¿Achkë rbʼanik yatok jun ütz amigo?

¿KʼO komä jun kʼayewal xaqʼaxaj rït ri akuchï xanaʼ chë majun ta jun xtoʼö awchë? Tapeʼ yoj kʼo chpan jun tiempo ri akuchï kowan kʼayewal kʼo, ri nkiʼän chqë chë nqanaʼ chë xa qayonïl yoj kʼo chqä nqbʼison, ma tqamestaj ta chë ye kʼo nkʼaj chik ri nkajoʼ yojkitoʼ chkiwäch ri kʼayewal riʼ (2 Tim. 3:1). Le Biblia nuʼij chë ri qamigos yojkitoʼ taq kʼo kʼayewal qlon (Prov. 17:17).

¿ACHKË RBʼANIK YOJKITOʼ RI QAMIGOS?

Ri apóstol Pablo xejeʼ ramigos ri xebʼä rkʼë taq xerbʼechʼaʼej ri congregaciones, ri ramigos riʼ kan kʼïy rbʼanik xkitoʼ (Col. 4:7-11). Taq ryä xyaʼöx pacheʼ chlaʼ Roma, ryeʼ xkitoʼ rkʼë ri samaj ri ma ütz ta chik xuʼän chwäch ryä xuʼän, achiʼel ri xuʼän Epafrodito, ri cristianos aj Filipos xkitäq äl che rä Pablo ri nkʼatzin che rä, y yë Epafrodito xbʼeyaʼö qa che rä (Filip. 4:18). Tíquico xerjäch ri cartas ri xtzʼibʼaj äl Pablo chkë ri congregaciones (Col. 4:7).a Rma Pablo ye kʼo ramigos xkowin xuʼän ri samaj xyaʼöx che rä yajün taq xtzʼapïx pa jun jay chqä taq xyaʼöx pacheʼ. Y röj, ¿achkë rbʼanik nqkowin nq·ok ütz taq amigos?

Pa qa qʼij komä ye kʼo ye kʼïy qachʼalal nkikʼüt chqawäch chë kan kowan rqʼij nq·ok ütz taq amigos. Tqatzʼetaʼ ri xbʼanatäj rkʼë ya Elísabet, jun precursora regular ri kʼo España. Taq rteʼ xilitäj cáncer che rä, kʼo jun qachʼalal ixöq xkʼüt chë xok jun ütz ramiga, rma chaq taqïl xtäq jaʼäl taq mensajes che rä ya Elísabet ri ye kʼo textos chpan. Ya Elísabet nuʼij: «Ri mensajes riʼ xinkitoʼ rchë xintzʼët chë ma nyonïl ta yïn kʼo chqä xkiyaʼ wchqʼaʼ rchë ronojel qʼij xikowin xinbʼän ri nkʼatzin wä nbʼän» (Prov. 18:24).

Röj chqä kan jnan nuʼän qawäch kikʼë qachʼalal taq nqatolaʼ qiʼ rchë nqayaʼ rqʼij Jehová. Jun rbʼanik nqaʼän riʼ ya riʼ taq nqatoʼ jun qachʼalal ri ya kʼo chik rjnaʼ rchë nbʼä pa qamoloj o ntel chutzjoxik le Biblia, ya riʼ jun rbʼanik ri nqkowin nqakʼuqbʼalaʼ qakʼuʼx chqawäch (Rom. 1:12). Ye kʼa, ye kʼo jojun qachʼalal ma ütz ta yeʼel äl chkachoch rma kʼo jun kiyabʼil o ya xbʼä kijnaʼ. ¿Achkë ütz nqaʼän rchë yeqatoʼ?

KEQATOʼ QACHʼALAL RI MA ÜTZ TA CHIK NUʼÄN CHKIWÄCH YEʼEL ÄL CHKACHOCH

Ye kʼo jojun qachʼalal ma ütz ta chik nuʼän chkiwäch yebʼä pa qamoloj rma kʼo kiyabʼil o xa bʼa achkë na chik jun rma. Ya riʼ xbʼanatäj rkʼë David, ri xilitäj cáncer che rä y más 6 ikʼ xyaʼöx quimioterapia che rä. Taq najin nyaʼöx ri tratamiento riʼ che rä, ryä chqä ya Lidia, ri rxjayil, nkiʼän wä conectar kiʼ pa qamoloj pa internet.

¿Achkë rbʼanik xetoʼöx ri qachʼalal riʼ rma ri congregación? Taq nkʼis wä qamoloj jojun chkë qachʼalal ri ye kʼo wä pa Salón del Reino nkiʼän wä conectar kiʼ pa internet rchë yetzjon äl kikʼë. Chqä taq David chqä ya Lidia nkiʼän wä comentar, ri qachʼalal nkitäq wä äl kimensajes rchë nkiʼij chkë chë kan xqä chkiwäch ri kicomentarios. ¿Achkë xkinaʼ David chqä ya Lidia rma ri xkiʼän qachʼalal? Ryeʼ xkinaʼ chë yejowäx kimä kamigos.

