Mga Batan-on Nangutana . . .

Sa Unsang Paagi Makapaangay Ako Karon nga ang Akong mga Apohan Miipon ug Puyo Kanamo?

MAGKASINABOT kamo sa imong mga apohan. Ang panahong gigugol mo uban kanila makalilipay, espesyal. Apan karon sila miipon ug puyo sa imong pamilya.

Sa dihang ang mga apohan moipon ug puyo, kini nagpasabot sa paghimog mga kausaban sa tanang nalangkit.a Ang tanan kinahanglang magpaangay sa mga paagi sa usag usa. Apan ang situwasyon dili kay walay paglaom. Pinaagi sa pagpadapat sa mga prinsipyo sa Bibliya, makatabang ka sa imong pamilya nga mahiusa, dili mabungkag.

Ang Gahom sa Gugma

Usa ka paagi nga makunhoran ang mga tensiyon sa pamilya mao ang pagpadapat sa prinsipyo sa 1 Corinto 16:14: “Buhata ninyo ang tanan ninyong pagabuhaton diha sa gugma.” Ang Kristohanong gugma “nagatabon sa kapid-an sa mga sala.” (1 Pedro 4:8) Ug sama sa gipakita sa pagtuon diha sa basahong Family Relations, ang tinuod nga gugma ug pagmahal sa tigulang nga mga paryente adunay praktikal nga bili; kini mopakunhod sa mga kalisod ug mga tensiyon sa pag-atiman.

Ikasubo, dili tanang mga batan-on may pagmahal sa ilang mga apohan. Gilantaw sila sa pipila nga may pagtamay, kay tigulang na ug dili-mapuslan. Apan ang Kristohanong mga batan-on dili molantaw ug ingon niana sa mga tigulang. Sila nahinumdom sa mga pulong sa Proverbio 20:29: “Ang katahom sa mga tigulang mao ang ilang ubanon nga ulo.” Oo, ang imong mga apohan dunay kahamtong ug kasinatian. Sila mahimong usa ka maayo kaayong tuboran sa tambag ug paggiya, ilabina kon sila mga Kristohanon. Ug sama sa kadaghanang mga apohan, hayan gimahal ka nila pag-ayo kay sa imong naamgohan.​—Proverbio 17:6.

Kon ang inyong relasyon dili suod hangtod karon, nganong dili sulayang usbon ang mga butang? Usa ka dalagita sa ingon mihukom sa pagpakitag lihok sa panaghigalaay. Siya nahinumdom: “Gipalitan ko ang akong apohang babaye ug usa ka parisang medyas nga ang kombinasyon sa kolor nahibalo akong makaangay siya. Iyang gipakita ang maong mga medyas sa tanang namisita!” Sa susamang paagi, mahimong mosulay usab ka sa paggahin ug pipila ka minuto sa kada adlaw sa pagpakigsulti. O itanyag ang imong kaugalingon nga masugo ka nila. Kana makapasuod ug dako kanimo ngadto kanila.

Tugotan ta, nga masulayan tungod sa mga sirkumstansiya ang gugma sa tanan. Malisdan tingali ang mga tigulang sa pagpahiuyon sa bag-ong mga palibot. Tingalig may sakit sila ug dili maayo ug buot kanunay. Ug samtang maghimo ka ug pila ka kausaban sa imong paagi sa kinabuhi​—tingali magsakripisyo pa​—amgohi nga dili usab kini masayon sa imong mga apohan. Sa pagkamatuod, “magubot nga mga adlaw” kini alang kanila. (Ecclesiastes 12:1) Pabilhi nga sila ang nag-atiman sa imong mga ginikanan dihang sila mga bata pa. Lantawon sa Diyos ang pag-atiman nga imong ihatag sa imong mga apohan ingong “angay nga balos” ug ingong usa ka kapahayagan sa imong debosyon kaniya.​—1 Timoteo 5:4; Santiago 1:27.

