Gmɔ̀ Hwèɖèìn-Hwɔ̀ɖɔ̀ɔ̀ Jè Hwìì

1. Jizɛ ɖá ɖɛ́ mú ma Jùɖúsɛ̀ɖɛ̀ìn-hwɔ̀ɖɔ̀ɔ̀ gbo kpáùn wɛ̃́?

TI Ɔ sèà ma wé gbɛ̀i-gbɛ̀i hwɛ̀ ɓɛ́ Jizɛ ké ma mɛ́ɛ, ɔ cɛ̃ ma kpáá-ɖɛ̀ ɖò jè ɔ ɖeín-nà-nyɔ̀ ɓèɔ̀ gbo. Kpáá-ɖɛ̀ nìà wɛ kpá ma jàà kĩ́ín ɖé Júù-nyɔ̀ ɓèɔ̀ nììn wé hwɛ̀ìn-gbɔ ɓèɔ̀ tiín. Ɔ cɛ̃ɛ ma kà ɓɛ́ “to-vɔ̃-nyɔ̀ kúɖúú ɓè” mu ma Jùɖúsɛ̀ɖɛ̀ìn-hwɔ̀ɖɔ̀ɔ̀ “wɔ̃ gbàìn” ɓó wé ɖòɛ̀ ɓaɖaa. (Ðúù 21:20) Jizɛ cɛ̃ɛ ma ɔ ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓèɔ̀ gbo kà wa dyi ma to-vɔ̃-nyɔ̀ kúɖúú ɓè—ɓɛ́ wa mɔ̀ ma Wóɖómà-sòjà ɓèɔ̀ kɛɛ dyé ní—wa ɓéɖé ɓɛ́ wa ké ma hwɔɖɔɔ̀ mú sɔ̀ wàɖà kɛ.—Ðúù 21:​21, 22.

2. Ðɛ́ àpɔ́sò Pɔ́ɔ̀ dyà ma Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ mɔ̀ ma Híìbúɖúù-nyɔ̀ ɓèɛ hwìɖìi ɓá Júɖìà kè Jùɖúsɛ̀ɖɛ̀ìn jè dyíɛ́?

² Àpɔ́sò Pɔ́ɔ̀ céè ma céè-ɖɛ̀ kpa ɖɛ mɔ̀à zɛ̃̀ɛ̀ Híìbúɖúù-céè-ɖɛ̀ɔ̀ kɛ, ké zɔ̃ gbɛ̀i-gbɛ̀i zi ma hwɛ̀ Wóɖómà-sòjà ɓèɔ̀ gbàìn ma Jùɖúsɛ̀ɖɛ̀ìn-hwɔ̀ɖɔ̀ɔ̀ wɔ̃. Ðé céè-ɖɛ̀ nìà wɛ múɛɛ, Pɔ́ɔ̀ nyí ma Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓè nì ma ɖé Júɖìà kè Jùɖúsɛ̀ɖɛ̀ìn-hwɔ̀ɖɔ̀ɔ̀ múɛɛ náún-po-wùɖù kpa ɖɛ ɓè, ɓɛ́ ɔ mu ma wa gbo kpáùn ɓɛ́ wa ké ma ti dyé ɓó ɖɛ nì ma wa kɔ̃ dyiɛń nyɛɛ jè. Ðɛ́ jɛ́ɛ́ nì ma kà wa kɔ̃ dyiɛń nyɛ́? Jùɖúsɛ̀ɖɛ̀ìn-hwɔ̀ɖɔ̀ɔ̀ mu ma mú gbɔɔ̀ùn. Ɓɛ́ Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓèa kéɛ ma xwaún pó ní, wa kɔ̃ wa ké ma ti dyé, ɓɛ́ wa ké ma waà ɓíɖí-taún ɓè kè waà bézĩ̀ìn ɓèɔ̀ kɔ̃ wã. Ɔ jèɛɛ, Pɔ́ɔ̀ céè ma ɓá Jùɖúsɛ̀ɖɛ̀ìn-hwɔ̀ɖɔ̀ɔ̀ jè dyí, ké ɔ ɖá: “Hwèɖèìn-hwɔ̀ɖɔ̀ ɖò se nɔ ɓóɖó-kpàà kɔ̃ nì ɓó à bìì.” Ɔ cɛ̃ɛ ɖe, ké ɔ ɖá: “À nì hwɔɖɔ ɓɛ́ ɔ kéà ɓíɖíi dyiɛɛ jè hwìì gmɔ̀ùn.”—Híì. 13:14.

