La-evṙen Chū-ö Töm Misönörī Pòrô Öich Tö Sirōngkūö

Fötnyu chū-ö ik 1951 öich im panam Vīěna ngam mi-i Ôstriā. Ṙamatö-ellōnre misī minā yöng chu nö im Këtolik tinlööken. Tö sirōngkūö chū-ö misī, ṙatö-ellōnre pöri chū-ö öich in ngam Tēv hēk chöngṙen inrē öich vë-ekūötēv öich vë-ekūö ò. Ik sā chu ngaich öich 9 höny ṙēḵti samyeūheu, ngaich hē e ngam yöng chu kikōnyö nö rulten nö haköp nö in më Vamënyen Yāvē. Unôichrit ò ngam yöng chu kikānö hēk nö kētöre nö haköp.

Ngaich īhö hē e öi hòṅ vī töre öi alaha ngam māṅ Tōpling mi-i Vīěna. Pōyen nuk inlahen ih öi holṙen re tö ngam mikūönö chu. Holṙô re īhö öi vë-ekūö ngam Paipöl, istötīrö e, holröön re inrē öi chuh el mitīng ngaich kētöre öi la-evṙen öi vòlöntīör hē el minë esëmplī. Kiröngen hanangenlōn chū-ö tö Yāvē tö kūö minë inlahen ngam yöng chu kikōnyö nö haköpten chu nö löktökūö nyinī-ö chu. Vë-elkui ai inrē töm kahëm chu ngam yöng ai kikōnyö hòṅ ai kētöre im painīör. Sōḵ pöri chū-ö hē e öich kētöre öich painīör.

KEUHEŪTTÖ ṘĒTAKRE LÖKLŌN YĀVĒ

Ik sā chu ngaich öich 14 höny samyeūheu ṙēḵti ngaich kē ngam vinôkö chū-ö ik 1965. Sön pöri chū-ö hē e öich kalēḵ-ě vanöörö yěich vë-ekūö yip tarik töt mikahkūöre. Yēḵ chu öich meuk inlahen më tö sā ṙēḵtire ṙālö, ngaich ngölōn chū-ö, sööḵ öre chū-ö yěich sā inlahen vē holre, ngaich hangenlōn öre yip tahëng tö chu. Lökten ngaich chū-ö öich hanôl më töt lamöklōn Yāvē unôichrit inlahen chu öich kē ngam vinôkö. Kuchiken chū-ö hē e öich hanôlö cha. Ngöṙô pöri ngam ellōn chu nö in chu tö chu öich vaichö inlahen. Pò chu pōyen kahëti tö ṙētakre öich hanôlö cha. Öt heuveū-en chū-ö hē e öich halööktit ngam inlahenre. Asuh pöri öp mahayööken chu?

Hěng tak ngam sistör ik hē e tö 16 höny samyeūheu ṙēḵti tö mölten nö pöplisör nö el māṅ ih. Tôrtī öp minë-eny ò. Tö ngöt anga-aṅ nö ahānga nö chuh kūö patī tarik. Maṙöinylö chin tö ò, öt sā nganöötö ò pöri öich ahānga. Ngölōn hē e chū-ö. ‘Höng hěngtak ön Tôrtī nö mahaköp ngam kanô-en nö el ngam mikūönöre. Meukṙen ngam yöngre inrē anga-aṅ kikānö tö vahavö, sön pöri anga-aṅ nö öt ṙākenre nö im la-en inhānga. Ngaich nëtre tak minā yöng chu nö Vamënyen Yāvē.’ Afēkö inlahen ò chū-ö, lökten inrē ngaich öich lōnu töre öich la-evṙen öich chö-öinyten Yāvē. Holṙen re ngaich ai Tôrtī ai la-evṙen tö ngam painīör. Urěh sin āi ai òksölörī painīör (ngam tö kaheukö sin nö vēkěsön painīör in nuk ṙētak) ngaich unôichrit e āi kētöre ai im rēkulör painīör. Meuk ngam nganöötö Tôrtī chū-ö, lökten hēk öich yīhi nganöötö. Löktö i inyööken re chū-ö tö ò öich kēḵ istötī ngam raneh kahë istötīre. Unôichngöre ngaich chū-ö öich lööṙen inlahen öich vë-ekūö më töt mikahkūö re tarik yēḵ chu öich chuh kūö patī öich ahānga hēk yěich ahānga ikūö tömaṙôngö hēk in nup tahëng inrē ṙētak.

