Olsem Wanem Blong Luksave Mo Winim Ol Slak Fasin Long Saed Blong Spirit
WAN KASTOM STORI BLONG OL MAN GRIS I TOKBAOT WAN STRONGFALA MAN blong faet we nem blong hem achilles. Man ya, hem i strong moa i winim ol narafala man we oli joen long faet blong Trojan, blong faet agensem taon ya Troe. Stori ya i talem se, taem Achilles i pikinini nomo, mama blong hem i draonem bodi blong hem long Reva Stikis blong mekem se Achilles i neva save lus long faet. Be mama blong Achilles i no draonem hem fulwan, wan leg blong hem i no draon. Taswe wan dei, man ya Paris, we i pikinini blong King Priam blong Troe, i sutum leg blong Achilles long wan ara, nao Achilles i ded wantaem.
Ol Kristin oli olsem ol soldia blong Kraes, oli gat wan faet long saed blong spirit. (2 Timoti 2:3) Aposol Pol i eksplenem se: “Olgeta we yumi stap faet agens long olgeta long laef blong yumi, oli no man. Yumi stap faet agens long ol [rabis spirit] we oli stap olbaot long wol ya. Hemia ol lida blong olgeta, mo olgeta we oli gat paoa, mo ol jif blong olgeta we oli stamba blong fasin blong tudak long wol ya.” Yes, yumi stap faet agens long Devel Setan mo ol rabis enjel blong hem.—Efesas 6:12.
I klia se sipos Jeova i no givim paoa long yumi, yumi no save win long faet ya. Baebol i tokbaot Hem olsem “wan strong man blong faet.” (Eksodas 15:3) Jeova i givhan long yumi long strongfala faet ya. Hem i givim long yumi ol klos blong faet long saed blong spirit. Hemia nao risen from wanem aposol Pol i talem se: “Yufala i mas kasem paoa long God, we i olsem olgeta samting blong faet we i blong blokem ara. Nao taem Setan i stap wokem ol giaman trik blong hem, be bambae yufala i save stanap strong.”—Efesas 6:11.
Yumi sua fulwan se ol klos blong faet we Jeova God i givim, oli beswan. Ol klos ya oli naf blong blokem yumi long ol ara long saed blong spirit. Pol i mekem wan lis blong ol klos ya blong faet: strap blong trutok, aean blong blokem jes we i olsem stret fasin, but blong gud nius, sil blong bilif, hat blong sef, mo naef blong faet blong tabu spirit. ?I gat sam narafala klos blong faet we oli gud moa long olgeta ya? Nogat. Taem wan Kristin soldia i putum ol klos blong faet ya, hem i save win, nomata we ol enemi oli gat bigfala paoa.—Efesas 6:13-17.
I tru se ol klos blong faet ya we Jeova i givim, oli beswan mo oli save protektem yumi. Be yumi no mas ting se yumi sef finis. Tingbaot Achilles, we oli talem se hem i neva save lus long faet. Yumi tu, maet yumi save gat wan slak fasin long saed blong spirit. Sipos yumi no rere, bambae ol enemi oli kasem yumi mo oli kilim yumi ded wantaem.
Jekemap Klos Blong Faet Blong Yu
Wan man blong resis long aes we i bin winim gol medel, tu taem long Olympik Gem, mo we i gat gudfala helt, i foldaon wantaem mo i ded taem hem i stap mekem trening blong hem. Smoltaem biaen, wan ripot i kamaot long niuspepa ya The New York Times, se: “Evri yia, 600,000 man Amerika oli kasem hat atak. Be 300,000 nomo long olgeta, oli luk sam saen blong hat atak.” I klia se strong bodi we yumi gat i no minim se yumi gat gudfala helt.
Samting ya i sem mak long saed blong spirit. Baebol i givim advaes ya se: “Man we i ting se i stap stanap strong, hem i mas lukaot gud, blong bambae i no foldaon bakegen.” (1 Korin 10:12) Nating se yumi gat ol beswan klos blong faet long saed blong spirit, be yumi save kam slak samtaem. Hemia i from we yumi bon wetem sin, mo i isi nomo blong sin ya i pulum yumi blong no moa mekem samting we God i wantem. (Ol Sam 51:5) Long tingting blong yumi, yumi wantem tumas blong mekem ol samting we oli gud. Be hat blong yumi i stap trikim yumi, i mekem yumi gat ol rong tingting mo ol eskius se yumi no slak long saed blong spirit.—Jeremaea 17:9; Rom 7:21-23.
