?Yu Yu Tij Olsem Jisas?
“Ol man oli sapraes long tok blong hem. From we tok blong hem i gat paoa, i no olsem tok blong ol tija blong Loa blong olgeta.”—MATYU 7:28, 29.
1. ?Hu i folem Jisas taem i tij long Galili, mo wanem tingting blong Jisas long saed ya?
WEPLES Jisas i go, fulap man oli folem hem. “Jisas i stap wokbaot long olgeta ples long Galili, i stap tijim ol man insaed long ol haos blong prea blong olgeta. Hem i stap talemaot gud nyus ya we God i stap kam king blong olgeta man. Mo i stap mekem olgeta man we oli gat sik, mo we bodi blong olgeta i nogud, oli gud bakegen.” Taem nyus blong ol wok blong hem i go olbaot, “plante man tumas oli biaen long hem. Olgeta ya oli aot long Galili, mo long ples ya we i gat ten velej long hem, mo long Jerusalem mo long Judia mo long ol ples long narasaed Jodan Reva i go, nao oli biaen long hem.” (Matyu 4:23, 25) Taem hem i luk olgeta, “hem i sore tumas long olgeta, from we olgeta oli trabol tumas, oli no moa gat paoa, oli olsem ol sipsip we oli no gat man blong lukaot long olgeta.” Taem hem i stap tijim olgeta oli haremsave fasin sore no lav we hem i gat long olgeta; i olsem we fasin blong hem i mekem ol soa blong olgeta oli kamgud mo i pulum olgeta oli kam long hem.—Matyu 9:35, 36.
2. ?Antap long ol merikel we Jisas i mekem, wanem i pulum fulap man oli kam long hem?
2 !Jisas i mekem ol merikel long saed blong bodi—i mekem ol man we oli gat leprosi oli klin, man we sora i fas i save harem, blaenman i save lukluk, man we i no save wokbaot i wokbaot, man we i ded i laef bakegen! !I tru, ol bigfala samting ya we Jisas i mekem blong soem paoa blong Jeova i pulum plante man! Be i no ol merikel ya nomo we i pulum olgeta; fulap man oli kam blong kasem help tu long saed blong speret from ol tijing blong Jisas. Eksampel, tingbaot ansa blong olgeta, afta we oli harem gudfala Tok blong hem long Hil: “Taem Jisas i finisim ol tok ya ol man oli sapraes long tok blong hem. From we tok blong hem i gat paoa, i no olsem tok blong ol tija blong Loa blong olgeta.” (Matyu 7:28, 29) Ol tija blong olgeta oli yusum ol kastom we ol tija blong bifo oli bin talem blong sapotem tijing blong olgeta. Jisas i tijim olgeta wetem paoa we i kam long God se: “Ol tok ya we mi mi stap talemaot, hemia ol tok ya we Papa blong mi i talemaot long mi finis blong mi talem.”—Jon 12:50.
Tijing Blong Hem i Kasem Hat
3. ?Olsem wanem fasin blong Jisas blong talemaot mesej blong hem i defren long ol tija blong Loa mo ol Farisi?
3 Samting we i mekem tijing blong Jisas i defren long tijing blong ol tija blong Loa mo ol Farisi i no ol save we hem i tijim olgeta long hem nomo—hemia ol trutok we oli kamaot long God we oli defren olgeta long ol kastom we ol man bifo oli bin talem we oli olsem wan bigfala baden long ol man—be tu, fasin we hem i yusum blong tijim ol man. Ol tija blong Loa mo ol Farisi oli flas mo raf, fasin flas blong olgeta i mekem we oli talem long ol man blong singaot olgeta long ol nem blong leftemap olgeta, mo we oli laf long ol man mo luklukdaon long olgeta olsem we “God i kros finis long olgeta.” Be, Jisas i gat tingting daon, i wan kwaet man, i gat kaen fasin, i tingbaot ol man, mo plante taem hem i mekem i isi long olgeta mo hem i sore long olgeta. Jisas i no tij wetem ol stret tok nomo be hem i talem ol gudfala tok we i kamaot long hat blong hem, we i go stret long hat blong ol man we oli stap lesin long hem. Mesej blong hem we i fulap long glad i pulum ol man oli kam long hem, i pulum olgeta blong go fastaem long haos prea blong God blong lesin long hem, mo blong kam kolosap long hem mo folem hem, mo blong lesin long hem wetem glad. Ol bigfala grup blong ol man oli kam blong harem hem, oli stap talem se: “!I no gat man samtaem we i stap tok olsem man ya!”—Jon 7:46-49; Mak 12:37; Luk 4:22; 19:48; 21:38.