Im raneh samyeūheu ranulten chu öich painīör, ngaich hěngtak ngam prötör yamih nö löktö Ôstriā nö chuh el ngam māṅ ih. Hins öp minë-eny ò. I Keneta anga-aṅ nö teūngen tö ngam kanô-en ik sā ò nö chöhken ök mëmre, öp töhěng tak nö Vamënyen Yāvē. Söömtu hē e ang Hins nö i Vīěna nö el ngam māṅ ih nö ispēsöl painīör. Hangenlōn chū-ö tö ò ik raneh mat chu öich meūkan. Hö-ö pöri chū-ö öich hameuktöre öich hangenlōn tö ò. Pön lōnu anga-aṅ hē e töre nö misönörī, ngaich öt lōnu chū-ö töre öich misönörī. Unôichngöre pöri ngaich ai tēting, ngaich hapīhö. Unôichrit e ngaich āi ai painīör i Ôstriā.

KUILŌN AI IM LA-EN MINSÖNÖRĪ

Kūyulōn hē e ang Hins tö āi ai la-evṙen tö ngam misönörī, chöngṙen inrē anga-aṅ nö kakken e nö in chu. Öt timlö alaha chu pöri anga-aṅ öich in e. Hēṙu pöri anga-aṅ nö hatön nup intöönö nö in chu nup hamôten chu öich afītöre tö inlahen e. Tö sā ngih, Hö-ö an ayā-a ai kūönu, ngaich mihôiṅ hòng ayā-a öi ṙūöhlö inlahen re öi i linökölōn Yāvē? Sā ṙô chu taheui ik raneh tö chu öich tö sirōngkūö, töp lökten chu yěich hang ngam misönörī ngaich vöö chū-ö. Kô-en chin hē e öich la-evṙen tö ngam painīör, yēḵ chu pöri öich afēkö inlahen ngam misönörī ngaich ngölōn chū-ö tö chu min öich kihngen yěich kētöre öich in e. Öt heūlngöre pöri ang Hins. Höng iṙūöhen anga-aṅ nö kakkö inlahen ngam misönörī nö in chu. Ṙūöhöl alaha chu inrē anga-aṅ öich uh öich höng fēkö inlahen re, fēkö inlahen yip tarik pöri. Yöölen takô chū-ö öich lökten in ngih inlēnöre kahëtö ò.

Hireūtken re nö yih ngaich ngam kuilōn chu öich hòṅ la-evṙen tö ngam misönörī, lökten ngaich āi fil fôm ngam Kilīöt iskul. Hē e pöri nö tölṙô chu ök töhěng tak prötör tö la-evṙen nö el ngam mupākö òfis öich hēk harunöre tö ngam ëlô Ingki. Lūöi samyeūheu ṙò-òten chū-ö öich kalēḵ alaha öich haköp ngam ëlô Ingki. Hönglö pöri āi tölöṙô ai la-evṙen el ngam māṅ i Sōlspörk ngam mi-i ëlô Sörpo Kroēsin im panam Ôstriā. Sat samyeūheu āi la-evṙen in e, ngaich hěng samyeūheu ai la-evṙen töm sörkit òvörsīör. Öt tö lööṙen ön hē e ngam inlahen āi haköp ngam ëlô Sörpo Kroēsin, pōyen taneūngen pöri āi tö kahë istötī re ai im ëlô.