3. Hwɔɖɔɔ̀ nyɛ́ “[ɓéɖéa] hìɖì-kpà ɓè mu hwèɖèìn” nyɛ́, ké xwíníínɔ̀ nyɛ́ kɔ̃̀ jè à nìà jè hwìì gmɔ̀ùn wɛ̃́?

³ Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓè ɓɛ́ wa poɛ ma gbɔ ɓɛ́ wa ké ma Júɖìà kè Jùɖúsɛ̀ɖɛ̀ìn-hwɔ̀ɖɔ̀ɔ̀ mú sɔ̀ kɛɛ ɓɛ́ìn ma zùùn-zàìn-zàìn kè dyɔ́-ɓaɖa-ɓaɖa dyí dyéɛ, kɛɛ waà gbɔ-po-ɖɛ̀ɔ̀ póìn ma wa fɛ̀ɛ̀. Zɛ̃̀ɛ̀ kɛɛ, nyɔ ɓè ɓaɖa à dyɔ́, sepoɛɖe à se nyɔùn-dyù hwòɖò-kɔ̃-dè, ké à se kɔ́mɔ́-ɖɛ̀ kúɖúú ɓè mɔ́ jè po kĩ́ín ɖé à cĩ́-cĩ́ɔ̀ mú jè. Nìí, xwíníínɔ̀ nyɛ́ kɔ̃̀ jè à gãà ɖɛ nì náa kɛ́? À dyuòɛ̀ dyí kà ɓɛ́ ɖɛ ɓèa mu mú gbɔɔ̀ùn kàùn wɛ̃. À nì ‘hwɔɖɔ ɓéɖé hìɖì-kpà ɓè mu hwèɖèìn’ mɔ̀à ‘hwɔɖɔ ɓɛ́ ɔ kéà ɓíɖíi dyi’ ɓɛ́ ɔ mɔ̀à Geɖepɔɔ Kã́á-ɓòɖòɔ̀a kɛɛ jè hwìì gmɔ̀ùn. (Híì. 11:10; Máf. 6:33) Zà-wuɖu-da ɓè nìà cɛ̃́ɛ́-ɖɛ̀ nìà kɛ múɛɛ mu ɖɛ ɓè nìà jè cɛ̃ìn ɖò-ɖò: (1) kà Pɔ́ɔ̀ɛ̀ náún-po-wùɖùɔ̀ nyu ma Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓè nì ma kĩ́ín nyɛɛ gbo kpáa ɓɛ́ wa ké ma “hwɔɖɔ ɓɛ́ ɔ kéà ɓíɖíi dyiɛɛ” jè hwìì gmɔ̀ teeɛ, kè (2) kà Pɔ́ɔ̀ nyu ma wa ti dyéɛ̀n ɓó ɖɛ mu ma kpáùn ɖé dyúa kɛ jèɛ, ɔ kè (3) kà Pɔ́ɔ̀ɛ̀ náún-po-wùɖùɔ̀ nyu à gbo kpáa zɛ̃̀ɛ̀ kɛ.

DÈ NYƆ ƁƐ́ Ɔ SEÀ ƁÓ M̀ DYI SÈƐ̀ MUƐƐ HWÒÐÒ KƆ̃

4. Xwíníínɔ̀ nyɛ́ kɔ̃̀ jè Jùɖúsɛ̀ɖɛ̀ìn-hwɔ̀ɖɔ̀ɔ̀ jè kpa ma ɖɛ ɖé Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓè gbo kɛ́?

⁴ Jùɖúsɛ̀ɖɛ̀ìn-hwɔ̀ɖɔ̀ɔ̀ jè kpa ma ɖɛ ɖé Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓè gbo. Ðéɛ̀ wa dè ma Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓè nì ma kĩ́ín nyɛɛ dyi-poìn-kpòò kĩ́ín-kĩ́ínɔ̀ dyi ɖé 33 C.E. xwíníín, ké ɖéɛ̀ waà dyúa-nì-nyɔ̀ ɓèɔ̀ nì ma. Ké ɓó kɔ̃in ɖeɛɛ, Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ pàɖà ɓè ɓéɖé ma gbò ɓè kè kɔ̃̀ɔ̀-ɖɛ̀ pàɖà ɓè ɖé hwɔɖɔɔ̀ mú. Kɛɛ, Jizɛ cɛ̃ɛ ma ɔ ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓèɔ̀ gbo kà wa ɓéɖé ɓɛ́ wa ké ma ɖé Jùɖúsɛ̀ɖɛ̀ìn-hwɔ̀ɖɔ̀ɔ̀ mú sɔ̀, ɔ kè ɖé Júɖìà-ɓòɖòɔ̀ kɔ̃ ɖekèɛ.—Máf. 24:16.

5. Xwɛ̀ Pɔ́ɔ̀ nyu ma Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓèɔ̀ ti dyéɛ̀n ɓó ɖɛ mu ma kpáùn wɛ̃ɛ jè kɛ́?

⁵ Ɓɛ́ Pɔ́ɔ̀ ké ma Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓèɔ̀ ti dyéìn ɓó ɖɛ nì ma kpáuń dyiɛń nyɛ jèɛɛ, ɔ kpá ma wa gbo ɓɛ́ wa ké ma Jùɖúsɛ̀ɖɛ̀ìn-hwɔ̀ɖɔ̀ɔ̀ dya gmɔ̀ kà Jɛhova nyuɛ ma dya gmɔ̀ɔ̀ kɛ. Pɔ́ɔ̀ dyàà ma wa hwìɖìi kà ɖé Jɛhova dyéɖéín nyɛɛ, Geɖepɔɔ-gbòɔ̀ kè sáa-zà-nyɔ̀ ɓèɔ̀ ɔ kè sáa-zà-zà ɓè ɓɛ́ wa nyu ma ɖé Jùɖúsɛ̀ɖɛ̀ìn nyɛɛ se ma mu hwɛ̀ ɖeɛ. (Híì. 8:13) Nyɔ ɓè cĩ́ ma ɖé hwɔɖɔɔ̀ múɛɛ pàɖà ɓɔ́ ma Mɛ̀sádyàɔ̀. Geɖepɔɔ-gbò nì ma kà ɖé Jùɖúsɛ̀ɖɛ̀ìn nyɛɛ se ma jàà ɓiè-ɓiè dyi-dè-naín ɖe, ké hwɔɖɔɔ̀ mu ma mú gbɔɔ̀ùn.—Ðúù 13:​34, 35.