4. ?Wanem spesel samting long saed blong wok blong Jisas blong prij we i pulum plante man?
4 Wan risen from wanem tijing blong hem i pulum ol man, hemia ol pija tok we hem i yusum. Jisas i luk sem samting we ol narafala oli luk, be hem i tingbaot ol samting we oli neva tingbaot. Ol flaoa we oli stap gru olbaot, ol pijin we oli stap wokem bed blong olgeta, ol man we oli planem ol sid, ol man blong lukaot sipsip we oli karem ol smol sipsip we oli lus oli kambak, ol woman we oli somap ol nyufala kaliko long ol olfala klos we oli brokbrok, ol pikinini we oli pleplei long ples blong maket, ol man blong pulum fis we oli pulum net blong olgeta—hemia ol samting we olgeta man oli save luk—be ol samting ya oli spesel long ae blong Jisas. Long olgeta ples we hem i luk, hem i traem blong faenem sam samting we hem i save yusum olsem pijatok blong tokbaot God mo Kingdom blong Hem no blong makem wan poen long saed blong sosaeti blong ol man we oli stap raon long hem.
5. ?Ol pija tok blong Jisas oli stanap long wanem, mo wanem i mekem ol pija tok blong hem oli gat paoa?
5 Ol pija tok blong Jisas oli stanap long ol samting blong evridei laef we ol man oli luk plante taem finis, mo taem ol trutok oli joen wetem ol samting ya we ol man oli savegud long olgeta, kwiktaem oli kam klia mo go dip insaed long tingting blong ol man we oli stap lesin. Oli no harem ol trutok ya nomo; oli luksave klia long tingting blong olgeta mo i isi blong oli tingtingbak long olgeta biaen. Ol pija tok blong Jisas oli isi nomo, oli no fasfas wetem ol smosmol poen we oli no impoten, we oli save mekem se i had long ol man mo oli slou blong kasem save. Eksampel, tingbaot pija tok blong man Sameria we i soem kaen fasin long narafala. Yu luksave klia wanem nao gudfala fasin blong mekem long ol man we oli stap raonabaot. (Luk 10:29-37) Biaen i gat pijatok blong tu boe—wan i talem se bambae i wok long plantesin blong papa blong hem be i no mekem, narawan i talem se bambae hem i no wok, be hem i mekem. Yu luk kwiktaem wanem trufala mining blong fasin obei—mekem wok we oli givim long yu. (Matyu 21:28-31) Taem Jisas i stap tij long fasin we i gat laef, i no gat wan man we tingting blong hem i slip no i stap tingbaot narafala samting. Tingting blong olgeta i wekapgud blong stap lesin mo lukluk.
Jisas i Mekem i Isi Long Ol Man Taem i Stret Blong Mekem Olsem From Fasin Lav
6. ?Wetaem fasin blong no strong tumas, mo mekem i isi long narafala, i givhan bigwan?
6 Plante taem Baebol i tokbaot fasin ya blong no mekem i strong tumas long narafala, wan futnot i soemaot se i minim blong mekem i isi long narafala. Man we i gat waes blong God i mekem i isi long narafala taem i luk se sam problem i mekem stret tingting blong hem i lus. Samtaem yumi mas no strong tumas, mekem i isi long narafala. Ol elda oli mas mekem i isi long narafala taem i stret blong mekem olsem from fasin lav mo from we man ya i tanem tingting blong hem. (1 Timote 3:3; Jemes 3:17) Jisas i givim ol nambawan eksampel blong fasin ya blong mekem i isi long narafala, hem i no folem ol rul we hem i stap folem oltaem, taem i stret blong soem fasin fogif mo fasin sore.