Mo tu, yumi stap long wan wol we plante taem, i mekem ol man oli ting se ol fasin we oli no stret, oli gud nomo. Be ol man wanwan oli naf blong harem save sipos wan fasin i stret, no i no stret. Ol rong tingting ya oli kamaot long ol pablisiti, ol pleplei we ol man oli laekem tumas, mo ol nius. I klia se sipos yumi no lukaot gud, tingting blong yumi i save kam olsem tingting blong wol ya, nao ol klos blong faet blong yumi oli save kam nogud.
Yumi mas lukaot gud blong no foldaon long tingting ya we i denja tumas. I gud yumi folem advaes ya blong Baebol se: “Yufala nomo i traem luklukgud long laef blong yufala, yufala nomo i jajem yufala. Yufala i mas traem faenemaot se yufala i stap holem yet fasin blong bilif, no yufala i no moa holem.” (2 Korin 13:5) Long rod ya, bambae yumi faenemaot eni fasin slak we yumi gat. Nao, biaen bambae yumi save traehad blong winim ol fasin slak ya bifo we ol enemi oli luk, mo yusum olsem jans blong winim yumi. ?Be olsem wanem yumi save luklukgud long laef blong yumi wan? ?Wanem sam long ol saen we yumi mas traem blong faenemaot taem yumi stap skelem laef blong yumi wan?
Luksave Ol Saen
Faswan saen we i soem se yumi slak long saed blong spirit, hemia taem yumi slak blong stadi yumi wanwan. Samfala oli tingting se oli mas stadi moa, be oli no gat taem blong mekem olsem. Tede, we laef i bisi tumas, i isi nomo blong kam slak blong stadi yumi wanwan. Samting we i moa nogud se, plante taem ol man oli ting se, from we sam samtaem, oli stap ridim ol buk we oli tokbaot Baebol mo oli stap kam long sam Kristin miting, oli strong nomo long saed blong spirit.
Sipos yumi gat tingting olsem, yumi stap giaman long yumi wan bakegen. Hemia i olsem man we i ting se hem i bisi tumas, i no gat taem blong sidaon mo kakae gud, nao hem i stap tekem smol kakae nomo long eniples taem hem i gat smol jans. Nomata we man ya i no ded from hanggri, be biaen hem i mas gat problem long helt blong hem. Long sem fasin, sipos yumi no kakae gud oltaem long saed blong spirit, smoltaem biaen, ol klos blong faet blong yumi long saed blong spirit, bambae oli kam nogud. Oltaem yumi harem ol waes tok mo tingting blong wol ya. Taswe, sipos yumi no lukaot gud, Setan i save winim yumi mo kilim yumi ded kwiktaem nomo.
Wan narafala saen we i soem se yumi slak long saed blong spirit, hemia taem yumi foget se faet blong yumi i impoten tumas. Taem wan soldia i stap long wan faet, hem i harem se hem fraet mo se hem i stap long denja. Be taem i no gat faet, hem i no gat ol filing ya. Long taem ya, maet hem i no ting se i impoten blong rere. Be nao sipos wan faet i kamaot wantaem, soldia ya i no rere nating. Samting ya i sem mak long saed blong spirit. Sipos yumi foget se yumi gat wan impoten faet, bambae yumi no rere taem ol enemi oli kam blong mekem faet agensem yumi.
?Be, olsem wanem blong save sipos yumi foget se yumi gat wan impoten faet long saed blong spirit? Yumi save askem sam kwestin long yumi wanwan, we oli save givhan long yumi long saed ya: ?Mi mi gat strong tingting blong joen long wok blong prij, olsem strong tingting we mi gat blong go piknik? ?Mi mi rere blong spenem taem blong rerem ol miting olsem we mi stap spenem taem blong go long stoa mo wajem televisin? ?Mi mi stap tingting bakegen long ol samting blong laef we mi bin stap ronem mo ol samting we mi bin lego taem mi kam wan Kristin? ?Mi mi stap jalus long ol narafala from ol samting we oli gat? I tru se ol kwestin ya oli mekem tingting blong yumi i wok, be oli givhan long yumi tu blong faenemaot eni fasin slak we i save spolem klos blong faet blong yumi.