6. Xwíníínɔ̀ nyɛ́ kɔ̃̀ jè à ɓɛ́àìn cɛ̃ɛ kà Pɔ́ɔ̀ɛ̀ náún-po-wùɖù nìà ɖé Híìbúɖúù 13:​5, 6 múɛɛ dyììn ma ti kɔ̃ ɓó Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓèɔ̀ bììɛ́?

⁶ Ti Pɔ́ɔ̀ céè ma Híìbúɖúù-nyɔ̀ ɓèɔ̀ gboɛɛ, cĩ́-cĩ́ nɔ̀mɔ̀ ma dyíin cá ɖé Jùɖúsɛ̀ɖɛ̀ìn-hwɔ̀ɖɔ̀ɔ̀ mú. Wóɖóùn-gàà ɖò ɓɛ́ ɔ mɔ̀ ma céè-ɖɛ̀ céè-nyɔ̀ ɓó tia ɓaɖaa ɖáìn ma Jùɖúsɛ̀dɛ̀ìn “hwɔɖɔ ɓɛ́ nyɔ séín dyuò dyí ɖé ɓóɖóa kɔ̃ɛ.” Júù-nyɔ̀ ɓè sɔ̀ìn ma ɓóɖó-dù pàɖà ɓè kɔ̃ɛɛ mu ma ɖé ɓó zɔ̃ séín xwíníín ɓɛ́ wa ké ma hwɔ ɓè pa, ké ɔ nyuɛ ké wíɖí pàɖà dyi ma ɖe hwɔɖɔɔ̀ mú. Ɔ nì wáɖáá kà ɓɛ́ Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓèɔ̀ ɖíɛ́ ɓè nyu ma wíɖí ɓó tia ɓaɖaa. Ɔ ɓɛ́ìn ma xwíníín kɔ̃̀ jè Pɔ́ɔ̀ cɛ̃ɛ ma wa wuɖu ɓè nìà kɛ gboɛɛ jùɛ dyɛ̀. Ɔ ɖá: “Wíɖí mú ɖɛ̀ɓɛ̀ jè ní ɖá ɓɛ́ ɔ ké ɓè hwòɖò kpɔ̃. Ɓè hwòɖò mɛ dè dyi ɓó ɖɛ ɓè ɓéɖé kɛɛ jè.” Púɛɛ, Pɔ́ɔ̀ cɛ̃ ma hwòɖò-kɔ̃-dè-ɖɛ̀ kpa ɖɛ ɖò nì ɖé Baɓoɔ mú ɓɛ́ Jɛhova ɖáìn ɔ nyɔ ɓèɔ̀ nyɛ́nɛ́ín nyɛɛ jè, ké ɔ ɖá: “Ḿ se ɓè dyi táà mu fɔɔ, ké ɓè jè se ḿ hwìɖìi sɔ̀ɔ̀ mu fɔɔ.” (Zà Híìbúɖúù 13:​5, 6 wuɖuún; Dìtɔ̀. 31:6; Wɛ́ɖ. 118:6) Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓè cĩ́ ma ɖé Jùɖúsɛ̀ɖɛ̀ìn kè Júɖìà kɛɛ kɔ̃̀ wa ké ma nyɛ́nɛ́ín-ɖáìn-ɖɛ̀ nìà wɛ jè hwìɖìi pɛ̃́ìn. Xwíníínɔ̀ nyɛ́ kɔ̃̀ jèɛ́? Sepoɛɖe ti wa mu ma céè-ɖɛ̀ nìà kɛɛ dyéìn nyɛɛ, ɔ se ma hwèɖèɛ̀n mu, ké wa mu ma waà taà ɓèɔ̀ kè waà bézĩ̀ìn ɓèɔ̀ ɔ kè waà kɔ̃̀ɔ̀-ɖɛ̀ ɓèɔ̀ pàɖà kɔ̃ wãùn. Ké wa muá ma cĩ́-cĩ́ ɖìè ɖò gbɔ dèìn.

