?God i Stamba Blong Ol Disasta?

BAEBOL i talem se “God i lav.” (1 Jon 4:8, NW) Mo tu, God i gat stret fasin mo hem i sore long man. “Hae God i strong we i strong, mo hem bambae i gudfala ples blong haed blong olgeta. Fasin blong hem i gud tumas, mo hem i stret olwe nomo. Hem bambae i God blong olgeta, mo hem i tru. Oltaem, tingting blong hem bambae i stap strong long olgeta. Oltaem hem i stap mekem ol samting we i stret, mo i stap mekem sem mak nomo long olgeta man.”—Dutronome 32:4.

From we Jeova God i wokem evri samting, hem i naf blong save fastaem evri samting we oli save spolem yumi, mo hem i gat paoa tu blong blokem olgeta. From ol samting ya mo ol fasin blong God we Baebol i tokbaot, i stret nomo we plante man oli askem se: “?From wanem God i letem ol disasta oli hapen?”a Plante milian man we oli askem kwestin ya from oli rili wantem kasem ansa blong hem, oli faenem we God hem wan i givim wan stret ansa long Tok blong hem, Baebol. (2 Timoti 3:16) Plis tingtinggud long ol samting we bambae yumi tokbaot.

Oli Sakemaot Lav Blong God

Baebol i talem se God i givim evri samting we faswan papa mo mama blong yumi tufala i nidim blong harem gud long wan laef we i hapi mo i sef. Antap long samting ya, sipos tufala wetem ol pikinini blong tufala oli obei long tok blong God blong ‘gat pikinini, mo kam plante blong fulumap wol,’ famle ya blong ol man we i stap kam plante, i save sua se God bambae i gohed blong lukaot long hem.—Jenesis 1:28.

Be sore tumas, Adam mo Iv tufala i jusum blong tanem baksaed long Man ya we i Wokem tufala. Tufala i mekem olsem taem tufala i no wantem obei long God mo letem hem i bos long tufala. (Jenesis 1:28; 3:1-6) Bighaf blong olgeta we oli kamaot biaen long tufala oli folem sem rod we tufala ya i bin folem. (Jenesis 6:5, 6, 11, 12) Blong talem stret, olgeta man long wol oli jusum blong olgeta nomo i bos long olgeta mo long wol ya we i hom blong olgeta. Oli no wantem we God i lidim olgeta. From we Jeova i wan God blong lav, hem i respektem raet we ol man oli gat blong jusum rod blong olgeta. Jeova i no fosem ol man blong obei long hem olsem king blong olgeta, nating se rod we oli jusum i save spolem olgeta nomo.b

Nating se i olsem, Jeova i no lego ol man. Tede yet, “hem i stap letem san blong hem i saen long ol gudfala man, mo long ol man nogud long sem mak nomo. Mo hem i stap sanem ren i kam long ol man we laef blong olgeta i stret, mo long olgeta we laef blong olgeta i no stret tu.” (Matiu 5:45) Mo tu, God i givim save long man blong i lanem plante samting long saed blong wol mo ol fasin we hem i putum long ol samting raonabaot long yumi blong mekem laef i gohed. Mo save ya i halpem ol man blong oli save talemaot sam samtaem sipos weta bambae i nogud, mo sipos i gat sam narafala denja, olsem volkeno bambae i bosta.

Ol man oli faenemaot tu ol ples long wol we graon i save seksek plante no we weta i save kam nogud tumas. Long sam ples, save ya i givhan blong sevem laef blong plante man, maet from we oli kasem save moa long ol disasta, ale oli save reregud, mo tu, from we oli wokem ol haos we oli strong moa, mo oli gat ol gudfala mesin blong kasem woning blong ol disasta. Nating se i olsem, ol ripot oli soem se evri yia, namba blong ol disasta i stap kam antap moa. I gat plante risen from wanem i olsem mo i no isi blong kasem save long olgeta.

