Emwa nibun i ghi mwẹ obọ vbe ugamwẹ rhọkpa rhunmwuda, iran i miẹn ifuẹko vbe ugamwẹ ne iran ye, iran i vbe miẹn ewanniẹn ọghe inọta ne kpataki ni dekaẹn arrọọ. Nọnaghiyerriọ, vbọ ghi zẹe nọ na khẹke ne u yo iko ọghe Avbe Osẹe Jehova? De emwi ne u khian miẹn vbe u gha sẹ evba?

Te ẹko khian gha sẹ ruẹ ọyẹnmwẹ rhunmwuda, uwu ẹbu emwa ni hoẹmwẹ ruẹ ẹre u khian gha ye. Vbe orre nokaro, iko ughughan ẹre Ivbiotu e Kristi ghaa ye. Iran gha si egbe koko, iran ghi tie Baibol, iran ghi rhie igiọdu ne egbe, iran ghi vbe rhie urhomwẹ gie Osanobua. (Hibru 10:24, 25) Te etẹn nii wa gele gha sọyẹnmwẹ iko ugamwẹ rhunmwuda, te iran wa gba ẹko egbe zẹvbe ne iran ya koko ga Osanobua. (2 Tẹsalonaika 1:3; 3 Jọn 14) Ma wa vbe sọyẹnmwẹ ugamwẹ vbe ẹdẹnẹrẹ rhunmwuda, ukpowẹ ọghe etẹn nii, ima lele.

U ghi rẹn vbene u khian ya gha lele ilele ni rre Baibol hẹ. Vbe ẹghẹ nẹdẹ, ikpia, ikhuo, kevbe ibiẹka ẹre ọ ghaa si egbe koko ga Osanobua. Obẹlẹ nii ẹre ima vbe lele vbe ẹdẹnẹrẹ. Etẹn nikpia ni gbegba keghi ru iyobọ ne ima ya rẹn ilele ni rre Baibol ne ima mieke na gha rhie emwi ne ima ruẹ ye uyinmwẹ. (Diuteronomi 31:12; Nehimaia 8:8) Ẹkpotọ keghi kie ne ima hia ya so ihuan, ma sẹtin vbe zẹ ewanniẹn ye inọta. Ọna keghi ya amuẹtinyan ọghe ima wegbe sayọ.—Hibru 10:23.

Amuẹtinyan ọghuẹ ghi gha wegbe sayọ. Ukọ e Pọl keghi tama etẹn ni ghaa rre iko ọkpa vbe orre nokaro wẹẹ: “I wa hoo ne I miẹn uwa aro ẹsẹse, . . . na gba ru iyobọ ne egbe, ne iyayi mwẹ ya uwa obọ kevbe ne ọghe uwa vbe ye imẹ obọ.” (Rom 1:11, 12) Iko ugamwẹ ọghomwa ẹre ima na miẹn etẹn ne ima gba ga Osanobua vbe ẹghẹ hia. Ọna keghi ya amuẹtinyan ọghe ima wegbe sayọ, ọ vbe ru iyobọ ne ima ya gha lele avbe ilele ni rre Baibol vbe arrọọ ọghe ima.

Nọnaghiyerriọ, ma hoo ne u gha die iko ọghomwa, ne u do ya aro ruẹ bẹghe emwi hia ne ima he guan kaẹn sin. Ma gha wa gbọbokhian nuẹn! Ọghe ọhẹ nọ, ai ya igho la owa vbọ, ma i vbe mu ọkpan lẹga.

• Vbe nọ dekaẹn odẹ ne ima ya do iko, de ukpowẹ ọghe emwa ne ima lele?

• De afiangbe ne ima khian miẹn deghẹ ima na gha yo iko ọghe Avbe Osẹe Jehova?

Eso vbuwe ima keghi ya owẹ khian la ehe nọ rree ma ke sẹ iko. Ugbẹnso, amẹ ghi gha rhọọ, ọ vbe mwẹ ẹghẹ eso ne ovẹn ya yunmwu, vbọrhirhighayehẹ, ma ghi ye la uwu ẹre gha rrie iko. Ma nibun werriẹ aro daa isievẹn ughughan, egbe vbe wọọ ima vbe ima gha zobọ nẹ vbe iwinna. Ọrheyerriọ, te ima ye hia ne ima gha yo iko vbe ẹghẹ hia. Vbọzẹe?