7. Xwíníínɔ̀ nyɛ́ kɔ̃̀ jè à mɛ kùìàn à Jɛhova hwòɖò-kɔ̃-dè-dèɔ̀ dyí kàùn wɛ̃́?

⁷ Cɛ̃́ɛ́-ɖɛ̀ ɓó à bìì: Ðɛ́ nì ɖé dyúa ɓó à bììɛ́? Ɓóɖó-kpà nìà kɛ mu mánáín hwɛ̀ìn ɓó ‘gà-dyé-dyé vɛ̀nɛ̀ɔ̀’ tiín. (Máf. 24:21) À ɓéɖé ɓɛ́ à ké ɓɛ́ɖɛ́ kɔ̃ nì, kè ɓɛ́ à ké ti dyé kà Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓè nì ma kĩ́ín nyɛɛ nì ma kɛ. (Ðúù 21:​34-36) Ɓó gà-dyé-dyé vɛ̀nɛ̀ɔ̀ tiín nyɛɛ, à mu dyɛ̀ à kɔ̃̀ɔ̀-ɖɛ̀ ɓèɔ̀ ɖíɛ́ ɓè mɔɔ wa séín kɔ̃ wãùn, ɓɛ́ à kéɛ hwòɖò kɔ̃ dè gàná cá kà ɓɛ́ Jɛhova se ɔ nyɔ ɓèɔ̀ dyi táà mu fɔɔ kɛ. Kɛɛ, hwɛ̀ ɓɛ́ gà-dyé-dyé vɛ̀nɛ̀ɔ̀ ké gbɔ dèɛɛ, à ɓéɖé ti nɔ̀mɔ̀ dyíin kàùn ɓɛ́ à kéɛ tɛ̀mɛ̀ìn nyɔ à dè hwòɖò kɔ̃ɛ. Diè m̀ mìɔùn dyi: ‘Ní nyuu-ɖɛ̀ ɓè kè ní dyí-sɔ́-ɖɛ̀ ɓè tɛ̀mɛ̀ìn kà ḿ dè Geɖepɔɔ ɓɛ́ ɔ ɖá ɔ muà ḿ jè gbo kɔ̃̀ùn wɛ̃ɛ hwòɖò kɔ̃, ké ɔ se kɔ̀mɔ̀-ɖɛ̀ ɓèɛɛ̀?’ (1 Tím. 6:17) Ɔ mɔ̀ jàà kà ɓɛ́ à ɓɛ́ìn ɖɛ ɓè cɛ̃́ɛ sɔ̀ìn ɖé ɖɛ kpá ma ɖé Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓè nì ma kĩ́ín nyɛ tiín nyɛɛ mú dyɛo, kɛɛ “gà-dyé-dyé vɛ̀nɛ̀” nìà ɖé dyúa kɛɛ mu wɔ̃-kɔ̃-ziìn mìɔ cá. Ɔ jèɛɛ, xwɛ̀ à mu ɖɛ jɛ́ɛ́ à ké nyuɛ dyí dyuòùn ti gà-dyé-dyé vɛ̀nɛ̀ɔ̀ muà gbɔ dèìn nyɛ́?

NYU NYƆ ƁÈ NÌÀ NYƆ NÀÌN NYƐƐ WUÐU

8. Ðɛ́ mɔ̀ náún-po-wùɖù ɓɛ́ Jizɛ nyí ma ɔ ɖeín-nà-nyɔ̀ ɓèɔ̀ kɛ́?

⁸ Ti Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓèɔ̀ ɖà ma céè-ɖɛ̀ ɓɛ́ Pɔ́ɔ̀ ɖoɓo ma Híìbúɖúù-nyɔ̀ ɓèɔ̀ gboɛ dyé, ké zɔ̃ gbɛ̀i-gbɛ̀i ɖà ma ziɛɛ, ɖíí ɓèɔ̀ dyéɛ ma, ké Wóɖómà-sòjà ɓèɔ̀ gbàìn ma Jùɖúsɛ̀ɖɛ̀ìn-hwɔ̀ɖɔ̀ɔ̀ wɔ̃. Ðɛ nìà wɛ tɛ̀mɛ̀ìn ma kà ɔ mɔ̀à ma ti ɓɛ́ wa ké ma gbùɛ, sepoɛɖe Jùɖúsɛ̀ɖɛ̀ìn-hwɔ̀ɖɔ̀ɔ̀ nì ma mú gbɔùn dyiɛń. (Máf. 24:3; Ðúù 21:​20, 24) Kɛɛ, dɛ̀ wa mu ma gbùìn nyɛ́? Jizɛ cɛ̃ɛ ma wáɖáá, ké ɔ ɖá: “Nyɔ ɓè nì ɖé Júɖìà-ɓòɖòɔ̀ kɔ̃ɛɛ mɛ gbù, ɓɛ́ wa ké ɖé toɖo ɓèɔ̀ dya mu.” (Ðúù 21:21) Toɖo pàɖà ɓè nì ma ɖé gbɛ̀ɔ̀ mú. Nìí, dɛ̀ jɛ́ɛ́ wa mu ma gbùìn nyɛ́?

9. Xwíníínɔ̀ nyɛ́ kɔ̃̀ jè toɖo ɓè kɔ̃̀ dya ɓɛ́ Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓèɔ̀ ké ma gbùìn nyɛɛ jè ɓɛ́ìn ma wa hwìɖìi kpèɛ̀n nyɛ́? (Dyé ɓóɖó-mɛ-dèìn-cèè-ɖɛ̀ɔ̀.)

