ukulundwamo kwa fipande, kabili takwaba kulekana ukwambukila ifishinka fyacindama nelyo ifisambilisho. Ukulekana kwa calembwa kwambukila imilandu inono, pamo ngo kukonkana kwa mashiwi nelyo amashiwi ya kulungatika ayabomfiwa . . . Lelo ubucindami bwafwaikwa kukoshiwa kwa fiko, ku kushininkishiwa kwa nshiku sha kubangilila ukucila ifyaliko ukufika ino nshita, pa lwa bumpomfu bwa fyalembwa fyesu ifyabako.”—(London 1933), ibu. 15.

Cili ica cine ukuti amabupilibulo aya Baibolo yalambatila mu kucilapo kupalamisha ku caba mu ndimi sha kubalilapo ukucila pali yambi. AmaBaibolo ya muno nshiku aya kulondolola yalacishamo buntungwa ica kuti pa nshita shimo yalateulula ubupilibulo bwa kubalilapo. Bakapilibula bamo balileka ifisumino fya pa lwabo ukusonga ukupilibula kwabo. Lelo aya mabunake kuti yaishibikwa pa kulinganya ukulekanalekana kwa mabupilibulo.

Nga Umo Asoso Kuti—

‘Nshasumina muli Baibolo’

Pambi kuti wayasuko kuti: ‘Lelo bushe mwalisumino kuti kwalibako Lesa, bushe te ifyo? . . . Bushe kuti mwanjebako icaba muli Baibolo ico musanga ukube cakosa ukupokelela?’

Nelyo kuti wasoso kuti: ‘Lekeni njipusheko, Bushe lyonse e fintu muyumfwa? . . . Nalyumfwa bambi ukusosa ifyo, nelyo cingati tabacita ukusambilila kwakumanina ukwa Baibolo. Lelo apantu Baibolo mu kulengama isoso kuti yaba bukombe bwafuma kuli Lesa no kuti atutambika ubumi bwa muyayaya nga twasumina no kwikala ku cintu isosa, bushe tamulesumina ukuti kuti cabe calinga ukuibebeta nangu fye panono ku kusanga nampo nga ukutunga kwa iko kwa cine nelyo iyo? (Bomfya ifyebo pa mabula 64-67.)’

‘Baibolo ilaipilika iine’

Pambi kuti wayasuko kuti: ‘Abantu bambi balinjebapo ifyo, lelo takwaba nangu umo uwabala ananga ico mu cishinka caba ukuipilika. Kabili mu kubelenga kwa pa lwandi ukwa Baibolo nshabala monapo pamo. Bushe kuti mwampeela ica kumwenako?’ Lyene nakalimo lundapo ukuti: ‘Cintu nasanga ca kuti abantu abengi tabasanga fye masuko ku mepusho aya Baibolo yabalengele ukutontonkanyapo. Ku ca kumwenako, Ni kwi Kaini afumishe umukashi wakwe? (Bomfya ifyebo pe bula 151, 152.)’

‘Abantu e balembele Baibolo’

Pambi kuti wayasuko kuti: ‘Ico ca cine. Mupepi na 40 aba bene balikwete ulubali muli cene. Lelo lyapuutilwemo na Lesa. Lyene nakalimo lundapo ukuti: (1) ‘Cinshi cintu ico cipilibula? Ukuti Lesa alitungulwile ukulemba, pamo fye nga fintu uwa makwebo abomfya kalemba ukumulembela amakalata.’ (2) ‘Imfundo ya kupokelela ubukombe ukufuma ku muntu umo ku nse mu lwelele tailingile ukutusungusha. Nelyo fye bantunse balituma ubukombe ne fikope ukufuma ku mweshi. Ni shani fintu bacitile co? Pa kubomfya amafunde ayafumine akale sana kuli Lesa umwine.’ (3) ‘Lelo ni shani fintu twingaba abashininkisha ukuti cintu Baibolo yakwatamo mu cituntulu cafuma kuli Lesa? Yakwatamo ifyebo ifyo mu kucitikako fishingafuma ku ntulo ya buntunse. Ifya musango nshi? Ifyebo pa lwa nshita ya ku ntanshi; kabili ifi lyonse fyashininkishiwa ukube fyalungikwa mu kupwililila. (Ku ca kumwenako, mona amabula 64-66, na kabili amabula 171-176, pe samba lya mutwe “Inshiku sha Kulekelesha.”)

