Skul From Wan Risen

“Tijim save long wan man we i stret mo bambae hem i lanem moa.”​—PROVEB 9:9.

1. ?Long saed blong save, Jeova i wantem ol man blong hem oli mekem wanem?

JEOVA hem i “wan God blong save.” (1 Samuel 2:3) Hem i tijim ol man blong hem. Moses i bin talem se ol man raonabaot bambae oli tokbaot Isrel se: “Bigfala nesen ya i rili waes mo ol man blong hem oli gat save.” (Dutronome 4:6) Sem mak ol trufala Kristin oli mas waes tu. Oli mas nambawan studen blong Tok blong God. Aposol Pol i tokbaot risen blong stadi olsem, taem hem i raetem se: “Oltaem mifala i stap prea from yufala, . . . Mifala i stap askem long God blong Tabu Speret i mekem yufala i waes, yufala i man blong luksave, blong bambae yufala i savegud olgeta samting we God i wantem. Nao bambae yufala i save mekem laef blong yufala i kam olsem we Masta blong yumi i wantem. Oltaem bambae yufala i save mekem ol fasin we hem i glad long hem. Nao bambae yufala i gat frut long laef blong yufala, we yufala i stap mekem ol gudgudfala wok, mo bambae yufala i save kam we yufala i save God moa.”​—Kolosi 1:​9, 10.

2. (a) ?Wanem samting man i nidim blong hem i kasem stret save long God? (b) ?Olsem wanem Hed Kampani blong ol Wetnes blong Jeova i givhan long bisnes ya?

² Blong man i stadi blong kasem stret save long God mo long ol plan blong hem, hem i mas kasem sam mak long skul. Be plante man we oli lanem trutok long Tok blong God oli laef long ol kantri we oli gat smol jans nomo no maet oli no gat jans nating blong skulgud. I hadwok long olgeta. Blong winim trabol ya, long plante yia finis i kam Hed Kampani blong ol Wetnes blong Jeova i talem se, long ples we i gat nid, kongregesen i mas stanemap skul blong tijim ol man blong oli save rid. Bitim 30 yia i pas finis, nyuspepa long Brasil, Diário de Mogi i raetem wan store se: “Ol Wetnes Blong Jeova Oli Faet Agensem Fasin Blong No Save Rid.” Nyuspepa ya i talem se: “Wetem longfala tingting, wan tija we i nafgud i stat . . . blong tijim ol narafala blong oli rid mo raet. . . . From we ol studen ya oli mas laef olsem ol minista blong God, oli mas kasem save moa long lanwis ya blong oli save givim ol tok.” From samting ya plante taosen man long olgeta ples long wol oli naf blong kam ol gudfala studen blong Tok blong God. Oli go long skul ya wetem wan nambawan risen long tingting blong olgeta.

Oli Nidim Gudhan Blong Karem Frut Long Minista Wok Blong Olgeta

3, 4. (a) ?From wanem ol trufala Kristin oli intres long skul? (b) ?Isrel i olsem wanem bifo, mo yumi nidim blong kasem wanem mak long skul blong wokgud insaed long kongregesen tede?

³ Ol trufala Kristin oli intres long skul, i no from we oli laekem blong gat save nomo, no gat, be hem i blong karem moa frut long wok blong olgeta olsem ol man blong Jeova. Kraes i givim wok long olgeta Kristin blong oli “go long ol man long olgeta ples long wol, blong pulum olgeta oli kam man blong mi. . . . tijim olgeta blong oli folem olgeta tok ya we mi mi givim finis.” (Matyu 28:​19, 20) Blong oli tijim ol narafala, fastaem oli mas lanem, mo samting ya i nidim ol gudfala rod blong stadi. Oli mas gat gudhan blong jekemgud Baebol. (Ol Wok 17:11) Blong mekem wok ya blong olgeta, oli mas save tu olsem wanem blong ridgud.​—Lukluk Habakuk 2:2; 1 Timote 4:13.

⁴ Olsem we yumi bin luk long faswan stadi, i gat gudfala risen blong bilif se, ol yangfala tu long Isrel bifo oli save olsem wanem blong rid mo raet. (Jajes 8:14; Aesea 10:19) Ol Kristin minista tede oli nidim blong raetem ol gudfala not taem oli stap prij long ol haos wanwan. Oli stap raetem ol leta, oli stap raetem ol not long taem blong ol miting, mo oli stap raetem ol samting we oli stadi long hem. Olgeta samting ya i nidim raeting we i klia blong man i save ridim. Man i mas save smol long saed blong matematik blong i save lukaot ol pepa insaed long Kristin kongregesen.

