ATURIAHANI 41
Ka gayaraabei wafurendeirun tídangiñe bián ligaradan Féduru?
“Ligía naritaguagüdamémebadün lubéi luagu, [ . . . ] inarüni ligía” (2 FE. 1:12).
UREMU 127 Kátima san tídanbei nanigi?
LE LUNBEI WATURIAHANIa
1. Murusun dan lubaragiñe lounwen apostolu Féduru, ka dasi líchugubei Heowá lun?
SERIWITI meha apostolu Féduru lun Heowá luagu saragu irumu. Ñǘdünti úara luma Hesusu apurichiha ani ligía agumeserubalin apurichihani houn gürigia ha mámabaña huríu ani dan lárigiñe aba giñe ligía lan aban hádangiñe ha arihibaña lau apurichihani lidan sun fulasu lidan meha dan ligira. Lidan lagumuhóun burí irumu le laubei abagarida dan le líchugubei fe yarafaali lan dan lun lounwen aba líchugun Heowá lanwoun lidasin. Lidan burí irumu 62 darí 64 lidan wadaani, aba layusuruni Bungiu lun labürühan bián gárada: tuguya gárada to tídanboun Bíbülia, furumiñe tuma tibiaman ligaradan Féduru tíribei. Busenti meha apostolu le lun tasigirun gárada to íderaguaña kristiánugu lárigiñeme lounwen (2 Fe. 1:12-15).
2. Ka uagu hu tubéi ligaradan Féduru dan ligía?
2 Abürüha lumutu Féduru gárada to lidan aban dan le nidiheri habéi líbirigu kristiánugu ladüga “hasufurirun saragu óuchawaguni” (1 Fe. 1:6). Añahein meha wügüriña salufuritiña ha aburuchaguagüdübaña haganagua íbirigu arufudahani mama inarüniti ani háluguña meha lun hawiyeduni laruman ibagari le lídanbei damuriguaü (2 Fe. 2:1, 2, 14). Yarafaali meha dan lun harihini kristiánugu ha awinwandubaña Herusalén lagünrinchawagun uburugu tuma litenpulun háhaburugun súdaragu rómana (1 Fe. 4:7). Chóuruti íderagua tániña ligaradan Féduru kristiánugu ha lánina dan ligía lun hawanduni óuchawaguni le ídangiñebei hásügüra luma lun haranserun lubá le lunbei meha liabin.b
3. Ka uagu mosu lubéi waturiahanu gárada to labürüdün apostolu Féduru?
3 Íbini houn lan kristiánugu ha lánina furumiñeti sígulu labürühóun apostolu Féduru gárada to, adügati Heowá lun tadaarun tidan Bíbülia lun gayara lan wasagarun buiti tídangiñe (Rom. 15:4). Wawinwanduña giñe lidan aban ubóu le ínchahabaliña gürigia lidoun liwiye ibagari, adügati katei le lun wásügürün lídangiñe lénrengunga le adügübei lun hénrengu lan woun weseriwidun lun Heowá. Lanwoun lira yarafa madise wawinwandubei saragu asufuriruni le weiritimaabei sügǘ lau le agumuchubei lau Herusalén luma tau litenpulun. Ligíati, arufudahatu bián ligaradan Féduru katei súdiniti woun le gayaraabei líderaguniwa lun agagudúañu wamá lubá luéyuri Heowá luma lun manufudedun wamá hawéi gürigia lúmati lun wasandirun aban óunwenbu ínsiñeni hawagu wábirigu. Líderagubaña giñe saminaü le wéiyaaña lidan afiñeni lun hetenirun buidu lun hadasin lánina hetenirun lun le hemegeirubei lumutuniña Bungiu.