Laef Long Ol Ples We Oli Denja

I no oltaem we wan disasta i bigwan from we paoa blong hem i strong tumas. Plante taem, disasta i bigwan from we plante man oli stap long ples we disasta i kamaot. Wan ripot blong Wol Bang i talem se, long moa long 160 kantri, bitim 25 pesen blong ol man oli laef long ol ples we oli denja tumas taem i gat disasta. Saentis ya Klaus Jacob blong Yunivesiti blong Kolombia long Yunaeted Stet, i talem se: “Taem i gat plante moa man oli stap long ol ples [we oli denja], ol paoa raonabaot long yumi we God i wokem blong givhan long wol ya oli save kam wan disasta.”

Sam narafala samting we oli mekem se i mowas, hemia se: ol taon oli stap kam fulap long ol man hareap ale munisipol i no gat taem blong mekem wan gudfala plan blong ol taon, ol man oli katemdaon ol tri, mo oli putum simen long plante ples blong kavremap graon, nao wota i ron bigwan tumas from we i no moa gat naf graon blong i holem wota blong ren. Taem oli katem ol tri mo putum plante simen blong kavremap graon, ren i kam nao i mekem se graon i brok long ol hil, ale sofmad i ron i godaon i kavremap ol vilej, mo tu wota i ron bigwan tumas nao ol reva oli brokbrok olbaot.

Wok blong man i save mekem se wan etkwek tu i kam wan bigfala disasta. Hemia from we i no paoa blong seksek we i kilim plante man i ded mo i givim kil long man, be hemia ol haos we oli folfoldaon we oli mekem olsem. From samting ya, i gat wan tok blong ol man we oli wok blong makem paoa blong ol etkwek, hemia se: “Etkwek i no kilim man i ded. Ol haos nao oli kilim man i ded.”

Fasin ya tu we gavman i no mekemgud wok blong hem, i save leftemap namba blong ol man we oli ded. Long wan ples long Saot Amerika, ol etkwek oli spolemgud bigfala taon blong ples ya tri taem long ol 400 yia we oli pas finis. Mo afta long laswan etkwek we i hapen long 1967, namba blong ol man long ples ya i kam antap kasem 5 milian, hemia i tu taem antap long namba blong ol man bifo long yia ya. Magasin ya New Scientist i talem se: “Long sam ples, gavman i no putum ol loa we man i mas folem blong bildim ol strong haos, mo long sam ples we ol loa oli stap finis, oli no fosem ol man blong obei long ol loa ya.”

Laswan tok ya antap i stret gud long taon blong New Orleans, hemia long Louisiana long Yunaeted Stet blong Amerika, from we oli bildim taon ya long wan flat ples we oltaem wota i fulap long hem. Oli berem ples ya blong mekem i hae lelebet mo i gat ol dren wota we oli putum blong wota i ron i go long solwota. Nating se i olsem, long 2005, Hariken Katrina i kasem ples ya mo i mekem wan disasta i kamaot we ol man oli bin fraet longtaem finis se bambae i hapen. Wan ripot we i kamaot long USA Today i talem se, “ol woning we oli givim long plante yia we i pas,” sam man oli no lesin nating long olgeta mo samfala “oli no tinghevi long woning nao oli no tekem aksen.”

Ol man oli soemaot sem fasin ya blong no tinghevi long woning ya se wol i stap kam hot moa. Plante saentis oli ting se samting ya i save mekem plante moa disasta i kamaot from we weta bambae i nogud, mo tu i save mekem level blong solwota i kam antap. I klia se politik, wok blong man, mo mane, oli joen wetem bisnes ya long saed blong ol disasta, mo God i no stamba blong ol samting ya. Ol samting ya we ol man oli stamba blong olgeta oli mekem yumi tingbaot trutok ya blong Baebol we i talem se man i no naf blong “kam bos long laef blong hem.” (Jeremaea 10:23) Wan narafala samting we ol man oli stamba blong hem: maet oli luk ol saen blong wan disasta we i stap kam, no maet gavman i givim woning long saed ya, be oli no tinghevi long ol woning ya.

Lanem Blong Luksave Ol Saen Blong Disasta

Fastaem, yumi mas luksave se sam disasta oli save kamaot we oli no givim wan saen nating. Prija 9:11 (NW) i talem se, “samting we yumi no tingbaot, i save kamaot long yumi enitaem nomo.” Be samtaem i gat sam saen blong disasta no woning we gavman i givim from wan trabol we bambae i hapen. Ale, taem ol man oli luksave ol saen ya, oli save ronwe i go long ples we i moa sef.