Gudfala Poen Blong Skul

5. (a) ?Wanem stampa blong tok ya “skul”? (b) ?Wanem jans ol yangfala oli mas holemtaet?

⁵ Tok ya “skul” i kamaot long Grik tok ya skho·leʹ, we mining blong hem se “spel” no fasin blong yusum spel long impoten wok, olsem fasin blong lanem. Biaen tok ya i gat mining olsem ples we oli stap lanem ol samting long hem. Samting ya i soemaot se, long taem bifo, ol rijman nomo​—long Gris mo kolosap olgeta narafala kantri—​oli gat taem blong spel blong lanem sam samting. Ol puaman oli stap sem mak nomo oli no lanem wan samting. Tede, long plante kantri ol pikinini mo ol yangfala oli gat jans blong lanem sam samting. Ol yangfala Wetnes oli mas holem jans ya blong oli kam ol man blong Jeova we oli gat save mo gudhan long wok blong Jeova.​—Efesas 5:​15, 16.

6, 7. (a) ?Wanem sam long ol gudfala samting we oli kamaot long skul? (b) ?Olsem wanem fasin blong lanem narafala lanwis i gud? (c) ?Olsem wanem long plante yangfala tede taem oli finis long skul?

⁶ Save long saed blong histri, jiografi,a sayens, mo ol narafala samting olsem bambae i mekem ol yangfala Wetnes oli kam ol minista we save blong olgeta i skelgud. Skul bambae i tijim olgeta i no long plante samting nomo, be i tijim fasin blong stadi tu long olgeta. Ol trufala Kristin oli no stap stop long fasin blong lanem mo stadi taem oli finis long skul. Samting we bambae oli lanem long stadi blong olgeta, i dipen bigwan sipos oli save olsem wanem blong stadi. Stadi long skul mo long kongregesen tufala i save givhan long olgeta blong oli yusum tingting blong olgeta. (Proveb 5:​1, 2) Taem oli rid bambae oli save luksave wanem i impoten, wanem samting oli mas makem mo tingbaot.

⁷ Eksampel, fasin blong lanem wan narafala lanwis, bambae hem i no mekem se tingting blong ol yangfala i wok nomo, be i mekem se ogenaesesen blong Jeova i save yusum olgeta. Long sam branj blong Watch Tower Sosaeti plante yangfala brata oli faenem se i gud blong save toktok no ridimgud Engglis. Antap moa, olgeta Kristin minista oli mas traehad blong toktokgud long prapa lanwis blong olgeta. Oli mas talemaot gud nyus blong Kingdom long fasin we i klia, folem stret fasin blong toktok. I tru we long wol tede, taem ol yangfala oli finis long skul plante oli faenem i hadwok yet blong raet mo toktokgud mo tu blong wokem matematik we i isi nomo. Mo oli no gat plante save long saed blong histri mo jiografi.

Skulgud

8. ?Baebol i talem wanem long saed blong skul mo fasin blong man i save sapotem hem wan?

⁸ Taswe i luk olsem we hem i stret taem blong tokbaot tingting blong Kristin long saed blong skul. ?Baebol i givim wanem rul long saed ya? Faswan samting, long plante kantri stret rod blong ona long “Sisa” i mekem se ol Kristin papa mama oli mas sanem pikinini blong olgeta long skul. (Mak 12:17; Taetas 3:1) Long saed blong ol yangfala Wetnes, oli mas tingbaot Kolosi 3:​23 long skulwok blong olgeta, hem i talem se: “Long wanem wok we yufala i mekem, be yufala i mas mekem long gladhat blong yufala, olsem we yufala i stap wok blong Masta blong yumi, yufala i no stap wok blong ol man nomo.” Namba tu rul se ol Kristin oli mas sapotem olgeta wanwan, nating se oli mekem fultaem paenia. (2 Tesalonaeka 3:​10-12) Sipos man i mared, hem i mas lukaotgud long waef mo ol pikinini blong hem sipos hem i gat, mo wetem olgeta samting we hem i kasem moa long wok blong hem, hem i save givhan tu long olgeta we oli gat nid mo blong sapotem wok blong prij long ples blong hem mo long olgeta ples long wol.​—Efesas 4:28; 1 Timote 5:8.

9, 10. (a) ?Wanem tingting blong ol man long plante ples? (b) ?Wan paenia minista i mas tingbaot wanem long saed blong pei we hem i naf?