‘Uuli onse alikwata ukwilula kwakwe ukwa Baibolo’

Kuti wayasuko kuti: ‘Kabili ukwabulo kutwishika te bonse balungika.’ Lyene nakalimo lundapo ukuti: (1) ‘Ukunyonganya Amalembo ku kulinga imfundo shesu shine kuti kwafumamo ukucena kubelelela. (2 Pet. 3:15, 16)’ (2) ‘Ifintu fibili kuti fyatwafwa ukumfwikisha Baibolo mu kulungikwa. Ica kubalilapo, languluka ifyashingulukako (ifikomo fishingulwikeko) ifya bulondoloshi ubuli bonse. Mu kukonkapo, linganyako amalembo no bulondoloshi bumbi muli Baibolo ubulebomba ne lyashi limo line. Muli iyo nshila tuleleka Icebo ca kwa Lesa ukutungulula ukutontonkanya kwesu, no kwilula te kwesu lelo Kwakwe. Iyo e mitununukile iyabuulwa mu mpapulo sha Watch Tower.’ (Mona amabula 186, 187, pe samba lya mutwe “Inte sha kwa Yehova.”)

‘Taibomba ku kasuba kesu’

Pambi kuti wayasuko kuti: ‘Kabili twaliba abasekelela mu fintu ifibomba kuli ifwe ilelo, bushe te ifyo?’ Lyene nakalimo lundapo ukuti: (1) ‘Bushe kuti mwasumino kuti ukuleshe nkondo kuti cabe cingabomba? . . . Bushe tamulesumina ukuti abantu nga basambilile ukwikala pamo mu mutende na abo aba nko shimbi, ici kuti caba ni ntendekelo isuma? . . . Baibolo yasobele ico cine fye. (Esa. 2:2, 3) Pamo nge ca kufumamo ca kusambilila Baibolo, ici cilecitika ilelo pa kati ka Nte sha kwa Yehova.’ (2) ‘Icintu cimo icacilapo calikabilwa—ukufumyapo kwa bantu bonse ne nko abalenga inkondo. Bushe icintu ca musango yo cikabala acicitika? Ee, kabili Baibolo ilalondolola inshila. (Dan. 2:44; Amalu. 37:10, 11)’.

Nelyo kuti wasoso kuti: ‘Kuti natesekesha ukwangwako kwenu. Nga ca kuti icitabo ca kutungulula tacali icibomba, kuti twaba abawelewele ukucibomfya, bushe te ifyo?’ Lyene nakalimo lundapo ukuti: ‘Bushe kuti mwasumina ukuti icitabo icipeela ukufunda kusuma ukubomba icingatulenga ukukwata ubumi bwa nsansa ubwa lupwa cilabomba? . . . Imfundo ne fibelesho fyasanshamo ubumi bwa lupwa fyalyaluka inshita ishingi, kabili ifya kufumamo tumona ilelo te fisuma. Lelo abo abaishiba no kubomfya cintu Baibolo isosa bakwata indupwa shashikatala, isha nsansa. (Kol. 3:14, 18-21)’

‘Baibolo citabo cisuma, lelo takwaba icintu caba nge cine capwililika’

Pambi kuti wayasuko kuti: ‘Ca cine ukuti uuli onse amoneka ukukwata itontonkanyo lyapusana. Kabili nelyo fye nga umuntu umo atontonkanya ukuti nasanga icintu cimo, ilingi line asango kuti mu kucepako kuli ica kusangwilako cimbi ico ashalangulwike. ‘Lelo kwabako umuntu umo uushakwata kupelebela kwa musango yo. Kuti aba ni ani? . . . Ee, Kabumba wa kubumbwa konse.’ Lyene nakalimo lundapo ukuti: (1) ‘Uyo e mulandu Yesu Kristu asosele kuli wene ukuti: “Icebo cenu e cine.” (Yoh. 17:17) Ico cine ni Baibolo (2 Tim. 3:16, 17)’ (2) ‘Lesa tafwaya ifwe ukupampanta mu bumbulu; alisosa ukuti ukufwaya kwakwe kuli ifwe kwisa mu kwishiba kwalungikwa ukwa cine. (1 Tim. 2:3, 4) Mu nshila ya kwikusha umupwilapo Baibolo yasuka amepusho pamo nga . . .’ (Pa kwaafwa abantu bamo, pambi kuti wakabila mu kubalilapo ukulanshanya ubushinino bwa kusumina mu kubako kwa kwa Lesa. Mona amabula 222-228, pe samba lya mutwe “Lesa.”)

