Mga Batan-on Nangutana . . .

Sa Unsang Paagi Ako Makatabang sa Akong Nag-inusarang Ginikanan?

“Ang nag-inusarang ginikanan maoy sama sa usa ka juggler. Human sa unom ka bulan nga pagbansay, ikaw sa kataposan makaitsa ug makasalo ug upat ka bola sa usa ka higayon nga walay mahulog. Ug sa dihang ikaw makahimo na niana, may moitsa kanimo ug laing bag-ong bola!”​—Usa ka nag-inusarang ginikanan.

ANG trabaho sa usa ka nag-inusarang ginikanan maoy hago, ug sa kasagaran walay hunong. Ug kon ang imong inahan maoy nag-inusarang ginikanan, ikaw sa walay duhaduha nakaamgo nga siya nagkinahanglag tabang.a Apan ingong tin-edyer, imong giatubang kanang giingon sa usa ka magsusulat nga “ang labing malisod ug mahulgaong panahon sa kinabuhi.” Daw ikaw adunay daghang buluhaton bisan ang pagsagubang lamang ingong batan-on.

Bisan pa niana, sama sa nag-inusarang ginikanan nga gikutlo sa sinugdan, ang imong inahan sa matag karon ug unya mobati nga mapuno, nga nagapaningkamot nga mahimong inahan ug amahan kanimo. Tinuod, si Jehova wala magdahom sa imposible gikan kang bisan kinsa. Sama sa giingon sa prinsipyo sa Bibliya: “Ang bililhong butang mao ang kaandam sa paghatag kutob sa atong mahimo​—kana ang dalawaton sa Diyos.” (2 Corinto 8:12, Phillips) Apan sa gihapon siya mobating nailalom sa igong kabug-at. Dili ba nimo balibalihon ang iyang kahimtang, o may maayo bang katarongan nga ikaw mosulay sa pagtabang?

“Paghatag sa Usa ka Angayang Balos”

Diha sa 1 Pedro 3:8, ang mga Kristohanon giingnan: “Sa kataposan, batoni ninyo ang panaghiusa sa hunahuna, magpakitag tawhanong pagbati.” Busa sa labing menos, dili ba ang tawhanong pagbati alang sa imong ginikanan motukmod nimo sa pagtabang niya? Sa pagkamatuod, kini maoy “dalawaton sa mga mata sa Diyos” nga ang Kristohanong mga batan-on “magpadayon sa paghatag sa usa ka angayang balos sa ilang mga ginikanan.”​—1 Timoteo 5:4.

Samtang kining maong teksto sa walay duhaduha nagpunting sa paghatag pinansiyal nga tabang sa nagbangotang ginikanan, kini nagtudlo sa usa ka hinungdanong prinsipyo: Kita dako kaayo ug utang sa atong mga ginikanan nga dili gayod kita makabayad. Ug kon sila nanginahanglan, maoy atong katungdanan ug pribilehiyo ang pagbalos kanila. Pananglitan, gamiton sa ubang mga batan-on ang pipila o ang tanan nilang suweldo gikan sa partaym nga mga trabaho sa pagtabang sa pagbayad sa mga balayranan sa balay. Kini maoy pagpasundayag sa tinuod nga pagpasalamat ug apresasyon!

Apan, ang pinansiyal nga tabang maoy usa ka paagi lamang sa pagbalos sa imong ginikanan aron makahatag sa “angayang balos.” Dili buot ingnon nga imong pulihan ang katungdanan sa imong nawalang ginikanan​—kana imposible​—ni maguol ka sa hilabihan, mobating ikaw ang bug-os responsable sa tanang palakaw sa inyong panimalay. Kana maoy trabaho gihapon sa imong inahan ingong ginikanan. (Itandi ang Proverbio 31:27.) Apan dunay daghang praktikal nga mga paagi nga imong kapamatud-an ang imong kaugalingon nga usa ka tinuod nga tabang sa imong inahan kon siya maoy usa ka nag-inusarang ginikanan.

Pagkamasinugtanon Mopagaan sa Iyang Luwan

Ang usa ka paagi maoy yanong pagsunod sa sugo sa Colosas 3:20: “Kamong mga anak, magmasinugtanon kamo sa inyong mga ginikanan sa tanang butang, kay kini makapahimuot sa Ginoo.” Tingali sinati ka kaayo niining tekstoha. Apan ikaw ba usahay mapakyas sa pagtuman niini?

