Mga Droga—“Ang AIDS sa Dula”

“Ang steroids maoy nagatubong hulga sa panglawas ug kaluwas sa atong nasod.”—Opisyal sa U.S. Drug Enforcement Administration

NAKURAT kaayo ang minilyong tumatan-aw sa Seoul Olimpiada. Ang ilang bayani, ang magdudula nga midagan sa kinatulinang 100-metros nga lumba sa kalibotan, gihukasan sa iyang bulawang medalya, nga nadiskuwalipikar tungod sa paggamit sa gidiling mga substansiya.

Sa ingon gisakit sa laing hampak ang mga dula—sa doping, nga lisod kaayong mawagtang nga ginganlan kinig “ang AIDS sa dula.”

“Ang Olimpiada sa Medisina”

Mopatim-awng tapos ilabina sa ikaduhang gubat sa kalibotan nagsugod ang pila ka magdudula sa paggamit ug mga droga sa mga dula. Karon, hinunoa, sumala sa mga eksperto, ang paggamit sa mga droga taliwala sa mga magdudula kaylap kaayo nga gikinahanglan ang “komplikado ug gastosong mga organisasyon, nga kasagarang gitukod sa mga pederasyon sa dula mismo, uban sa tin-awng tumong nga maangkon ang madungganong mga resulta, nga magadanig mga esponsor, nga makasapi, nga makabatog gahom.” Ang katingalahang butang kaylap kaayo nga ang Corriere Medico, usa ka Italyanhong medikal nga basahon, nagtawag sa mga dula sa 1984 sa Los Angeles “ang Olimpiada sa Medisina.”

Sa pagkamatuod, ang paggamit sa mga droga ug sa ubang supak-balaod nga mga terapiya aron maangkon, sa dili makiangayong paagi, ang maindigong bentaha nagasakit sa daghang dula diha sa tanang nasod. Gustong lupigon sa matag nasod ang uban, mao nga walay usang buot mohunong sa paghatag ug mga droga ngadto sa mga magdudula. Sa tukma-panahong paagi, ang Uropanhong Parliamento mipunting nga “ang ambisyosong mga pagdahom ug subsob nga mga bangga sa dula nagapailalom sa magdudula sa maong pagpiit nga modako ang tentasyon nga mogamit sa kapin kun kulang legal nga paagi aron mabatonan ang maayong kahimtang sa lawas ug sa hunahuna. Ang tentasyon modako usab kay ang mga magbabansay sa dula wala kaayoy kaikog.” Ang doping gihimo gani diha sa mga batang lalaki.

Nagkadaiyang mga Matang sa Doping

Nagalungtad ang nagkadaiyang mga matang sa doping. Pananglitan:

Steroids, ang mga droga nga nalangkit sa butang gibatbat nga “ang labing seryosong bangga sa kasaysayan sa Olimpiada,” ang pagkadiskuwalipikar sa Seoul sa 100-metrong maghuhupot sa rekord, si Ben Johnson. Kini maoy mga substansiya nga, pinaagi sa pag-impluwensiya sa paggamag amino acids, makapadaghan sa masa ug kusog sa kaunoran ingon man mopauswag sa pagkaagresibo. Giingon, pananglitan, nga ang tanang rekord sa pag-alsag bug-at sa kalibotan nga nahimo sa miaging napulo ka tuig ikapasangil sa paggamit sa maong mga substansiya.

Mga pagpalagsik, sama sa caffeine ug strychnine, gigamit sa pagpauswag sa kaabtik ug paglangan sa kakapoy.

Narcotic analgesics, sa pagpatay sa sakit ug pagpakalma.

Beta blockers, mga substansiya nga, pinaagi sa pagpahinay sa pinitik sa kasingkasing ug pagpapondo sa lawas, gigamit ilabina sa mga magpapana ug tigtiro.

Diuretics, alang sa tuling pag-ubos sa timbang ug pagtabon sa presensiya sa ubang gidiling substansiya sa panahong himoon ang mga pagsusi.

