Aciba ni Mwe, Bushe nga Mwalimwishibe Mesia?

YESU KRISTU apoosele imyaka itatu na hafu ukushimikila Icebo ca kwa Lesa ku bena Israele. Lelo ukufika pa nshita ubutumikishi bwakwe ubwa pano isonde bwalefika ku mpela, icinabwingi ca bantu baikeleko lilya balimukeene ukuti te Mesia, nelyo “Uwasubwa” uwa kwa Lesa uwalaiwe. Mulandu nshi?

Baibolo ilatwaafwa ukusange milandu yafulilako iyalengele abaYuda ba mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo ukukanapokelela Yesu ukuti e Mesia. Imilandu itatu pali yene ilacilikila abengi ukupokelela icifulo cabapo Yesu pali ndakai ukuti ni Mfumu ya buMesia iileteka.

“Tulefwayo Kumone Cishibilo”

Umulandu umo uwalengele abaYuda ba mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo ukukanapokelela Mesia wali wa kuti balikeene ukupokelela ifishibilo fya mu Malembo ifyalesonta kuli buMesia bwakwe. Libili libili, abantu balekutika kuli Yesu bapindile ukuti acitepo icishibilo ku kushininkisha ukuti aafumine kuli Lesa. Ku ca kumwenako, Mateo 12:38 ashimiko kuti bakalemba bamo na baFarise batile: “Mwe Kasambilisha, tulefwayo kumone cishibilo kuli imwe.” Bushe Yesu aali talabalangapo ifishibilo? Ukwabulo kutwishika aali nabalanga.

Ukufika pali ilya nshita Yesu aali nacite fipesha amano ifyafulilako. Alisangwile amenshi ukuba umwangashi, alyundepe kalume aali mupepi no kufwa, aposeshe nafyala wa kwa Petro uwalwele, asangulwile uwa fibashi, alengele uwa bulebe ukwenda, abweseshe ubutuntulu bwa bumi ku mwaume uwalwele pa myaka 38, aundepe icisansa caumina ica kuboko kwa mwaume, alyundepe amalwele yabipisha aya bantu abengi, aundepe umubomfi wa mulashi wa fita, abuushishe umwana mwaume uwa kwa mukamfwilwa, kabili aundepe umwaume uwali impofu kabili cibulu. Ifi fipesha amano fyacitikile mu Kana, Kapernahumu, Yerusalemu, na Naini. Ukulundapo, ilyashi pa lwa ifi fipesha amano lyasalangene mu Yudea monse na mu calo cashingulwikeko.—Yohane 2:1-12; 4:46-54; Mateo 8:14-17; 8:1-4; 9:1-8; Yohane 5:1-9; Mateo 12:9-14; Marko 3:7-12; Luka 7:1-10; 7:11-17; Mateo 12:22.

Mu kumonekesha, ifishibilo fyaleshinina ukuti Yesu aali e Mesia fyali ifingi nga nshi. Nangu cingati acitile fishibilo ifingi kuli balya bantu, tabamucetekele. Abamwene ubushininkisho bwa kuti Yesu atuminwe na Lesa lelo abashamupokelele ukuti e Mesia baali impofu lwa ku mupashi. Imitima yabo yali iyakosa kabili iyo icine cishingapekamo.—Yohane 12:37-41.

Ni shani pa lwa kasuba kesu? Abantu bamo basosa abati, “Ncetekela fye cintu naimwena na menso yandi.” Lelo bushe iyo ni nshila ya mano? Ubusesemo bwa Baibolo bulangilila ukuti Yesu kale kale alibikwa pa cipuna ukuba Imfumu ya ku muulu mu Bufumu bwa buMesia. Apantu tamoneka, tulekabila icishibilo ku kutwaafwa ukwiluka ukuti aleteka, icaishibishe ukutendeka kwa nshiku sha kulekelesha isha ino micitile ibifi iya fintu. Bushe mwalishiba ici cishibilo?—Mateo 24:3.