Taem wan taetel wef i spolem aelan ya Simeulue long Indonesia long yia 2004, seven man nomo blong plante taosen man we oli stap long aelan ya, oli ded. Oli save finis se taem solwota i kam drae bitim mak, hemia i wan saen blong taetel wef. Ale, plante man we oli luk samting ya, oli ronwe i go long ol ples we i sef. Mo tu, ol man oli bin ronwe long taem blong ol bigfala win mo volkeno we i bosta, from we oli bin lesin long ol woning. Plante taem, ol saen blong disasta oli kam fastaem long woning we gavman i givim, taswe i waes we yu lanem blong luksave ol saen mo lesin long woning tu, speseli sipos yu laef long wan ples we disasta i stap kamaot oltaem long hem.

Wan man we i stadi long saed blong ol volkeno i talem se: “Wan fasin we ol man oli gat, hemia blong no wantem luksave denja, nating se i klia we denja i stap.” Sore tumas we plante man oli mekem olsem. I luk olsem we samting ya i tru moa long ol ples we oli givimaot plante giaman woning no we wan disasta i no bin hapen longtaem. Mo samtaem ol man oli no wantem lego ol samting blong olgeta, nating sipos disasta i kam finis.

Long plante kantri, ol man oli no gat mane blong ronwe i go long wan ples we i sef. Be yumi no save blemem God from we ol man ya oli pua, man nomo i stamba blong problem ya. Ol gavman oli yusum plante mane blong pem ol tul blong faet be oli givim smol mane nomo blong halpem olgeta we oli gat nid.

Be, i gat wan samting we i save givhan bigwan long ol man nating se laef blong olgeta i olsem wanem. ?Wanem samting ya? Tok blong God, Baebol, i givim ol gudfala rul we oli save sevem laef blong yumi sipos yumi folem olgeta.

Ol Rul We Oli Save Sevem Laef

◼ No traem God. Dutronome 6:16 (NW) i talem se “Yufala i no mas traem Jeova we i God blong yufala.” Ol trufala Kristin oli no gat rong tingting ya se from we oli man blong God, bambae hem i blokem olgeta blong ol disasta oli no givim kil long olgeta. Taswe, taem i gat denja, oli folem advaes ya blong Baebol se: “Man we i gat gudfala tingting i save luksave we trabol i stap kam, nao i save ronwe long hem, be man we i no save tingting gud, hem i save letem trabol i kam, i kasem hem, we biaen i sore from.”—Ol Proveb 22:3.

◼ Tinghae moa long laef i bitim ol samting we yu yu gat. “Maet man i gat plante samting blong hem, be stamba blong prapa laef blong man i no stap long ol samting ya.” (Luk 12:15) Yes, ol samting long saed blong bodi oli save givhan long laef blong yumi, be taem yumi ded, ol samting ya oli no save givhan nating long yumi. From samting ya, olgeta we oli laekem laef mo we oli tinghae long blesing ya blong mekem wok blong God, oli no putum laef blong olgeta i stap long denja blong lukaotgud long ol samting we olgeta i gat.—Ol Sam 115:17.

Tadashi i stap long Japan. Taem wan etkwek i spolem ples blong hem long yia 2004, wantaem nomo Tadashi i ronwe i go long wan narafala ples. Long taem ya, gavman i no talem yet wanem we ol man oli mas mekem. Tadashi i tingbaot laef blong hem moa, i bitim ol samting we hem i gat. Akira we i laef long sem ples olsem Tadashi i raetem se: “Yumi no makem disasta ya se i bigwan no i smol from hamas samting we ol man oli lusum, be i dipen nomo long tingting blong ol wanwan man. Mi mi luk se disasta ya we i spolem plante samting blong mi, i olsem wan janis blong mi mi mekem laef blong mi i no moa fasfas tumas.”