Töölô āi ik 1979 tö më prötör tö la-evṙen nö el ngam mupākö òfis ai rahëichtakūö ai chuh Pölkēria. Ngam chūök ngam la-en inhānga nö asökiröön. Hōten āi cha-a ai höng sā ṙēngen kamë chuttire ai havöt ai chuh in e. Sōḵtu ai ahānga ai in e. Hōtu pöri ai höng hayunkenre ai sömtö minë tö kun kun līpöre hī ai in më tö taneūi tak sistör i Sōfiā, ngam kepitöl ngam panam. Vöö takô hē e chū-ö. Höng in Yāvē inyööken pöri ai hateungngö ngih la-enre. Mihôiṅ hē e më tö taneūi tak sistör nö hachēli tö kūö ngam ṙinatö-ellōnre. Reuslöre alaha pöri chū-ö öich meuk ngam nganöönö cha hēk ngam ṙanamlōn cha. Ngaich yěn kētö la-en chu min ngam söngkötön Yāvē öich in nup töng sitih la-en, ngaich holtö ellōnre min chū-ö öich la-evṙen tö u.

Hē e hēk āi fil fôm ngam Kilīöt, ngaich möl angū-ö nö hō-ov. Ngöṙô lōn hē e āi töre ai ṙētakvö min āi chuh el ngam klās ṙamô ëlô Ingki ai i Amërikā. Rulten re pöri hē e ngam ‘Kilīöt Ekstensön Iskul’ nö ik Nòvempör 1981 nö im panam Vispatön i Chörmönī. Lökten ngaich āi teūngen tö ṙētakre ai chuh el ngam iskul ngam mi-i ëlô Chörmön. Tövai hē e angū-ö nö inlahen āi yihtökūö ai in e, pöich akaha elnang tö ngam ëlô Chörmön. Isuh hēk āi söömi unôichrit e?

LA-EVṘEN AI IN MINË PANAM CHŪÖK MINË KINYŪNGÖ

Söömi ngaich āi chuh Kenya ai la-evṙen. Hatön töre pöri më prötör el ngam mupākö òfis i Kenya tö āi yěi mihôiṅ ai chuh Yukantā ai la-evṙen. Lohten nö urēhěkūö tö 10 samyeūheu ngam töhěng tak òfisör ang Chenröl Ītī Āmīn nö hayöng nö i Yukantā. Nuk töng chööngö hē e kahëtö ò ngaich höng hòṅ anū-ö tö hangö. Lökten anga-aṅ nö in minë tö ṙōl samyeūheu nö kööinyu ṙôken fahëlngö tö tarik hēk lëku ṙôken inrē më tarik tö hakihtuṙen tö ò. Ik 1979 ngaich pöri nö söklöre yik la-al ò nö hōten ò nö ṙāngenre nö hayöng nö im panam. Lökten mihôiṅ më-eṅ öm akaha elmat tö ngam lāinyngen ngam vanöörö chu ik ranulten chu öich la-evṙen öich in e angū-ö panam. Haköptu pöri hē e īhö öi el ngam Kilīöt tö ih öi hòṅ hayönglenre in Yāvē. Lökten ngaich āi hōḵ ai chuh in e.

Kihngen takô hē e më tarik nö iyöng nö i Yukantā. Ngö ṙô ön Hins nö mikahtö elnang hī tö ṙô ngam 2010 Ṙô Ing Samyeūheu, ‘Öt heuveū hē e ngam mahayöng in e nö kēten minë tötṙanāngen chehen nö in më tarik, tö sā ngam mak, ëaṅvö, ötrēhěn inrē nö la-evṙen minë fūn. Keuheūtngöre chūök më tarik nöng hareul hēk lūtngö minë chehen më tarik, höichngen el hatööm pön ṙūöhlö alahare cha-a nö ngatī inlahen. Yěn ngaich nö sangulköti ngam hatööm ngaich ṙòkhöre më tarik nö yôkhötre nö el minë patīre ngaich vë-elkuire nö un yôkhötre më tarik nö chuh el minë patī cha nö kēngö minë chehen cha ngaich fëlngen cha. Pòrô më prötör sistör nö la-al në tö ngatī kanihngen sön cha-a nö holtö ṙanamlōnre nö löklōn Yāvē.

