Mga Aksidente—“Nganong Ako Pa?”
ANG kalibotan daw peligroso kaayong dapit. Sa usa ka makalilisang nga gutling, mahimong mahitabo ang aksidente ngadto kang bisan kinsa. Ang mga aksidente sa balay, sa karsada, sa mga tigomanan, ug sa trabahoan nahimong hampak sa ika-20ng siglo. Apan siyam sa napulo ka aksidente masanta o kalikayan. Sa unsang paagi? Pinaagi sa atong pagkahimong labaw pang mahunahunaon sa pagkaluwas. Hinumdomi, ang mga aksidente dili yanong mahitabo. Sila sa katibuk-an ipahinabo sa mga tawo.
Ang mga aksidente maoy wala-planohang mga hitabo nga makadaot. Kana ipahinabo sa mga tawo pinaagi sa dili-luwas nga buhat o dili-luwas nga batasan, o ang usa ka wala-hiamgohing kapeligrohan basin makadaot. Sa pagsanta o paglikay sa mga aksidente, gikinahanglan ang maayong panghukom.
Sa unsang paagi maangkon ang maayong panghukom? Batoni ang tukmang tinamdan nga libre sa kasuko ug emosyonal nga kapikal. May tawo o butang bang nakapalagot kanimo sa miaging usa o kapin pang mga adlaw. Nan pagbantay—basin ikaw maaksidente! Ang sikolohikanhong mga pagtuon nagapakitang ang mga situwasyong dili relaks makapahinabog kanerbiyos nga mohaling sa pagpamahala nianang adlawa mismo o bisan sa sunod adlaw. Ang ikaduhang paagi sa pag-angkon sa maayong panghukom mao ang pagpauswag sa imong kahibalo sa imong mga limitasyon ingon man sa imong “kalibotan” (balay, trabahoan, mga makina, ug uban pa).
Subsob kaayo nga dili kaayo pakabanaon sa usa ang aksidente pinaagi sa pag-ingon lamang: “Aksidente lamang kadto!” Apan ang mga aksidente makabakol o makapatay. Ang kotse nga manehoong dinanghag tinong mopatay sama sa bala gikan sa nag-aso nga pusil. Ang hilo nga masaypan pag-inom samang makapatay sa tuyoon pag-inom. Ang kalayong naduslitan sa usa ka sigarilyong gitugpong wala sa hunahuna magsunog nga mabangison sama ra nianang sugdan sa usa ka arsonista. ‘Wala gayod ako maghunahuna,’ mao ang mabaw-pamationg pasangil nga dili makahupay sa usang nawad-ag minahal sa usa ka aksidente.
Sa daghang kanasoran, ang makapatayng aksidente nga ipahinabo sa usa ka tawong wala manumbaling sa mga balaod sa pagkaluwas mahimong mosangpot sa mga sumbong sa pagpatay. Dihang ang karaang mga Israelinhon nailalom sa Kasugoan ni Jehova nga Diyos, ang pagkaluwas maoy bahin sa matag adlaw nilang kinabuhi. Ang mga balay nga may lapad nga mga atop kinahanglang may mga ali, o mugbong mga paril, aron walay mahulog ug madaot. (Deuteronomio 22:8) Ang tag-iya sa usa ka toro kinahanglang motaganag mga panalipod aron ang iyang hayop dili makasungag sa mga tawo. (Exodo 21:29) Ug mopatim-awng ang mga dalan sa Israel maayong pagkamentenar ug walay mga babag.—Isaias 62:10.
Busa, ang pagkaluwas maoy pagsanta sa aksidente. Ang pagkaluwas maoy pagsunod sa tanang lagda sa pagkaluwas. Ang pagkaluwas maoy butang personal.