AGAGUDÚAÑU HUMÁ
4. Ka gayaraabei ledebilidagüdüni wafiñen? (2 Féduru 3:3, 4).
4 Liibe-agei dan mafiñentiña gürigia luagu le tariñagubei Bíbülia luagu ámuñegü. Kei le barühadiwa lubéi wagía gefentiña luagu Heowá saragu irumu apurichiha lau ubebeni luagu lagumuchagüle wuribani le ubouagubei, gayaraati añahein lan gürigia magundantiña lau dasi le wadügübei ábati hadügün bula wau darí lun hariñagun lau ichouruni miábinbei lan lagumuchagüle ubóu (aliiha huméi 2 Féduru 3:3, 4). Anhein ariñaga somu gürigia lidan apurichihani, o aban wapaaná lidan wadagimanu o aban waduhe katei ítarati, gayaraabei ladügün dimurei burí le lun ledebilidun wafiñen. Ka gayaraabei líderaguniwa? Ariha waméi le lafuranguagüdübei Féduru.
5. Kaba íderaguawa lun wagurabahani lagumuchagüle ubóu le lau gurasu? (2 Féduru 3:8, 9).
5 Másiñati añahein lan asaminarutiña darasa lan Heowá lun lagumuchun lau libidiougu ubóu le. Ligíati, ariñagati Féduru somu dimurei le adügübei lun wasaminarun. Haritaguagüda lumutiwa amu lan ligaburi larihini Heowá dan, mítaranti kei harihini gürigia (aliiha huméi 2 Féduru 3:8, 9). Lun Heowá milu irumu ítara liña kei aban weyu. Lanwoun lira, gaguraasunti ani mabusenrunti lun lagünrinchawagun ni aban. Gama lumoun lachülürüba luéyuri.… ani ubóu le lachülürüba dan lun lagumuchun. Ma aban lubuidun chansi le ani moun lumuti lun weferidiruni lun wayusuruni dan le erederubei lun wapurichiha houn sun gürigia ha lílana sun néchani?
6. Ida luba agagudúañu wamá agurabahei luéyuri Heowá? (2 Féduru 3:11, 12).
6 Ariñagati Féduru woun lun wagurabahani “lachülürün luéyuri Bungiu” (aliiha huméi 2 Féduru 3:11, 12). Ida luba wadügüni? Anhein gayara, lau wararamagun asaminara sagü weyu luagu lubuidun ibagari le lunbei gabagari wamani lidan iseri ubóu. Aríaguatün san hungua awaraguei garabali harumati luma eiga éigini buíduburiti le madügünti wuribani lun gürigia? Aríaguatün san hungua íchiga lubuidun achülürüni houn hiduheñu luma afuranguagüdei lagunfulirun profesía le tídanbei Bíbülia houn gürigia ha meha awinwandubaña lidan binadu dan? Lau hararamagun asaminara luagu burí katei le, líderagubadün lun agagudúañu humá luma lun haritaguni hawinwanduña lan lidan lagumuhóun dan. Kei subudi wamani le lunbei lasuseredun ámuñegü, mígira wamá lubeiti lun hadireirúniwa ha aburuchaguagüdübaña arufudahani mama inarüniti (2 Fe. 3:17).
MANUFUDEDA HUMÁ HAWÉI GÜRIGIA
7. Kaba ladüga anufudei hawéi gürigia woun?
7 Subudi wamuti yarafaali lan luéyuri Heowá. Ligíati busentiwa wíchugun chansi houn gürigia lun haganbuni uganu buiti luáguti Larúeihan Bungiu. Gama lumoun, anihein burí dan háfuga manigitiwa lun wapurichihan houn amu gürigia. Ka uagu? Ladüga wanufude hawéi gürigia. Ligía asuseredubei lun Féduru guñoun le laguserawagüdünbei Hesusu. Marufudagunti lungua kei aban hádangiñe lani Hesusu disipulugu ani yéeguati lóugiñe aban wéiyaasu luagu ibidiñe lan Hesusu lun (Mat. 26:69-75). Gama lumoun, aba leferidiruni anufudei, ani dan lárigiñe gayaraahali meha lariñagun: “Manufudeda humá luéi ni aban, madiheri ligíame haritagun” (1 Fe. 3:14). Arufudati dimurei le lariñagubei gayara lan lígiruni gürigia anufudei.
