Kadagatang May Suliran
SA KASARANGAN nga tuig, ang mga tawo maglabay ug ang mga 130 milyong litro sa aseite sa kadagatan sa kalibotan. Kanang numeroha, nga makapakurat na, wala maglakip sa panagsang pag-agas sa daghan kaayong aseite, sama sa 1989 Exxon Valdez nga disgrasya duol sa baybay sa Alaska, T.B.A., o sa katalagman sa Gulpo sa Persia sa miaging tuig, nga mga 160 milyong litros sa aseite sa usa ka adlaw mibuhagay ngadto sa dagat!
Apan dili lang aseite ang ginalabay sa tawo sa dagat. Sa Amihanang Dagat dili layo sa baybayon sa Alemanya, ang industriyal nga mga kemikal nagaabot sa mga lebel nga gibatbat sa mga eksperto ingon nga makahilo. Abot ug 200 kilometros gikan sa baybayon, ang makapatayng ingrediente sa pintal nga gigamit sa pagpanalipod sa kasko sa barko nagakontaminar sa gitawag sa mga oseanograpo nga microlayer o ibabawng hut-ong sa dagat. Kining hinungdanong ibabawng hut-ong sa dagat maoy similyahanan sa mga bihod sa isda, ingon man puy-anan sa mikroskopikong mga organismo nga mao ang pangunang tinubdan ug pagkaon sa daghang mga linalang sa dagat.
Habagatan sa Uropa, nakaplagan sa mga siyentipiko nga ang microlayer sa Dagat sa Mediteranyo samang napunog kemikal nga mga maghuhugaw, aseite, ug hugaw. Ang mga mamal sa dagat, sama sa mga balyena, madaot ilabina sa nahugawang microlayer, sanglit kinahanglan nga magpaibabaw sila panapanahon aron moginhawa. Busa, mga 6,000 ka mamal sa dagat mamatay sa Mediteranyo kada tuig, kadaghanan gumikan sa polusyon. Sulod sa usa ka yugto, ginatosgatos ka lumod nahidagsa sa baybayon sa Mediteranyo—abot ug 50 matag semana ubay sa baybayon sa Pransiya lamang. Usa ka virus miatake sa hanglas, nindot nga mga linalang. Ang polusyon mahimong nagaayuda sa sakit tungod sa pagmenos sa katakos sa mga lumod sa pagsukol sa sakit. Makahahadlok, ang oseanograpong si Jean-Michel Cousteau misulat: “Kon ang mga lumod mahimong mamatay gumikan sa polusyon, mao man usab kita.”
Kanang panagnaa tingalig makalilisang pamation. Apan ang tinuod mao, ang polusyon nagpameligro sa katawhan sa kapid-ang mga paagi. Pananglitan, ang mga tigtabang sa baybayon sa Newfoundland nakadiskobre nga ang polusyon mibalda sa ilang paningkamot sa pagkaplag ug mga naluwas sa usa ka ayroplanong nahulog. Ning panahona ang sad-an mao ang plastik nga basura. Nakatag kaayo sila sa dagat nga ang mga tigtabang dili makaila kon sila ba nakakitag mga guba o mga basura. Sila wala gayod makakitag mga naluwas.
Usa ka makapasubong estorya, dili ba? Apan hunahunaa lang: Kon ang suliran sa polusyon makapasubo sa mga tawo, unsa kahay pagbati sa Usa nga naglalang sa “kadagatan ug sa tanan sulod niini”? (Nehemias 9:6) Segurado, tuling nagsingabot ang panahon sa dihang iyang “pagalaglagon ang mga nagalaglag sa yuta.”—Pinadayag 11:18.
[Picture Credit Line sa panid 31]
Mike Baytoff/Black Star