Ik 1982 ngaich ai chuh Kömpalā ngam kepitöl Yukantā. In minë raneh tö taneūi chumngëṅtö āi iyöng in nā prötör Sëm hēk töm pīhö ò sistör Kristinā Vaisvā. Taneūi tak më kūön cha ngaich fëntak më holmaneuk cha. Höng hěng kataheuh kūö ngam mikūönö cha nö nyā el sakāmö. Öt insā-av pöri ngam inlahen cha nö hameuktö ngam neūkölōnre tö āi pòrô nöng öt uroho aṅ in tö chehen. Pōyen minë haköplö ai lökten in ngam mikūönö cha. Minë mahayööken āi ngaich ik sā ai la-evṙen töm misönörī. Tö sā ai haköplu tö inlahenre ai sitih inlahen milēḵ tö mak. Höng rahëichnyen lītör ṙòkvat īhö töm mak yěi vōk ngaich ngam tö mumuvö maktit kaha ih öi vōk ngaich yūsö e ihö nö el tōli. Ik 1983 ngaich āi teūngen töm töhěng patīre i Kömpalā in ngam kamngö chūök ai mihôiṅ öt fehnguṙen.

Kuchiken āi la-evṙen i Kömpalā. Köplōn chin tö inlahen āi lohten ai pōyen tö tö 4,000 katölngö tö līpöre ai im töhěng chumngëṅtö! Ngamuh pöri tö mötlö kumchikṙen āi pön tö yal më aṅ in e tarik nö kakkö inlahen ngam Tēv hēk kakkö minë ṙô ngam Paipöl inrē. Kē istöti më tö 10 tak hēk 15 tak ṙung āi Hins. Pōyen minë haköplö āi lökten in më kahë istöti ai. Tö sā cha nöng kiröön yěn chuh el minë mitīng, höng örheūheu pöri cha-a nöng ṙamlōn arëkūö hēk öt hěngheuh cha-a nö uyëkenre nöng kihngen. Ṙamlōn āi ai meuk ngam kumlēḵ alaha cha.

Nët hēk minë kinyūngö i Yukantā ik 1985 hēk ik 1986. Meuk inlahen më tö kun kun nyīö āi nö aṅhav eltī tö minë inreul nö havötaröön hēk ṙātu inrē cha-a nö amahati nö el talöökö. Vë-elkuire īhö hē e hòṅ ih īnu töm lanāmö hēk holtö mikah elmatre öi la-evṙen hēk yěi ahānga ngaich teūngen öi chöh më tö hō nö hang. Kētö sanapṙô ih öi vë-ekūötēv ang Yāvē. Vaichngö īhö hē e töm vanööṙöre yěi teūngen töp töhěng tak tarik tö yal nö hang ngam tölöök inhānga.

Kuchiken āi vë-eny nang më aṅ tahëng panam tö ngam tölöök inhānga. Tö sā āi vë-eny nang nā Murāt ngaich töm pīhö ò Tilpör Ipatulīn minā aṅ Tataröstān (Central Russia). Töhěng tak ang Murāt nö tòktör. Haköp ngam kanô-en cha-a ngaich unôichngöre nö holtö nganötöre nö löklōn Yāvē. Unôichngöre ngaich chū-ö öich meuk kūö ngam yöngnyīö ang Tötyanā Vilěska ngam lamöktö Yukrēn. Yò-òv hē e öp kanihngen ellōn ò ngaich hòṅ fëlngöre anga-aṅ. Haköp ngam kanô-en pöri ngaich anga-aṅ ngaich kē ngam vinôkö. Unôichngöre ngaich anga-aṅ nö chuh Yukrēn ngaich in e nö mahayööken nö translēt minë līpöre hī.a