Ang Arte sa Pagkompromiso

Ang mga problema sagad malikayan, hinunoa, kon ikaw magpakitag dili mahakogong konsiderasyon sa imong mga apohan. (Filipos 2:4) Pananglitan, itisok sa imong hunahuna nga ang mga tigulang sensitibo kaayo sa kabanha; ang banha nga musika makapikal kanila. (Ecclesiates 12:4) Sila usab tingali maglagot kon ikaw magsabasaba kon duna kay bisitang mga higala. Ang maong mga isyu dali nga mahimong hinungdan sa panagbingkil. Apan ang Bibliya nagpahinumdom kanato nga “ang kaalam gikan sa kahitas-an . . . makigdaiton, makataronganon.”​—Santiago 3:17.

Ang tawong makigdaiton mopalambo ug kalinaw. Siya andam nga mohimog linaing mga paningkamot​—bisan sa pagsakripisyo sa personal nga kasayon—​aron may maayong relasyon sa uban. Sa susama, ang usa ka tawong makataronganon dili moinsister sa iyang kaugalingong paagi sa tanang panahon apan andam nga mopahiuyon sa mga punto de vista sa uban. Uban niini nga hunahuna, sulayi pagduol ang imong mga apohan sa kalmadong paagi. Inay ipugos ang imong “mga katungod,” sulayi sa paghimog mga pagkompromiso.

Tingalig ang imong mga higala makaduaw sa mga adlaw nga ang imong mga apohan mamalit. O kaha sila dili magtagad sa kabanha kon ang imong mga higala moduaw sa mas sayosayong oras. Siyempre, ang panag-uyon dili kanunay mabatonan, ug labing maayo nga mosunod ka na lang sa ilang gusto. Mahimong makigkita ka sa imong mga higala sa laing dapit o magsul-ob ug mga headphone kon gusto kang mamatig musika. Makahasol? Walay duhaduha. Apan sa pagbuhat mo niana nakatabang ka nga mapatunhay ang kalinaw.

Ang katakos sa pagkompromiso usab mapuslanon kon ang imong mga apohan dunay mga batasan nga makadisturbo kanimo. Pananglitan, sila daw dili motahod sa imong pribasiya. Tingali buot nilang makig-estorya sa dihang puliki ka sa imong homwork. Inay nga masuko, amgoha nga sila tingali nagmamingawon ug gusto lang nga makauban ka. Ang pagpalain sa imong kaugalingon o dili magtagad kanila mopasamot lamang sa situwasyon ug pagpakitag kakulang ug pagtahod kanila. (Proverbio 18:1) Ang 19-anyos nga si Chris mihimog kompromiso. Siya miingon: “Ako gayoy manguna sa pagpakigsulti sa akong apohang babaye sa panahong kombenyente namong duha.”

Hupti ang Imong Katimbang

Komosta kon ang imong mga apohan nagkinahanglag igoigong personal nga atensiyon ug pag-atiman? Ang paghigugma sa imong mga apohan wala magpasabot nga kinahanglang pas-anon mo kini nga kaakohan nga mag-inusara. Sa pagkamatuod, ang Bibliya nagpaila nga ang maong katungdanan angayng pakig-ambitan sa Kristohanong ‘mga anak ug mga apo.’ (1 Timoteo 5:4) Busa ang imong mga ginikanan ang may pangunang kaakohan niining bahina ug maoy mohukom kon unsang buluhatona ang angay-angay nga pakig-ambitan. Gawas pa, ang 1 Pedro 1:13 nag-agda sa mga Kristohanon nga “magmalinawon sa [ilang] mga hunahuna,” o ingon sa paghubad niining bersikuloha sa potnot, “hupti ang katimbang.” Ang pagpas-an sa di-makataronganong bahin sa trabaho mopaluya nimo ug, sa kadugayan mopukaw ug kasuko.

Ang Kristohanong pagkatimbang usab makatabang kanimo sa pagsagubang sa imong kaugalingong mga limitasyon ug sa mga membro usab sa imong pamilya. Tinuod, ang tanan kinahanglang mohimog linaing mga paningkamot sa pagpasundayag sa ‘mga bunga sa espiritu sa Diyos.’ (Galacia 5:22, 23) Apan bisan pa sa labing maayong mga tuyo, ang mga membro sa pamilya daw daling mawad-an sa ilang pailob. Inay masuko, dawata ang kamatuoran nga “kita mapandol sa makadaghan. Kon adunay dili-mapandol sa pulong, siya hingpit na nga tawo, nga arang makapugong sa iyang tibuok lawas.” (Santiago 3:2) Ang panalagsang kabingkilan sa pamilya sa pagkatinuod dili angayng kabalak-an.