Ọ ru iyobọ ne ima ya gha zin egbe ọlọghọmwa. Vbe Pọl guan kaẹn obọ nọ khẹke ne ima ya gha mu etẹn vbe iko, ọ keghi kha wẹẹ: “Wa gie ima gha zẹ ye ẹmwẹ egbe.” (Hibru 10:24) Evba ya ifiẹmwẹ na kha ọre wẹẹ, ọ khẹke ne ima gu obọ etẹn ne ima gba ga, ma ghi vbe gha mwẹ ẹnina daa iran. Ma gha gu obọ etẹn, ma ghi do rẹn wẹẹ, eso vbuwe iran ka vbe la aro ọlọghọmwa ne ima ye gberra nẹ. Etẹn vberriọ gha sẹtin ru iyobọ ne ima ya musọe.

Ọ ru iyobọ ne ima ya gha mwẹ ọse ọghe ẹmwata. Etẹn ne ima gba ga i re emwa ne ima wa rẹn kẹkan, avbe ọse ọghe ẹmwata ẹre iran khin. Ugbẹnso, ma ghi vbe si egbe koko gha sọyẹnmwẹ egbe. De afiangbe ne ima lae miẹn? Ọ ru iyobọ ne ima ya gha ya obọ esi mu egbe, ọ vbe ya ima hoẹmwẹ egbe sayọ. Ahoẹmwọmwa na, ẹre ọ gua ima kpa ya ru iyobọ nọ khẹke ne etẹn ima ni rre uwu ọlọghọmwa. (Itan 17:17) Ma ghaa gu etẹn hia ni rre iko muobọ, te ima rhiẹre ma wẹẹ, ima zẹ ye ẹmwẹ egbe.—1 Kọrinti 12:25, 26.

Ma rhie igiọdu nuẹn ne u gha gu emwa ni ru ahoo ọghe Osanobua ru ọse. U gha miẹn avbe ọse vbenian vbuwe ẹbu Avbe Osẹe Jehova. Hia ne u gu ima gha muobọ. Ghẹ gi emwi rhọkpa si ruẹ ghee iyeke.

• De afiangbe ne ima miẹn vbọ ne ima na si egbe koko ga Osanobua?

• De ẹghẹ ne u hoo ne u ya suẹn gha deba ima yo iko?

Vbe orre nokaro, Ivbiotu e Kristi gha ghi si egbe koko nẹ, iran ghi ka so ihuan, iran ke na erhunmwu. Vbe iyeke ọni, iran ghi tie ako eso vbe Evbagbẹn Nọhuanrẹn, iran ghi vbe ziro yan rẹn. (1 Kọrinti 14:26) Erriọ iko ima vbe ye vbe ẹdẹnẹrẹ.

Adia nọ hẹnhẹn egbe yan e Baibol kevbe nọ gia loo vbe arrọọ ọghe ima. Vbe ufomwẹ uzọla, etẹn vbe ehe ughughan keghi si egbe koko do iko. Abọ nokaro ọghe iko na ọre Ọta Azagba ne ọmunu ya guan vbe ifuanro 30. Ọmunu ghi ru iyobọ ne ima ya rẹn vbene adia ni rre Baibol ya kaẹn arrọọ ọghe ima kevbe ẹghẹ ne ima ye na. Te ima hia wa wee Baibol vbe ẹghẹ ke ẹghẹ ne ọmunu ya sunu ye ako ọghe Baibol nọ khian tie. Ọta azagba gha ghi fo nẹ, ma ghi zowẹ la abọ nogieva nọ re Iruẹmwi Ebe “Owa Ọkhẹ.” Ughaẹdẹ ọkpa ẹre a ya do iko na. Ẹkpotọ wa kie ne etẹn ya zẹ ewanniẹn ye inọta vbe iruẹmwi na. Iruẹmwi na keghi ru iyobọ ne ima ya gha lele adia ni rre Baibol vbe arrọọ ọghe ima. Emwi ọkpa ẹre ima ruẹ vbe Iruẹmwi Ebe Owa Ọkhẹ vbe iko ọghomwa nọ gberra 119,954 vbe uhunmwu otagbọn hia.

Ọ ya ima guẹ sayọ vbe odẹ ne ima ya maa emwa emwi. Ma vbe si egbe koko vbuwe uzọla vbe iko na tiẹre Uyinmwẹ Kevbe Iwinna Ọghe Ima Ne Ivbiotu E Kristi. Ọ mwẹ Ebe Iwinna na loo vbe iko na. Abọ eha ẹre iko na mwẹ. Abọ nokaro ọre Emwi Ewe Ni Rre Uwu Ẹmwẹ Ọghe Osanobua. Abọ na keghi ru iyobọ ne ima ya rẹn otọ re sayọ, ako ọghe Baibol ne etẹn tie ke owa rre. Abọ nogieva ọre Rhiegbe Ye Iwinna Ikporhu Iyẹn Nọ maan. Ma keghi ru orhiema ọghe vbene a ya kporhu hẹ vbe abọ na. Olaga ọghe iko ẹre ọ ru iyobọ ne etẹn ni mwẹ ọta vbe abọ na, ne iran mieke na gha mwẹ alaghodaro vbe odẹ ne iran ya tie ebe kevbe odẹ ne iran ya maa emwa emwi. (1 Timoti 4:13) Abọ nokiekie ọre Uyinmwẹ Ọghe Ima Ne Ivbiotu E Kristi. Abọ na ẹre ọ ru iyobọ ne ima ya lele ilele ni rre Baibol vbe arrọọ ọghe ima. Asefẹn ọghe inọta kevbe ewanniẹn vbe rrọọ, nọ ru iyobọ ne ima ya gha mwẹ irẹnmwi nọ dinmwi ọghe Baibol.