MINË TAHËNG HĒK KANIHNGEN ĀI

Ik sā ai hē e chutti ai chuh Ôstrīa ik 1991, ngaich vënyö nang ai ngam mupākö òfis tö ai söömi ai chuh ip tahëng kamngö ai la-evṙen, i Pölkēria. Ik sā ngam kōlt vôr (cold war) nö keuheūten nö i Īstön Yurōp, ngaich laklöre ngam la-en më Vamënyen Yāvē nö i Pölkēria. Köplōn man lohten tö āi ai ngaich ik urěh ai chuh in e. Asökiröön hē e ngam la-en hī nö in e, ngaich hayunkenre hē e āi kumtö minë līpöre hī ai chuh in e. Ing töngamuh pöri ngaich ai söömi ai chuh in e ahānga.

Sōtu āi havan chuh Yukantā. Höng chuh el ngam Pētěl ngaich āi i Chörmönī, öt rēhěn ai chuh el ngam misönörī patīre i Kömpalā hēk öt rēhěn inrē ai ngëichngökūö më holmaneukre in e. El ngam lôrī re ngaich ai chuh Pölkēria ngam kahëtö ngam mupākö òfis. Tölöṙô āi hē e la-evṙen ai im töhěng krup im panam Sōfiā. Höng 20 ṙôken yin më pöplisör ik ṙētak.

Pōyen nun minë kanihngen āi i Pölkēria pai öt heuveū-eu ṙô töm ëlô in e. Ngam tahëng hēk kanihngen āi pön höng nët hē e minë līpöre i ṙô Pölkērīön, tö sā ngam Sötyö Chō Anön Chīvön Kī Ōr Lē Chatā Hei ngaich tö ngam Paipöl Kahaniyô Ki Mëri Mön Pösön Kitāp. Hēk kihngen inrē öi rultenre kē istöti in e. Kalēḵ alaha pöri ngam tö kun kun krup ih nö kū-ö urěh nö im la-en inhānga ngam mi-i Sōfiā, pòrô në tö ngatī kanihngen cha. Ngöt më prötör sistör aṅ in e nö la-evṙen. Ik sā më yōmkūö tinlööken el ngam Òrtotòks Chörch nö meuk minë la-en ih, ngaich löklö in e ngaich minë tö kiröngen kanihngen ih nö söklöre.

Öt halöngtuṙen më Vamënyen Yāvē nö kēken minë la-en el ngam tinlöökenre tö ngam mahayöng ik 1994. Ngölōn inrē më tarik tö ngam tinlööken cha nö vamīlö tinṙōlen. Lökten ngaich nö rīkre yik prötör tö kēhötvö nö el chēl. Pōyen inrē minë tötlöng sinūöchkö inlahen ih el minë nīūs. Tö sā cha nö ngö ṙô, tö më Vamënyen Yāvē nöng hökngen më kūönre nö kapah hēk hōten yip tahëng inrē nö kēngö nômöre. Kihngen takô āi ahānga ik hē e. Yē ai ahānga ngaich höng ayôka elnang āi tö më tarik hēk kulëhe kui inrē, hēṙu inrē cha-a nö havëtö pulīs. Ötrēhěn īhö öi halöngtuṙen öi söömtö minë līpöre hī öi im panam hēk kihngen inrē öi chöh tö ṙāyu patī chūök ih öi mīting. Hěngheuh īhö öi ṙònghöichṙen kēken ngam könvensön, ngaich yih ngaich më pulīs nö in e ngaich asökngö ngam prōkrām. Töt ha-eh āi meuk tö ngatī. Pön töt ngatī inlahen yik tarik i Yukantā. Tö akahaṙa yip aṅ in e hēk chumkūöṙen inrē nö hangihtö ṙô ih yěi vë-eny nang cha töm tölöök inhānga. Lökten āi kihngen ai la-al vë tarik tö-angëṅ aṅ hih. Sitih inlahen pöri āi höng ṙamölōn löklōn Yāvē pòrô ai elhôi në tö ngatī kanihngen?