Kini pipila ra sa iladong mga substansiya nga gigamit sa doping, apan ang International Olympic Committee nakagamag listahan sa mga usa ka gatos ka gidiling droga. Ang suliran mao nga inigdili sa usa kanila o maugmad ang mga paagi sa pagtiktik sa presensiya niini, ang katibuk-ang mga tem sa mga doktor ug mga kemiko motrabaho sa paggamag uban pa.

Bisan pa niana, aduna pay ubang paagi nga ang mga magdudula naningkamot sa pagpauswag sa ilang katakos sa pagdula sa limbong nga paagi. Aron moarang-arang ang ilang posisyon diha sa tubig, ang pila ka manlalangoy nagpasulod sa helium gas sa ilang mga tinai.

Daghang magdudula miangkon nga nagdawat ug mga abuno sa dugo aron moarang-arang ang ilang agwanta. Sumala sa pipila, pinaagi sa pag-abuno sa ilang kaugalingong mga pulang selula sa dugo, nga gikuha gikan kanila sa nangagi, ang agos sa oksiheno ngadto sa tanang bahin sa lawas, apil sa kaunoran, mas maayo.

Ang mga tinubdan sa prensa karong bag-o nagpadayag nga ang pila ka magdudulang babaye migamit sa pagmabdos ingong usa ka matang sa doping. Ang mga babayeng mabdos makabatog mas daghang dugo, ug kini sa baylo mopauswag sa agos sa oksiheno ngadto sa kaunoran. Ang pila ka babayeng magdudula, ilabina kadtong nagasalmot sa mga dula nga gikinahanglan ang dakong kusog sa lawas, nagpahimulos sa unang mga bulan sa pagmabdos aron mouswag ang katakos nila sa pagdula. Tapos sa mga dula, sila magpaaborsiyon.

Usa ka Seryosong Suliran

Apan unsa ka kaylap ang suliran? Sa paghukom sumala sa talagsang mga hitabo diin ang mga magdudula nadiskuwalipikar tungod sa paggamit sa mga droga, ang pila ka magdadayeg tingali maghunahuna nga gamay rang porsiento sa mga magdudula ang nagadangop sa doping, ug tinong ang ilang mga idolo dili gayod mohimo sa maong butang. Apan kadtong nasinati sa kalibotan sa mga dula lahi ug pagsabot.

“Ang paggamit sa anabolics kaylap kaayo kay sa kasagarang gihunahuna,” matud sa usa ka kanhing discus thrower nga taga-Italya. Ug sumala kang Propesor Silvio Garattini, usa ka eksperto sa pharmacology, ang suliran sa doping lagmit labi pang seryoso kay sa gihunahuna. Sumala sa pila ka tinubdan, 50 porsiento sa mas maayog lawas nga mga magdudula nagapahimulos sa gidiling mga substansiya.

Ang Riyesgo Nganha sa mga Magdudula

Apan ang suliran sa doping wala lang mahiluna sa pagkaaging maangkon ang mas maayong katakos sa pagdula sa dili-makiangayong paagi. Ang magdudula karong adlawa, ug ilabina ang nagagamit sa mga droga, maoy bahin sa labi pang dako, bisan pag natago, nga tem, nga nagaapil sa mga doktor nga makaresetag gidiling mga substansiya kon kinahanglanon. Bisan pa niana, ang magdudula mao ang magabayad sa sangpotanan—ang kaulaw nga hidiskobrehan o madiskuwalipikar ug, labi pang hinungdanon, ang seryosong mga riyesgo nganha sa panglawas.

Gituohan nga ang anabolic steroids makadaot sa atay ug sa sistema sa kasingkasing ingon man magpatunghag nagkalainlaing ubang segundaryong mga epekto sa lawas. Ang maong mga droga gipasanginlan usab sa kadaot nganha sa sistema sa pag-ihi, ug sa mabangisong personalidad sa pila ka magdudula.