U gha rrie iko ọghe ima, u gha wa miẹn emwi kpataki ruẹ vbe Baibol.—Aizaia 54:13.

• De emwi ne u khian miẹn ruẹ vbe iko ọghe Avbe Osẹe Jehova?

• De iko ọghe ima ne u gha hoo ne u yo?

U gha gbaro kotọ, u gha bẹghe ẹre wẹẹ, vbe efoto nibun ni rre ebe ẹmu na, te Avbe Osẹe Jehova wa muegbe ẹse yo iko ugamwẹ. Vbọ ya ima muegbe vberriọ?

Ọ rhie uyi gie Osanobua. Ẹmwata nọ wẹẹ, ekhọe ẹre Osanobua rhie aro tua, ẹi re ikpakpa. (1 Samuẹl 16:7) Vbọrhirhighayehẹ, egbe adazẹ ne ima mu ye iko keghi rhie uyi gie Jehova, erriọ vbe ya rhie ọghọ ne etẹn ima. Vbe igiemwi, de aro egbe ne ima gha mu, vbe ima gha rẹn wẹẹ ima gha mudia ye odaro ọbuohiẹn vbe owa ẹzọ? Ẹi mwẹ ima ma muegbe ẹse, rhunmwuda ukpo nọ yo ne ọbuohiẹn nii na zẹ. Erriọ egbe ne ima mu yo iko vbe ya rhiẹre ma wẹe, ma rhie ọghọ ne Jehova nọ re “enọ bu ohiẹn otagbọn hia.” Ọ vbe rhiẹre ma wẹẹ, ma ye aro nọ ghaan ghee ehe ne ima na gae.—Gẹnẹsis 18:25.

Ọ ya emwa rẹn aro emwa ne ima khin. E Baibol wẹẹ ne Ivbiotu e Kristi gha muegbe “ye oreghe, kevbe ne iran gha waan vbekpae ukpọn ne iran rhuan.” (1 Timoti 2:9, 10) Evba yae kha na gha muegbe “ye oreghe” ọre wẹẹ, ma i khian gha yọ ukpọn ne piẹnpiẹnpiẹn ra ne tebee, ukpọn na la bẹghe uwu egbe ima kevbe ọghe wa do ghee. Ma ghaa re emwa ni “waan vbekpae ukpọn ne [ima] rhuan,” te ima khian gha muegbe ẹse vbe ẹghẹ hia. Ọna ma rhiema wẹẹ, ukpọn ọkpọkpa ẹre ima khian gha yọ. Ma gha ye sẹtin gha yọ ukpọn ughughan ni mose, ni gha ya emwa ne ima kporhu ma gha rhie uyi ne Osanobua. (Taitọs 2:10; 1 Pita 2:12) Ma ghaa muegbe ẹse yo iko, ọ sẹtin ya emwa ọvbehe do deba ima gha ga e Jehova.

Vbe nọ dekaẹn iko na yo, ghẹ gi ẹmwẹ ukpọn si ruẹ ghee iyeke. Ghẹ gbokhuo deghẹ u i mwẹ ukpọn aghanghan ra nọ rre atẹ. Họ ukpọn ne u mwẹ, ne u yọe gha dee.

• Vbọzẹe nọ na khẹke ne ima gha muegbe ẹse?

• De ilele eso ni rre Baibol ni dia vbene ima ya muegbe hẹ?

Deghẹ Osẹe Jehova gu ruẹ tie Baibol, a sẹtin miẹn wẹẹ, u muegbe iruẹmwi yotọ. Erriọ vbe khẹke ne u ya gha muegbe iko yotọ. Gi iko na muegbe ẹre yotọ gha re emwi nọ gua ruẹ obọ ro, ne u mieke na gha miẹn ere vbọ vbe ẹghẹ hia.