⁹ Poìn toɖo ɖíɛ́ ɓè kɔ̃̀ dya ɓɛ́ Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓèɔ̀ ɓɛ́ìn ma muɛ kɛɛ jè hwìɖìi: Ɔ hwɔìn-kà, toɖo ɓè nì ma ɖé Sɛ̀mɛ́ɖìà-ɓòɖòɔ̀ kɔ̃ɛ kè toɖo ɓè nì ma ɖé Gáɖàɖíì-ɓòɖòɔ̀ kɔ̃ɛ kè Hɛ́mɔ̀-tòɖòɔ̀ kè Ðɛ́ɓèɖɔ́ùn-tòɖòɔ̀ ɔ kè toɖo ɓè nì ma ɖé Jɔ́nì-nìɔ̀ ɖeín nyɛ. (Dyé ɓóɖó-mɛ-dèìn-cèè-ɖɛ̀ɔ̀.) Hwɔɖɔ ɓè nì ma ɖé toɖo-ɓòɖò ɓèa kɔ̃ɛɛ ɖíɛ́ ɓè ɓɛ́ìn ma vìe-naín nɔ̀mɔ̀ dyíin ɓè jùɛ. Ɔ hwɔìn-ɖɛ̀ ɖò mɔ̀ Gàméɖà-hwɔ̀ɖɔ̀ɔ̀, sepoɛɖe hwɔɖɔɔ̀ nì ma ɓó toɖo tɔ̀mɔ̀ dya ɖò wáún, ké ɔ kàmà ma mú mìɔ ɓɛ́ nyɔ ɖò ké ma ɖé mu. Júù-nyɔ̀ ɓèɔ̀ ɖíɛ́ ɓè poɛ̀n ma hwìɖìi kà hwɔɖɔ nìà wɛ mɔ̀ ma to-pèɖèìn-naín nɔ̀mɔ̀ dyíin ɖòɛ. Kɛɛ, Júù-nyɔ̀ ɓèɔ̀ kè Wóɖóùn-nyɔ̀ ɓèɔ̀ vɔ̃ ma to ku wɔ̃ ɖò ɖé Gàméɖà-hwɔ̀ɖɔ̀ɔ̀ mú, ké nyɔ ɓè cĩ́ ma ɖéɛɛ pàɖà mɛ́ ma.b

10-11. (a) Xwɛ̀ Jɛhova nyu ma Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓèɔ̀ hwìè da zàìn nyɛ́? (Híìbúɖúù 13:​7, 17) (b) Xwɛ̀ Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓèɔ̀ nyu ma kpáná dyéɛ sɔ̀ìn ɖé nyɔ ɓè nì ma wa nàìn nyɛɛ wuɖu nyu-nyu múɛ́? (Dyé dyi-dyé-ɖɛ̀ɔ̀ ɖekè.)

¹⁰ Ɔ hwɔìn kà Jɛhova zàìn ma Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓèɔ̀ hwìè dà dyììn ɖé gàa ɓè nì ma dyí-poìn-kpòòɔ̀ dyúa kɛɛ múɛ. Ɓóɖó-sùàùn-ɖɛ̀ céè-nyɔ̀ ɖò kɔ̃̀ nyɛ́nɛ́ mɔ̀ Dyùsíɓìɔ̀ kɛɛ céèɛ̀ ma, ké ɔ ɖá: “Geɖepɔɔ cɛ̃ɛ ma gàa ɖíɛ́ ɓè nì ma ɖé Jùɖúsɛ̀ɖɛ̀ìn dyí-poìn-kpòòɔ̀ múɛɛ gbo dyììn ɖé dyí-tɛ̀mɛ̀ìn-ɖɛ̀ mú kà ɓɛ́ . . . Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓèɔ̀ mɛ sɔ̀ ɖé hwɔɖɔɔ̀ mú, ɓɛ́ wa ké ɖé hwɔɖɔ jɛ́ɛ́ ɖò wa ɖáìn ma Pɛ́ɖà ɓɛ́ ɔ nì ma ɖé Pɛ̀wíɖìà-ɓòɖòɔ̀ kɔ̃ɛɛ mú jàɖàìn nyɛ.” Pɛ́ɖà-hwɔ̀ɖɔ̀ɔ̀ mɔ̀ ma dà nɔ̀mɔ̀ dyíin ɖò cá ɓó wa bìì. Ɔ kè Jùɖúsɛ̀ɖɛ̀ìn-hwɔ̀ɖɔ̀ɔ̀ se ma gboi tɔmɔìn. Ɔ jèɛɛ, ɖé mu-mu fɛ̃́ìn ma xwa. Ɔ mɔ̀ ma hwɔɖɔ kɔ̃̀ mú ɓɛ́ ɓóɖó-dù kà kò ɖòɛ̀ nyɔ ɓèɔ̀ cĩ́ ma kɛ, ké ɖɛ kpa ɖɛ jɛ́ɛ́ kɛɛ mɔ̀, Júù-nyɔ̀ ɓè ɓɛ́ wa nì ma kà Wóɖóùn-nyɔ̀ ɓèɔ̀ gbo vɔ̃uń wɛ̃ɛ se ma ɖé nì.—Dyé ɓóɖó-mɛ-dèìn-cèè-ɖɛ̀ɔ̀.