Ol klos blong faet blong yumi, oli blong protektem yumi long saed blong spirit. From samting ya, i impoten we yumi letem tabu spirit blong God i wok long laef blong yumi. Hemia i minim se yumi soem ol frut blong tabu spirit long evri samting we yumi mekem long laef blong yumi. ?Olsem wanem sipos ol narafala oli mekem no talem wan samting we yu no glad long hem? ?Yu yu kam kros, mo harem nogud kwiktaem? ?Olsem wanem sipos narafala i givim advaes long yu? ?Yu faenem se i hadwok blong akseptem advaes ya, no yu gat tingting se oltaem, narafala i stap daonem yu? ?Yu yu jalus long ol narafala from ol blesing we oli kasem no ol samting we oli mekem? ?Yu yu faenem se i hadwok blong joengud wetem ol narafala, antap moa, ol fren blong yu? Fasin ya blong skelem yumi wan bambae i givhan long yumi blong luk sipos laef blong yumi i fulap wetem ol frut blong tabu spirit blong God no ol wok we tingting blong yumi nomo i wantem.—Galesia 5:22-26; Efesas 4:22-27.
Ol Rod Blong Winim Fasin Slak Long Saed Blong Spirit
Fastaem i impoten blong luksave ol saen we oli soem se yumi slak long saed blong spirit, ale biaen, yumi mas wok blong winim ol slak fasin ya. Sore tumas, plante man oli mekem eskius, oli talem se samting ya i no rili wan bigfala problem, mo samfala oli no wantem luksave se oli gat wan problem. !Be ol tingting ya oli denja tumas, i olsem we yumi no putum fulwan klos blong faet blong yumi! Taem i olsem, Setan i save winim yumi isi nomo. Taswe, yumi mas mekem sam samting kwiktaem, blong stretem eni fasin slak blong yumi. ?Yumi save mekem wanem?—Rom 8:13; Jemes 1:22-25.
Long faet ya long saed blong spirit, wan Kristin i mas traem bes blong hem blong bos mo lukaotgud long tingting mo hat blong hem. Tingbaot ‘klos blong faet we oli wokem long aean, blong blokem jes, we i minim stret fasin.’ Klos ya i blong protektem hat insaed long yumi. Mo ‘hat blong faet, we i minim rod blong God i sevem man,’ i blong protektem tingting blong yumi. Yumi mas lanem blong yusum gud ol klos blong faet ya we God i givim. Samting ya i save givhan long yumi blong win long faet blong yumi.—Efesas 6:14-17; Ol Proveb 4:23; Rom 12:2.
Yumi mas putum ‘stret fasin olsem klos blong faet we oli wokem long aean, blong blokem jes blong yumi.’ Samting ya i minim se yumi mas jekemap yumi wan oltaem blong luk sipos yumi stap holem yet fasin blong laekem stret fasin mo blong no laekem nating ol fasin blong brekem loa. (Ol Sam 45:7; 97:10; Amos 5:15) ?Ol fasin blong yumi, oli kam olsem fasin blong ol man blong wol? ?Yumi stap harem gud long ol samting—long prapa laef blong yumi, long televisin mo sinema, no long ol buk mo magasin—we maet bifo, oli mekem yumi sek mo yumi no glad long olgeta? Wol ya i stap leftemap waes blong man mo tingting ya se man i fri blong mekem eni samting. Sipos yumi laekem stret fasin, bambae yumi luk ol samting ya olsem we oli rili doti mo oli blong giaman nomo.—Rom 13:13, 14; Taetas 2:12.