◼ Lesin long ol woning blong gavman. “Yumi evriwan i mas ona long gavman.” (Rom 13:1) Taem gavman i talem se ol man oli mas muv i go long narafala ples no oli mas folem sam narafala rod blong stap sef, i waes blong folem wanem we gavman i talem. Tadashi i obei long oda se oli mas kamaot long ples we i denja, mo from samting ya hem i no kasem kil mo i no ded long ol seksek we oli kam biaen long bigfala seksek.

Taem gavman i no givim woning long saed blong wan disasta we i stap kam, wanwan man i mas skelem ol saen we oli luk mo ol save we oli gat long saed blong disasta ya, nao oli mas jus se wetaem mo olsem wanem bambae oli tekem aksen. Long sam ples, munisipol i save givim advaes long sam samting we man i save mekem blong laef tru long ol disasta. ?Sipos oli stap mekem olsem long ples blong yu, yu traehad blong kasem save long ol samting ya? ?Yu yu tokbaot ol save ya long famle blong yu? (Lukluk bokis we i joen wetem haf ya) Long plante ples long wol, ol kongregesen blong ol Witnes blong Jeova oli folem advaes blong wanwan branj ofis blong olgeta blong mekem wan plan blong folem taem wan disasta i stap kam no i kam finis, mo ol plan ya oli givhan finis long plante long olgeta.

◼ Soemaot Kristin lav. Jisas i talem se ‘Mi mi givim wan niufala loa long yufala se, “Yufala i mas lavlavem yufala” olsem we mi mi lavem yufala.’ (Jon 13:34) Ol man we oli soemaot lav olsem Kraes mo oli rere blong lusum plante samting blong olgeta from narafala, oli mekem evri samting we oli naf blong mekem blong givgivhan long olgeta blong rere no blong ronwe long wan disasta. Long saed blong ol Witnes blong Jeova, ol elda oli wokhad blong faenem olgeta memba blong kongregesen blong meksua se oli sef no blong givhan long olgeta blong oli muv i go long wan ples we i sef. Mo tu, ol elda oli jekem se evriwan oli gat ol samting we oli nidim blong stap laef, olsem klin wota, kakae, klos mo ol meresin. Mo tu, ol Witnes we oli stap long ol eria we oli sef, oli tekem ol Witnes we oli mas aot long ples blong olgeta we i no sef, oli kam long haos blong olgeta. I tru se lav ya i “joenemgud olgeta samting, blong oli kam wan.”—Kolosi 3:14.

?Olsem wanem? ?Ol disasta bambae oli kam mowas olsem samfala oli talem? Maet bambae i olsem, be i no blong olwe. ?From wanem? From we God bambae i finisim fasin ya we man i wantem bos long hem wan. Biaen, fulwol mo olgeta man we oli laef long hem bambae oli stap fulwan aninit long rul blong Jeova we i gat lav, mo bambae oli kasem plante blesing. Naoia bambae yumi tokbaot samting ya.

[Ol Futnot]

[Bokis/Foto blong pija long pej 23]

?Yu Yu Gat Evri Samting Blong Yusum Long Taem Blong Trabol?

Ofis blong Emergency Management long New York i talem se ol famle we oli mas muvaot long wan ples long taem blong trabol, oli mas plan blong karem “wan basket” we i strong, mo we i isi blong karem taem i gat ol samting we oli nidim insaed long hem. Ol samting we oli mas stap insaed long basket ya hemia:c

◼ Wan plastik we wota i no save spolem we i gat ol impoten pepa i stap insaed long hem

◼ Ki blong trak mo haos

◼ Kredit kad mo mane

◼ Botel wota mo kakae we i no save roten kwik

◼ Toslaet, radio, mobael fon (sipos yu gat wan), sam batri

◼ Ol meresin we oli naf long wan wik, lis we i soemaot hamas taem long dei yumi mas tekem ol meresin ya, pepa we i gat nem blong ol meresin long hem, nem mo fon namba blong ol dokta. (Mas meksua se yu jenisim ol meresin bifo long dei we oli putum se bambae meresin ya i nogud)

◼ Sam bandej mo plasta

◼ Wan sus we i strong mo wan renkot

◼ Wan telefon namba mo wan ples we famle i save mit long hem, mo wan map blong ples we yufala i stap long hem

◼ Ol samting we yu nidim blong keagud long ol pikinini

[Futnot]