Pagbayloay sa Hunahuna

Dako ang mahimo kon ikaw yanong makigkomunikar sa imong mga ginikanan. “Ang mga laraw makawang kon kulang ang pagbayloay sa hunahuna.” (Proverbio 15:22) Pananglitan, gibati mo ba ang kalisod ug masuk-anon tungod kay wala ka nay kaugalingong kuwarto? Nabalaka ka ba tungod kay nagtuo ka nga mas dako ang imong bahin sa pag-atiman sa imong mga apohan? Imbes mapikal o maguol, pahibaloa ang imong mga ginikanan sa imong gibati.

Siyempre, ang imong mga ginikanan tingali nalisdan usab ug wala kaayoy mahimo sa pag-usab sa mga butang. Busa pangitag hustong panahon sa pagpakigsulti kanila diha sa kalmado, dili mapugsanong, tuno, nga atubangon ang suliran nga naandan nimong ginaatubang. (Proverbio 15:23) Magmatinud-anon ug magmatin-aw sa pagpaila sa nakasamok kanimo. (Efeso 4:25) Sa dihang ikapadayag na nimo kining butanga, labing menos sila maluloy-ong mamati kanimo. Ug makapangita pa ug mosaler nga mga solusyon.

Tingalig ang usa ka dapit sa balay mahimong igahin alang kanimo aron imong magamit kon magkinahanglan ka ug pribadong dapit aron sa pagbasa ug pagtuon. O tingalig daghan pang mahimong mga trabaho kon ikaw dunay mga igsoong lalaki ug babaye. Sa usa ka pamilya gidesidihan nga ang tin-edyer nga anak nga lalaki maoy mobasa sa iyang apohang babaye​— usa ka butang nga gikaikagan ug ginapaabot nilang duha. Ang iyang duha ka igsoong babaye gitudlo sa pagtabang sa pag-ilis ug pagkaligo kaniya.

Usa ka Mabungahong Kasinatian

Walay duhaduha mahitungod niana, ang pagkaadunay mga apohan sa balay mahimong bag-ong kasinatian sa kinabuhi​—alang kanila ug alang kanimo. Apan kon ang tanan magpakitag pailob, gugma ug kaandam nga mopahiuyon, makita kining mabungahon kaayong kasinatian. Ikaw makabaton pa ug higayon sa pag-ugmad ug usa ka mainit, mahigugmaong bugkos uban sa duha ka maalamon ug may kasinatiang mga tawo nga tinuod nga nagmahal kanimo. Ang maong panaghigalaay mopamatuod nga labi pang makatagbaw kay sa daklit nga relasyon sa imong mga isigkaingon. Ug kini makatabang kanimo sa pagdako ingong tawong hamtong. Usa ka dalagita nga ginganlag Beverly miingon: “Gilantaw ko ang pagtabang sa akong apohang babaye ingong higayon sa pagtuon sa mga hiyas sa pagsakripisyo sa kaugalingon nga akong gikinahanglan sa akong kinabuhi sa ulahi.”

Usa ka batan-ong ginganlag Aaron samang nakadiskobre. Siya miingon: “Ang paggugol ug panahon uban sa akong apohang babaye nagtudlo kanako sa pagpakigsulti sa mga tigulang sa akong kongregasyon. Kaniadto ako igo lang moingon ug hello kanila. Karon mogugol na akog pipila ka minuto sa pagpakigsulti kanila sa usag usa. Dako ang akong kalipay niana! Ug gilantaw ko kining mga tigulanga ingong akong mga higala.”

Busa himoa ang labaw pa kay sa pagpalabay lamang sa situwasyon; pahimusli kini! Moapresyar ka ra sa ulahi sa adlaw nga miipon ug puyo ang imong mga apohan.

[Footnote]

[Hulagway sa panid 19]

Ang panaghigalaay nga imong ginatagamtam uban sa imong mga apohan makita nga labing makapatagbaw