Ẹghẹ nọ khẹke ne u ya gha muegbe iko yotọ kevbe ehe nọ khẹke. De ẹghẹ nọ maan sẹ ne u ya tie ebe? Ọ sẹtin gha re ẹghẹ owiẹ, u ke gha rrie iwinna. Adeghẹ evbibiọmọ ẹre u khin, ọ sẹtin gha re ẹghẹ asọn, vbe ivbuẹ ghaa vbiẹ nẹ. Deghẹ u i sẹtin tie ebe la ẹghẹ nọ taẹn, hia ne u zẹ ẹghẹ kọ, ne u khian ya gha tie ebe. Ghẹ vbe gi emwi rhọkpa rhie ruẹ ekhọe ghee ehe ọvbehe vbuwe ẹghẹ ne u ya tie ebe na. Gha rrie ehe ne owogho rhọkpa i ye. Deghẹ ẹkpẹti ughe, ẹkpẹti ọta ra efoni rre ehe ne u khian na tie ebe, dọ ehia yọ. Vbene u te suẹn, na erhunmwu. Ọna gha mu ruẹ orhiọn sotọ, ne u mieke na sẹtin rhie aro tua Ẹmwẹ Osanobua ne u khian tie.—Filipai 4:6, 7.

Vinnọ ama ye ehe ne ewanniẹn ye vbe u ghaa muegbe iko yotọ. Hia ne u ka rẹn olika ẹmwẹ ọghe ako ne u khian tie. Vbe iyeke ọni, u ghi rhie aro la uhunmwuta ọghe iruẹmwi nii, u ghi vbe hia ne u rẹn vbene abọ uhunmwuta ni rrọọ ya rhilo ginna uhunmwuta ọghe nene iruẹmwi hẹ. Ghee avbe efoto ni rrọọ kevbe avbe inọta ọghe ogbewerriẹ. U gha ghi ru ena hia nẹ, u ke do suẹn gha tie okhuẹn ni rrọọ ọkade ọkade, u ghi vbe gualọ ewanniẹn ọghe avbe inọta ni rrọọ. Tie ako ọghe evbagbẹn nọhuanrẹn na sunu yi, u ghi vbe hia ne u rẹn vbene iran ya rhilo ginna olika ẹmwẹ ni rre dọmwadẹ okhuẹn. (Iwinna 17:11) U gha ghi miẹn ewanniẹn ọghe ne inọta nẹ, u ghi vin ama yọ, ne u ghẹ mieke na mianmiaẹn. U gha ghi sẹ iko, u sẹtin niẹn obọ ne u ya ẹmwẹ obọ ruẹ zẹ ewanniẹn.

U ghaa muegbe iko yotọ uzọla ya fi uzọla, u ghi do gha mwẹ irẹnmwi e Baibol sayọ.—Matiu 13:51, 52.

• De ẹghẹ nọ khẹke ne u ya gha muegbe iko yotọ? De ehe nọ vbe khẹke?

• U gha hoo ne u zẹ ewanniẹn vbe iko, vbua khian ya muegbe yotọ hẹ?

Ke otọ gha dee, te Jehova wa hoo ne ẹgbẹe gha mwẹ ẹghẹ ne iran ya ziro yan emwi orhiọn. Ọna keghi ya ẹgbẹe deziẹn vbe odẹ ọghe orhiọn, ọ vbe ya iran mwẹ akugbe. (Diuteronomi 6:6, 7) Ọna ọre obẹlẹ ne Avbe Osẹe Jehova lele. Iran wa zẹ ẹghẹ kọ uzọla uzọla ya ziro yan emwi orhiọn zẹvbe ẹgbẹe. Iran sẹtin ziro yan ako nọ khẹke ne iran na gha mwẹ alaghodaro vbe odẹ ọghe orhiọn. Deghẹ okhiọnkpa ẹre u khin, ọ vbe khẹke ne u zẹ ẹghẹ kọ, ne u khian ya gha ziro yan emwi orhiọn. Ọna gha ya ruẹ sikẹ Osanobua sayọ.

Iruẹmwi ẹgbẹe keghi ya ẹgbẹe sikẹ e Jehova sayọ. Ebe Jems 4:8 khare wẹẹ: “Wa sikẹ Osanobua, irẹn gha vbe sikẹ uwa.” Ma ghaa tie Baibol vbe ẹghẹ hia, ọ gha ru iyobọ ne ima ya rẹn aro ọmwa ne Jehova khin kevbe odẹ ne irẹn ya ru emwi. Wa sẹtin ya e Baibol na tie suẹn iruẹmwi ẹgbẹe ọghe uwa. Wa sẹtin vbe lele emwamwa ọghe Baibol na tie uzọla uzọla, zẹvbe nọ rre Ebe Iwinna na loo vbe iko na do vbuwe uzọla. Dọmwadẹ ọghẹe vbuwe ẹgbẹe ghi gha mwẹ ako nọ khian tie ladian, vbe iyeke ọni, emwa hia vbuwe ẹgbẹe ghi ziro yan emwi ne iran miẹn ruẹ vbọ.