7. ?Wanem sam eksampel we Jisas i soem fasin blong mekem i isi long narafala?
7 Jisas i bin talem se: “Man we i talemaot long fes blong ol man, se hem i no man blong mi, bambae mi tu, mi talemaot long fes blong Papa blong mi long heven, se hem i no man blong mi.” Be hem i no sakemaot Pita, nating se Pita i gyaman tri taem se i no save Jisas. I gat ol problem we oli kamaot long taem ya we Jisas i tingbaot. (Matyu 10:33; Luk 22:54-62) I gat ol problem tu long laef blong woman ya we i no klin from sik blong woman i stap long hem oltaem, ale hem i brekem Loa blong Moses taem i kamtru long medel blong hif blong ol man. Jisas i no jajem hem from. Hem i kasem save we woman ya i fraet mo i wari tumas. (Mak 1:40-42; 5:25-34; lukluk tu long Luk 5:12, 13.) Jisas i bin talem long ol aposol blong hem blong no talemaot hem olsem Mesaea, be hem i no strong blong folem rul ya taem hem i talemaot se hem i Mesaea long woman Sameria long wel. (Matyu 16:20; Jon 4:25, 26) Long ol taem olsem, i stret blong mekem i isi long narafala folem fasin lav, fasin fogif, mo fasin sore.—Jemes 2:13.
8. ?Wetaem ol tija blong Loa mo ol Farisi oli brekem ol rul, mo wetaem oli no mekem?
8 Ol tija blong Loa mo ol Farisi oli defren, oli no save mekem i isi long narafala. Oli save mekem i isi long olgeta wanwan taem oli brekem ol kastom blong Sabat blong olgeta blong lidim buluk blong olgeta i go long wora. Mo tu, sipos pikinini blong olgeta no wan buluk i foldaon long wel, bambae oli brekem loa blong Sabat blong karemaot hem. !Be long saed blong ol man olbaot, oli no save mekem i isi nating long olgeta! Oli “no save mekem wan samting nating [tekemaot eni rul] blong givhan long ol man, blong oli karem ol hevi samting.” (Matyu 23:4; Luk 14:5) Jisas i tingbaot ol man olsem we oli impoten moa bitim bighaf blong ol rul; ol Farisi, oli tingbaot ol rul olsem we oli moa impoten bitim ol man.
I Kam Wan “Pikinini Blong Loa”
9, 10. ?Afta we papa mo mama blong Jisas oli tanraon oli gobak long Jerusalem, oli faenem Jisas wea, mo ol kwestin we Jisas i stap askem oli impoten olsem wanem?
9 Samfala oli sore we Baebol i talem wan samting nomo we i hapen long laef blong Jisas taem i pikinini. Be plante oli no luksave se samting ya we i kamaot i impoten tumas. Luk 2:46, 47 i talem se: “Long namba tri dei blong hem, tufala i faenem hem. Hem i stap insaed long haos blong God, i stap sidaon long medel blong ol tija blong ol man Isrel. Hem i stap lesin long tok blong olgeta, mo i stap askem kwestin long olgeta. Mo olgeta evriwan we oli harem hem oli sapraes tumas long save blong hem, mo long ol ansa blong hem.” Theological Dictionary of the New Testament blong Kittel i leftemap tingting ya se Grik tok long ples ya we i minim “stap askem kwestin” i no minim ol kwestin we wan pikinini i askem from we hem i wantem save nomo. Tok ya i save minim ol kwestin olsem jaj i yusum long kot, ol kwestin blong lukluk dip long wan samting blong faenemaot, ol kwestin blong ansa long tok blong narafala, mo tu tok ya i stret long ol kwestin blong ‘ol Farisi mo ol Sadusi blong trikim mo traem Jisas,’ olsem olgeta we oli stap long Mak 10:2 mo 12:18-23.