Yumi mas putum hat blong faet blong yumi, we i olsem ‘rod blong God i sevem yumi.’ Hemia i minim se oltaem, yumi mas tingbaot ol blesing we oli stap long fored blong yumi. Yumi no mas letem ol naes samting blong wol ya oli pulum tingting blong yumi. (Hibrus 12:2, 3; 1 Jon 2:16) Taem yumi tingting oltaem long ol blesing ya, samting ya bambae i givhan long yumi blong putum ol intres long saed blong spirit fastaem mo ol samting blong bodi no ol intres blong yumi long seken ples. (Matiu 6:33) Taswe, blong mekem sua se yumi putum hat blong faet blong yumi, yumi mas askem ol kwestin ya: ?Wanem samting mi stap traehad blong kasem? ?Mi mi putum sam mak long saed blong spirit? ?Mi stap traehad blong kasem ol mak ya? I gud we yumi evriwan—ol tabu man we oli stap yet long wol ya wetem ‘bigfala kampani’—yumi folem eksampel blong Pol, we i talem se: “Mi mi no ting se mi holem ol fasin ya finis, olsem we mi win finis. Hemia no yet ya. Be wan samting nomo mi stap mekem. Mi mi fogetem olgeta samting we oli stap long bak blong mi, nao mi stap traehad oltaem blong kasem ol samting we oli stap long fes blong mi. I olsem we mi stap resis i go stret long mak.”—Revelesen 7:9; Filipae 3:13, 14.
Afta we Pol i tokbaot ol klos blong faet blong yumi long saed blong spirit, hem i givim advaes ya se: “Wetem ol samting ya, yufala i mas askem long God blong i givhan long yufala. Oltaem nomo yufala i mas prea long paoa blong tabu spirit. Yufala i mas prea from ol Kristin man, we bambae yufala i no kam slak, mo we tingting blong yufala i klia gud.” (Efesas 6:18) Vas ya i soem tu rod we yumi save folem blong winim no blokem fasin blong kam slak long saed blong spirit: (1) Wokem wan gudfala fasin fren wetem Jeova, mo (2) joengud wetem ol Kristin brata mo sista blong yumi.
Taem yumi gat fasin ya blong prea long Jeova from ‘olgeta samting,’ (talemaot ol sin blong yumi, askem fasin fogif, askem hem blong i lidim yumi, talem tangkiu from ol blesing we hem i givim, presem hem wetem fulhat blong yumi) mo taem yumi prea “oltaem nomo” (long fes blong ol man, wetem famle blong yumi, yumi wanwan, enitaem), yumi frengud moa wetem Jeova. Hemia i nambawan rod blong protektem yumi, blong no kam slak long saed blong spirit.—Rom 8:31; Jemes 4:7, 8.
Mo tu, Pol i givim advaes long yumi blong prea from “ol Kristin man,” hemia ol Kristin brata mo sista blong yumi. Taem yumi prea, i gud we yumi tingbaot ol brata blong yumi long saed blong spirit, we oli stap long narafala kantri. Maet oli stap safa from we ol man oli ronem mo mekem i nogud long olgeta, no oli kasem ol narafala hadtaem. ?Be olsem wanem long ol Kristin we evri dei, yumi stap wok no kampani wetem olgeta? Yes, i stret tu we yumi prea from olgeta. Jisas i mekem olsem, hem i prea from ol disaepol blong hem. (Jon 17:9; Jemes 5:16) Ol prea olsem oli save mekem yumi kam moa klosap long narafala mo oli givim paoa long yumi blong faet agensem “Setan.”—2 Tesalonaeka 3:1-3.
Be tu, yumi no mas fogetem advaes we Pita i givim wetem lav se: “Yumi kam klosap finis long taem we ol samting blong wol ya bambae i lus. From samting ya, yufala i mas wekap we tingting blong yufala i klia gud, mo yufala i mas blokem ol samting we yufala nomo i wantem, nao yufala i mas prea. Antap long ol narafala samting, yufala i mas lavlavem yufala. Yufala i no mas kam slak long samting ya, from we man we i stap lavem narafala man, oltaem hem i save fogivim hem from ol sin blong hem.” (1 Pita 4:7, 8) I isi nomo blong letem ol slak fasin blong narafala no blong yumi wan oli kam insaed long hat mo tingting blong yumi, nao oli blokem yumi, oli mekem yumi foldaon. Setan i save gud ol slak fasin blong yumi. Wan long ol teknik blong hem, hemia blong pulum yumi blong agensem ol brata blong yumi. From samting ya, yumi mas kwik blong soem lav mo fogivim sin blong hemia we i mekem i nogud long yumi. Yumi no mas “givim jans long Setan.”—Efesas 4:25-27.