¹¹ Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓè ɓɛ́ wa gbùìn ma ɖé toɖo ɓèɔ̀ dya kɛɛ sí ma Pɔ́ɔ̀ɛ̀ náún-po-wùɖù mɔ̀à, “ɓè mɛ nyu nyɔ ɓè nì ɓè nàìn nyɛɛ wuɖu” kɛɛ kíɖíí. (Zà Híìbúɖúù 13:​7, 17 wuɖuún.) Ɔ jèɛɛ, Geɖepɔɔ nyɔ ɓèɔ̀ pó ma. Ɓóɖó-sùàùn-ɖɛ̀ ɓè tɛ̀mɛ̀ìn kà ɓɛ́ Geɖepɔɔ se ma nyɔ ɓè ɓɛ́ wa nì ma “hwɔɖɔ ɓɛ́ Geɖepɔɔ dè ma kà” ɓɛ́ ɔ mɔ̀à Geɖepɔɔ Kã́á-ɓòɖòɔ̀ kɛ “jè hwìì gmɔ̀ùn” wɛ̃ɛ dyi táà kɛ.—Híì. 11:10.

12-13. Xwɛ̀ Jɛhova ɖà ɔ nyɔ ɓèɔ̀ hwìè da zàìn ɓó ti-kàmàùn-kàmàùn ɓè múɛ́?

¹² Cɛ̃́ɛ́-ɖɛ̀ ɓó à bìì: Jɛhova nyùìn nyɔ ɓè nìà à nàìn nyɛɛ kũ̀à mú, ɓɛ́ ɔ ké à hwìè-da-zàìn-wùɖù jɛ́ɛ́ ɓè nyí. Baɓoɔ ɓéɖé dyí-tɛ̀mɛ̀ìn-ɖɛ̀ pàɖà ɓè ɓó kà Jɛhova ɖà ɓáɖáá-dyí-gmɔ̀-nyɔ̀ ɓè gã ɓɛ́ ɔ ké ɔ nyɔ ɓèɔ̀ hwìè da zàìn ɖé ti-kàmàùn-kàmàùn ɓè múɛ. (Dìtɔ̀. 31:23; Wɛ́ɖɛ́ 77:20) Ké zɛ̃̀ɛ̀ kɛɛ, à ɖà dyí-tɛ̀mɛ̀ìn-ɖɛ̀ pàɖà ɓè dyé kà ɓɛ́ Jɛhova nì nyɔ ɓè nìà à nàìn nyɛɛ kũ̀à mú nyùɛ̀n ke kánáá puɛ.

¹³ Ɔ hwɔìn-kà, ti ɓɛ́ Kòwóɖónà-wɛ̀ɔ̀ kpá ma kɛɛ, “nyɔ ɓè nì à nàìn nyɛɛ” nyí ma dyí-poìn-kpòòɔ̀ hwìè-da-zàìn-wùɖù ɓè. Ɛ́ɖɔ̀ ɓèɔ̀ dyé ma hwìè-da-zàìn-wùɖù ɓè ɓó kà ɖíí ɓèɔ̀ ké ma zùùn-ɖɛ̀ ɓè dyúa kpaa nyuɛ. Ti ɓɛ́ Kòwóɖónà-wɛ́ɔ̀ kpá ma, ké dɛ̀nɛ̀ gbɛ̀i-gbɛ̀i ɖà ma ziɛɛ, à ɓéɖé ma kɔ̃̀vɛ̃́sĩ̀ɔ̀ ɖò ɖé wuɖu-dù hɔ̃dɛ̀ɖɛ̀ hm̀m̀ zi kɔ̃ ɓè mú ɖé íntànɛ́ɛ̀ kè kpa-dyéɖé-ɖíáún ɔ kè vò-wuɖuún-gbɔ̀ɖɔ̀ɔ̀ ɓè kɔ̃. À séè kɔ̃̀vɛ̃́sĩ̀ɔ̀ nì náa ɖò ɓéɖé ɖò fɔɔ. Zùùn-ɖìì-ɖɛ̀ɔ̀ se ma dyiɛ ɓɔ́. Ɔ jèɛɛ, à kpɔ̃ìn ma gbo kánáá pu. À ɓɛ́ìn hwòɖò kɔ̃ dèɛ̀ kà kɛbì à mɛ dyé fũ̀à-fṹá-ɖɛ̀ séín ɖò dyí ɖé dyúa kɛɛ, Jɛhova mu nyɔ ɓè nìà à nàìn nyɛɛ gbo kpáùn tee, ɓɛ́ wa ké ɖɛ nɔ̀mɔ̀ dyíin ɓè gbɔ poɛ. Sɔ̀ìn ɓó Jɛhova hwòɖò-kɔ̃-dè-dè kè ɔ wuɖu-nyu-nyu gboɛɛ, ɖɛ́ mɔ̀ kpeɖe tɔ̀ɔ̀ ɓè ɓɛ́ wa mu à gbo kpáùn ɓɛ́ à ké ti dyé ɓó gà-dyé-dyé vɛ̀nɛ̀ɔ̀ jè, kè ɓɛ́ à ké ɖɛ ɓè nyu hwòɖò-fɔ̀nɔ̀-kà ɓó ti-kàmàùn-kàmàùn nìà wɛ ɓaɖa kɛ́?