10 Semfala diksonari ya i gohed i se: “Taem yumi tingbaot mining blong tok ya yumi save askem sipos . . . [Luk] 2:46 i talemaot, i no fasin blong pikinini ya blong askem plante kwestin, be fasin blong Hem blong ansa long ol man ya, we fasin ya i gud tumas. [Vas] 47 i stretgud wetem laswan tingting ya.”a Rotherham i tanem vas 47 olsem we Jisas i mekem wan bigfala toktok we i pulum ae blong ol man i se: “Olgeta evriwan we oli harem hem oli sapraes tumas long save blong hem, mo long ol ansa blong hem.” Word Pictures in the New Testament blong Robertson i talem se bigfala sapraes blong olgeta i minim se “oli sapraes tumas olsem we kolosap ae blong olgeta i kamaot.”
11. ?Wanem filing blong Meri mo Josef long wanem we oli luk mo harem, mo wan diksonari long saed blong Baebol i talem wanem?
11 Biaen, taem papa mo mama blong Jisas tufala i kam long haos prea, “tufala i sapraes tumas.” (Luk 2:48) Robertson i talem se ol wod ya oli kamaot long Grik tok we i minim “blong kilimaot, ronemaot wetem paoa.” Hem i ademap se samting we Josef mo Meri i luk mo harem, i “olsem we i kilimaot tufala.” Long wan rod, Jisas i wan tija finis we i mekem ol man oli sapraes. Mo buk blong Kittel i talem se, samting ya we i hapen long haos prea i mekem se “taem Jisas i pikinini nomo, hem i statem finis fasin ya blong agensem ol lida blong skul we i mekem se biaen oli no save winim hem.”
12. ?Wanem i bigfala samting long ol toktok blong Jisas wetem ol lida blong skul taem i kam bigman?
12 !Mo i tru se oli no win! Sam yia biaen, Jisas i yusum fasin ya blong askem kwestin blong daonem ol Farisi, gogo “stat long dei ya, i no moa gat man bakegen, i save askem kwestin long Jisas.” (Matyu 22:41-46) Sem mak, Jisas i satem maot blong ol Sadusi taem oli askem kwestin long saed blong laef bakegen, mo “oli no moa save askem kwestin long hem bakegen.” (Luk 20:27-40) Sem samting ya i hapen long ol tija blong Loa. Afta we Jisas i ansa long wan long olgeta, “oli sem blong askem kwestin long hem bakegen.”—Mak 12:28-34.
13. ?From wanem samting ya we i hapen long haos prea blong God i impoten long laef blong Jisas, mo i soemaot se Jisas i save wanem moa?
13 ?From wanem Baebol i tokbaot wan samting nomo long laef blong Jisas taem i pikinini, hemia we Jisas i toktok long ol tija long haos prea blong God? From we long taem ya nao, laef blong Jisas i jenis. Taem hem i gat 12 yia blong hem, hem i kam wan “pikinini blong loa” olsem ol man Jyu oli talem, nao hem i mas folem olgeta loa. Taem Meri i komplen se Jisas i mekem hem mo Josef i wari tumas, ansa blong boe blong hem i soem se ating hem i luksave se hem i bon from wan merikel mo se bambae hem i Mesaea long fyuja. Yumi save samting ya from tok ya we hem i talem se, God i stret Papa blong hem, i se: “?From wanem yutufala i stap lukaot mi? ?Yutufala i no save se mi mi mas stap long haos blong Papa blong mi?” Wan samting, hemia ol faswan tok blong Jisas we Baebol i talem, mo oli soemaot se hem i save risen from wanem Jeova i sanem hem i kam long wol ya. Taswe, ful store ya i gat bigfala mining.—Luk 2:48, 49.
Jisas i Laekem Mo i Kasem Save Long Ol Pikinini
14. ?Wanem ol gudfala poen long store blong yangfala Jisas long haos prea blong God, we ol yangfala oli save tingbaot?
