Mga Batan-on Nangutana . . .

‘Tinuod Bang Makadaot ang Marijuana?’

“Daghan lamang nga propaganda.” Kana ang pagtawag sa usa ka batan-ong lalaki nga ginganlag si David sa tanan makapahadlok nga mga taho nga iyang nadunggan mahitungod sa marijuana. Apan buot sabton, siya may mga higala nga tiggamit kanunay sa droga, ug sila wala man gayod mangamatay sama sa mga langaw. Sumala sa iyang nasayran, walay mausa kanila ang namatay sa kanser sa baga, nakaagom ug kadaot sa utok o nahimong dili makapanganak tungod sa pagtabakog marijuana. Busa si David misugod sa paggamit sa droga mismo.

SAMA kang David, daghang batan-on ang dili moangay sa butang mopatim-aw nga batok-droga nga propaganda. Gipadayag sa usa ka surbi nga halos katunga sa usa ka grupo sa tiggamit ug marijuana dili motuo nga kini makadaot. Ug unsa na man ang panlimbasog sa paghadlok sa mga batan-on aron sila motuo nga kini makadaot? Miingon ang Journal of Drug Education: “Ang mga programa nga batok sa droga nga gipasukad sa paghadlok daw wala molampos.”

Unya anaa ang kamatuoran nga bisan ang mga eksperto morag wala magkauyon kon kaha ang marijuana makaayo o makadaot. Ang usa ka artikulong diha sa Science nga magasin miingon: “Ang posibilidad nga ang paggamit ug marijuana tingali makadaot nagpatunghag talagsaong kaatbang nga mga pundok taliwala sa mga siyentipiko . . . Ang inosentehong indibiduwal nga nagapangitag giya kadaghanan maglisod sa pag-ila kon kinsay tuohan.”

Nan, nganong adunay dakong paglantugi mahitungod sa marijuana? Kadto bang nagadaot sa marijuana yanong nagagamit sa mga taktika sa panghadlok? Daghang batan-on ang matahapon. Matud sa usa ka 15-anyos: “Sa akong hunahuna daghan ang giimprenta sa paghadlok kanamo. Walay bisan usa nga akong nabasa ang nakakombinsir kanako.” Tinuod, ang usa dili angay motuo sa tanang iyang ginabasa. Ang proverbio nagaingon: “Si bisan kinsang walay kasinatian motuo sa tanang pulong.” “Apan,” kini nagapadayon sa pag-ingon, “ang usang maalamon nagapalandong sa iyang mga lakang.” O sumala sa pagpahayag niana sa laing bersikulo sa Bibliya: “Ang tagsatagsa nga maalamon molihok uban ang kahibalo.” (Proverbio 14:​15; 13:​16) Busa angay nimong hisayran ang mga kamatuoran bahin sa marijuana aron imong mahimo ang intelihenteng panghukom bahin sa paggamit niana. Nan, atong sugdan pinaagi sa pagsulay sa pagsabot nganong adunay dakong panagsumpaki bahin niining ulohana.

Nganong Adunay Panaglantugi?

Ang paninugdang suliran mao nga ang marijuana lisod nga matun-an. Kini nahisamag kemikal nga bodega nga adunay kapin sa 400 ka kemikal compound sa aso niini. Sa maong mga kemikal, kapin sa 50, nga gitawag cannabinoids, nga makaplagan lamang sa marijuana. Tinuod, usa ra ang maong kemikal​—delta-9-THC—​ang gituohang sa panguna responsabli sa makahubog nga epekto sa droga. Apan sanglit ang marijuana gitanom man sa nagkalainlaing mga kondisyon, ang marijuana nagkalainlaing kaayo sa pagkaepektibo gikan sa usa ka pundok ngadto sa laing pundok. Kini makadaot sa mga resulta sa pagsusi.a Dugang nagapakomplikar sa kahimtang mao ang kamatuorang ang marijuana sa kadaghanan suyopon, dili iindiyeksiyon. Busa lisod kaayo ang paghatag sa mga tawong eksperimentohan sa kontroladong dosis, gawas lamang ang pag-indiyeksiyon kanila sa delta-9-THC. Apan, ang pagbuhat niana, dili motug-an sa mga siyentipiko sa unsang paagi ang maong kemikal mag-apektar sa mga tawo sa dihang kini hanggabon uban sa kapin sa 400 ka kaubang kemikal.

