“Ukupeepa kwabo kwa bonaushi nga nshi, ukucilisha ku mutima na bapwapwa, ica kuti incende shimbi isha miti ya kucingilila mu kulinganishiwako shiba ishishacindama nga ca kuti umuntu alapeepa.” (University of Southern California News Service, February 18, 1982) “Ukupeepa nakalimo e cilenga ceka icakulisha icingacilikilwa ica kulwalilila mu calo.” (Dr. H. Mahler, director-general uwa World Health Organization, muli World Health, February/March 1980, ibu. 3) Bushe cili ica bulungi ku muntu ukuitambika umwine kuli Lesa ku mulimo washila kabili lyene ku mufulo ukonaula ubutuntulu bwakwe ubwa bumi?

Ukupeepa kutoba icifwaikwa ca bulesa ica kuti tutemwe umwina mupalamano wesu

Yako. 2:8: “Uletemwo mubiyo nga we mwine.”—Linganyako Mateo 7:12.

“Ukusapika kwa nomba line . . . kusokolwele ukuti abakashi abashipeepa aba baume abapeepa bafwa pali avareji imyaka ine mu kucepako pa banakashi abo abalume na bo tabapeepa.” (The New York Times, November 22, 1978, ibu. C5) “Ukupeepa pa bukulu kuti kwalenga ubulema bwa kufyalwa na bo ubwabipisha ica kuti akacece kalafwa, nelyo akanya kalafwa pa numa fye ya kufyalwa.” (Family Health, May 1979, ibu. 8) Uko kusunga kwabulwamo kutemwa ukwa filundwa fya lupwa bushinino bwalengama ubwa kuti umuntu talebomba ngo mwina Kristu.”—Linganyako 1 Timote 5:8.

“Ukusapika kwalanga ukuti apantu kapeepa wa cipimo ca pa kati apeepa umushanga wakwe pa ciputulwa cinono ica nshita lintu wakile, uushipeepa mu cishinka alapatikishiwa mu kupusana no kufwaya kwakwe ukupeepa mupepi no bwingi bwa kaboni monokosaidi bumo bwine, tar na nicotine pamo nge fya kwa kapeepa uwikele pa mbali yakwe.” (Today’s Health, April 1972, ibu. 39) Umuntu ushikwete ukutemwa muli iyo nshila ukulola ku muntu munankwe tapeela bushininkisho bwa kutemwa Lesa.—Mona 1 Yohane 4:20.

Mulandu nshi Lesa acitile ifimenwa ukufuma imiti ikola nga ca kuti calilubana ukufibomfya?

Ifintu ifibomfiwa bubi bubi ilingi line na kabili fyalikwata imilimo yalinga. Ici ca cine na ku maka ya muntu aya kufyala. Cili ica cine ku mwangashi. Ibange lipangwa ukufuma ku mabula yauma no buluba bwa cimenwa ce bange, icipayanya ubushishi bwa kupangile nshishi ne nsalu. Amabula ya fwaka, ayabomfiwa bubi bubi kuli bakapeepa, na yo kuti yabomfiwa mu kupanga umuti wa kwipailako utushishi. Ukukuma ku bukumu ubwingi ubwe sonde, ifingi ficili no kusambililwa ukukuma ku fyo fingabomfiwa mu kumwenamo. Nelyo fye mankumba yaba aya bunonshi mu kucilikila ukusendwa kwa mushili no kupayanya icifimbo ilintu umushili taulelimwa.

Cinshi umuntu engacita nga alyesha ukuputukako ku kupeepa nelyo ukubomfya kumbi ukwa miti ikola kabili tatunguluka?

Ica kubalilapo, kwi sambililo lya Baibolo no kwetetula ulekabila ukulundulula ukufwaisha kwakosa ukwa kutemuna Lesa no kwikala mu micitile yakwe ipya iyalungama. Nga wapalamina kuli wene, akapalamina kuli iwe, ukukupeela ukwaafwa kukabilwa.—Yako. 4:8.

Cili icacindama ukushininwa pa lwa bubi bwa ifi fibelesho no kulundulula ulupato lwine lwine kuli fyene. (Amalu. 97:10) Ici kuti cacitwa pa kupituluka mu fishinka fimikwe muli ici ciputulwa ca citabo no kwetetula, te pa musamwe wa pa nshita inono uwingafuma mu fibelesho, lelo pa citemuna Lesa na fintu ifya kufumamo fya fibelesho fyabipa fyabe fya muselu.

Nga ca kuti waumfwa ukufwaisha kwakosa ukwa kupeepa nelyo ukubomfya umo uwa miti imbi iikola, pepa mu mukoosha kuli Lesa ku kwaafwiwa. (Luka 11:9, 13; linganyako Abena Filipi 4:13.) Cicite apo pene. Na kabili, buula Baibolo obe no kubelenga mu kupongomoka ukufuma muli yene, nelyo kumanya umwina Kristu wakosoka. Mwebe icilecitika no kulombo kwaafwa kwakwe.

Indimi‚ Ukulandilamo

Ubulondoloshi: Amaka yaibela ayapeelwe ukupitila mu mupashi wa mushilo ku basambi bamo mu cilonganino ca mu kubangilila ica bwina Kristu ayalengele bene ukushimikila nelyo mu nshila imbi ukucindika Lesa mu lulimi ulushali lwabo.

Bushe Baibolo isoso kuti bonse abengakwata umupashi wa kwa Lesa kuti “balandila mu ndimi”?

1 Kor. 12:13‚ 30: “Ku mupashi umo e ko ifwe bonse twabatishiwe ukuti twingile mu mubili umo‚ . . . Bushe bonse bali ne fya bupe fya kuundapila? Bushe bonse balelandila mu ndimi sha misango misango?” (Na kabili 1 Abena Korinti 14:26)