⁹ ?Wan yangfala Kristin i mas kasem wanem mak long skul, blong hem i save ona long ol rul ya blong Baebol mo mekem ol Kristin wok blong hem? Samting ya i defren long ol kantri wanwan. Be, i luk olsem long plante ples level blong skul we man i nidim blong kasem inaf mane long wok i hae moa bitim long ol yia bifo. Ol ripot we i kamaot long ol branj blong Watch Tower Sosaeti long ol defren ples long wol oli soem se long plante ples, i hadwok long man blong faenem wok we hem i save kasem inaf pei long hem, sipos hem i finis nomo long klas we loa i talem se ol pikinini oli mas kasem long skul, mo long sam kantri i hadwok yet sipos hem i finis long haeskul.

¹⁰ ?“Inaf pei” i minim wanem? Hem i no minim ol wok we oli gat bigfala pei long olgeta. No gat. Webster’s Dictionary i givim mining blong tok ya “inaf” olsemia se “i stret, no man i save glad long hem.” ?Eksampel, tok ya se “i stret,” i minim wanem long olgeta we oli wantem kam ol paenia minista blong gud nyus? Olgeta ya oli nidim haftaem wok nomo, blong oli no save putum “trabol” long ol brata no famle blong olgeta. (1 Tesalonaeka 2:9) Maet yumi save talem se pei blong olgeta “i stret,” no “oli glad long hem,” sipos oli save laef long mane we oli kasem mo oli gat taem mo paoa blong mekem Kristin minista wok blong olgeta.

11. ?From wanem sam yangfala oli no moa paenia, mo wanem kwestin i kamaot from?

¹¹ ?Tede i olsem wanem? Ripot i soem se long sam kantri plante yangfala we oli gat gudfala plan long fyuja, oli lego skul afta we oli finisim skul ya we loa i putum blong ol pikinini oli mas kasem, blong oli kam paenia. Oli no lan long sam spesel wok no oli no kasem pepa blong wok. Oli mas faenem haftaem wok sipos ol papa mama blong olgeta oli no givhan long olgeta. Sam long olgeta oli mas mekem ol wok we i nidim plante haoa blong kasem inaf mane blong laef. Taem oli kam taed tumas long bodi, oli lego paenia wok. ?Ol man olsem oli mekem wanem blong sapotem olgeta nomo long saed blong mane mo mekem paenia wok bakegen?

Wan Gudfala Tingting Long Saed Blong Skul

12. (a) ?Long saed blong skul, wanem tu tingting we wan Kristin i no mas gat? (b) ?Long saed blong ol man blong Jeova mo pikinini blong olgeta, skul hem i blong wanem?

¹² Wan gudfala tingting long saed blong skul i save givhan. Plante yangfala blong wol oli tingbaot skul olsem wan haenem blong kasem, samting we i givhan long olgeta blong kasem posisen, blong kam rij, mo gat plante samting long laef. Ol narafala man oli tingbaot skul olsem wan wok we oli wantem finisim kwiktaem. Tufala tingting ya oli no stret long ol trufala Kristin. ?Nao, wanem samting yumi save talem se i “wan gudfala tingting”? Ol Kristin oli mas tingbaot skul olsem wan rod blong kasem wan gudfala samting long hem. Wok blong ol Kristin long ol las dei ya, i blong mekem plante wok blong Jeova olsem we oli naf blong mekem mo traem karem frut long hem. Sipos, long kantri blong olgeta, haeskul bambae i no mekem se oli faenem ol wok we oli save kasem inaf mane blong sapotem olgeta long wok olsem ol paenia, nao i gud oli mas tingbaot kos no trening blong gohed long skul. Oli mekem samting ya wetem spesel mak ya blong fultaem paenia.

13. (a) ?Olsem wanem wan sista long Filipin i save mekem paenia taem hem i lukaot long famle blong hem? (b) ?Wanem woning i stret?

¹³ Sam oli tekem ol trening kos blong givim jans long olgeta blong kasem ol wok we oli save mekem paenia no oli tekem bakegen wok blong fultaem paenia. Wan sista long Filipin i stap wok blong winim mane blong famle, be hem i wantem paenia. Branj i talemaot se: “Sista ya i naf blong mekem olsem from we hem i go long skul bakegen blong kasem pepa olsem wan pablik akaonten.” Sem branj ya i talemaot se: “Mifala i gat sam we oli stap skul mo semtaem oli jenisim program blong olgeta blong paenia. Nao oli kam gudfala pablisa from we oli gat fasin blong stadi moa, i dipen sipos oli no bitim mak blong ronem ol samting blong wol.” Las tok ya i mekem se yumi mas tingtinggud. Sipos i gat nid blong man i go skul moa, hem i no mas fogetem risen blong hem no i jenisim tingting blong hem blong kasem wan mak long saed blong bodi.