Bisan tuod ang sentido komun magpaila nga ang paghanggab sa makahilong mga aso dili maayo sa panglawas, ang pagpamatuod sa maong sumbong dili sayon. Ang mga kemikal nga makapakanser nagaobra nga sa kamalalangon hinay. Kanang hinungdan mikabat ug kapin sa 60 anyos nga naamgohan sa mga doktor nga ang aso sa sigarilyo mopahinabog kanser. Busa ang kamatuorang ang tigbako sa marijuana daw wala mangamatay dihadiha karon wala magkahulogan nga dili makadaot ang droga. Hinuon, walay makaingon sa tino nga ang mga hinabako sa marijuana may adlaw rang magsakit sa kanser sa baga. Tingali dangtag tinagpulo ka katuigan una pa si bisan kinsa tinuod nga mahibalo kon unsay buhaton sa 400 ka kemikal sa marijuana sa lawas sa tawo.

Sad-an Hangtod Napamatud-ang Inosente

Nan, dili katingalahang adunay daghan kaayong nagkasumpakiayng mga opinyon mahitungod niining popular nga droga. Apan, ang mga batan-on nga nagasabot niini ingon nga sige padayon alang sa pagtabakog marijuana nagahimog dakong sayop! Sa iyang librong Marihuana Today, ang propesor sa biyolohiya si George K. Russell nagpahinumdom kanato nga “taliwala sa mga eksperto sa parmasiya adunay malangkobong panag-uyon nga ang usa ka droga pagatuohang makadaot hangtod nga napamatud-an nga dili makadaot”!​—Italiko amoa.

Nakat-onan sa mga doktor sa masakit nga paagi nga peligroso ang pagtawag sa mga droga nga dili makadaot nga wala ang kaayohan sa katuigan sa pagtuon ug pagsusi. Sa panahon sa katuigan sa 1950, nagama sa mga siyentipiko ang usa ka droga nga gidayeg ingon nga luwas gayod nga hipnotiko, o sedatibo. Ang mabdos nga kababayen-an sa ginatos nagtomar niana. Ug unya misugod pagkatawo ang depektosong mga bata. Ang katalagman sa thalidomide sa ingon usa ka makapasubong pahinumdom nga maalamon ang pagngalan sa usa ka droga nga sad-an nga mapamatud-ang inosente.

Ang Jamaica nga Pagtuon

Apan nganong ang dungganong mga basahon daw nag-uyon, kon dili man nagduso, sa paggamit sa marijuana? Ang Psychology Today, pananglitan, miingon: “Diyutay rang tin-awng ebidensiyang nagalungtad nga ang [marijuana] makadaot.” Apan kining konklusyona sa panguna gipasukad sa nahimantala pag-ayo nga pagtuon nga gihimo sa Jamaica. Ang Psychology Today nagtawag sa pagtuon “usa ka labing maayong panukiduki sa antropolohiya.”

Sa unang pagtan-aw ang pagtuon daw awtoritatibo. Kay kon buot sabton, kadto gisugo sa walay lain sa National Institute of Mental (U.S.). Ang usa ka tem sa mga antropologo nangadto sa Jamaica (diin ang ganja, usa ka isog nga matang sa marijuana popular sa daghang kaliwatan) ug mipilig usa ka grupo sa 30 ka kusog nga hinabako sa ganja ug 30 ka dili hinabako. Sila gipailalom sa sunodsunod nga medikal nga pagsusi. Ang mga resulta? Nagtaho ang librong Marihuana Today, “Walay dagkong mga kalainan ang nakaplagan tali sa mga hinabako ug dili hinabako. Ang pabor marijuana nga pundok nalipay! ‘Sa kataposan ilang napamatud-an nga dili makadaot ang marijuana,’ sila nangatarongan.