Ukulingana na Baibolo, ukutendeka kwa kuteka kwa kwa Kristu nge Mfumu ya buMesia kwali no kwishibikilwa ku nkondo, ifinkukuma, ukucepelwa kwa fya kulya, ne fikuko pa cipimo cishingalinganishiwako. Mu “nshiku sha kulekelesha,” imibele ya bantu ili no kwishibikilwa ku kaso, ubufunushi, no kukanailama. (2 Timote 3:1-5; Mateo 24:6, 7; Luka 21:10, 11) Pa mbali ya bushininkisho bwa kupenda kwa myaka, imbali shapusanapusana ukucila pali 20 isha nshiku sha kulekelesha shilangilila ukuti ukuteka kwa kwa Mesia kwatendeke mu 1914.—Moneni Ulupungu lwa kwa Kalinda ulwa March 1, 1993, ibula 5.

“Abatemwe Fyuma”

Ukutemwa ifikwatwa ifya ku mubili kwali e mulandu na umbi uwalengele abaYuda ukukaana Yesu ukuti te Mesia. Ukukatamika nga nshi ifyuma kwacilikile abengi ukukanakonka Yesu. Ku ca kumwenako, abaFarise baishibikwe ukuti bali “abatemwe fyuma.” (Luka 16:14) Langulukeni umulandu wa mulumendo kateka wa cuma uwatununwike Yesu no kumwipusha ifya kunonka umweo wa muyayaya. “Baka amafunde,” e fyayaswike Yesu. Cilemoneka kwati ulya mulumendo alishibe fyo ifyafulilako fyalekabilwa ukucila fye ukubaka amafunde yamo, e co ayankwileko kuti: “Ifi fyonse nalibaka: bushe ncili nabulwa nshi?” Yesu atile kuli wene, “ifyo wakwata ushitemo indalama, kapeele na babusu, no kukwate fyuma mu muulu; e lyo wise unkonke.” We shuko lya mu nshita we—ukuba umusambi wa kwa Mesia! Lelo ulya kateka alifuminepo, naikatwo bulanda. Mulandu nshi? Pantu ifyuma fya pe sonde e fyacindamishe kuli wene ukucila pa fyuma fya mu muulu.—Mateo 19:16-22.

Imibele tayaaluka. Ukusanguka umukonshi wine wine uwa Mfumu ya buMesia cipilibula ukutangishako amabuseko ya ku mupashi ku cili conse cimbi, ukusanshako ifikwatwa fya pano isonde. Ku bali bonse abatemwisha ifikwatwa fya ku mubili, ici cilaba icakosa nga nshi. Ku ca kumwenako, bamishonari babili abaupana mu calo cimo ica ku Kabanga balandile ku mwanakashi umo pa lwa Baibolo. Ukucetekelo kuti umwanakashi kuti atemwa ukusambilila ifyafulilako pa lwa kwa Yehova Lesa no Mwana wakwe, Yesu Kristu, aba baupana babili bamutambike Ulupungu lwa kwa Kalinda na Loleni! Ni shani fintu ayankwileko? “Bushe aba bamagazini bali no kungafwa ukufola indalama ishingi?” e fyo aipwishe. Uyu mwanakashi akwatishe ubuseko mu fintu fya ku mubili ukucila ifintu fya ku mupashi.

Abaupana bamo bene basambilile Baibolo no mulumendo uwatendeke ukusangwa ku kulongana pa Ŋanda ya Bufumu. Abafyashi bakwe bamwebele ukuti: “Ulepoosa fye inshita yobe. Ulingile ukwingila incito na imbi iya kubomba icungulo bushiku pa kuti wingalakwata indalama ishingi.” Fintu ciba ica bulanda lintu abafyashi balekoselesha abana babo ukutangishako ifintu fya ku mubili mu cifulo ca kusambilila pa lwa Mfumu ya buMesia! “Kateka te kuti ashite imyaka 10,000 iya bumi nangu akwate shani indalama,” e fisosa ipinda lya ciChinese.