8. Kaba íderaguawa lun manufude wamá hawéi gürigia? (1 Féduru 3:15).
8 Kaba íderaguawa lun manufudedun wamá hawéi gürigia? Ariñagati Féduru woun: “Rúrügü humá inebesei lun Kristu keisi Habureme tidan hanigi” (aliiha huméi 1 Féduru 3:15). Lau wadügüni le adügati lun wararamagun asaminara luagu lubara luma lubafu Hesukrístu le Wabureme ani Warúeite. Anhein adarira huguya chansi lun hapurichiha ani aba lebelurun adadagaruni hun ani belú ligía anufudei, samina humá luagu Warúeite. Kei hénpulu, samina humá luagu Hesusu arúeiha sielu geyegu hau saragu míñunu ánheligu. Haritagua huméi rúaali lan “sun ubafu [lun] sielu luma ubouagu” ani húmabei “sagü weyu darime lagumuchun ubóu” (Mat. 28:18-20). Ariñagati Féduru woun lunti lan ‛aranseñu wamá súnwandan’ lun wayanuhan luagu wafiñen. Hínsiñeti hamuga san hun lun hapurichihan lidan wadagimanu, leskuelarugu o lidan amu fulasu íbini mama lan hapurichihaña? Ligíati, samina humá kaba lan dan hadügei, ani aranse huméi le lunbei hariñaguni. Amuriaha humá luma Heowá lun líchugun ganigi hun, ani afiñe humá líderagubadün lan lun manufude humá hawéi gürigia (Adü. 4:29).
“ÑEINLÁ SARAGU ÍNSIÑENI HIDAN”
Aganba lumuti Féduru Pábulu dan le lererehanbei lun. Arufudahatu biángubei ligaradan Féduru woun lun warufudun ínsiñeni houn wábirigu. (Ariha huméi párafu 9).
9. Ka dan marufudun lan Féduru ínsiñeni? (Ariha huméi giñe dibuhu).
9 Furendei lumuti giñe Féduru le mini lubéi larufudun ínsiñeni. Ñeinñein dan le lariñagubei Hesusu: “Níchigaali iseri gumadi le hun: Lun hínsiñegua humá húmagua. Ítara kei hínsiñe nun, lunti giñe hínsiñegua humá húmagua” (Huan 13:34). Dan lárigiñe, aba lanufudedun Féduru leigin hama kristiánugu ha mama huríu ladüga lanufude hawéi kristiánugu huríu. Aba meha lariñagun apostolu Pábulu lóuseruña lan meha Féduru lau biangua igibu (Gal. 2:11-14). Magañidunti Féduru ladüga lererehan Pábulu lun, sánsirügü lumuti ligaburi. Tidan bián gárada to labürühaboun, afuranguagüda lumuti mámarügüñein lan lun lasandirun ínsiñeni hawagu íbirigu, lunti giñe larufudun.
10. Kaba íderaguawa asandira ínsiñeni le tímatimaati? (1 Féduru 1:22).
10 Ariñagati Féduru lunti “lan hínsiñedun hiduheñu luéigiñe Hesukrístu hun le tímatimaati” (aliiha huméi 1 Féduru 1:22). Ínsiñeni le lídangiñeti “gaganbadi [ . . . ] lun linarün Bungiu”, ani lidan inarüni le, anihein arufudahani luagu “úati lan himei lan Bungiu aban gürigia luéi aban” (Adü. 10:34, 35). Anhein hawagurügüñein lubéi fiu wábirigu ha lílana damuriguaü wasandira ínsiñeni, mama warufuduña gaganbadi lun le lariñagubei Hesusu luagu ínsiñeni. Inarüni wasandiruba lan aban lanarime ínsiñeni hawagu fiu hádangiñe wábirigu ítara kei lasuseredun lun Hesusu hama fiu hádangiñe lani apostolugu (Huan 13:23; 20:2). Haritaguagüda lumutiwa Féduru lunti lan wasandirun ‘ínsiñeni le tímatimaati’ hawagun sun wábirigu, mini lan le, libe ínsiñeni le wasandirubei hawagu waduheñu (1 Fe. 2:17).
