Ubufi Bwalenga Bune: Muli Lesa umo Mwaba Balesa Batatu

Ni kwi ubu bufi bwafumine? “Abantu batontonkanya ukuti icisambilisho ca kuti muli Lesa umo mwaba balesa batatu catendeke ku kupwa kwa myaka ya ba 300 C.E. Ici kuti caba cine . . . Ilyo imyaka ya ba 300 ishilapwa, icisambilisho ca kuti ‘muli Lesa umo mwaba balesa batatu’ tacaseekele sana, kabili Abena Kristu tabacisuminemo.”—New Catholic Encyclopedia (1967), Volyumu 14, ibula 299.

“Aba mu Cilye ca ku Nicaea balilongene pa 20 May, mu 325 [C.E.]. Konstantino e watungulwile ukulanshanya, kabili e watile . . . ukwampana kwaba pali Kristu na Lesa uko aba mu Cilye basuminemo kwa kuti, ‘Kristu aba cimo cine na Wishi.’ . . . Pa mulandu wa kutiina imfumu, bashikofu abengi, nangu ca kutila tabasuminisheko, balisaine ici cipope, kabili babili fye e bakeene ukusaina.”—Encyclopædia Britannica (1970), Volyumu 6, ibula 386.

Cinshi Baibolo isambilisha? “Stefani, ilyo aiswilemo umupashi wa mushilo, alolekeshe mu muulu no kumona ubukata bwa kwa Lesa no bwa kwa Yesu ninshi Yesu eminine ku kwa kulyo kwa kwa Lesa. ‘Moneni! Ndemona umuulu nawisuka no Mwana wa muntu naiminina ku kwa kulyo kwa kwa Lesa.’”—Imilimo 7:55, 56.

Bushe ici cimonwa calelanga cinshi? Ilyo Stefani aiswilemo umupashi wa mushilo uwa kwa Lesa, amwene Yesu “naiminina ku kwa kulyo kwa kwa Lesa.” Aya mashiwi yalelanga apabuuta ukutila na lilya line Yesu abushiwe no kubwelela ku muulu, taileba ni Lesa, lelo ali fye cibumbwa caibela ica mupashi. Muli ici cimonwa tabalandamo umuntu uwalenga butatu uwali na Lesa. Abantu balyesha ukufwailisha Amalembo pa kuti batile kwaliba balesa batatu, nomba balifilwa ukuyasanga. Na kuba shimapepo umo uwa ku calo ca Dominican Republic, Marie-Émile Boismard alembele mu citabo ca kuti À l’aube du christianisme—La naissance des dogmes (Ilyo UbuKristu Bwaletendeka—Ne fyo Ifisumino Fyatendeke) ukuti: “Amashiwi ya kutila muli Lesa umo mwaba balesa batatu . . . tayalembwamo mu Cipangano Cipya.”

Ico Konstantino aletwalila pa ntanshi ici cisambilisho kufwaya ukupwisha ukukansana kwali mu Calici pa fyo basumine pali Lesa mu myaka ya ba 300 C.E. Nomba ici cisambilisho ca kuti muli Lesa umo mwaba balesa batatu calengele abantu ukulaipusha ukuti: Bushe ninshi Maria nyina wa kwa Yesu, ni “Nyina wa kwa Lesa”?

Belengeni na aya amalembo: Mateo 26:39; Yohane 14:28; 1 Abena Korinti 15:27, 28; Abena Kolose 1:15, 16

ICISHINKA NI CI:

Icisambilisho ca kuti muli Lesa umo mwaba balesa batatu, catendeke ku mpela ya ba 300 C.E.

[Abatusuminishe Ukubomfya Icikope pe bula 7]

Museo Bardini, Florence