High-Tech Sayop nga Pagrekonosir
DIHANG ang usa ka doktor moingon nga ang iyang pagrekonosir nagapadayag nga ikaw may sakit, makatino ka ba nga husto ang iyang pagrekonosir? Ang usa ka taho nga gipatik sa Canadianhong mantalaang The Globe and Mail nagaingon nga dili kanunay! “Ang mga pagtuon nga nagtandi sa mga kaplag sa awtopsiya sa hinungdan sa kamatayon nga gitaho sa doktor nakadiskobre nga ang doktor sayop 10 ngadto 30 porsiento sa maong panahon.” Kini bisan pa sa pagdaghan sa abanteg-teknolohiyang kasangkapan sa pagrekonosir. Makaiikag, si Dr. T. F. McElligott, presidente sa Canadianhong Asosasyon sa mga Patologo, naghunahunang ang sobrang pagsalig sa maong kasangkapan maoy bahin sa suliran.
“Adunay komplikado kaayong paagi sa pagrekonosir karon,” matud niya, “nga daghang doktor mobati nga wala na silay dugang mahibaloan gikan sa awtopsiya, mao nga sila wala na maghangyo niana.” Siya mipahayag, “Sa akong hunahuna kini nga pagtuo dili husto.” Ang mantalaan miawhag usab sa pagtagad sa ubay-ubayng bag-ong pagtuon nga nagpadayon nga “mga 20 porsiento sa mga sakit nga makapatay padayong nasayop pagkarekonosir.”
Pananglitan, sa usa ka ospital sa unibersidad sa Tinipong Bansa, ang 30-anyos nga pagtuon sa mga awtopsiya “nakakaplag nga, inay mouswag ang katibuk-ang katukma sa mga pagrekonosir, ang pagsalig sa mga pagsusi pinaagig abanteg-teknolohiya nga kasangkapan . . . sa aktuwal nakaamot sa nalaktawang mga pagrekonosir sa pila ka kaso.” Usab, sa usa ka ospital sa Winnipeg, Canada, 13 porsiento sa mga awtopsiya nga gihimo sa 1983 “nakakaplag sa usa ka dakong nalaktawang pagrekonosir nga, kon kadto natiktikan pa una mamatay, mahimong mosangpot unta sa taastaas nga kinabuhi alang sa pasyente o sa posibleng pagkaayo.”
Sa laing ospital sa Winnipeg, ang usa ka pagtuon sa mga awtopsiya sa 200 ka patayng lawas “nag-ingon nga 24 porsiento nakakaplag ug laing nagpahiping mga sakit kay sa narekonosir. Sa 10 porsiento, ang resulta tingali lahi unta kon ang pagrekonosir nga nahimo una sa pagkamatay napamatud-ang husto.” Tungod niining makapakurat nga mga kasayoran, maalamon nga ang mga tawong may seryosong mga suliran sa panglawas mangitag labaw sa usa ka opinyon gikan sa independenteng medikal nga mga praktisyoner.