¿Ütz nuʼän chqawäch röj nqatzjoj le Biblia kikʼë qachʼalal ri ma yekowin ta yeʼel äl chkachoch? We nqesaj jbʼaʼ qatiempo rchë yeqatoʼ, nqkowin nqakʼüt chkiwäch chë ma yeqamestan ta (Prov. 3:27). Jun rbʼanik nqkowin yeqatoʼ ya riʼ taq nqaʼän cartas kikʼë o nqatzjoj le Biblia pa teléfono. Ri ukʼwäy taq bʼey chqä rkʼë jbʼaʼ xtkitzʼët chë ütz nkiʼän conectar kiʼ pa internet rchë yejeʼ chpan ri moloj nbʼan taq ri qachʼalal yeʼel chutzjoxik le Biblia. David chqä ya Lidia kan kowan xkityoxij chë xekowin xkiʼän riʼ. David nuʼij: «Tapeʼ xa xuʼ xqaʼän conectar qiʼ rkʼë qagrupo rchë xqatzjoj jojun naʼoj ri ye kʼo chpan le Biblia chqä xqchʼö rkʼë Jehová, ya riʼ kan kowan xkʼuqbʼaʼ qakʼuʼx». Y si röj kʼo jun winäq najin nqatjoj chrij le Biblia, ¿ütz nuʼän chqawäch chë jantäq nqaʼij che rä chë tkʼuluʼ rtjonik chrachoch ri qachʼalal ri ma nkowin ta ntel äl chrachoch? We ke riʼ, ütz nqaʼän riʼ. Ye kʼa naʼäy tqakʼutuj na che rä qachʼalal, we ütz nqakʼwaj qestudiante chrachoch.

Taq röj nqjeʼ más tiempo kikʼë qachʼalal ri ma yekowin ta yeʼel äl chkachoch, más nqkowin nqatzʼët ri jaʼäl taq naʼoj ye kʼo kikʼë chqä más jnan nuʼän qawäch kikʼë. Taq nqatzʼët achkë rbʼanik nkiksaj Rchʼaʼäl Dios rchë nkitoʼ jun winäq rchë njelun más rkʼë Jehová, más yeqaloqʼoqʼej. Taq nqaʼän jontir ri xqatzjoj qa rchë yeqatoʼ qachʼalal rkʼë jbʼaʼ xkejeʼ más qamigos (2 Cor. 6:13).

Ri apóstol Pablo kan ütz xnaʼ rma Tito kan xyaʼ rtoʼik taq xerqʼaxaj kʼayewal (2 Cor. 7:5-7). Ya reʼ nunataj chqë chë röj chqä nqkowin nqakʼuqbʼaʼ kikʼuʼx qamigos. Ye kʼa ma xa xuʼ ta rkʼë ri nqaʼij chkë, xa rkʼë chqä ri nqaʼän kimä ryeʼ taq nkiqʼaxaj kʼayewal (1 Juan 3:18).

Q·OK ÜTZ TAQ AMIGOS TAQ NYAʼÖX KʼAYEWAL PA KIWIʼ QACHʼALAL

Röj kan ütz nqakʼän qanaʼoj chkij qachʼalal aj Rusia, rma ryeʼ kan nkitolaʼ kiʼ chwäch ri kʼayewal najin nkiqʼaxaj. Tqatzʼetaʼ ri xqʼaxaj Serguéi chqä ya Tatiana, ri rxjayil. Ri policías xeʼok pa kachoch rchë xekanun y chrij riʼ xekikʼwaj äl rchë nkikʼöt kichiʼ. Naʼäy xkiyaʼ qʼij che rä ya Tatiana ntel pä y ryä xtzolin chrachoch. Serguéi nutzjoj achkë xbʼanatäj taq kʼa riʼ jbʼaʼ ttapon ya Tatiana chrachoch. Ryä nuʼij: «Xapon jun qachʼalal ixöq rkʼë ri ma nuxiʼij ta riʼ, chrij riʼ xeʼapon nkʼaj chik qachʼalal qkʼë ri xojkitoʼ rchë xqanükʼ jontir chpan qachoch».

Serguéi nuʼij chik: «Rïn kan qajnäq chi nwäch ri nuʼij Proverbios 17:17: ‹Ri kantzij achiʼil, najowan ronojel mul; y kan ntok jun awachʼalal taq kʼo kʼayewal yepë›. Rma komä najin nyaʼöx kʼayewal pa nwiʼ najin ntzʼët achkë rbʼanik najin ntzʼaqät re texto reʼ; rïn ntaman chë nyonïl ma xkikowin ta xkiqʼax chwäch re kʼayewal reʼ. Jehová yeryaʼon wamigos ri ma nkixiʼij ta kiʼ chqä ma yinkiyaʼon ta qa».b

Chpan re tiempo reʼ ri kan kwest rbʼanon, nkʼatzin yejeʼ qamigos rchë yojkitoʼ y kan más na chik xtkʼatzin kitoʼik chqë taq xtchapatäj ri nimaläj tijöj poqonal. Rma riʼ tqatjaʼ qaqʼij komä rchë nq·ok jun ütz amigo (1 Ped. 4:7, 8).