Ang usa ka nag-inusarang ginikanan nga may tin-edyer nga anak lalaki nagtrabaho ug taas kaayong panahon sa pagtagana alang sa iyang pamilya. Apan siya mahupawon nga miingon: “Ang akong anak nga lalaki naghimo sa kinabuhi nga mas malisod dihang siya mosupak kanako.” Ang iyang anak mitubag: “Ako lamang ang lalaki sa balay. Ako mas dako kay sa akong inahan, busa usahay maglisod ako sa pagsunod ug pagtahod kaniya ingong ulo sa pamilya.”

Dili ang imong pisikal nga gidak-on ni ang imong pagkalalaki o pagkababaye ang makapahigawas kanimo gikan sa sugo ni Jehova: “Ayaw pag-isalikway ang balaod sa imong inahan.” (Proverbio 6:20) Ang imong inahan awtorisado sa Diyos sa paghimog mga balaod, ug kalagdaan sa balay. Ikaw nakautang kaniyag pagtahod ug pagsugot. Kon ikaw usa ka lalaki, ang imong Mama tingali mapinanggaong motawag kanimo nga lalaki sa balay. Apan siya mao ang ulo sa panimalay! Ug ang pagsugot kaniya​—dili makiglalis kaniya sa matag panahong siya adunay ipabuhat nimo​—imong gipagaan ang iyang palas-anon ug mohatag kalinaw diha sa inyong pamilya.

Tabang sa mga Buluhaton sa Balay

Ang laing paagi sa pagpagaan sa luwan sa imong ginikanan maoy sa pagtabang sa mga buluhaton sa balay​—dili magpaabot hangtod ikaw yawyawan sa pagbuhat niana. ‘Apan wala ako sugoa sa akong Mama sa pagtrabaho sa bisan unsa,’ ikaw mangatarongan. Katingalahan, mao kanunay kini ang kahimtang. Ingon sa gisulat ni Carol V. Murdock: “Ang nag-inusarang Inahan ug nag-inusarang Amahan nagsusapinday diha sa sala nga nagdala ug bug-at kaayong labhanan nga igong makabaguod sa lig-ong mga tuhod​—ug ang mga mata sa tulo ka anak wala mobulag sa telebisyon.”​—Single Parents Are People, Too!

Nganong daghang nag-inusarang mga ginikanan mohangyog diyutay gikan sa ilang mga anak? Nangatarongan ang usa ka nag-inusarang inahan: “Dili ko buot nga mawad-ag kalipay ang akong anak nga babaye tungod kay ako nagtrabaho. Ako nahadlok nga siya masilag nako tungod niana.” Ang lain miingon: “Buot mo nga hulipan ang pagkawala sa laing ginikanan pinaagi sa dili paghatag ug kalisod sa mga anak.” Apan, ang hinungdan sa maong mga pagbati, hinunoa tingali mao ang wala kinahanglanang pagbati sa inahan nga sad-an. Tingali mibati siya nga sad-an tungod kay ang pagtrabaho nagapalayo kaniya gikan nimo. O tingali mibati siya nga sad-an tungod sa iyang napakyas nga kaminyoon, mangatarongan nga siya ang mabasol sa imong pagpuyo diha sa panimalay nga usa ra ang ginikanan.

Sumala kang Dr. Richard A. Gardner, awtor sa The Boys and Girls Book About Divorce, gipahimuslan sa ubang mga batan-on ang situwasyon. Magpangayo sila ug kaluoy ug dili motabang sa mga buluhaton sa balay. Kini nagpahinumdom kanato, hinunoa, sa matig-ang tinamdan nga gipakita sa relihiyosong mga lider sa mga adlaw ni Jesus. Si Jesus miingon mahitungod kanila: “Nagabugkos silag mabug-at nga mga luwan, apan dili gani sila mogamit bisag usa na lang ka tudlo aron sa pagtabang sa pagpas-an sa maong luwan.”​—Mateo 23:4, Today’s English Version.

Pagpakita ug lahi nga tinamdan. Ayaw dugangi ang luwan sa imong inahan; ayaw ipahigawas ang imong kaugalingon gikan sa mga buluhaton sa balay.

Pagpanguna

Kini nagkahulogan sa pagbuhat sa buluhaton nga kinahanglang himoon bisag dili sugoon. Tagda kon giunsa ni Tony pagpagaan ang luwan sa iyang inahan. Siya miingon: “Ang akong inahan nagtrabaho sa ospital, ug ang iyang uniporme kinahanglan plansahon. Busa giplansa ko kini alang kaniya.” Apan dili ba trabaho kana sa babaye? “Mao kanay paghunahuna sa uban,” miingon si Tony. “Apan kini nakatabang kang mama, busa gibuhat ko kini.”