Iruẹmwi ẹgbẹe ya emwa vbuwe ẹgbẹe mwẹ akugbe. Ọdọ vbe amwẹ kevbe emọ ghaa ziro yan emwi orhiọn kugbe, ọ ghi ya ẹgbẹe nii gha mwẹ akugbe. Ọ khẹke ne emwa hia vbuwe ẹgbẹe gha sọyẹnmwẹ iruẹmwi ẹgbẹe. Ọ ghaa yerriọ, te emwa hia khian gha kpẹho khẹ ọre uzọla uzọla. Emwamwa ọghe iruẹmwi ẹgbẹe ne evbibiemọ gha ru, ghi hẹnhẹn egbe yan vbene ivbi iran he vbe waan sẹ hẹ. Iran sẹtin loo uhunmwuta eso vbe ebe Owa Ọkhẹ kevbe Awake! ra ni rre jw.org. Evbibiemọ sẹtin guan kaẹn isievẹn eso ne ivbi iran werriẹ aro daa vbe owebe kevbe emwi nọ gha ru iyobọ ne iran ya lae gberra. Ẹgbẹe sẹtin vbe ghee JW Broadcasting nọ rre uki uki. Iran gha ghi ghee ẹre nẹ, iran ghi ziro yan rẹn. Iran sẹtin ruẹ ihuan na khian so vbe iko vbe uzọla nii, vbe iyeke ọni, iran ghi rọkhọ egbe.

Ẹgbẹe ghaa zẹ ẹghẹ kọ uzọla uzọla ya ziro yan emwi orhiọn, ọ ghi ru iyobọ ne emwa hia vbuwe ẹgbẹe ya gha sọyẹnmwẹ iruẹmwi e Baibol. Vbọ khian ghi kẹrikian? E Jehova gha fiangbe ẹrhiọn ne emwa hia vbuwe ẹgbẹe loo ya ga irẹn.—Psalm 1:1-3.

• Vbọzẹe ne ima na zẹ ẹghẹ kọ ya ziro yan emwi orhiọn zẹvbe ẹgbẹe?

• De emwi ne evbibiemọ gha ru, nọ gha ya emwa hia vbuwe ẹgbẹe gha sọyẹnmwẹ iruẹmwi ẹgbẹe?

Vbọ ya emwa ni rre efoto na ghọghọ vbenian? Asikoko ẹre iran ye. Igbaha ẹre Ivbi izrẹl ya gha do asikoko vbe ukpo. Ẹrriọ ima vbe ru ẹre vbe ẹdẹnẹrẹ. Ma wa sọyẹnmwẹ asikoko, rhunmwuda ọni, ekhọe hia ẹre ima ya muegbe khẹ ọre. (Diuteronomi 16:16) Igbaha ẹre ima do asikoko vbe ukpo: nokaro ọre asikoko ọghe otako na do vbe ikpẹdẹ ọkpa. Igbava ẹre a do asikoko na vbe ukpo. Nọkẹre ọre asikoko odin na do vbe ikpẹdẹ eha. Uhukpa ẹre ima do asikoko na vbe ukpo. De afiangbe ne ima miẹn vbe avbe asikoko na?

Ọ ya ima mwẹ akugbe sayọ. Ẹghẹ ke ẹghẹ ne Ivbi Izrẹl ya si egbe koko gha ga e Jehova vbe “asikoko” ne iran do vbe ẹghẹ nii, te ọyẹnmwẹ wa sẹ iran. Erriọ ẹko vbe sẹ ima ọyẹnmwẹ vbe ima ghaa do asikoko. (Psalm 111:1; 26:12, footnote, NW) Asikoko ẹre ẹkpotọ na kie, ne ima ya gha miẹn etẹn ni rre iko ọvbehe kevbe etẹn ni ke otọ ẹvbo ọvbehe rre. Ẹghẹ na ya gbamẹ sawọn vbe avan, ẹre etẹn ya rri evbare vbe ako ughughan vbe ọgbẹlẹzẹ ọghe asikoko. Ọna keghi ya asikẹgbe ọghomwa wegbe sayọ. (Iwinna 2:42) Asikoko ẹre aro ima na gele dae ahoẹmwọmwa ne etẹn mwẹ daa egbe. Ọna ẹre ọ ya ima mwẹ akugbe vbe uhunmwu otagbọn hia.—1 Pita 2:17.

