Akong Pagpangita sa Usa ka Maayong Kalibotan
Sumala sa asoy sa kanhi usa ka Katolikong madre
USA ka maayong kalibotan—posible ba kana? Sa tino ang usa ka kalibotan nga puno sa pagdumot, kapintasan, kadalo, kadunot, inhustisya, ug pag-antos dili mao ang kalibotan nga gituyo sa Diyos sa dihang gilalang niya kini. May usa gayod ka maayong kalibotan. Kon kana posible, nan ako determinado sa pagtabang sa pagpatungha niana.
Ako natawo ug nagdako sa probinsiya sa Corrientes, Argentina, usa ka dapit nga ilado sa iyang pagsimba sa Birhen sa Itatí. Ang mga tawo Katoliko, relihiyoso kaayo, ug sila moduaw ug makadaghan kada tuig sa pagsimba sa birhen. Kauban ako nila. Sukad sa pagkabata may tinguha na ako nga mailhan kining Diyos nga daghan na kaayo ang nasulti bahin kaniya, apan ang akong amahan nagdili kanako sa pagtambong sa mga tunghaan sa katekismo. Sa ulahi, sa akong pagdalagita, tungod sa iyang dili maayong pakig-uban, ang akong amahan nahimong palahubog. Tanan kami nag-antos apan ilabina ang akong inahan, nga maoy gipahimungtan sa iyang binaba ug pisikal nga pagdagmal. Ingong sangpotanan, gidumtan ko ang kaatbang nga sekso, nag-isip sa tanang lalaki nga daotan ug hiwi.
Ang Akong Tumong—Usa ka Pusil Igpapatay
Hinuon, ang tunghaan nakapaugmad kanako sa akong maayong mga hiyas. Nagtuon ako nga masiboton ug matinguhaon, nga nakadawat ug mga diploma sa pagkamodesta ug mga leksiyon sa komersiyo ug sa ulahi migraduwar nga may tag-as nga mga marka ingong usa ka magtutudlo. Karon ang akong gikawilihang mga damgo nagsugod nag katuman: ang pagbaton ug mga titulo ug mga diploma nga mopahigawas kanako gikan sa awtoridad sa akong amahan. Sa samang panahon, nagplano ako sa pagtrabaho ug maayo aron mapaarang-arang ko ang kahimtang sa akong inahan ug unya—mopalit ug pusil aron patyon ang akong amahan!
Siyempre, ang plano sa pagpatay sa akong amahan, wala makahatag kanakog kalipay, labawng wala makahatag kalinaw ug kasadya. Inay, mibati ako nga morag usa ka gihalwa nga hayop. Ako 20 anyos na ug nakakaplag sa akong kaugalingon diha sa usa ka kalibog nga walay lutsanan.
Relihiyosong Kinabuhi—Mga Pagdahom Batok sa mga Kamatuoran
Mga ingon arong panahona misugod ako sa pagpakig-uban sa mga madre ug usab sa mga Komunista. Ang matag kiliran nagpugos kanako pinaagi sa ilang mga ideya. Apan ang kabalaka sa pagtabang sa kabos sa halayong mga kayutaan sama sa Aprika ug Asia nakatukmod kanako sa pagdesisyon dapig sa kombento.
Sulod sa 14 ka tuig ako nagpuyo sulod sa kombento. Ang akong kinabuhi sulod sa kombento komportable, mahilom, ug malinawon. Sa dihang ako nagtrabaho kauban sa mga pari nga may pilosopiya nga nasentro sa nagkaugmad nga kalibotan ayha pa ako nakaamgo sa kalainan tali sa kalibotan nga gipuy-an namong mga madre ug sa kalibotan sa ubang katawhan—kanang kalibotan sa kasakit ug inhustisya diin ang katawhan nagaantos ilalom sa madaogdaogong yugo sa mga mapagarbohon.
Sa akong relihiyosong orden, ang Mga Misyonaryong Teresa Carmelita, nahisgotan pag-ayo ang mahitungod sa hustisya, apan ang akong mga superyora morag nagsalikway niana sa bug-os sa ilang mga pakiglabot sa uban. Ang mga magtutudlo nagdawat ug suweldo nga mas ubos kay sa gitakda sa kagamhanan, nga walay dugang mga benepisyo alang sa ilang kaugalingon ug sa ilang mga pamilya, ug sila mahimong pagawason nga walay pasiunang pahibalo ug nga walay katugbang bayad. Ang mga binatonan sa balay mas grabe pa; pagkatapos motrabaho gikan sa 10 kutob 12 ka oras sa tunghaan, mangita pa sila ug dugang trabaho aron mabuhi ug mapakaon ang ilang mga pamilya. Gusto nakong tul-iron kanang walay hustisya nga kahimtang.