TƐ̀MƐ̀ÌN KÀ M̀ ÐƐ̀ƁƐ̀ NÌ ÐÍÍ ƁÈƆ̀ MÚ KÉ M̀ KPƆ̃ WA JÈ DYIƐ

14. Kà Híìbúɖúù 13:​1-3 nyuà cɛ̃ɛ kɛɛ, ɖɛ́ mɔ̀ kpeɖe ɓè ɓɛ́ Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓèɔ̀ kɔ̃̀ wa ké ma tɛ̀mɛ̀ìn ɖé Júù-nyɔ̀ ɓèɔ̀ wé hwɛ̀ìn-gbɔ ɓèɔ̀ tiín nyɛ́?

¹⁴ Ti gà-dyé-dyé vɛ̀nɛ̀ɔ̀ mu gbɔ dèìn nyɛɛ, ɔ mu ti kɔ̃̀ ɓaɖa ɓɛ́ à ɓéɖé ɓɛ́ à ké ɖɛ̀ɓɛ̀ìn-ɖɛ̀ɓɛ̀ìn tɛ̀mɛ̀ìn ɓɛ́ ɔ ké ti séín ɖò dyí ziɛɛ jùùn. Ɓó tia ɓaɖaa, à kɔ̃̀ à ké Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓè cĩ́ ma ɖé Jùɖúsɛ̀ɖɛ̀ìn kè ɖé Júɖìà-ɓòɖòɔ̀ kɔ̃ɛɛ nyuu-ɖɛ̀ kíɖíí sí. Wa ɖɛ̀ɓɛ̀ ma wa mùè ɖò mú tee. (Híì. 10:​32-34) Kɛɛ, ɖé zɔ̃ ɓè zi maà, hwɛ̀ Júù-nyɔ̀ ɓèɛ̀ ɖɛ-séínɛ̀-mánáín-hwɛ̀-tìɔ̀ dyi ma kà dyiɛ xwíníín nyɛɛ, Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓèɔ̀ kɔ̃̀ wa ké ma ‘mú ɖɛɖɛìn ɖɛ̀ɓɛ̀ìn,’ kè “ɖéè ɓè jè dyi kpɔ̃” ɓɛ́ ɔ ké kà ɔ nyu ma nìɛ̀ kĩ́ín nyɛɛ dyí zi.c (Zà Híìbúɖúù 13:​1-3 wuɖuún.) À mɔ̀ùn ɓéɖé ɓɛ́ à ké ɖɛ dyúáɖòɔ̀ nyu ɖekè kà ɖɛ́-séínɛ̀-mánáín-hwɛ̀-tìɔ̀ ɖàà dyi xwɛ̃́ìn nyɛ.

15. Xwíníínɔ̀ nyɛ́ kɔ̃̀ jè Híìbúɖúù-nyɔ̀ ɓè mɔ̀ ma kà Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓèɛɛ kɔ̃̀ wa ké ma jàà ɖɛ̀ɓɛ̀ìn-ɖɛ̀ɓɛ̀ìn tɛ̀mɛ̀ìn kè ɖéè ɓè jè dyi kpɔ̃ ti wa ɖà ma gbù kɛ́?

¹⁵ Ti ɓɛ́ Wóɖómà-sòjà ɓèɔ̀ gbàìn ma Jùɖúsɛ̀ɖɛ̀ìn-hwɔ̀ɖɔ̀ɔ̀ wɔ̃, ké wa kɔ́ìn ma ɖe wàɖà kɛɛ, Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓèɔ̀ gbù ma, ké wa se ma kɔ̃̀ɔ̀-ɖɛ̀ pàɖà ɓè kpa. (Máf. 24:​17, 18) Wa kpáìn kpàìn ma gbo ti wa nì ma ɖé toɖo ɓèɔ̀ dya muɛń kè ti wa nyini ma ɖé wa cĩ́-naín ɖìèɔ̀ kɛ. “Nyɔ ɓè kɔ̃̀ ɓɛ́ wa ké [ma] ɖɛ dyéɛɛ” vò ma ɖé dyí mìɔ, ké ɔ ná nì-nì mɔ̀ ma ti nɔ̀mɔ̀ dyíin ɓó Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓèɔ̀ bìì, ɓɛ́ wa ké ma jàà ɖɛ̀ɓɛ̀ìn-ɖɛ̀ɓɛ̀ìn kè ɖéè ɓè jè dyi-kpɔ̃-kpɔ̃ tɛ̀mɛ̀ìn dyììn ɖé wa mùè ɖò gbo-kpá-kpá kè wa mùè ɖò ɖɛ nyí-nyí mú.—Tátɔ̀ 3:14.

16. Xwɛ̀ à ɓɛ́ìn à mùè jàà-po-nyɔ̀ ɓè ɓɛ́ wa mɔ́ gbo-kpá-kpá kɛɛ ɖɛ̀ɓɛ̀ìn-ɖɛ̀ɓɛ̀ìn dyí tɛ̀mɛ̀ìn nyɛ́? (Dyé dyi-dyé-ɖɛ̀ɔ̀ ɖekè.)

