse: kabili mulandu wa kufwaya kwenu fyabeleleko no kulengwa.” (Ukusokolola 4:9-11) Mwi Lembo lyonse, uku e kumo ukwa kubilisha kwakulisha ukwa kupeelo mucinshi kuli Yehova, Lesa wesu Shikulu Mulopwe!
26. Mulandu nshi abakalamba 24 bapoosele filongwe fyabo pa nshi pa ntanshi ya kwa Yehova?
26 Abakalamba 24 bakwata imibele ya muntontonkanya imo ine intu Yesu alangisha, ukupoosa fye ne filongwe fyabo pa nshi pa ntanshi ya kwa Yehova. Catalukisha nga nshi ukufuma ku mintontonkanya yabo ukuininikisha abene mu kubapo kwa kwa Lesa. Mu kuicefya balishibo kuti imifwaile yeka fye iya bufumu bwabo kuleto mucinshi no bukata kuli wene, pamo nge fyo Yesu lyonse acita. (Abena Filipi 2:5, 6, 9-11) Mu kuba no kunakila, basuminisha ukucepa kwabo no kuyebelelo kuti ukuteka kwabo kwashintilila pali bumulopwe bwa kwa Yehova. Muli fyo, baba mu kumfwana kwa ku mutima na bakerubi no kubumbwa kwashalako ukwa citetekelo mu kupeelo kulumba no bukata kuli Lesa uwabumbile ifintu fyonse.—Ilumbo 150:1-6.
27, 28. (a) Ni shani fintu ubulondoloshi bwa kwa Yohane ubwa cimonwa butwambukila? (b) Mepusho nshi yemako pamo nga ku co Yohane mu kukonkapo alemona no kumfwa?
27 Ni ani engaba uwabulo kuseshiwa pa kubelengo kulondolola kwa kwa Yohane ukwa cimonwa? Kwaba ukwaembesha, ukwakulisha! Lelo cinshi ico bucine bulingile ukupala? Bukatebebe bwine bwa kwa Yehova bulingile ukubimbula uuli onse uwakwato mutima utasha ukuilunda ku fya mweo fine na bakalamba 24 mu Kumulumba, monse mwi pepo na mu kubilisha apabuuta ishina Lyakwe. Uyu e Lesa uwo Abena Kristu bashukila ukubako inte ilelo. (Esaya 43:10) Ibukisho kuti icimonwa ca kwa Yohane cibomba ku bushiku bwa kwa Shikulu, umo nomba tuli. “Imipashi cinelubali” yaba apepi lyonse ku kututungulula no kutukosha. (Abena Galatia 5:16-18) Icebo ca kwa Lesa cilasangwako ilelo ukutwaafwa ukuba aba mushilo mu kubombela Lesa wa mushilo. (1 Petro 1:14-16) Mu kushininkisha, twaliba aba nsansa ukubelenga mu kupongomoka amashiwi ya ubu busesemo. (Ukusokolola 1:3, NW) Mwandi kusonga uko yapeela ku kuba aba citetekelo kuli Yehova no kukanasuminisha icalo ukutupulula ukufuma ku kwimba amalumbo yakwe mu kucincila!—1 Yohane 2:15-17.
28 Ukufika pano, Yohane nalondolola fintu amwene lintu aitilwe ukupula muli ulya mwinshi waisuka mu mulu. Icapulishamo, ashimiko kuti Yehova, mu kupuulama konse na bukatebebe Bwakwe no bukata, aikala pa cipuna Cakwe ica bufumu mu mulu. Ashingulukwa no kuteyanya konse ukwacilishapo ukubo kwa maka—ukubembela mu kupuulama kwa kuko na bucishinka. Icilye ca bulesa cili mu kukumana. (Daniele 7:9, 10, 18) Icisebele nacimikwa ica cintu cacilapo ukube ca lyonse ukucitika. Cinshi ico, kabili ni shani fintu citwambukila ilelo? Natuloleshe lintu ica kucitika cilefunguluka!
[Icikope pe bula 75]
[Icikope pe bula 78]