Ọ ya ima mwẹ alaghodaro vbe odẹ ọghe orhiọn. Te Ivbi Izrẹl wa gha miẹn ere vbe asikoko. Vbọzẹe? Te ẹmwẹ ne iran họẹn wa gha sẹ iran ekhọe rhunmwuda vbe na ya rhan otọ re ma iran. (Nehimaia 8:8, 12) Erriọ ima vbe gbọyẹmwẹ ye adia ne ima miẹn vbe Baibol vbe asikoko ọghomwa. Dọmwadẹ asikoko mwẹ uhunmwuta nọ hẹnhẹn egbe yan Evbagbẹn Nọhuanrẹn. Avbe ọta kevbe orhiema ni gua ọmwa kpa keghi ru iyobọ ne ima ya gha ru ahoo ọghe Osanobua vbe arrọọ ọghe ima. Amuẹtinyan ọghe ima keghi wegbe sayọ, vbe ima gha họn emwi ẹwaẹn ọghe etẹn ni da imudiase ọghe iran yi vbuwe ọlọghọmwa nọ wegbe. Ikueta ne ima ghee vbe asikoko odin keghi ya ima rẹn okha ni rre Baibol sayọ, ọ vbe ru iyobọ ne ima ya ya aro ekhọe bẹghe emwi ni sunu vbe ẹghẹ nii kevbe emwi ne ima gha miẹn ruẹ vbọ. Asikoko ẹre emwa ni ya egbe fiohan ne Jehova na dinmwiamẹ.

• Vbọzẹe ne ima na sọyẹnmwẹ vbe asikoko?

• De afiangbe ne u gha miẹn vbe u gha yo asikoko?

Vbe ọ ghi bu ẹghẹ ne Jesu ya wu, ọ keghi tama erhuanegbe ẹre wẹẹ: “A gha kporhu iyẹn nọ maan ọghe Arriọba na la otọ agbọn hia nẹ, zẹvbe osẹe ghee emwa hia, iyeke ọnii, ufomwẹ ghi do rre.” (Matiu 24:14) Sokpan, de vbene ima khian ya sẹtin kporhu iyẹn nọ maan na la otagbọn hia hẹ? Ma gha lele ukpowẹ ọghe Jesu, ma gha musọe.—Luk 8:1.

Te ima bu emwa yo owa. Jesu maa erhuanegbe ẹre, vbe na ya kporhu iyẹn nọ maan ke owa ya sẹ owa. (Matiu 10:11-13; Iwinna 5:42; 20:20) Ivbiotu e Kristi vbe orre nokaro wa gha mwẹ ako ne iran na gha kporhu. (Matiu 10:5, 6; 2 Kọrinti 10:13) Erriọ ima vbe ya mwẹ emwamwa ne ima ya kporhu iyẹn nọ maan vbe ẹdẹnẹrẹ. Dọmwadẹ iko mwẹ ako ne iran na kporhu. Emwamwa na, ẹre ọ zẹe ne ikporhu iyẹn nọ maan ọghe ima na mu otọ, ẹre ọ vbe ru iyobọ ne ima ya gha “kporhu iyẹn nọ maan ma emwa hia” zẹ vbene Jesu khare.—Iwinna 10:42.

Ma keghi hia ne ima gha kporhu ma emwa vbe ehe nọ rhirhi gha khin. Jesu wa rhie igiemwi esi yotọ vbe nọ dekaẹn ọna. Ehe ne emwa na gbẹbu, vbe eghute ra ọkpẹn ẹzẹ kevbe uhae ọghe ẹvboho ẹre Jesu na gha kporhu. (Mak 4:1; Jọn 4:5-15) Erriọ ima vbe kporhu ma emwa vbe ehe nọ rhirhi gha khin. Ma kporhu vbe abọ idunmwu, ehe ne emwa na do ẹki, ehe ne emwa na rọkhọ egbe, ma vbe ya e tẹlifon kporhu. Ẹkpotọ gha vbe kie ne ima, ma ghi vbe kporhu ma emwa ni rre ẹdogbo ne ima ye, emwa ne ima gba winna, emwa ne ima gba yo owebe kevbe etẹn ima vbuwe ẹgbẹe. Obẹlẹ ughughan ne ima ya kporhu, ẹre ọ zẹe ne ẹbo emwa nibun vbe uhunmwu otagbọn na họn ‘iyẹn nọ maan ọghe imiẹnfan.’—Psalm 96:2.