11. Ka lílabei ínsiñeni lau sun “taruman hanigi, luma lau sun here”?
11 Ariñaga lumuti Féduru dimurei le: “Lunti lubeiti hínsiñegua humá hungua lau sun taruman hanigi, luma lau sun here”. Layanuhaña bérusu le luagu ínsiñeni le ñǘbuinbei tídangiñe ‘sun taruman anigi’, mini lan warufudun ínsiñeni houn gürigia ha hénrengubei woun wasandirun ínsiñeni hawagu. Kéiburi, kaba hamuga wadüga anhein adüga aban íbiri wuribati woun o lariñagun lan somu dimurei le gáriti woun? Chóuruti masandibadiwa lan ínsiñeni luagu, ménrenguntimabei hamuga woun wáguyuguagüdüni wuribani le ladügübei woun. Ánhawa hamuga óusera ítara magundanbei Heowá lau igaburi le, ítara kei larufudahani Hesusu lun Féduru (Huan 18:10, 11). Abürühati apostolu Féduru: “Máguyugüda humá wuribani luagu wuribani, ni anabúni luagu anabúni; lubaragiñe lira, águyugüda humá abiniruni” (1 Fe. 3:9). Anhein weiri lubéi ínsiñeni le hasandirubei hawagu amu, buídubei hóuseruniña ani gudemebaña giñe hun íbini ha adügübaña wuribani hun.
12. a) Anhein sandí wabéi óunwenbu ínsiñeni hawagu wábirigu, kaba amu katei wadüga? b) Kaba un línchahaün bidéu le gíribei Cuidemos nuestra valiosa unidad?
12 Tidan furumiñetu ligaradan Féduru, yusu lumuti giñe dimurei “saragu ínsiñeni”. Madouragunti ínsiñeni le lau fiu figóu, daruguati lau “saragu figóu” (1 Fe. 4:8). Háfuga dan le lan labürüdünbalin Féduru dimurei le aba laritaguni le larufudahabei Hesusu lun fiu irumu lubaragiñe lidan aban hayanuhan luáguti ferudun. Dan le lariñagubei Féduru aranseñu liña lan lun feruduna lan somu gürigia “sedü wéiyaasu”, chóuruti lasaminaruña lan gíchigadi lan ferudun. Ligía lubeiti lariñagubei Hesusu lun mosu lan feruduna lan “ǘrüwa-wein-diisi wéiyaasu sedü”, mini lan le, lunti lan mabahüdün lani ferudun le líchugubei, furendeitiwa giñe saragu lídangiñe dimurei le (Mat. 18:21, 22). Hénrenguti san hun lun gaganbadi humá lun adundehani le? Mábürüha lan harüna. Kei gafigoun wabéi, sun wagía lubúeingu Heowá anihein dan hénrengu lan woun feruduna wamaniña amu. Ligíati, kábati hadüga? Le súdinibei lun hadügüni sun hiyaraati lun feruduna humani híbiri luma lun harandarun luma.c