14 Store ya i mas givim spesel glad long ol yangfala. I soem olsem wanem Jisas i mas traehad blong stadi taem i stap gru i kam bigman. Ol tija long haos prea blong God oli sapraes tumas long waes blong “pikinini ya blong loa” we i gat 12 yia. Be hem i stap wok yet wetem Josef olsem kapenta, “oltaem hem i stap ona long” Josef mo Meri, mo “God i glad moa long hem, mo ol man tu oli glad moa long hem.”—Luk 2:51, 52.
15. ?Olsem wanem Jisas i halpem ol yangfala long minista wok blong hem long wol, mo samting ya i minim wanem long ol yangfala tede?
15 Jisas i sapotemgud ol yangfala long minista wok blong hem long wol: “Ol jif pris mo ol tija blong Loa oli luk ol gudgudfala wok ya we hem i mekem. Mo oli harem ol pikinini we oli stap singaot se: ‘Hosana long Laen blong Deved ya.’ Nao olgeta ya oli kros tumas, oli talem long Jisas, se: ‘?E, weswe? ?Yu harem tok ya we oli stap talem?’ Jisas i ansa, i se: ‘Yes, mi mi harem. ?Ating yufala i no ridim tok ya long Baebol we man i presem God, i se “Ol pikinini mo ol bebi we oli stap tekem titi yet, be yu yu mekem olgeta oli presem yu gud” ?’ ” (Matyu 21:15, 16; Ol Sam 8:2) !Hem i sapotem plante taosen yangfala tede tu we oli stap holemstrong long God mo presem gud hem, sam long olgeta oli bin mekem olsem nating se oli lusum laef blong olgeta from!
16. (a) ?Jisas i tijim wanem lesen long ol aposol blong hem taem i putum wan pikinini long medel blong olgeta? (b) ?Long wanem impoten taem long laef blong Jisas i gat taem yet blong toktok wetem ol pikinini?
16 Taem ol aposol oli rao se hu long olgeta i hae moa, Jisas i talem long ol 12 man blong hem se: “ ‘Man we i wantem kam hae moa long ol narafala man, hem i mas tekem las ples, daon long ol man. Hem i mas kam olsem man blong wok blong olgeta.’ Nao i tekem wan pikinini, i putum hem i stanap long medel blong olgeta. Hem i putum han blong hem i goraon long pikinini ya, nao i talem long olgeta, i se: ‘Man we i tekem wan pikinini olsem hemia i kam insaed long haos blong hem from we i ona long mi, i olsem we hem i tekem mi mi kam insaed. Mo man we i tekem mi mi kam insaed long haos blong hem, hem i no tekem mi nomo, i tekem hem we i sanem mi.’ ” (Mak 9:35-37) Antap moa, taem hem i stap go long Jerusalem long laswan taem blong fesem nogud traem mo ded, hem i tekem taem blong toktok wetem ol pikinini i se: “Yufala i no blokem ol pikinini ya, yufala i letem olgeta oli kam long mi. From we ol pikinini tu oli gat raet wetem ol man we God i king blong olgeta.” Nao hem i “putum han blong hem i goraon long ol pikinini ya, nao i putum han blong hem long olgeta i blesem olgeta.”—Mak 10:13-16.
17. ?From wanem i isi blong Jisas i toktok long ol pikinini, mo ol pikinini oli mas tingbaot wanem samting long saed blong hem?
17 Jisas i savegud filing blong wan pikinini we i laef long wol ya we i gat ol bigman long hem. Hem i stap wetem ol bigman, i wok wetem olgeta, i kasem ekspiryens blong obei long olgeta, mo tu hem i haremgud, mo i harem sef taem oli laekem hem. Ol pikinini, semfala Jisas ya i fren blong yufala; hem i ded from yufala, mo bambae yufala i laef olwe sipos yufala i obei long ol loa blong hem.—Jon 15:13, 14.
18. ?Wanem nambawan samting yumi mas tingbaot oltaem, speseli taem yumi harem nogud no yumi stap long denja?
