Ol Samting We God i Wokem Oli Soemaot Waes Blong Hem

“Oltaem hem i stap givim waes long yumi, mo i stap mekem yumi waes moa i winim ol anamol mo ol pijin.”—JOB 35:11.

OL PIJIN oli gat plante nambawan fasin we yumi sapraes long olgeta. Ol man blong wokem ol plen, bambae oli glad tumas sipos oli save mekem wan plen we hem i save folem fasin blong ol pijin blong tantanem olgeta olbaot long skae. Sam pijin oli naf blong flae plante taosen kilometa krosem solwota, we i no gat wan samting blong halpem olgeta blong luksave rod blong olgeta, mo oli kamtru stret long ples we oli wantem go long hem.

Wan narafala nambawan fasin blong ol pijin we i soemaot bakegen se Man we i Wokem olgeta i waes, hemia fasin blong olgeta blong singaot long ol narafala pijin, mo tu, ol singsing we oli yusum blong toktok long ol narafala pijin. Tingbaot sam long olgeta.

Tok Blong Ol Pijin

Sam pijin oli stat toktok tugeta bifo we oli kamaot long eg. Tingbaot kaen pijin ya we oli kolem kwel. Taem woman kwel i putum ol eg blong hem, hem i save putum wan eg evri dei gogo hem i putum eit eg. Sipos i gat wan stret namba blong ol dei we mama kwel i mas sidaon long ol eg ya, ating ol eg bambae oli brok wanwan long ol defren dei, ale maet wan pikinini i bon evri dei gogo eit dei i pas. Sipos i olsem, bambae i hadwok long mama kwel, from we hem i mas lukaot long ol pikinini we oli bon finis mo we oli stap ronron olbaot, mo long semtaem, hem i mas traem sidaon long ol narafala eg we oli no brok yet. Be hem i no nidim blong mekem olsem from we ol pikinini kwel evriwan oli brekem eg blong olgeta long semtaem nomo, mo oli no save tekem moa long sikis aoa blong mekem samting ya. ?Olsem wanem oli save mekem olsem? Ol man we oli stadi long saed ya oli ting se ol pikinini kwel ya oli save mekem olsem from we oli toktok tugeta taem oli stap yet insaed long eg, i olsem we oli mekem plan blong brekem eg blong olgeta, evriwan wantaem.

Taem ol pijin oli kam bigwan, klosap oltaem man pijin nao i stap singsing. Hem i singsing moa taem hem i wantem pulum wan woman pijin, mo taem hem i makemaot wan ples se i blong hem. I gat plante taosen defren kaen pijin, mo evriwan oli gat prapa singsing blong olgeta. Samting ya i mekem i moa isi long ol woman pijin blong luksave ol man pijin we oli sem kaen olsem olgeta.

Ol pijin oli singsing moa long moning mo long sapa taem san i godaon. I gat wan gudfala risen from wanem oli mekem olsem. Long moning mo sapa i no gat plante win mo noes we i save spolem singsing blong olgeta. Ol man blong stadi oli faenemaot se i moa isi blong harem singsing blong ol pijin long moning mo sapa, i olsem we voes blong olgeta i 20 taem moa strong i bitim long medel dei.

Nating se plante taem man pijin nao i singsing, be man mo woman tugeta i gat ol defdefren fasin blong singaot, mo ol wanwan fasin ya oli gat defdefren mining. Ol pijin we long Inglis oli kolem Chaffinch, oli gat naen defren fasin blong singaot. Wan fasin i givim woning se denja i stap antap long skae, maet wan pijin i stap kam we i wantem kakae olgeta. Be oli gat wan narafala fasin blong singaot blong givim woning se denja i stap long graon.

Wan Presen We i Gud Moa

Tru ya, yumi sapraes long waes we ol pijin oli bon wetem. Be long saed blong fasin blong toktok tugeta, ol man oli winim ol pijin. Job 35:11 i talem se God i mekem we ol man oli “waes moa i winim ol anamol mo ol pijin.” Ol man nomo oli naf blong eksplenem ol dip save, mo talemaot ol tingting we i no isi nating blong kasem save long olgeta. Blong mekem olsem, oli yusum defdefren tiun blong voes we i kamaot long ol string long trot blong olgeta, mo oli save yusum han blong olgeta tu.

Taem ol bebi oli jes bon, oli naf blong lanem ol strong lanwis. I no gat wan anamol we i bon wetem fasin ya. Wan magasin we i stap long Intenet (American Scientist) i talem se: “Ol smosmol pikinini oli naf blong lanem ol lanwis, nating we papa mama blong olgeta i no toktok stret long olgeta. Sam pikinini we sora blong olgeta i fas mo we papa mama blong olgeta oli no lanem olgeta long ol saen, oli mekemap ol saen blong oli save toktok long narafala.”

?Save Ya i Mekem Wanem Long Yu?