Sa dihang gilakbitan nako kana sa madre superyora, iya akong giingnan nga ang gikinahanglan nako aron mahimong ekstremista maoy pagdala ug masinggan! Niadtong yugtoa nakahunahuna ako nga pilion ko nga mahimong usa ka ekstremista kay sa mahimong walay pagbati sama kanila. Mao nga, mihukom ako sa paghangyo nga pagawason gikan sa mapadayonong panaad sa pagkaulay, kawalad-on, ug kamasugtanon nga akong gisudlan. Gusto kong motabang sa simbahan diha sa mas halapad nga natad. Ang pagpahigawas dihadiha gihatag.
Akong Politikal nga Kalihokan
Unya nakaplagan gayod nako kon samag unsa ang walay nabatonan nga materyal nga mga butang. Sa makadaghan wala akoy bisan tinipik sa tinapay kon dili pa tungod sa maayog kasingkasing mga tawo nga nag-alirong kanako. Sa unang higayon, nadiskobrehan ko kon sa unsang paagi gayod ang ordinaryong tawo nagkinabuhi. Nagkugi ako uban sa lokal nga simbahan diha sa tanang natad—relihiyoso, sosyal, ug politikal. Ingong magtutudlo sa mga hamtong, daghan akog kahigayonan sa pagsulti kanila bahin sa ilang primitibong mga kahimtang nga gipugos kanila sa sosyedad, ilang mga kawsa ug ang posibleng kasulbaran. Unsa ang mga sulbad? Una, himoon ang malinawong mga pamaagi ug pagprotesta; ug unya, kon kinahanglanon, paggamit sa kapintasan aron sa pagkab-ot nianang gitinguhang tumong, ang hustisya.
Ang relihiyo-politikal nga kalihokan nga akong gilangkitan, giorganisar sa Katolikong mga pari ug gipaluyohan sa sakop sa layko, nagtumong sa iyang mga kalihokan sa wala maugmad nga mga dapit sa Aprika, Asia, ug Latin Amerika. Kini naglaban sa dihadiha, radikal nga kausaban sa sosyoekonomiko nga mga gambalay pinaagi sa usa ka rebolusyonaryong proseso, nga nagsalikway sa bug-os sa tanang matang sa ekonomiko, politikal, ug kultural nga imperyalismo. Ang iyang tumong mao ang pagtukod sa Latin-Amerikanhon nga sosyalismo nga nagapasiugda sa paglalang sa hombre nuevo (bag-ong tawo), nga walay mga talikala nga gigapos sa langyawng politikal nga mga sistema.
Gitahas namo ang among mga kaugalingon sa pagtuhop ug dugang ug dugang ngadto sa mga kabos, nga nakigbuylog sa ilang kahimtang sa kinabuhi. Tungod niining mga mithi sa hunahuna, ako nakigbugno sa pagtabang sa tanan—bata ug tigulang, batan-on ug hamtong.
Akong Pribadong Kinabuhi—Ang Kinadakoang Kalugda
Sa akong bugno aron maarang-arang ang mga kahimtang sa kabos, nakalimtan ko nga ang kasingkasing mahimong malimbongon. Nahigugma ako sa akong amo, usa ka pari, nga nakigpuyo kaniya sa duha ka tuig. Sa lakaw sa panahon namabdos ako. Sa dihang nadiskobrehan sa pari, buot niyang magpahulog ako, nga akong gidumilian, sanglit mahimo kanang pagbuno. Aron makapanganak, kinahanglan kong biyaan ang akong trabaho uban sa pari ug mopahawa sa siyudad sa kahadlok nga mahibaloan nga ako iyang puyopuyo.
Mibiya ako sa siyudad nga nasakit pag-ayo ug naghunahuna sa paghikog pinaagi sa pagpaligis sa tren, apan usa ka butang nagpugong kanako. Ako nakalahutay. Mga higala, mga sakop sa pamilya, ug maayog batasang mga tawo sa akong namat-ang lungsod naghatag kanako sa ilang gugma, pagbati, ug pagsabot—usa ka butang nga wala gayod mahatag sa usa ka lalaki nga akong gihigugma. Sa dihang natawo ang akong anak lalaki, sila ang nag-atiman kanamo. Gusto kong modako ang akong anak nga lig-on, kusganong tawo, matinud-anon sa iyang mga pagtuo ug andam mamatay alang sa iyang mga mithi. Ingong timaan niining pangandoya, gihatagan ko siyag ikaduhang ngalan nga Ernesto sa handumanan ni Ernesto Che Guevara (ang ilado-kaayong gerilya sa Argentina), nga tinamod nakog dako.
