Ang HK—Panan-awon sa Usa ka Tawo
ANG Albertina, nga upat ka makinang DC-6B nga ayroplano, milupad ibabawg diyutay sa kasulupan sa Aprika. Bag-o pa lang kining milabay sa tugpahanan sa Ndola sa Amihanang Rhodesia (karon Zambia). Lakip sa 16 ka pasahero niini mao ang usa sa labing importanteng tawo sa kalibotan niadtong panahona.
Sa kangitngit sa kagabhion, miliko ang piloto aron sa paglanding. “Sa milabay ang pila ka gutlo natabas sa mga palabad ang mga kahoy . . . Ang tumoy sa pako nalaksi, ug, sa pila ka segundo, dugang ug dugang sa pako nalangkat. . . . Hapit otso siyentos ka gatos ka makalilisang nga piye saylo sa nasaphigang mga kahoy, ang kaputol sa wala nga pako sa Albertina nabangga sa bungdo sa hulmigas. Mibalintong pawala ang ayroplano, ug mibuto nga nag-atubang sa direksiyon nga gigikanan niini.”
Sa miabot sa kataposan ang mga magluluwas sa ayroplano, ilang nakita ang mga lawas sa 14 ka tawo nga nangasunog. Ang bugtong nga naluwas nabuhi lamang sa lima ka adlaw. Sa pila ka yardang gilay-on gikan sa kagun-oban mao ang nabaling lawas sa sekretaryo-heneral sa Hiniusang Kanasoran—si Dag Hammarskjöld. Ang pangunang sibil nga alagad sa kalibotan, si Gn. HK sumala sa pagtawag sa pipila kaniya, patay na.—The Mysterious Death of Dag Hammarskjöld, ni Arthur L. Gavshon.
Ang HK ug ang mga Iglesya
Nakurat ang kalibotan sa kamatayon ni Dag Hammarskjöld. Ang uban nahibulong kon makaobra pa ba ang HK kon wala ang pagpangulo niining tiglain, intelehenting tawo nga napaila sa iyang paagi sa katungdanan sa pagkasekretaryo-heneral.
Gibatbat si Hammarskjöld ingong relihiyosong mistiko. Ang iyang mga sinulat daw nagpasumbingay nga nagtuo siya nga gitawag siya sa Diyos sa iyang kapalaran diha sa Hiniusang Kanasoran. Sa nagsulti sa mga grupo sa relihiyon, siya miingon nga ang pagtuo sa Diyos ug sa HK kinahanglang managsama. Sa usa ka okasyon siya miingon: “Ang [HK] nga Organisasyon ug ang mga iglesya nagkausa ingong mga entrante sa mga paningkamot sa tanang tawo sa maayong kabubut-on, bisan unsa pay ilang pagtuo o porma sa pagsimba, sa pagtukod ug kalinaw sa yuta.” Siya usab miingon: “Bisan pa niining tanang kalainan sa kinaiya ug kaakohan, ang mga iglesya ug ang Hiniusang Kanasoran adunay managsamang tumong ug kalihokan nga niini nagtinabangay sila sa usag usa.”
Si Hammarskjöld usab ang nagdesinyo sa Lawak nga Pamalandongan diha sa publikong sala sa tinukod sa HK. Gitukod kini pinaagi sa mga pundo nga nakolekta sa nagkalainlaing grupo sa mga Muhamadano, mga Hudiyo, mga Katoliko, ug mga Protestante. Sa tunga sa malinaw nga lawak mao ang masinawng bloke sa ore nga asiro nga gidan-agan sa bidlisiw sa kahayag.
Unsay paglantaw ni Hammarskjöld nianang asirong bato? Siya misulat: “Atong malantaw kana ingong altar, basiyo dili tungod kay walay Diyos, kondili tungod kay kini maoy altar alang sa usa ka wala hiilhing diyos, kay kini gipahinungod sa Diyos nga ginasimba sa mga tawo ilalom sa daghang mga ngalan ug sa daghang mga porma.”
Bilyonbilyon sa mga tawo nagtuo ug Diyos. Daghan kanila nakakita kang Papa Juan XXIII, Paulo VI, ug Juan Paulo II maingon man sa Protestanteng mga klero nga mipaluyo ug mipanalangin sa organisasyon sa kalinaw. Gani ang Batikano adunay iyang permanenteng tigpaniid sa HK. Tungod sa pagsuportar sa relihiyon, nagtuo ang uban nga ang HK sa tinuod maoy paagi sa Diyos sa pagpatunghag kalinaw ug kasegurohan sa yuta. Bisan karon ilang giisip ang 1986 ingong “Internasyonal nga Tuig sa Kalinaw” sa HK.
Nagtuo ka ba nga ang HK mao ang tinuod nga paagi sa Diyos sa kalinaw sa yuta? Nagtuo ka ba nga ang 40 ka tuig sa kasaysayan niining organisasyona maoy timaan sa panalangin sa Diyos niana? Tinuod bang napahiusa sa HK ang kanasoran sa kalinaw?
[Letrato sa panid 3]
Si Dag Hammarskjöld nangayog tabang sa mga iglesya sa HK
[Tinubdan]
Hulagway sa UN