Pambi kuti wayasuko kuti: ‘Uyo mulandu uukumine apakalamba ifwe bonse. Shi lekeni njipusheko‚ Cinshi camulenga ukuciletako ilelo?’ Lyene nakalimo lundapo: (1) ‘(Bomfya ifyebo ukufuma pa mabula 309-313.)’ (2) ‘(Letamo amalembo yambi ayatambika ukwilulukwa ukufuma ku musango umo uwa mibele uwaleta ukucula ku muntu pa lwakwe.)’

Nelyo kuti wasoso kuti: (nga ca kuti ukwangwako kwabo kuli pa mulandu wa lufyengo lwa mu calo): ‘Baibolo ilanga umulandu iyi mibele yabelako ilelo. (Luk. Mil. 4:1; 8:9) Bushe mwalishiba na kabili ukuti ilanga cintu Lesa ali no kucita ku kutuletela ukwilulukwa? (Amalu. 72:12‚ 14; Dan. 2:44.)’

Ukucitikako kumbi: ‘Mu kumonekesha muli bantu basumina muli Lesa. Bushe mwalisumino kuti Lesa kutemwa? . . . Bushe mwalisumina ukuti wa mano no kuti wa maka yonse? . . . Lyene afwile ukukwata imilandu imo isuma iya kusuminishisha ukucula. Baibolo ilanga iyo milandu. (Mona ibula 309-313.)

Ukufyalwa Cipya Cipya

Ubulondoloshi: Icisumino ca kuti umo alafyalwa cipya cipya mu kubako kumo nelyo ukwafulilako, ukwingaba mu buntunse nelyo mu nama. Ilingi line “mweo” ushingafumbatwa uwasuminwa ukufyalwa cipya cipya mu mubili umbi. Te cisambilisho ca mu Baibolo.

Bushe ukuyumfwa ukweni ukwa kuba uwabeleshanya na ba kwishibana na bo abapya ne fifulo fishininkisha ukufyalwa cipya cipya ukube cishinka?

Bushe walibala aupumbila umwaume umo nelyo umwanakashi uuli umumi kuba umbi uuli na o wine umumi nomba? Abengi balikumanyapo ico. Mulandu nshi? Pa mulandu wa kuti abantu bamo balikwata imisango yapalana nelyo pambi kuti bamoneka fye no kupalana. E co ukuyumfwa kwa kuti walishiba umuntu nelyo fye nga ca kuti tawabala aumukumanyapo akale mu cituntulu tacishininkisha ukuti mwalibeleshenye nankwe mu bumi bwapita, bushe e ifyo?

Mulandu nshi iŋanda nelyo itauni pambi fingamonekela ifyabeleshiwa kuli iwe nga ca kuti tawabala aubako kulya kale? Bushe cili pa mulandu wa kuti walikelemo mulya mu kati ka bumi bwapita? Amayanda ayengi yakuulwa ukulingana ne mipangilwe yapalana. Ifibombelo fibomfiwa mu misumba yatalukana kuti fyapangwa ukufuma ku fipasho fyapalana. Kabili bushe tacili ca cine ukuti imimonekele mu fifulo fimo ifyatalukana imoneka iyapalana nga nshi? E co, ukwabula ukwalukila ku kufyalwa cipya cipya, ukuyumfwa kobe ukwa kuba umukaya kuli ukwaumfwika.

Bushe ukwibukisha kwa bumi pa nshita imbi mu cifulo cimbi, nga fintu ciletwako pe samba lya kulalikishiwa mu tulo, kulashininkisha ukufyalwa cipya cipya?

Pe samba lya kulalikishiwa mu tulo ifyebo ifingi ifyasungilwa muli bongobongo kuti fyaletwako, Abalalikisha babomfya icibukisho cibomba lubali. Lelo ni shani fintu ifyo fibukisho fyaingile mulya? Nakalimo wabelengele ibuku, walimwene icikope cisela, nelyo ukusambilila pa lwa bantu bamo pa televisioni. Nga waibika mu cifulo ca bantu walesambililapo, pambi capangile ukwebekesha kukalamba, kwati cakukumanya cobe. Cintu mu cishinka wacitile pambi caali kale sana ica kuti walicilabako, lelo pe samba lya kulalikishiwa icakukumanya kuti cabweshiwa kwati walecibukisha ukufuma ku “bumi bumbi.” Lelo, nga ca kuti ico caali ica cine, bushe uuli onse te kuti akwate uko kwibukisha? Lelo te onse akwata. Cili icalinga ukumona ukuti impendwa ilekulilako iya filye fikalamba ifya buteko mu United States tafipokelela ubunte bwaletwako ku kulalikishiwa mu tulo. Mu 1980 Icilye Capulamo ica mu Minnesota cabilishe ukuti “ubunte ubwa fiŋombe bulangilila ukuti takuli iciŋombe icingapima nampo nga ukwibukisha kulefuma ku kulalikishiwa mu tulo, nelyo ulubali ululi lonse ulwa uko kwibukisha, luli cine, ubufi, nelyo ukwelenganya—ukwisushisha imipunda mu kuba no kwelenganya. Ifya kufumamo fya musango yo tafyabe fyacetekelwa muli sayansi nge fyalungikwa. (State v. Mack, 292 N.W.2d 764) Ukusonga kwa kutubulula ukucitwa no ulalikisha ku uulalikwe ca kusangwilako muli uku kubulwo kucetekelwa.

Bushe Baibolo yalikwatamo ubushininkisho bwa kusumina mu kufyalwa cipya cipya?

Bushe Mateo 17:12, 13 abelebesha ukusumina mu kufyalwa cipya cipya?

Mat. 17:12, 13: “[Yesu asosele ukuti:] Eliya aliisa, kabili tabamwishibe, lelo bamucitile conse ico bafwaile. E fyo no Mwana wa muntu alaswa acule kuli bene. E lyo abasambi bailwike ukuti abebele ulwa kwa Yohane Kabatisha.”