Sa dihang ang kagamhanan sa Argentina nailog sa mga militar, ang mga pundok sa rebelde gipanglutos. Daghan sa akong mga kaubanan giaresto. Sa makadaghan ang akong puloy-anan gironda sa encapuchados (tinabunan ang mga nawong), nga nanglungkab sa tanang butang ug nagkawat sa tanan nakong kabtangan. Sa makadaghan ako gipatawag sa pag-atubang sa mga awtoridad sa pagtug-an sa adres sa akong mga kaubanan, apan ako nagpabiling matinud-anon sa akong mga higala, nagpalabi sa kamatayon kay sa magluib.
Lisoanang Punto
Sa pagkinabuhi ilalom sa maong pagpit-os, ako nagkinahanglag usa nga mapahungawan, usa nga akong masaligan ug masandigan ingong usa ka tinuod nga higala. Sa maong higayon ang duha ka mga Saksi ni Jehova nanuktok sa akong pultahan. Ako silang giabiabi nga malipayon, nga nakamatikod sa ilang kalinaw ug kamahigalaon nga nakapadani kanako. Gusto ko silang mobalik sa pagtuon sa Bibliya uban nako. Sa dihang sila mibalik, akong gisaysay ang lisod nga kahimtang nga akong nasudlan ug giprangkahan sila nga dili ko sila gustong ilambigit ingong mga kakomplot. Gipasaligan nila ako nga wala sila mahadlok, sanglit ang mga awtoridad nahibalo kon kinsa sila.
Ang among pagtuon sa Bibliya maoy usa ka kurso sa pagsagubang sa babag sukad sa sinugdanan. Sanglit kay ako nawad-ag pagtuo ug pagsalig sa Diyos, lisod alang kanako ang pagdawat sa doktrinal nga mga punto diha sa tabang sa pagtuon sa Bibliya nga Ang Kamatuoran nga Motultol sa Kinabuhing Dayon. Hapit na akong moundang sa pagtuon, nag-isip nga ang Bibliya maoy usa ka tinumotumo ug nga si Marx husto sa dihang siya miingon nga ang relihiyon maoy “opio sa katawhan.” Sa dihang akong gipahungaw ang akong mga pagbati sa mga Saksi ug gisultihan sila sa dili na pag-usik sa ilang panahon kanako, sila ningtubag nga wala nila isipa kini nga usik ug panahon sa pagtabang sa katawhan nga nagkinahanglan ug tabang.
Lahi ang akong namatikdan sa dihang ako gidapit sa pagtambong sa Kingdom Hall. Napul-an na ako sa mga tigom diin sa pagbayloay ug mga ideya, ang pagtahod sa usag-usa, ug panaghigalaay dayag nga wala. Ugaling, ang mga tigom sa mga Saksi ni Jehova lahi. Sila gipasikad sa Bibliya ug makapalig-on sa pagtuo, ug nagpalihok kanamo sa paghigugma sa usag usa ug sa paghigugma bisan sa among mga kaaway.
Bag-ong Kristohanong Personalidad Gipuli sa Kapintasan
Sa kataposan nakaplagan ko ang dalan sa maayong kalibotan. Niadtong Hunyo 8, 1982, gisimbolohan nako ang akong dedikasyon kang Jehova nga Diyos pinaagi sa bawtismo sa tubig, ug unya dili sama sa miagi akong gitinguha ang paghukas sa karaang personalidad, ang politikal nga hombre nuevo sa kapintasan, ug ang pagsul-ob sa bag-ong personalidad, uban sa iyang maayong mga bunga, nga gibatbat diha sa Galacia 5:22, 23. Karon ako nagapakig-ambit sa laing matang sa pakiggubat, usa ka Kristohanong pakiggubat, sa pagwali sa maayong balita sa Gingharian ug ang paghatag sa akong kaugalingon sa pagtudlo sa uban sa kamatuoran sa Gingharian sa umaabot nga maayong kalibotan.
Pagkadakong panalangin nga makaarang sa pagtudlo sa akong gamay pang anak nga inay nga modako sa pagsundog kang Ernesto Che Guevara, siya makasunod sa mga tunob ni Kristo Jesus, ang atong Pangulo ug Sulundan! Nanghinaot ako nga ang akong anak ug ako, kauban sa tanang mga mahigugmaon sa pagkamatarong, lakip ang akong kanhing mga kaubanan ug akong mga paryente unta makasulod ngadto nianang walay kataposang maayong kalibotan, usa ka paraisong yuta nga tugob sa kangaya, kalinaw, kalipay, ug hustisya. Ang kabangisan dili makaayo kang bisan kinsa; kana mopalambo lamang ug pagdumot, pagkabahinbahin, pagkapakyas, ug kasamok nga walay kataposan. Ako nagasulti gumikan sa kasinatian, tungod kay ako nakakinabuhi niana.—Sumala ni Eugenia María Monzón.
[Hulagway sa panid 22]
Pagsangyaw sa balay ug balay sa Argentina