Hia ne u kporhu iyẹn nọ maan ọghe Arriọba ma ọmwa vbuwe ẹgbẹe ruẹ ra ọse ruẹ. Iyẹn nọ maan na sẹtin fi arrọọ ọghẹe werriẹ vbe etẹbitẹ. Ghẹ dunu kuẹn! Ghẹ si obọ ẹgogo ghee iyeke!

• De “iyẹn nọ maan” nọ khẹke ne ima kporhu ẹre?

• De odẹ ne Avbe Osẹe Jehova ya lele ukpowẹ ọghe Jesu vbe nọ dekaẹn ikporhu iyẹn nọ maan na kpe?

Avbe “arọndẹ” ọre emwa ni mu asanikaro vbe emwi, rhunmwuda ọni ukpowẹ ọghe iran ẹre emwa lele. Iwinna arọndẹ ẹre Jesu ru vbe ọ rre agbọn. Te Osanobua gie Jesu gha die agbọn na, nọ do kporhu iyẹn nọ maan ọghe Arriọba, nọ vbe ya arrọọ ọghẹe miẹn ima fan. (Matiu 20:28) Vbe ẹdẹnẹrẹ, Jesu ẹre Ivbiotu e Kristi ọghe ata ya egbe taa. Ẹghẹ nọ somwa ẹre iran ya kporhu iyẹn nọ maan. (Matiu 28:19, 20) Eso vbe rhie obọ ye iwinna arọndẹ.

Avbe arọndẹ ẹre ọ mu asanikaro vbe iwinna ikporhu iyẹn nọ maan. Avbe Osẹe Jehova hia ẹre ọ kporhu iyẹn nọ maan, sokpan, eso vbuwe iran keghi mwamwa ẹghẹ ọghe iran, ne iran mieke na sẹtin rhiegbe ye iwinna arọndẹ ọghe ẹghẹ hia. Ughaẹdẹ 70 ẹre arọndẹ ọghe ẹghẹ hia ya kporhu vbe uki. Etẹn na ru iwinna ne iran ya miẹn evbare ẹdẹ sokpan, iwinna ọghe ovbi ẹghẹ kherhe ẹre iran rhie obọ yi, ne iran mieke na sẹtin rhiegbe ye iwinna arọndẹ. Vbuwe ẹbu avbe arọndẹ ọghe ẹghẹ hia ẹre a ke zẹ avbe arọndẹ ne kpataki. Ehe ne a na kakabọ gualọ iyobọ etẹn ẹre a mobọ gie avbe arọndẹ ne kpataki yo. Ughaẹdẹ 130 ẹre iran ya kporhu vbe uki, ọ sẹtin vbe gberra vberriọ. Etẹn na ya arrọọ ọghe iran khian ne khuẹrhẹ nẹ. Iran mwẹ ilẹkẹtin wẹẹ, e Jehova gha kpemehe emwi hia ne iran gualọ vbe odẹ ọghe ikpakpa. (Matiu 6:31-33; 1 Timoti 6:6-8) Etẹn ni ma sẹtin rhiegbe ye iwinna arọndẹ ọghe ẹghẹ hia sẹtin rhie obọ ye arọndẹ ọghe ovbi ẹghẹ kherhe. Ughaẹdẹ 30 ra 50 ẹre iran ya kporhu vbe uki.

Avbe arọndẹ hoẹmwẹ Osanobua kevbe ogieva iran. Zẹvbe na ghee Jesu, ma bẹghe emwa nibun ne ohanmwẹ gbe vbe odẹ ọghe orhiọn vbe ẹdẹnẹrẹ. Iro han enibun vbọ. (Mak 6:34) Ma gha sẹtin ru iyobọ ne iran, ne iran mieke na gha mwẹ ayayẹro wẹẹ, emwi hia gha dunna vbe odaro. Ahoẹmwọmwa ne avbe arọndẹ mwẹ daa emwa ọvbehe, ẹre ọ ya iran loo ẹrhiọn kevbe ẹghẹ ọghe iran ya kporhu ma emwa ni gualọ iyobọ vbe odẹ ọghe orhiọn. (Matiu 22:39; 1 Tẹsalonaika 2:8) Iwinna na, keghi ya amuẹtinyan ọghe avbe arọndẹ wegbe sayọ, ọ ya iran sikẹ Osanobua sayọ, ọ vbe ya iran sọyẹnmwẹ.—Iwinna 20:35.

• De aro emwa ne avbe arọndẹ khin? Rhan otọ re.

• De emwi nọ ya etẹn eso rhiegbe ye iwinna arọndẹ ọghe ẹghẹ hia?

