Kweschanz Weh Peepl Aks

Leviticus 19:16 koman wi fi noh “stan op gens di laif a” wahn nada persn. Weh dis koman meenz, ahn weh wi ku laan fan it?

Jehoava mi tel di Izrelait dehn fi bee wahn hoali peepl. Fi help dehn bee hoali, hihn mi tel dehn: “Yu noh fi goh rong di slanda wan anada monks yu peepl. Yu noh fi stan op gens di laif a yu nayba. Ai da Jehoava.”—Lev. 19:2, 16.

Di frayz “stan op gens” da wahn gud chranslayshan a di orijinal Heebroo ekspreshan, bot weh ih meen? Wahn Jooish buk weh taak bowt Leviticus seh: “Dis paat a di vers . . . haad fi andastan bikaaz ih haad fi noa weh dis Heebroo ekspreshan di chrai seh, sins ih literali meenz fi ‘noh stan op oava, saida, er kloas tu.ʼ”

Sohn ekspert tink dat dis vers link tu vers 15, weh seh: “Yu noh fi bee prejudis wen yu di joj. Yu mosn chreet di poa persn eena wahn way weh noh fyaa, ahn yu mosn shoa fayvritizm tuwaadz rich peepl. Yu fi joj yu nayba wid jostis.” (Lev. 19:15) Eena dis kays, di koman weh deh eena vers 16 fi noh “stan op gens” sohnbadi kuda meen dat Gaad peepl neva fi hert dehn felo werka da koat, eena bizniz, er eena famili mataz. Ahn wahn Izrelait noh fi du notn weh noh aanis fi benifit ihself. Da chroo, wi need fi fala dehnya tingz, bot dehn ga wahn beta way fi andastan dis frayz eena vers 16.

Kansida di fers paat a vers 16. Gaad koman ih peepl fi noh goh rong di slanda ada peepl. Da chroo, wen sohnbadi gasip bowt adaz ih ku kaaz prablemz. Bot wen sohnbadi slanda wahn nada persn, ih wers. (Prov. 10:19; Eccl. 10:12-14; 1 Tim. 5:11-15; Jay. 3:6) Sohnbadi weh slanda seh tingz fi damij wahn nada persn repyutayshan. Di persn weh slanda mait gi faals infamayshan gens di ada persn, eevn if dat mait kaaz ih det. Memba dat sohn peepl mi slanda Naybot, ahn bikaaz a dat dehn mi stoan ahn tu det. (1 Ki. 21:8-13) Laik weh di sekant paat a Leviticus 19:16 seh, sohnbadi weh slanda ku stan op gens di laif a wahn nada persn an ih ku kaaz ih det.

Aalso, sohnbadi mait slanda wahn nada persn bikaaz ih hayt da persn. 1 Jan 3:15 seh: “Enibadi weh hayt ih brada da wahn merdara, an unu noa dat no merdara noh wahn geh evalastin laif.” Afta Gaad seh: “Yu noh fi stan op gens di laif a yu nayba” eena vers 16, hihn mi seh: “Yu noh fi hayt yu brada eena yu haat.”—Lev. 19:17.

Soh, dis koman da Leviticus 19:16 da wahn schrang kongsl fi Kristyanz. Wi fi rijek bad tinkin ahn neva slanda wahn nada persn. If wi “stan op gens” sohnbadi, meenin, if wi slanda dehn bikaaz wi noh laik dehn er bikaaz wi jelos dehn, dis ku bee proof dat wi hayt dehn. Kristyanz fi neva hayt enibadi.—Mach. 12:36, 37.