Ṙamlōn āi ai kēnyö ṙētakre ai hanôl më prötör sistör aṅ Pölkēria. Meuk ṙôken ngam ṙanamlōn cha āi nö haköp ngam kanô-en, ngaich kirööngen ṙô cha-a nö ha-öiny inlahen ai pai holṙen cha ai in e. Ṙòkhöre cha-a nö kö chumkūöṙen tö höö hēk hayööken höö. Teūngen āi tö haköplöre ai lökten in në inlahen cha, tö ai min yěi pòrô öp töng yòh kamngö chūök ai löklōn Yāvē ngaich hòṅ haköp ngam hanangenlōnre āi tö më tarik ngaich angū-ö min tö tī-iv tö ai ṙamölōn.

Unôichrit tö ṙōl samyeūheu ngaich pöri ngam inlahen ngam panam nö löökta. Halöngtuṙen ngaich īhö töm mahayöng ik 1998 öi la-evṙen tö minë la-enre. Ilööṙen ngaich nö yih minë tö pōyen līpöre nö im ëlô Pölkērīön. Ik 2004 ngaich nö vīlöng ngam tö tufömngöre mupākö òfis. Ngaich nö 57 ṙôken töngamuh minë māṅ i Pölkēria ngaich 2,953 ṙôken më pöplisör nö in u. Inuk urěh samyeūheu nö 6,475 ṙôken më tarik yamihtökūö nö el ngam mëmorīöl. Höng taneūi tak yin sin më sistör im panam Sōfiā ngaich pöri nö machūöhtöre ṙôken minë māṅ in e. Meuk taneungtökūö ngam pròfěsi ai im Isayā 60:22 ngam tö ngö ṙô, ‘minë töng kūöṅnen, hěngköiṅny ṙôken min anū-ö.’

LA-AL NGAM INVAH RE

Pōyen nun minë kanihngen chu. I rò-òten ngam samyeūheu më tòktör nö vë-eny nang chu tö chu öich pōyen tiumör el alaha hēk elkui inrē. Rētiěsön terepirö (Radiation therapy) ngaich chū-ö, ngaich chuh Intīa öich le-ënö, in e ngam òprēsön chu tö 12 kanta rò-òten. Òprēsönnyu minë tiumör ngam elkui chu nö in e. Höng höngngöh chū-ö i Intīa el ngam Pētěl unôichrit ngam òprēsön chu, hanöng saha chu öl öich lööken. Unôichngöre ngaich chū-ö öich havan öich chuh Pölkēria.

Im hē e nö kôti ngam invah Hins ngam Höngtingkötön tö ṙô hī, öt uroh ṙôken yip tarik tö īnu tö ngih invah. Höng löktö in yip inyööngö ngih invah ngaich chuh in yip kūön. Kihngen ang Hins nö kiröön, ṙò-òv hēk la-evṙen tö kūö e. Asā sanīöpö ngam invah ò ngaich, ngaich tanten ngaich chū-ö öich ngëichken ò. Hēṙu chū-ö öich larā hēk paṙūtalōn tö inlahen min öich meukṙen ò. Hěng tak ön ngam ṙālö prötör tö Pôpi ṙö minë-eny, örheūheu anga-aṅ nö chuh patī ai ngaich keunngen Hins nö holre nö ahānga. Öt afēkö mufē yik tarik ang Pôpi nö meuk inlahen Hins min nöng kihngen ṙô nö ṙò-òv tö kūö ngam invahre hēk öt heuveū inrē nö ṙap ngam alahare. Pōyen ṙinatö-ellōn chū-ö ik hē e tö chu yěch öt in Hins, ngaich chumkūöṙen min ang Pôpi tö ò. Rö-ö an pai tö sōḵ ai kūönu ai ing panam, sā tö kētu pöri ang Pôpi nö kūön ai tö Yāvē.—Māk. 10:29, 30.