WÉIYAAÑA LIDAN AFIÑENI, GÓUNIGI HUMAÑA LÍLANA DAMURIGUAÜ
13. Ka uagu hénrengu lubéi houn wéiyaaña lidan afiñeni houdin abisidahaña íbirigu lun híchugun dǘgüdaguaü houn?
13 Chóuruti mabulieidun lani Féduru dimurei le lariñagubei Hesusu lun lárigiñebei láguyugun: “Góunigibañati nánigu” (Huan 21:16). Anhein wéiyaali lubéi lidan afiñeni huguya, subudi humuti lunti lan hafalaruni adundehani le. Gama lumoun, másiñati hénrengu lan hasagarun dan lun hagunfulirun lau dasi súdiniti le. Lidan furumiñeti lúgaaru mosu hetenirun wéiyaaña lidan afiñeni lun le hemegeirubei tílana haban, dandu lun hebelaagüdün éigini múnadoun kei lidan hamadagua luma Bungiu. Lanwoun lira mosu híchugun aban lubuidun hénpulu lidan apurichihani luma lun haranserun buidu lun harufudahan lidan adamuridaguni luma lun híchugun yanu lidan burí adamurini. Añahein hádangiñe ídehatiña hama Lílana burí Sétanu ha Ídehabaña lun Lagaranihóun houn Íbirigu Háspitalirugu o lidan Departamentu le Arihibei lau Tábunawagun Luban Adamuridaguni. Ítara liña, wéiriti heberesegun wéiyaaña lidan afiñeni.
Íbini beresegu hamá wéiyaaña lidan afiñeni, hínsiñetiña lubúeingu Bungiu houn ani adüga hamuti sun hayaraati lun habisidahaniña lun híchugun dǘgüdaguaü houn. (Ariha huméi párafu 14 luma 15).
14. Ka gayaraabei hadügüni wéiyaaña lidan afiñeni lun gayara lan habisidahaniña luma lun híchugun dǘgüdaguaü houn íbirigu? (1 Féduru 5:1-4).
14 Ariñagati Féduru houn amu wéiyaaña lidan afiñeni: “Góunigi humaña lirahüñü Bungiu” (aliiha huméi 1 Féduru 5:1-4). Subudi wamuti hínsiñe hamá hábirigu wéiyaaña lidan afiñeni houn ani busén hamá habisidahaniña lun híchugun dǘgüdaguaü houn. Gama lumoun, másiñati anihein lan dan sandigua hamá houngua siñá lan hagunfuliruni dasi le ladüga beresegu hamá saragu o buchá lan hawagu. Anhein ligía lubéi gádanbalün, ka gayaraabei hadügüni? Abahüdaha huméi lun Heowá ida liña lan hasandiragun hungua. Abürühati Féduru: “Le eseriwiduti, adügaléi lau sun erei le líchugubei Bungiu lun” (1 Fe. 4:11). Háfuga hásügürüña híbirigu lídangiñe turobuli le máraninati lidan ubóu le lábugiñebei lubafu Mafia. Ligíati, haritagua huméi Hesukrístu, “le hóuniri mudún le tímatimaati”, gayaraati ladügün saragu katei hawagu sügǘ lau le hiyaraabei adüga, dandu guentó keime lidan iseri ubóu. Le lagurabubei Heowá hámagiñe wéiyaaña lidan afiñeni lun hínsiñe hamá hábirigu houn, lun hóunigiruniña luma lun aban hamá “hénpulu buiti houn”.
15. Ka ladügübei aban wéiyaali lidan afiñeni lun labisidahaniña íbirigu lun líchugun dǘgüdaguaü houn? (Ariha humóun giñe iyawaü).
15 Aban íbiri gíriti William, le eseriwidubei kei wéiyaali lidan afiñeni luagu saragu dan, ariha lumuti súdiniti lan habisidahoun íbirigu lun lichugúniwa dǘgüdaguaü houn. Dan le lagumeserubei sandi COVID-19, ariha lumuti hama amu wéiyaaña lidan afiñeni ha lídanbaña damuriguaü súdini lan lagúarun houn íbirigu sagü dimaasu hóuntima ha lídanbaña sétanu le lánina apurichihani. Ka uagu? Ligía guánarügü afuranguagüdei: “Hábuguarügüñanu meha hábiñe ani úatiña meha ni aban gürigia hama luéidügü hasaminan. Ménrengunbei meha yebe houn lun lebelurun luriban saminaü hachügüwagun”. Dan le gaturobulin lan meha aban íbiri aba líchugun, William arigei lun, lun lasubudiruni kátima lan lemegeirubei luma kátima lan adiheridagüdübalin. Ábati láluahan somu katei le ídanti gayara lan líderaguniña íbirigu; liibe-agei dan fiu burí bidéu lídangiñeti wani páhina. Ariñagati William: “Súdinitimahali habisidahóun íbirigu, guentotima sügǘ luéi amu dan. Áfaaguatiwa lun wíderaguniña gürigia lun hasubudiruni Heowá. Ani lunti wadügüni ligiaméme áfaaguni lun wabisidahaniña wábirigu, lun wíderaguniña lumutuniña Heowá lun hasigirun éibuga lidan inarüni”.