Abengi balisa mu kwishiba ukuti ukusambilila no kukonka Imfumu ya buMesia takufwaya ukutemwa indalama. Inte ya kwa Yehova uwakwete ubukwebo bwakwe ubwalemuletela indalama ishingi, atile: “Ukukwata indalama ishingi kusuma nga nshi lelo takukabilwa. Indalama te shilenga umuntu ukuba uwa nsansa.” Pali nomba ali cilundwa ca lupwa lwa Bethel pe ofesi lya Watch Tower Society mu calo cimo ica ku Bulaya.

“Ukutiina AbaYuda”

Ukutiino muntu kwali e mulandu na umbi uwalengele abaYuda ukukanapokelela Yesu ukuti e Mesia. Ukupokelela wene ukuti ni Mesia apabuuta kwapilibwile ukubika ishina lyabo mu busanso. Kuli bamo ukucite cintu ca musango yo kwalikosele nga nshi. Langulukeni Nikodemo, icilundwa ca cilye casumbuka ica ciYuda icaleitwa Sanhedrin. Pa kuba naebekeshiwa ku fishibilo ne fisambilisho fya kwa Yesu, asumine ukuti: “Rabi, twaishibo kuti ni mwe kasambilisha uwafuma kuli Lesa; pantu takuli muntu uwingacite fiishibilo ifyo mucita, kano Lesa aba nankwe.” Lelo Nikodemo aile kuli Yesu ilyo kwafiitile ubushiku, napamo ukusengauka ukumonwa ku baYuda bambi.—Yohane 3:1, 2.

Ku bengi abaumfwile Yesu uko alelanda, ububile bwa bantu bwalicindemepo pa bubile bwa kwa Lesa. (Yohane 5:44) Lintu Yesu aali mu Yerusalemu ku Mutebeto wa Nsakwe mu 32 C.E., ‘kwali amaŋwiŋwi ayengi pali wene mu mabumba.’ Takuli uwasosele pa lwa kwa Yesu pa mbilibili “pa mulandu wa kutiina abaYuda.” (Yohane 7:10-13) Nangu fye bafyashi ba mulumendo impofu uo Yesu aundepe tabalefwaya ukuilanga apabuuta no kusumino kuti icipesha amano cafumine ku mwiminishi wa kwa Lesa. Na bo bene ‘baletiina abaYuda.’—Yohane 9:13-23.

Ilelo, bamo balishiba ukuti Yesu nomba aleteka nge Mfumu ya buMesia mu muulu, lelo balatiina ukusumine ci apabuuta. Kuli bene ukulufye lumbo lyabo kuli bambi kwaliba ukwakosesha. Mu Germany, ku ca kumwenako, Inte ya kwa Yehova alanshenye Baibolo no mwaume umo uwasumine ukuti: “Cintu imwe baNte mushimikila pa lwa Baibolo ca cine. Lelo nga ca kuti naba Nte lelo, mailo bonse bakeshiba pa lwa cene. Bushe bakamona shani ku ncito, mu bwina mupalamano, na ku kalabu uko ine no lupwa lwandi tusangwa? Te kuti nshipikishe ico.”