?Taem yu stap lesin long nambawan singsing blong wan pijin no long wan pikinini we i stap lanem blong toktok, samting ya i mekem wanem long yu? ?Yu yu luksave se ol samting ya we God i wokem oli soemaot waes blong hem?

Deved i tingting dip long nambawan bodi blong hem, nao samting ya i pusum hem blong wokem wan Sam blong talem long God se: “Yu yu mekem mi long fasin we i narafala, mo i nambawan olgeta. Mi mi ona long yu, mo mi presem nem blong yu from. Olgeta samting we yu yu mekem oli gud we i gud tumas. Samting ya, mi mi save we mi savegud.” (Ol Sam 139:14) Taem yu tingting dip long waes blong God we yu luk long ol samting we hem i wokem, mo yu gat tangkiu from, bambae bilif blong yu i kam strong moa se God hem i naf blong givim ol gudfala save blong lidim yu.

Ol Sta Oli Soemaot Paoa Blong God

“!Yufala i traem luk antap long skae! Ol sta ya we yufala i stap luk, [God] nomo i wokem olgeta. Oltaem hem i stap lidim olgeta i kam, olsem we komanda i lidim ol soldia blong hem. Hem i savegud hamas sta i stap, mo i stap singaot olgeta wanwan long nem blong olgeta. Mo from we paoa blong hem i strong we i strong, neva wan sta i mestem ples blong hem.”—AESEA 40:26.

I TRU se i gat plante sta we oli bigwan moa i bitim san. Be nating se i olsem, san i bigwan we i bigwan. Tingbaot: Sipos i gat 330,000 sta we wanwan long olgeta oli bigwan olsem wol ya, olgeta evriwan oli mas joen wanples blong mekem wan sta we i bigwan olsem san. Bighaf blong ol sta we oli no stap longwe tumas long yumi, oli smol moa long san. Be sam narafala sta oli bigwan moa long san, olsem sta ya we nem blong hem V382 Cygni. Sipos 27 sta we wanwan long olgeta oli bigwan olsem San, oli joen tugeta, hemia nao saes blong sta ya V382 Cygni.

?San i stap givimaot hamas paoa? Traem tingbaot sipos yu stanap 15 kilometa longwe long wan faea, be yu save harem hot blong faea ya yet. !Hemia i min se faea ya i mas bigwan bitim mak! Be san i stap 150 milian kilometa longwe long yumi long wol. !Nating se i olsem, taem san i strong, hem i save bonem skin blong yumi! !Yumi sapraes bigwan long paoa blong san! Traem tingbaot: Sipos yumi save seraotem paoa blong san i go long wan bilian pis, be paoa blong san we i kasem wol blong yumi hem i stap long wan nomo long ol pis ya. Nating se i olsem, san ya i naf blong sapotem olgeta laef samting long wol.

Ol saentis oli faenemaot se fulpaoa blong san hem i naf blong sapotem 31,000,000,000,000 planet we oli sem saes olsem wol ya. Web saet blong Space Weather Prediction Center (SWPC) i talem wan narafala rod blong eksplenem bigfala paoa blong san. Tingbaot sipos man i save holemtaet paoa blong san blong wan seken nomo. Hemia bambae i naf “blong givim lektrik [long Yunaeted Stet] blong 9 milian yia, sipos ol man oli gohed blong yusum lektrik ya olsem oli stap yusum naoia.”

Long medel blong san stret, hemia nao stamba ples blong paoa blong hem. Long ples ya, san i olsem wan niuklia enjin we i stap saksakem ol atom olbaot blong oli kilkilim olgeta mo wokem paoa. Be from we san i bigwan we i bigwan mo medel blong hem i tik tumas, paoa we i stap long medel blong san i tekem plante milian yia blong kamaot. Web saet blong SWPC i talem se: “!Stat tede, sipos San i no moa wokem paoa, bambae i tekem 50 milian yia blong yumi long Wol ya yumi haremsave samting ya!”

Nao tingting gud long samting ya: Taem yu lukluk i go antap long skae long wan naet we ples i kliagud, yu save luk plante taosen sta. Evriwan long olgeta oli stap givimaot bigfala paoa, klosap sem mak long paoa we san i givimaot. !Mo ol saentis oli kaontem se i gat plante plante milian sta we oli stap mekem olsem!

?Ol sta ya oli kamaot olsem wanem? Tede, bighaf blong ol man we oli stadi long bisnes ya oli bilif se skae mo wol i stat wantaem nomo, samwe long 14 bilian yia bifo. Be oli no kasem save gud olsem wanem samting ya i bin hapen. Baebol i talem nomo se: “Bifo we bifo olgeta, God i mekem skae mo graon.” (Jenesis 1:1) Yes, God nao i mekem ol bigbigfala enjin blong wokem paoa we yumi kolem olgeta ol sta. Tru ya, “paoa blong [God] i strong we i strong.”—Aesea 40:26.