Halayong mga Pagtawag sa Elepante
ANG katakos sa mga elepante sa pagkaplag sa usag usa sa madali dihang magkalagyo nga milyamilya nakapalibog sa mga siyentipiko sa daghang katuigan. Karon, mopatim-awng ang sekreto niining kinadagkoang buhing mga hayop sa mamala napadayag na—sila nagagamit sa infrasound! Kana maoy sound o tingog sa mga frequency nga ubos kaayo nga dili madungog sa mga tawo.
Ang mga elepante mao ang unang mga mamal sa yuta nga nakaplagang nagakontak sa usag usa pinaagi sa infrasound, nag-ingon ang Focus, ang sulat-balita sa World Wildlife Fund. Ang tigdukiduking si Katharine Payne sa Cornell University (U.S.) nakadiskobre sa “sekretong” pagsultiay mga tulo ka tuig nga miagi sa dihang iyang gipanid-an ang Asyanhong mga elepante sa usa ka zoo. Iyang namatikdan ang mga pagkurog o vibrations palibot niya nga susama niadtong ipahinabo sa “kinaubsang pipa sa usa ka organo.” Sa ulahi, ang espesyal nga kasangkapan sa pagrekord nagpakita nga ang Asyanhon ingon man ang mas dagkong Aprikanhong mga elepante nagabayloay sa nagkalainlain kaayong infrasonic nga mga pagtawag. Sanglit ang ubos-frequency nga mga tingog nagapanawg mas lagyong mga distansiya kay sa taas-frequency nga mga tingog, ang diskobre makapatin-aw sa unsang paagi ang mga elepante nagakontak sa usag usa ug makaobra ingong suod nga mga pamilya.
Sa maong grupo, ang tigulang bayeng elepante nagahatag sa mga mando. Ang iyang mga igsoong babaye ug mga anak babaye matinahorong mamati sa maong matriarka. Apan ang batang mga elepante usahay magpabungolbungol sa bisan unsang pagtawag, infrasonic kaha o lain. “Bisan pag ang panon nagalakaw,” nag-ingon ang Focus, “kon buot sa batang elepante nga motagpilaw, ang tibuok pamilya mohunong ug mohulat hangtod magmata ang bata una pa molakaw.” Kining paghunahuna sa kadaghanan sa 200-libra (90 kg) nga mga bata wala batia sa hamtong laking mga elepante. Sila nagakinabuhi sa kaugalingon. Apan “kon andam nang makigsanay,” midugang ang sulat-balita, ang infrasound daw nagahatag sa mga laki sa “katingad-ang katakos sa pagkaplag sa mga baye sa dali kaayo latas sa mga distansiya nga daghang milya.”
Oo, ang infrasonic nga komunikasyon maoy laing panig-ingnan sa kaalam sa Maglalalang ingon nga gipasundayag diha sa gingharian sa kahayopan.—Salmo 104:24.