18 Maet yu ting se i hadwok tumas blong mekem olsem we Jisas i talem, be samting ya i no tru. Ol yangfala, hem i stap blong givhan long yufala mo long olgeta evriwan, olsem yumi ridim long Matyu 11:28-30: “Yufala evriwan we yufala i stap hadwok tumas, yufala i stap karem ol hevi samting, yufala i kam long mi. Bambae mi mi givim spel long yufala. Yufala i mas putum yok blong mi long solda blong yufala, [no, “Stap aninit long yok blong mi wetem mi,” futnot] blong yufala i mekem wok blong mi. Mo yufala i mas lan long mi, from we mi mi wan kwaet man, tingting blong mi i stap daon. Nao bambae yufala i faenem we tingting blong yufala i gat spel. From we yok ya we bambae mi putum long yufala, wok blong hem i isi. Mo ol samting we mi givim long yufala blong yufala i karem, oli no hevi.” Tingbaot, taem yu gohed long laef mo mekem wok blong Jeova, Jisas i stap wokbaot kolosap long yu, i stap mekem wok blong yok ya i isi mo ol samting blong karem oli no hevi. !Taem yumi tingbaot samting ya, yumi evriwan i haremgud tumas!
19. ?Wanem ol kwestin long saed blong ol rod we Jisas i yusum blong tij we yumi save tingbaot bakegen samtaem?
19 Afta we yumi tingtingbak long sam rod nomo we Jisas i yusum blong tijim ol man, ?yumi faenem se yumi tij olsem hem? Taem yumi luk olgeta we oli sik long saed blong bodi no oli hanggri long saed blong speret, ?yumi sore long olgeta we yumi wantem mekem wanem we yumi save mekem blong halpem olgeta? Taem yumi tijim ol narafala, ?yumi tijim Tok blong God, no yumi tijim ol prapa tingting blong yumi nomo, olsem ol Farisi oli mekem? ?Yumi wekapgud blong lukaot ol samting raon long yumi evridei we yumi save yusum blong mekem pija long tingting blong man, blong pruvum ol trutok long saed blong speret, mo mekem olgeta oli kam klia, blong ol man oli save kasem save gud long olgeta? ?Yumi lego sam strong rul, taem ol problem oli kamaot we i nidim se yumi soem lav mo fasin sore bitim we yumi holemtaet ol rul ya? ?Mo olsem wanem long ol pikinini? ?Yumi soemaot semfala fasin kaen mo lav long olgeta olsem Jisas i soem? ?Yu yu leftemap tingting blong ol pikinini blong yu blong stadi long fasin we Jisas i mekem taem hem i pikinini? ?Bambae yu strong blong stanap long saed blong stret fasin olsem we Jisas i mekem be yu rere tu blong welkamem ol man we oli tanem tingting blong olgeta from sin, olsem wan woman faol we i hivimap ol pikinini faol blong hem aninit long wing blong hem?—Matyu 23:37.
20. ?Wanem gudfala tijing i save mekem yumi haremgud taem yumi stap mekem wok blong God blong yumi?
20 Sipos yumi traem bes blong yumi blong tij gud olsem Jisas, yumi save sua se hem bambae i letem yumi blong ‘stap aninit long yok blong hem wetem hem.’—Matyu 11:28-30.
[Futnot]
a Be, yumi gat plante risen blong bilif se Jisas bambae i soemaot stret respek long olgeta we oli olfala moa long hem, speseli olgeta we oli gat waet hea mo ol pris.—Skelem Levitikas 19:32; Ol Wok 23:2-5.
?Yu Yu Save Tingbaot?
◻ ?From wanem fulap man oli folem Jisas?
◻ ?From wanem samtaem Jisas i lego sam rul?
◻ ?Yumi save lanem wanem long Jisas taem i stap askem kwestin long ol tija long haos prea blong God?
◻ ?Yumi save lanem wanem lesen long fasin fren blong Jisas wetem ol pikinini?