‘Baibolo citabo ca muntu wabuuta’

Pambi kuti wayasuko kuti: ‘Mu kushininkisha cili ica cine ukuti balipulinta amakope ayengi aya Baibolo. Lelo Baibolo taisosa ukuti umushobo umo walicilapo pa unankwe.’ Lyene nakalimo lundapo ukuti: (1) ‘Baibolo yafuma kuli Kabumba wesu, kabili takwata kapaatulula. (Imil. 10:34, 35)’ (2) ‘Icebo ca kwa Lesa citambika ku bantu ba nko shonse ne mikowa ishuko lya mu nshita ilya kwikala ku ciyayaya pano pe sonde pe samba lya Bufumu bwakwe. (Ukus. 7:9, 10, 17)’

Nakalimo kuti wasoso kuti: ‘Nakalya! Kabumba wa mutundu wa muntu e wasalile abaume abo aali no kupuutamo ukulemba amabuku 66 aya Baibolo. Kabili nga asalile ukubomfya abantu ba nkanda yabuuta, ico caali cishingamo cakwe. Lelo ubukombe bwa Baibolo tabwali nakupeleshiwa ku bantu babuuta.’ Lyene nakalimo lundapo ukuti: (1) ‘Moneni cintu Yesu asosele . . . (Yoh. 3:16) “Onse” asanshamo abantu ba nkanda ili yonse. Na kabili, pa numa ya kunina ukuya ku mulu, Yesu asosele aya mashiwi ya kushalikanapo na basambi bakwe . . . (Mat. 28:19)’ (2) ‘Ku ca kusekesha, Imilimo 13:1 ilanda ulwa muntu uwe shina lya Nigere ishina lipilibula “ukufiita.” Aali umo uwa bakasesema kabili bakasambilisha mu cilonganino ca mu Antioke, Suria.’

‘Nasumina fye muli King James Version’

Pambi kuti wayasuko kuti: ‘Nga nukwata iyobe mupepi, kuti natemwa ukwakana na iwe icintu cimo ico nasanga ukube ca kukoselesha.’

Nelyo kuti wasoso kuti: ‘Abantu abengi balabomfya ubo bupilibulo bwa Baibolo, kabili na ine pa lwandi naliikwata mu laibrari yandi.’ Lyene nakalimo lundapo ukuti: (1) ‘Bushe mwalishiba ukuti Baibolo mu kubalilapo yalembelwe mu ndimi sha ciHebere, iciAramaic, ne ciGreek? . . . Bushe mulabelenga isho ndimi? . . . E co twaliba aba kutasha ukuti Baibolo yalipilibulwa mu ciNgeleshi.’ (2) ‘Uyu charti (“Umutande wa Mabuku ya Baibolo,” muli NW) alelanga ukuti Ukutendeka, ibuku lya kubalilapo ilya Baibolo, lyapwishishiwe mu 1513 B.C.E. Bushe mwalishiba ukuti, pa numa lintu Ukutendeka kwalembelwe, imyaka mupepi na 2,900 yalipitilepo pa ntanshi Baibolo yakumanina tailapilibulwa mu ciNgeleshi? Kabili ukucila pa myaka 200 yalipitilepo pa ntanshi ubupilibulo bwa King James Version tabulapwishishiwa (1611 C.E.).’ (3) ‘UKutula mu mwanda wa myaka uwalenga 17, iciNgeleshi calipita mu kwaluka ukwingi. Twalimona ico mu nshita ya bumi bwesu, bushe te ifyo? . . . E co tulatasha amabupilibulo ya muno nshiku ayo mu kusakamanishisha yalumbulula icine cimo cine ica kutendekelako mu lulimi ulo tulanda ilelo.’

‘Mwalikwata Baibolo yenu’

Mona umutwe ukalamba “Ubupilibulo bwa Calo Cipya.”

Bakasesema ba Bufi

Ubulondoloshi: Abantu umo umo na mateyanyo ayabilisha ubukombe ubo basoso kuti bufuma ku ntulo yacile cifyalilwa lelo ubushifuma kuli Lesa wa cine kabili ubushumfwana no kufwaya kwakwe ukwasokololwa.

Ni shani fintu bakasesema ba cine na ba bufi bengeshibikwa?

Bakasesema ba cine beshibisha icitetekelo cabo muli Yesu, lelo ifingi filafwaikwa ukucila pa kutunga ukushimikila mwi shina lyakwe

1 Yoh. 4:1-3: “Mulelinge mipashi, mwishibe nga yafuma kuli Lesa; ico bakasesema wa bufi abengi nabafumina pano isonde. E mo kuti mwaishibilo mupashi wa kwa Lesa; umupashi onse uusumino kuti Yesu Kristu naisa mu mubili, e wa kwa Lesa; no mupashi onse uushisumina Yesu te wa kwa Lesa iyo.”

Mat. 7:21-23: “Te onse uutila kuli ine, Shikulu, Shikulu, akengila mu bufumu bwa mu mulu iyo; kano uucite cifwaya Tata wa mu mulu. Abengi muli bulya bushiku bakatila kuli ine, Mwe Shikulu, mwe Shikulu, bushe tatwasesemene mwi shina lyenu? . . . E lyo nkasosa kuli bene, nkatila, Nshamwishiba nakalya; fumeni apa, mwe bacita amampuulu.”