Gohed Blong Stap Strong Long Saed Blong Spirit Naoia
?Bambae yu mekem wanem sipos yu faenemaot se yu no komem hea blong yu mo se yu no fasemgud nektae blong yu? Maet yu wantem stretem samting ya kwiktaem. I no gat plante man we bambae oli wantem mekem olsem, mo gat tingting se samting ya i nating nomo. Long saed blong yumi, i gud we yumi tekem aksin kwiktaem sipos yumi faenemaot se yumi kam slak long saed blong spirit. Sipos yu no komem hea blong yu, ol man we oli stap lukluk yu, bambae oli no glad long yu. Long sem fasin, sipos yu kam slak long saed blong spirit, be yu no stretem samting ya kwiktaem, bambae Jeova i no glad long yu.—1 Samuel 16:7.
Jeova i lavem yumi tumas. Taswe, hem i givim olgeta samting we yumi nidim blong givhan long yumi blong pulumaot eni fasin slak long saed blong spirit mo blong stap strong oltaem long saed blong spirit. Jeova i stap yusum ol Kristin miting, ol buk we oli tokbaot Baebol, ol Kristin we oli kea long yumi mo we oli bigman long tingting, blong soem wanem we yumi mas mekem. I stap long yumi wanwan blong akseptem mo yusum gud ol samting we hem i givim. Blong mekem olsem, yumi nidim fasin traehad mo fasin blong stretem yumi wan. Be tingbaot wanem we aposol Pol i talem wetem fulhat blong hem se: “Fasin blong mi, sipos i olsem we mi resis, be mi mas go blong win nomo, no sipos i olsem we mi boksing, be mi no save sakem han blong mi i go olbaot, we i no kasem man. I olsem we mi stap trenem bodi blong mi blong mekem mi mi strong, blong bambae mi save mekem olsem we mi mi wantem. Mi mi singaot plante man finis, blong oli kam joen long resis ya, be mi no wantem mekem olsem we mi brekem rul blong resis, nao oli sakemaot mi, mi lus.”—1 Korin 9:26, 27.
Yumi mas lukaotgud blong no kam olsem Achilles. Yumi neva mas letem wan slak fasin long saed blong spirit i winim yumi. Be, wetem tingting daon mo fasin blong no fraet, i gud yumi mekem evri samting we i stret blong mekem naoia, blong luksave mo winim eni fasin slak long saed blong spirit.
[Tok Makem Poen Blong Pej 19]
“I GUD YUFALA NOMO I TRAEM LUKLUKGUD LONG LAEF BLONG YUFALA, YUFALA NOMO I JAJEM YUFALA. YUFALA I MAS TRAEM FAENEMAOT SE YUFALA I STAP HOLEM YET FASIN BLONG BILIF, NO YUFALA I NO MOA HOLEM.”—2 Korin 13:5.
[Tok Makem Poen Bong Pej 21]
‘YUFALA I MAS WEKAP WE TINGTING BLONG YUFALA I KLIAGUD, NAO YUFALA I SAVE PREA. ANTAP LONG OL NARAFALA SAMTING, YUFALA I MAS LAVLAVEM YUFALA, FROM WE LAV I SAVE KAVREMAP FULAP SIN.’—1 Pita 4:7, 8.
[Bokis/Foto blong pija long pej 20]
ASKEM LONG YU WAN SE . . .
◆ ?Mi mi gat strong tingting blong spenem taem blong rerem ol miting olsem we mi stap spenem taem blong go long stoa mo wajem televisin?
◆ ?Mi mi jalus long ol narafala from ol samting we oli gat?
◆ ?Olsem wanem taem ol narafala oli mekem no talem wan samting we mi no glad long hem? ?Mi mi kam kros mo harem nogud kwiktaem?
◆ ?Olsem wanem taem narafala i givim advaes long mi? ?Mi mi faenem se i hadwok blong akseptem advaes ya no mi gat tingting se oltaem, narafala i stap daonem mi?
◆ ?Mi mi faenem se i hadwok blong joengud wetem ol narafala?
◆ ?Fasin blong mi i kam olsem fasin blong ol man blong wol?
◆ ?Mi mi gat sam mak long saed blong spirit?
◆ ?Mi mi stap traehad blong kasem ol mak long saed blong spirit?
[Foto Credit Line Blong Pija Long Pej 18]
Achilles: From the book Great Men and Famous Women; Roman soldiers and page 21: Historic Costume in Pictures/Dover Publications, Inc., New York