Ke otọ gha dee, Avbe Osẹe Jehova wa mwẹ owebe ughughan ne iran mu gbọọ, ne a na ruẹ emwi vbe odẹ ọghe orhiọn. Ọ mwẹ owebe ne etẹn ni rhiegbe ye iwinna ugamwẹ ọghe ẹghẹ hia yo. Avbe owebe na, ẹre ọ ru iyobọ ne iran ya musọe vbe iwinna ikporhu iyẹn nọ maan.—2 Timoti 4:5.

Owebe Ọghe Avbe Arọndẹ. Ukpo ọkpa ẹre ọmwa ya ru iwinna arọndẹ a ke tie ẹre vbe Owebe Ọghe Avbe Arọndẹ. Ikpẹdẹ ehan ẹre owebe na ya vbe otọ. Ọgua Arriọba ẹre etẹn na yo owebe na. Owebe na keghi ru iyobọ ne avbe arọndẹ ya sikẹ e Jehova sayọ, ọ ya iran guẹ sayọ vbe iwinna ikporhu iyẹn nọ maan, ọ vbe ya iran deziẹn vbe ugamwẹ e Jehova.

Owebe Ọghe Etẹn Ni Kporhu Iyẹn Nọ Maan Ọghe Arriọba (SKE). Uki eva ẹre owebe na ya vbe otọ. Avbe arọndẹ ni muegbe ne iran ya kpa hin ẹvbo iran rre, gha rrie ehe ke ehe ne a na gualọ iyobọ etẹn, rhunmwuda ikporhu iyẹn nọ maan, ẹre ọ yo owebe na. Jesu nọ rhie igiemwi nọ ghi maan sẹ yotọ, vbe nọ dekaẹn ikporhu iyẹn nọ maan, ẹre iran ya egbe taa. Vbe na ghee Jesu, iran muegbe ne iran ya “yo” ehe na rhirhi “gie” iran gha rrie. (Aizaia 6:8; Jọn 7:29) Ọmwa gha kpa hin ẹvbo ẹre rre gha rrie ihe ọvbehe, ọ ghi khian orhunmwuyẹn. Rhunmwuda ọni, ọ ghi ru afiwerriẹ ẹso. Ọ ghi ruẹ vbene emwa ya ru emwi hẹ vbe ẹvbo ọgbọn nii, ọ ghi vbe ruẹ vbene a rri evbare iran hẹ, ọ sẹtin vbe ruẹ urhuẹvbọ nii. Etẹn nikpia kevbe etẹn nikhuo ni ma he ru orọnmwẹ kevbe etẹn ni ru orọnmwẹ nẹ, ni rre ukpo 23 ya fi 65, ẹre ọ yo owebe na. Owebe na ru iyobọ ne etẹn ya gha mwẹ akpa ni maan, ọ vbe ya iran mwẹ irẹnmwi nọ dinmwi vbe ugamwẹ e Jehova. Ena ẹre ọ ru iyobọ ne iran ya musọe vbe iwinna iran, ọ ghi vbe ya iran do gha re emwa ne Jehova gha gele sẹtin loo vbe otu ọghẹe.

Owebe Ọghe Gilead. Vbe urhuẹvbo e Hibru, evba ya e “Giliad” kha dekaẹn “Osẹe.” Ke na ya mu owebe na gbọọ vbe ukpo 1943, etẹn ni gberra 8,000 ẹre ọ he ladian vbọ. A vbe gie etẹn na gha rrie ehe ughughan vbe otagbọn na zẹvbe arọndẹ na gie yo isi. Iwinna ikporhu iyẹn nọ maan ne iran ru wa biẹ ọmọ esi. (Iwinna 13:47) Ẹghẹ okaro ne etẹn na ya sẹ Peru, iko rhọkpa ma gha rre ẹvbo nii. Nia, ọ gberra iko 1,000 nọ rre Peru. Ẹghẹ ne avbe arọndẹ na gie yo isi na suẹn gha ga vbe Japan, Avbe Osẹe Jehova ni ghaa rre otọ ẹvbo nii hia ma sẹ igbe. Nia, iran gberra 200,000. Uki isẹn ẹre owebe na ya vbe otọ. Vbuwe ẹghẹ na, te etẹn na wa kakabọ ruẹ Baibol dinmwi. Avbe arọndẹ ne kpataki, arọndẹ na gie yo isi, etẹn ni ga vbe abotu kevbe avbe ọgbaroghe ọghe otako ẹre ọ yo owebe na. Emwi ne etẹn na ruẹ i re ne kherhe. Iwinna ne iran ru vbe iran gha ghi ladian nẹ, wa ya otu e Jehova deziẹn.

• Vbọzẹe ne a na mu Owebe Ọghe Avbe Arọndẹ gbọọ?

• De emwa ni yo Owebe Ọghe Etẹn Ni Kporhu Iyẹn Nọ Maan Ọghe Arriọba?