Ang pag-abusar sa ubang mga droga, sama sa mga tigpalagsik, nagapukaw sa “kahimtang sa kalibog, makahilong pagdepende, mga panghanduraw.” Bahin sa mga abuno sa dugo, ang siyentipikanhong basahong Doctor nagapunting nga ang pag-abuno sa kaugalingong mga pulang selula sa dugo sa magdudula dili kay walay riyesgo. Usa kanila mao “ang pagkakargado kaayo ug pagkunhod sa agos sa dugo sa pila ka bahin nga ipahinabo sa pag-uswag sa pagkaespeso sa dugo” ug pagkatigom sa iron “nga may negatibong sangpotanan alang sa parenchyma (atay, mga amimislon, kasingkasing, mga glandulang endocrine, ubp.).”

Ang mga biktima sa doping, labing menos kadtong nailhan, ubay-ubay. Ang pipila sa mas iladong mga kaso mao ang Danes nga siklista si Jensen, kinsa namatay panahon sa 1960 Roma nga Olimpiada; ang Britanikong siklista si Tom Simpson, kinsa namatay panahon sa 1967 Tour de France; ang Olandes middle-distance nga maglulumba si Augustinus Jaspers, kinsa namatay human dayon sa usa ka lumba sa Los Angeles nga Olimpiada sa 1984; ang taga-Kasadpang Alemanya si Birgit Dressel, usa ka heptathlete nga namatay, nahilo sa mga droga nga gireseta kaniya sa daghang katuigan sa usa ka doktor sa dula.

“Ang dula walay kaluoy,” matud ni Carl Lewis, nga sa kadaghanan kampeyon sa Olimpiada. “Nakaangkon na ang doping sa iyang mga biktima. Ang mga organisador nasayod niini ug walay ginasulti.”

Ugaling, bisan pag nasayod niining makatugawng mga kamatuoran, unsay tubag sa mga magdudula sa pangutana: “Kon hatagan ko ikaw ug usa ka pildora nga maghimo nimong kampeyon sa Olimpiada nga makapatay nimo sulod sa usa ka tuig, tomaron ba nimo kini?” Sa mga magdudulang U.S. nga giinterbiyo, 50 porsiento miingon oo. Ug kining samang tubag lagmit igahatag sa daghang magdudula sa ubang mga bahin sa kalibotan.

Madahom ba nga molampos ang batok-droga nga mga lakang sa pagbugno niining hampaka? Aw, sumala sa mga eksperto, pila ra ka sentro ang nasangkapan sa paghimo sa tukmang pagsusi, ug ang mga pagsusi mismo mahal kaayo. Gawas pa, ang mga resulta sa pagsusi kadaghanan gipalsipikar. Dugang pa, bisan pa sa nakab-ot sa bag-ong Koreanong Olimpiada, ang bag-ong mga paagi sa doping sa kanunay usa ka tikang nga abante sa paagi sa pagtiktik kanila. Hinuon, may maayong katarongan sa paglaom nga matapos ang doping ug ang kabangisan sa mga dula.

[Blurb sa panid 9]

“Kon hatagan ko ikaw ug usa ka pildora nga maghimo nimong kampeyon sa Olimpiada nga makapatay nimo sulod sa usa ka tuig, tomaron ba nimo kini?” Sa mga magdudulang U.S. nga giinterbiyo, 50 porsiento miingon oo

[Blurb sa panid 10]

Sa Unyon Sobyet, 290 ka magdudula ug magbabansay gisilotan tungod sa paggamit ug droga tali sa 1986 ug 1988.—Leninskoye Znamya, usa ka Sobyet nga magasin

[Blurb sa panid 11]

“Ang mga magdudula nga nagagamit ug steroids mahimong mapintason ug agresibo.”—Dr. Robert Voy, pangulong medikal nga opisyal sa U.S. Olympic Committee