Kënsöör inrē ngaich hē e ang Hins. Haṙivlōn chin pöich kapahlöng tök pīhöre Hins ik 2015. Fēken ngam pīhöre takô chū-ö unôichrit kinpahlöre tö ò, pön höng anga-aṅ mahayööken chu yěich yaha pinṙūtölōn. Öt ṙatö-ellōnre chū-ö hē e tö ò nö ngaich nö ṙāngen chu. Ṙömöng aṅ pöri anga-aṅ nö el ngam mufē chu. (Lūk. 20:38) Örheūheu chin töngamuh öich fēkö nuk tövai inlēnöre kahëtö ò hēk fēken nuk ṙô ò inrē yěn vë-ekūö chu. Öthěng hangheuh chin öich öt fëken ò. Ṙamlōn chin tö ai pai holṙenre ai ṙōl samyeūheu ai holtö chaniplöre ai löklōn Yāvē.

HOLṘEN CHU ANG YĀVĒ INUP TÖNG INLAHEN CHU

Örheūheu ang Yāvē nö hakumken chu el ṙētak minë kanihngen chu. I inyöökenre chū-ö tö ò öich kētöre öich im misönörī, pòrô öich tö aṙē-ěv. (2 Tim. 1:7) Tëngs ngö ṙô chin in Yāvē, pò ai töm kahëm chu kikānö ai teungten ai keuheūttö ṙētakre ai löklōn ò. La-evṙen ngam kahëm chu töm pīhö ò nö im sörkit i Yurōp ngam ṙamô ëlô Sörpiyön. Ngaich chin teūngen tö sanapṙô nuk ṙô ök yöngre kikōnyö nö vë-ekūötēv.

Teūngen chin töm lanāmö hēk hanöhlöre yěch istöti ngam Paipöl. Haköplu chū-ö tö inlahenre yěch kihnghen, ngaich hòṅ “kalē-ě ṙô” hēk öich vë-ekūötēv, sā inlahen Yēsū misī. (Lūk. 22:44) Löktö in më prötör sistör tī inrē ang Yāvē nö sapṙô minë ṙô chu öich vë-ekūötēv. Kalē-ě hanangenlōn yin më prötör sistör chu tö chu më aṅ el ngam māṅ Nötēsta i Sōfiā hēk hayööken chu inrē. Havëten chu ṙung cha-a öich chuh patī cha, hòṅ cha nö kēnyö ṙētakre nö hanôlö chu hēk eū nup la-en chu. Teūngen chū-ö tö ṙanamlōnre öich lökten in u.

Afēkö inlahen ngam mikūönöre chin ṙung nö el ngam tufömngöre panam. Meuk minā yöngre chū-ö nö sökhaka nö latunyī töm patī chu, ngaich ṙālö mineukö cha-a sā mineukö cha ik sā cha nö hapīhö. Meuk ngam kahëmre chū-ö nö Kahul nö el e. Ngaich sökhaka ang Hins nö in ngam kora re. Yěch afēken në tö ngatī, ngaich öt yih ngam miṙivlōn nö in chu ṙamlōn pöri chū-ö hēk kiröngen ṙô öich kētö tëngs Yāvē.

Yē chu öich afēkö nuk tö ha-ehangen inlahenre hēk afēkö öp yamih ṙētak ngaich sā mufē Tāvit chū-ö. Ngö ṙô anga-aṅ, ‘öt akahakūö chin öre tö inlahenre yē chu öich öt ṙatö-ellōnre tö Yāvē min nö la-evṙen nö chö-önyten tö chu. Meūka in Yāvē, Hangönöre, hangönken ngam ellōnre. Heūṅ, meūka in Yāvē.’—Sal. 27:13, 14.