ÍGIRA WAMÁ LUN LAGUMUCHUNI HEOWÁ LARUFUDAHAN WOUN
16. Ida luba wawinwanduni le wafurendeirubei tídangiñe ligaradan Féduru?
16 Lidan aturiahani le furendeihadiwa fiu katei tídangiñe biángubei ligaradan Féduru. Háfuga arihatün fiu ariñahani le gayaraabei líderagunün abuiduragüdei fiu igaburi huagun. Kéiburi, hínsiñeti hamuga san hun hararamagun asaminara luagu lubuidun ibagari le lunbei wawinwanduni lidan iseri ubóu? Saminaadün san hapurichihan lidan wadagimanu, tidan leskuela o lidan amu fulasu dan le mama lan hapurichihaña? Saminaadün san harufudun óunwenbu ínsiñeni lidan amu igaburi hawagu íbirigu? Anhein wéiyaali lubéi lidan afiñeni huguya, aranseedün san lun habisidahaniña lumutuniña Heowá lun híchugun dǘgüdaguaü houn lau sun hugundan luma lau ubebeni? Lau hararamagun asaminara buidu ani aba harihin lau charaadün lan lidan somu katei lidan heseriwidun, mábürühan lan harüna. Haritagua huméi “buidu lan Aburemei” líderagubadün abuiduragüdei higaburi (1 Fe. 2:3). Ariñagati Féduru lau ichouruni: “Ladügüba Bungiu lun ua lan mégeiti luagu lubuidun higaburi, deregüdagu lidan hafiñen, héreñu ani chóuruñu” (1 Fe. 5:10).
17. Kaba idewesei weresibira ánhawa awanda ani ígiraguagüda wagíame woungua lun larufudahan Heowá woun?
17 Luagu aban dan masandiragunti Féduru buidu lungua lun lerederun lurugabu Liráü Bungiu (Luk. 5:8). Gama lumoun, lau lídehan luma línsiñehabu Heowá luma Hesusu, sigí lumuti Féduru Kristu lau úaraguni. Adügati lira, lun lebelurun “lidoun larúeihan Wabureme Wasalbaragüle Hesukrístu, le magumuchadibei” (2 Fe. 1:11). Ma lubuidun afayeiruahaü! Anhaün awanda ítara kei Féduru ani ígira huguyame lun larufudahan Heowá hun, heresibirubei giñe afayeiruahaü le lánina ibagari magumuchaditi. Ani hibihibei lébuna hafiñen: hasalbarun (1 Fe. 1:9).
UREMU 109 Hínsiñegua wamá wámagua tau sun wanigi
a Lidan aturiahani le warihiba fiu katei le lunbei tarufudahani ligaradan Féduru woun ani warihibei ida luba lan tíderaguniwa lun wawanduni óuchawaguni. Ani hafurendeiruba giñe wéiyaaña lidan afiñeni ida luba lan hagunfulirun lau dasi lánina habisidahóun íbirigu lun lichugún dǘgüdaguaü houn.
b Másiñati resibi hamanu kristiánugu ha awinwandubaña Palestína biángubei ligaradan Féduru lubaragiñebei meha hagumeserun súdaragu rómana ábürüha luagu Herusalén lidan irumu 66.
c Ariha huméi lidan jw.org bidéu le gíribei Cuidemos nuestra valiosa unidad.