Apan unsa ka ‘labing maayong panukiduki sa antropolohiya’ ang Jamaica nga pagtuon? Ang mga eksperto nagapunting nga ang pagtuon may hinungdanong depekto: Ang mga hinabako lamang nga diha sa maayog panglawas ug kinsa maoy “nag-obra nga igo diha sa komunidad” ang gipili para sa pagsusi! Dili katingad-an nga “walay dagkong kalainan” tali sa mga hinabako ug mga dili hinabako ang nakaplagan! Ang mga tigdukiduki tingali nagpahigawas gikan sa pagtuon niadtong sa lawasnon ug sa emosyon nadaot sa marijuana.b Usab, ang pagtuon gisumbong ingon nga nagamit sa dili maayong mga teknik sa laboratoryo ug dili igo nga mga paagi sa pagsusi. Si Dr. Carlton Turner, usa ka awtoridad bahin sa ulohan, nakutlo nga nag-ingon nga bisan pa sa tanang kasamok nga nahimo mahitungod sa maong pagtuon, kadto “wala gayod ipatik sa usa ka siyentikanhong magasin. Kini dili makabarog sa siyentipikanhong paagi sa pagsobli.”

Ang ebidensiya nga labing makahukom batok sa Jamaica nga pagtuon, hinunoa, nagagikan sa medikal nga trabahante nga nagapaniid sa ganja nga mga hinabako latas sa katuigan. Sa 1972, si Dr. John A. S. Hall, pananglitan, kinsa nag-alagad sukad sa 1965 ingong Tsirman sa Departamento sa Medisina sa Kingston Hospital, Jamaica, nagsaway sa mga pangangkon nga dili makadaot ang marijuana. Siya mitaho nga ang mga suliran sa baga ug grabeng mga kadaot sa emosyon kasagaran taliwala sa kusog nga mga tiggamit sa ganja.

“Ugdang nga Kabalak-an sa Nasod”

Bisan pa sa tanang panaglantugi, nasayran sa mga siyentipiko ang pipila ka mapait nga kamatuoran mahitungod sa marijuana. Karong bag-o ang U.S. nga gobyerno nag-isponsor sa madungganong Institute of Medicine​—usa ka “independente siyentipikanhong pundok nga walay gikilingang posisyon niining gikalantugian pag-ayo nga natad”​—sa pagtuon niining isyuha. Ang hugpong sa mga eksperto sa Institute nagtuon sa libolibong mga panukiduki ug nakakab-ot niining makapasubong konklusyon: “Ang siyentipikong ebidensiyang gipatik hangtod sa pagkakaron gipaila nga ang marijuana adunay daghang mga epekto sa hunahuna ug sa lawas, nga ang pipila niana, labing menos ubos sa tinong mga kahimtang, makadaot sa panglawas sa tawo. . . . Ang atong dakong konklusyon mao nga ang diyutay natong nasayran sa tino bahin sa mga epekto sa marijuana sa panglawas sa tawo​—ug kita adunay katarongan sa pagkatahap​—nagapakamatarong sa ugdang nga kabalaka sa nasod.”​—Italiko amoa.

Nan, unsaon sa pag-isip sa mga Kristohanon kining mga butanga? Ang Bibliya nagsugo kanila sa paglikay sa mga buhat nga ‘nagahugaw sa unod.’ (2 Corinto 7:1) Kini sa dugang nagasulti kanila sa “pagpanalipod . . . sa katakos sa panghunahuna.” (Proverbio 3:​21) Apan duna bay lig-ong ebidensiya nga ang marijuana tinuod nga hulga sa hunahuna ug lawas sa usa? Ang umaabot nga mga artikulo magasusi sa maong isyu.

[Mga footnote]

[Blurb sa panid 14]

‘Ang diyutayng nasayran nga tino mahitungod sa mga epekto sa marijuana sa panglawas sa tawo nagapakamatarong sa ugdang nga kabalaka sa nasod.’​—Institute of Medicine sa iyang taho Marijuana and Health.

[Letrato sa panid 13]

Ang mga batan-on nagaduhaduha sa pangangkon nga makadaot ang marijuana inigkakita nila sa mga tawong propesyonal nga nagagamit niini