¹⁶ Cɛ̃́ɛ́-ɖɛ̀ ɓó à bìì: Ðɛ̀ɓɛ̀ìn-ɖɛ̀ɓɛ̀ìn po à kpéí ɓɛ́ à ké à mùè jàà-po-nyɔ̀ ɓè gbo kpá ɔ jù ké wa dyi gbo-kpá-kpá mɔ́ ní. Geɖepɔɔ nyɔ ɓèɔ̀ pàɖà hwòɖò wɔ̃́ tee ɓɛ́ wa ké waà ɖíí ɓè ɓɛ́ wa mɔ̀ to-peɖe-nyɔ̀ ɓè, mɔɔ ɓɛ́ gà-ɖɛ̀ ɓè kpá gboɛɛ gbo kpá ɖé zùùn kè ɖé kpóɖóún. Ðíí-màà ɖò ɓɛ́ to zàìn ma ɖé Dyùkíníì-ɓòɖòɔ̀ kɔ̃ɛɛ ɖá: “À dyéɛ ké Jɛhova zàìn ma à hwìè da, ké ɔ kpá ma à gbo dyììn ɖé ɖíí ɓèɔ̀ mú. Wa kpɔ̃ ma à jè dyi, ké wa kpá ma à gbo ɖé Dyùkíníì-ɓòɖòɔ̀ kɔ̃ kè ɖé Hɔ̃̀gáɖè-ɓòɖòɔ̀ kɔ̃ ɔ kè nɔ Jɛ́mɛ̀níì-ɓòɖòɔ̀ kɔ̃.” Nyɔ ɓè ɓɛ́ wa nyu waà ɖíí ɓèɔ̀ jĩ́á-jè dyí, ké wa kɔ̃̀ wa jè gboɛɛ mɔ̀ kũ̀à-mú-nyùìn-ɖɛ̀ ɖé Jɛhova xwaún.—Nɔ́ɔ́ 19:17; 2 Kɔ̀. 1:​3, 4.

17. Xwíníínɔ̀ nyɛ́ kɔ̃̀ jè ɔ kpaà ɖɛ ɓɛ́ à kéà à ɖíí ɓèɔ̀ mú ɖɛ̀ɓɛ̀, kè ɓɛ́ à kéà wa jè dyi kpɔ̃ kàùn wɛ̃́?

¹⁷ Ɔ nì wáɖáá kà à mùè ɖò gbo-kpá-kpá ɓɛ́ ɔ mu nììn ɓó gà-dyé-dyé vɛ̀nɛ̀ɔ̀ tiín nyɛɛ mu ɖɛ kpaùn mìɔ ɓɛ́ ɔ ké kà ɔ nyuà nìɛ̀ zɛ̃̀ɛ̀ kɛɛ dyí ziɛ. (Hàb. 3:​16-18) Jɛhova nì à ɖɛ tɛ̀mɛ̀ìn kàùn, ɓɛ́ à ké à ɖíí ɓèɔ̀ mú ɖɛ̀ɓɛ̀, kè ɓɛ́ à ké wa jè dyi kpɔ̃. Kpeɖe ɓèa mu kpeɖe kpa ɖɛ ɓè jùùn ɓó tia ɓaɖa.

ÐƐ MU KPÁÙN ÐÉ DYÚA KƐ

18. Xwɛ̀ à ɓɛ́ìn Híìbúɖúù-nyɔ̀ ɓè mɔ̀ ma kà Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓèɛɛ ɓo-bɛ̃̀ìn síɛ kɛ́?

¹⁸ Ɓóɖó-sùàùn-ɖɛ̀ ɓè tɛ̀mɛ̀ìn kà ɓɛ́ Kɛ́ɖɛ́ì ɖeín-sí-nyɔ̀ ɓè ɓɛ́ wa gbùìn ma ɖé toɖo ɓèɔ̀ dya kɛɛ pó ma mú-gbɔɔ̀-gbɔɔ̀ ɓɛ́ ɔ dyi ma kà Jùɖúsɛ̀ɖɛ̀ìn-hwɔ̀ɖɔ̀ɔ̀ kɔ̃ɛɛ xwaún wɛ̃. Wa wã ma wa hwɔɖɔɔ̀ kɔ̃ dyɛo, kɛɛ Jɛhova se ma wa dyi táà fɔɔ. À nììn tiɔ̀ ɖé? À se kà ɖɛ ɓè mu kpáa nyuùn jɛ́ɛ́ kɛɛ dyí dyuò. Kɛɛ, Jizɛ po à náún ɓɛ́ à ké ɓɛ́ɖɛ́ kɔ̃ nì. (Ðúù 12:40) Ké ɖeɛɛ, à ɓɛ́ìn náún-po-wùɖù ɓɛ́ Pɔ́ɔ̀ céè ma kà Híìbúɖúù-nyɔ̀ ɓèɔ̀ gboɛɛ kũ̀à mú nyùɛ̀n. Ké à dèɛ̀ hwòɖò kɔ̃ kà ɓɛ́ Jɛhova se à dyi táà mu fɔɔ kɛ. (Híì. 13:​5, 6) Ɓèà mɛ vɔ̃ kóɖó-kóɖó ɓɛ́ à ké hwɔɖɔ kɔ̃̀ hìɖì-kpà muà hwèɖèìn mɔ̀à Geɖepɔɔ Kã́á-ɓòɖòɔ̀ kɛɛ fòìn kánáá pu, ɓɛ́ à ké sè-ná-sèɛ̀ mana ɓè muà nììn nyɛɛ múàùn dyi kpáìn.—Máf. 25:34.