Gawas sa pagtanyag ug praktikal nga tabang, dako ka ug mahimo nga madasig ang espiritu sa imong inahan pinaagi sa yanong pagpahayag ug mga pulong sa apresasyon. Ang usa ka nag-inusarang ginikanan misulat: “Kasagaran makita ko nga dihang bation ko ang kasubo ug sapoton gikan sa usa ka kapoy kaayo nga adlaw sa trabahoan ug ako mopauli sa balay​—kana ang panahong gipili sa akong anak nga babaye sa pag-andam ug pagkaon alang sa panihapon.” Siya midugang: “Gakson ako sa akong anak lalaki ug halogon ako ug moingon, ‘Ikaw ang labing maayong inahan sa tibuok kalibotan.’” Sa unsang paagi siya natandog sa maong mahunahunaong mga buhat? Siya mipadayon: “Nahibalik pag-usab ang akong maayong buut.”

“Padayon sa Paglakaw Diha sa Kamatuoran”

“Wala nay molabaw sa akong pagkamapasalamaton kay niini, nga akong madunggan nga ang akong mga anak nanagsubay sa kamatuoran.” (3 Juan 4) Si apostol Juan dinhi naghisgot sa iyang espirituwal nga mga anak. Kon ang imong inahan maoy usa ka Kristohanon, siya sa walay duhaduha mobati sa samang paagi diha kanimo; buot niyang ikaw magalakaw diha sa kamatuoran. Tungod niana siya tingali maghikay ug usa ka regular nga pagtuon sa Bibliya sa pamilya uban nimo.

Ang pagdumala sa maong pagtuon hayan dili masayon alang kaniya human sa hago kaayong trabaho sa tibuok adlaw. Ug kon ikaw dili motabang o reklamador, ang pagtuon sa pamilya mahimong usa ka pagsulay sa matag usa nga nalangkit. Busa kooperar! Magmaandam sa pagtuon dihang moabot ang gieskedyol nga panahon. Tun-i nga abante ang mga tun-anan. Ang imong kooperasyon tingali mao lamang ang gikinahanglan sa imong ginikanan aron himoong regular ang pagtuon. Sa motambong ka sa Kristohanong mga panagkatigom ug makig-ambit sa balay ug balay nga buluhatong pagsangyaw nga wala agdaha, gipakita usab nimo nga ikaw nagalakaw diha sa kamatuoran. (Mateo 24:14; Hebreohanon 10:24, 25) Niining paagiha gipasaligan mo ang imong inahan nga ang iyang mga paningkamot wala makawang!

Ang mga Kaayohan

Ang Proverbio 3:27 nag-ingon: “Ayaw ihikaw ang kaayohan gikan kanila diin kini gikinahanglan, kon kini anaa sa gahom sa imong kamot ang pagbuhat niini.” Tin-aw, ikaw nakautang sa imong ginikanan sa maong konsiderasyon. Ug dihang ihatag mo kini, gipahimut-an mo dili lamang siya kondili si Jehova nga Diyos mismo. Ang laing kaayohan: Ang imong ginikanan anaa sa mas maayong panghunahuna sa pagtabang nimo dihang kini imong gikinahanglan.

Sa kataposan, tabangi ang uban nga makaugmad ug maayong mga hiyas. Sama sa giingon sa usa ka magsusulat: “Ang mga batan-on nagkinahanglag higayon sa pagpabati nga sila nagatabang ug nagahatag ngadto sa uban. Kon sila wala makaagi niini, dili nila madiskobrehan ang ilang kaugalingong kusog ug kalig-on [nga moabot] sa kasayoran nga ikaw usa ka maayong tawo nga nagatabang sa uban.” Sama sa giingon mismo ni Jesus: “Adunay mas dakong kalipay ang paghatag kay sa pagdawat.” (Buhat 20:35) Ug ang dakong kalipay maangkon nimo kon ikaw may igong pagtagad sa pagtabang sa imong nag-inusarang ginikanan.

[Footnote]

[Mga hulagway sa panid 19]

Ang usa ka tapolan o dili-matinagdanong batan-on nagadugang sa kabug-at sa kinabuhi sa iyang ginikanan . . . Ang usa nga matinabangon sa buluhaton sa balay nagpagaan sa iyang luwan