Cinshi cilenga ukutiino muntu? Icilumba, ukutemwa ilumbo kuli balupwa ne fibusa, ukutiino kupumiwa no kuseebana, ukusakamikwa pa lwa kupusanako ne cintubwingi. Ukuyumfwa kwa musango yu kulaba bwesho ukucilisha ku batendeke fye ukusambilila Baibolo ne Nte sha kwa Yehova. Ku ca kumwenako, umukashana umo alicincimushiwe ukusambilila pa lwa Paradise uo Ubufumu bwa buMesia bukaleta pe sonde pe samba lya kuteka kwa kwa Yesu Kristu. Lelo alitemenwe sana ukuya ku disco, kabili ukutiino muntu kwamucilikile ku kwebako bambi pa lwa ili subilo. Mu kupelako, asukile apama no kutendeka ukulanda mu kukakuka pa lwa Baibolo. Ifibusa fyakwe ifyo aleya na fyo ku disco fyalimushile, lelo umulume wakwe na bafyashi bakwe balangishe ubuseko. Mu kuya kwa nshita uyu mwanakashi na banyina balibatishiwe, kabili umulume wakwe na bawishi ba mwanakashi batendeke ukusambilila Baibolo. Mwandi cilambu caishileko pa kucimfya ukutiino muntu!

Bushe mu Cituntulu Mwalimwishiba Mesia?

Lintu Yesu aalefwa pa cimuti ca kucushiwilwapo, abasambi bakwe bamo e po baali. Balimwishibe ukuti aali e Mesia wasobelwe. Bambi na bo abaalipo bali ni bakateka ba ciYuda, abo, cimoneka kwati baali bacili balefwaya icishibilo. “Naituule umwine, nga wene e Kristu [nelyo Mesia] wa kwa Lesa, Uwasalwa wakwe.” (Luka 23:35) Bushe tabali na kuleka ukufwaye cishibilo? Yesu aali nacite fipesha amano ifingi. Mu kulundapo, ukufyalwa kwakwe, ubutumikishi bwakwe, ukweshiwa, ukwipaiwa, no kubuushiwa fyafikilishe amasesemo ayengi aya mu Malembo ya ciHebere.—Moneni “Amalembo Yonse Yantu Yapuutwamo Kuli Lesa, Kabili ya Kunonsha,” icasabankanishiwa na Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., amabula 343-4.

Abapita nshila bapontele Yesu, pa kuba nabakaana ubushinino bwa kuti aali e Mesia. (Mateo 27:39, 40) Pa mulandu wa kutemwa ifyuma ifita fyayakene ifya kufwala fya kwa Yesu, ukupendwilanapo pa ca kufwala cakwe ica mu kati. (Yohane 19:23, 24) Ukutiina abantu limo limo e kwalelenga. Ku ca kumwenako, langulukeni Yosefe wa ku Arimatea, icilundwa ca Sanhedrin. Aali “musambi wa kwa Yesu, lelo mu bumfisolo pa mulandu wa kutiina abaYuda.” Pa numa ya mfwa ya kwa Mesia, Yosefe na Nikodemo basakamene umubili wa kwa Yesu. Muli fyo Yosefe alicimfishe umwenso wakwe uwa kutiina abantu.—Yohane 19:38-40.

Nga ca kuti mwaleikala mu mwanda wa myaka uwa kubalilapo, bushe nga mwalimwishibe Yesu ukuti e Mesia? Ukucite fyo kwali no kufwaya ukuti mupokelele ubushininkisho bwa mu Malembo, ukukaana ukukongama kwa kutemwa ifikwatwa fya ku mubili, no kukananakila ku kutiino muntu. Muli shino nshiku sha kulekelesha, ifwe umo umo tulingile ukuipusha atuti, ‘Bushe nalimwishiba Yesu nomba ukuti ni Mfumu ya buMesia mu muulu?’ Mu kwangufyanya ali no kunyantukilamo mu milandu ya pano isonde. Ilyo ico cacitika, bushe mukaba pa kati ka abo mu cituntulu abaishiba Yesu Kristu ukuti e Mesia walaiwe?

[Ifikope pe bula 28]

Te kwesha ukufutatila ubushinino bwa kuti Yesu e Mfumu ya buMesia

[Icikope pe bula 31]

Ukusambilila pa lwa kwa Mesia ilingi line kupilibula ukucimfya umwenso wa kutiina cintu bambi bengasosa