14, 15. (a) ?From wanem i no mas gat ol strong rul long saed blong skul? (b) ?Wanem skul sam brata we oli gat wok insaed long ogenaesesen oli kasem, be wanem samting i mekem se oli kasem ol wok ya?

¹⁴ Long sam kantri, haeskul i givim trening long wan spesel wok we i save givhan long wan yangfala Kristin blong kasem wan wok taem hem i finis long skul. Long sam kantri sipos i no olsem, ol yangfala we oli rere blong mekem wok wetem trening we i smol nomo long skul, oli faenem haftaem wok we oli kasem naf mane blong oli mekem paenia. Taswe i no gat ol rul blong man i mas go skul moa no hem i no mas go.

¹⁵ Naoia plante we oli stap mekem ol bigfala wok olsem ol elda we oli goraon, wok long hedkwota blong Sosaeti, no wan long olgeta branj blong Sosaeti, oli kasem skul we i naf nomo. Olgeta ya oli wok strong olsem ol paenia, oli neva stop long fasin blong lanem, oli kasem trening, mo oli givim bigfala responsabiliti long olgeta. Oli no sore from wok ya we oli jusum blong mekem. Be, sam long ol fren blong olgeta we oli go long yunivesiti skul, oli no moa gohed long saed blong speret, ol nogud waes tok blong ol man mo “waes blong ol man blong wol” we oli stap spolem bilif oli kontrolem olgeta.​—1 Korin 1:​19-21; 3:​19, 20; Kolosi 2:8.

Kaontem Praes Blong Hem

16. (a) ?Hu i save mekem disisin sipos man i mas gohed long skul, mo hem i mas putum wanem long fasples? (b) ?Wanem samting oli mas tingbaot?

¹⁶ ?Hu i mekem disisin blong wan yangfala Kristin sipos hem i mas go skul no tren moa? Long saed ya rul long Baebol se papa we i hed blong famle nao i mekem. (1 Korin 11:3; Efesas 6:1) From samting ya ol papa mama bambae oli lidim pikinini blong olgeta blong jusumgud wok blong olgeta mo bambae oli nidim blong skul go kasem wetaem. Long plante kantri ol pikinini oli save jusum hamas yia oli wantem skul mo wok blong mekem, taem oli stat nomo long haeskul. Hemia taem we ol Kristin papa mama mo ol yangfala oli mas askem Jeova blong lidim olgeta blong mekem wan waes disisin, mo putum ol Kingdom intres long fasples long tingting blong olgeta. Ol yangfala man oli gat ol prapa tingting long saed blong wok we oli laekem blong mekem mo ol wok we oli gat gudhan long olgeta. Ol papa mama we oli waes bambae oli tingbaot ol samting ya. Ol wok we i no gat stil long hem, hem i gud, maet i wok afsaed no wok long ofis. Nating we ol man oli stap tinghae long wok long ofis mo daonem hadwok wetem han, Baebol i no mekem olsem. (Ol Wok 18:3) Taswe afta we ol papa mama mo ol yangfala Kristin tede, oli tingtinggud mo prea blong skelem ol gudfala samting mo ol nogud samting long saed blong wok, oli save mekem disisin sipos oli save gohed long skul afta haeskul no oli no save gohed, mo ol narafala man insaed long kongregesen oli no mas toktok smol agens long disisin blong olgeta.

17. ?Wanem disisin sam papa mama we oli Wetnes oli mekem long saed blong pikinini blong olgeta?

¹⁷ Sipos ol Kristin papa mama oli tingting blong pem skul fi blong ol pikinini blong olgeta blong gohed afta long haeskul, oli gat raet blong mekem. Yia we oli spenem long skul oli defren, i dipen long wanem wok man i jusum. Plante Kristin papa mama oli jusum ol kos long wan spesel wok no long trening skul we oli no tekem longtaem, from trabol long saed blong mane mo from we oli wantem givhan long ol pikinini blong olgeta blong oli mekem fultaem paenia kwik. Samtaem ol yangfala oli mas wok blong wan masta gogo oli kasem pepa blong olgeta, be oltaem wok blong Jeova i mak blong olgeta.

18. ?Sipos oli stadi moa long skul, wanem samting oli mas tingbaot?

¹⁸ Sipos oli go stadi moa long skul, stampa tingting i no blong flas from save ya no traehad blong kasem wan nambawan wok long wol. No gat, oli mas jusumgud kos we oli tekem. Magasin ya Wajtaoa i tokbaot ol trabol blong hae save, mo i stret nomo we i mekem olsem from we plante hae save oli agensem “stret toktok” long Baebol. (Taetas 2:1; 1 Timote 6:​20, 21) Mo, stat long ol yia we i ron biaen long 1960, plante skul we ol man oli go long olgeta afta long haeskul oli kam olsem ples blong brekem loa mo rabis fasin long saed blong seks. “Slef ya we i stret mo waes” i strong agensem tingting blong go long ples olsem. (Matyu 24:​12, 45, NW) Be yumi save talem stret, se tede ol yangfala oli kasem ol sem trabol ya long ol haeskul tu mo ol trening skul mo tu long ples blong wok.​—1 Jon 5:19.b

19. (a) ?Olgeta we oli tingting blong tekem sam moa kos long skul, oli mas tingbaot wanem? (b) ?Olsem wanem sam man oli yusumgud skul blong olgeta?

¹⁹ Sipos wan yangfala Wetnes i wantem tekem sam moa kos long skul, i gud hem i save mekem taem hem i stap yet wetem famle blong hem nao hem i save holem fasin blong Kristin stadi, go long ol miting, mo wok blong prij. Impoten moa se hem i mas tingbaot ol rul long Baebol. Tingbaot se Daniel mo trifala Hibru fren blong hem oli stap kalabus taem oli fosem olgeta blong go long ol haeskul long Babilon, be oli gohed blong stap holemstrong long bilif blong olgeta. (Daniel, japta 1) Ol yangfala Wetnes long plante kantri oli tekem ol kos blong givhan long olgeta blong wok haftaem olsem ol akaonten, ol bisnesman, ol tija, ol man blong tanem tok i go long narafala lanwis, man blong tanem tok blong man, no narafala wok we oli kasem naf mane long hem blong givhan long olgeta blong mekem nambawan wok blong paenia, be long semtaem oli stap putum ol samting blong speret long fasples. (Matyu 6:33) Sam long ol yangfala ya oli kam ol elda we oli goraon no oli stap wok long Betel.

Wan Kampani Blong Ol Man We Oli Skulgud

20. ?Wanem tingting blong ol man blong wol we i no stap long medel blong ol Wetnes blong Jeova?

²⁰ Long medel blong ol man blong Jeova, nating se man i wok long ofis no i wok afsaed, no long garen, no i givhan long ol man, olgeta evriwan oli mas gudfala studen blong Baebol mo oli save tijim man. Evriwan oli gat gudhan blong rid, stadi, mo tij we i mekem se fasin blong tinghae long wok long ofis mo daonem wok afsaed we wol i gat i no moa stap. Yumi luk se ol man we oli stap wok long ol Betel mo long ples we oli stap wokem ol haos blong Watch Tower Sosaeti oli joengud mo gat respek, from we ol fasin long saed long speret oli impoten moa long olgeta mo evriwan oli nidim. Long ples olsem, ol man blong ofis oli glad blong wok wetem ol man we oli gat gudhan blong wok afsaed, evriwan oli stap soemaot lav long olgeta.​—Jon 13:​34, 35; Filipae 2:​1-4.

21. ?Wanem mak ol yangfala Kristin oli mas tingbaot?

²¹ !Ol papa mama, lidim ol pikinini blong yufala long mak ya we oli save kam man we nyufala wol sosaeti i save yusum olgeta! !Ol yangfala Kristin, yusum jans blong yufala long skul olsem wan samting blong givhan long yufala blong holemstrong blong mekem wok blong Jeova! Olsem ol man we oli gat save, i gud yufala evriwan i pruvum se yufala i memba blong tiokratik sosaeti we i gat gudhan blong wok naoia mo blong olwe long “nyufala wol” we God i promes long hem.​—2 Pita 3:13; Aesea 50:4; 54:13; 1 Korin 2:13.

[Ol futnot]

Traem Tingbaot

◻ ?From wanem ol trufala Kristin oli intres long skul?

◻ ?Wanem ol tingting blong wol long saed blong skul we ol trufala Kristin oli no mas gat?

◻ ?Yu mas tingbaot wanem trabol long saed blong gohed moa long skul, mo yu mas lukaotgud long wanem?

◻ ?Wanem tingting blong wol long saed blong wok, we i no stap long medel blong ol man blong Jeova?

[Tok Blong Pija Long Pej 16]

From fasin blong stadi oltaem, ol yangfala Kristin oli save kam haf blong nyufala wol sosaeti we i save yusum olgeta

[Tok Blong Pija Long Pej 19]

Sipos yu jusum blong go skul moa, tingting blong kamgud moa long wok blong Jeova, i mas pusum yu blong mekem olsem