Kami Giluwas Gikan sa Lahar!
ANG Oktubre 1, 1995, maoy usa ka adlaw nga lahi kay sa uban nga naagian sukad sa pamilyang Garcia. Ang mga Garcia maoy aktibong mga Saksi ni Jehova, ug ang ilang balay nahimutang sa subdibisyon sa Cabalantian, Bacolor, sa lalawigan sa Pampanga, Pilipinas. Bisag ang ilang balay anaa duol sa mga dapit nga ginaagian ug lahar sa Bolkang Pinatubo, kini wala direkta nga maapektohi. Ang Cabalantian protektado sa hinimo-sa-gobyernong mga dike nga gidesinyo sa pagsanta sa lahar. Apan ang mga kahimtang kalit nga nausab.
Gipabahaan ug 216 ka milimetrong tubig sa usa ka kusog kaayong tropikal nga bagyo ang Bolkang Pinatubo. Sa sayo nga mga oras sa buntag, mibagting ang telepono sa balay ni Garcia. May nasayop sa pagtawag sa telepono, apan ang mitawag miingon nga ang dike nabungkag ug nga kinahanglang mangandam ang pamilya alang sa baha.
Nagsugod ang Mapait nga Kaagi
Si Nonato Garcia, amahan sa pamilya ug nagadumalang magtatan-aw sa Kongregasyon sa Villa Rosemarie, miasoy: “Sa Dominggo sa buntag sa wala pay alas singko, misugod sa pagsaka ang tubig libot sa among balay.
“Abi nakog tubig lamang kadto sa baha, busa nagsugod kami sa pagdala sa among mga kabtangan sa itaas. Apan human sa alas diyes sa buntag, nakita nako nga nasagolag lapok sa lahar ang tubig. Ang bul-og sa agos nag-anam-anam ug saka ug mas kusog hangtod nga mabug-at kini ug may dalang mga bato. Nangatkat kami sa atop.
“Wala magdugay, ang mga awto ug bisan mga balay nadala sa agos. Usa ka balay nga naigo sa dakong bato nahugno ug nadala. Ang atop niini napundo sa duol sa among balay tungod sa lahar. Dihay mga tawo sa atop. Gitawag ko sila ug gidasig sila sa pagbalhin sa atop sa among balay. Aron makabalhin, ilang gibira ang kable nga gilabay ngadto kanila. Gihikot kini sa akong lawas, ug tagsatagsang gibira ko sila. Daghan pa ang mibalhin gikan sa ubang mga atop nga natabonan. Kasamtangan, ang ulan nagpadayon.
“Sa pagkahapon ang mga helikopter nagsugod sa paglupadlupad sa ibabaw. Apan walay usa ang mikanaog sa pagluwas kanamo, bisag muna sa ginhawa namong pagwarawara sa among kamot. Nagtuo kami nga tingali may mga tawo nga mas nagkinahanglag tabang, ug ilang gikuha silag una. Wala ako magtuo nga makuha dayon kami, sanglit daghan kaayo ang nabara sa mga atop sa mga balay.
“Hinungdanon kaayo ang pag-ampo sa panahon nianang matanga sa kahimtang. Bisan diha sa dakong kapeligrohan, human makaampo dili ka mobatig kahadlok. Wala kami mag-ampo nga maghimog milagro si Jehova, apan among gihangyo ang iyang kabubut-on, nahibalo nga ang si bisan kinsang tawo maapektohan sa katalagman. Apan nangayo ako ug kalig-on, kaisog, ug kaalam. Kining tanan nakatabang kanamo sa pag-atubang sa kahimtang niadto mismong yugtoa.”
Ang asawa ni Nonato, si Carmen, miuyon: “Ang giingon sa akong bana bahin sa pag-ampo tinuod gayod. Nerbiyosa ako kaayo kon bahin sa kahimtang diin ang mga kinabuhi sa akong mga minahal mameligro. Sa dihang akong nakita nga ang atop hapit nang mapuno sa lapok sa lahar ug sigeg kaigo sa mga bato, akong giingnan ang akong bana: ‘Daw wala na kitay paglaom.’ Apan iya akong gidasig, nga nag-ingon: ‘Mag-ampo ta.’”
Si Nonato nagpadayon: “Sa pagka-alas kuwatro sa hapon, kusog gihapon kaayo ang pag-agos sa lahar. Ang balay kanunayng maigo sa dagkong mga bato. Hapit katunga na sa atop ang natabonan sa mga tinumpag sa lahar. Naghunahuna ako nga hapit nang mogabii ug nga lisod na unya kaayo ang pagbiyahe. Busa samtang hayag pa, midesider kami sa pagsugod ug lihok.
“Misulay ako sa paglabay ug silya diha sa lapok sa lahar sa pagtino kon motidlom ba kini, ug mitungtong pa gani ako niini, apan wala kini motidlom. Busa mikuha akog usa ka pirasong taas nga kahoy sa pagdughit sa lapok. Gigamit ko kini sa pagpangitag dapit nga gahi nga igong kalaktan. Niining paagiha kami, uban sa pipila sa among mga silingan, nakalakaw tabok sa lapok. Kami 26 tanantanan.
“Mipaingon kami sa mas taas nga atop sa layolayo. Gigamit ang kahoy, padayong gidughit namo ang lapok sa pagpangita kon asa kami makatikang. Sa mga dapit nga humok pa kaayo, kami mikamang.”
May mga luha ang iyang mga mata, si Carmen miingon: “Sa pipila ka dapit kami diha na mismo sa kilid sa nag-agos nga lahar ug kinahanglang molakaw nga pinakilid sa hiktin kaayong yuta. Sa usa ka higayon, naunlod ako kutob sa akong dughan ug miingon sa akong bana: ‘Dili na ako makapadayon. Mamatay na ako.’ Apan siya miingon: ‘Dili, makalahutay ka. Bangon.’ Pinaagi sa tabang ni Jehova, nagpadayon kami.”
Si Nora Mengullo, paryente sa pamilya, midugang: “Sa mga dapit nga humok kaayo nga kamangon, among iduso ang among kaugalingon nga naghayang pinaagi sa among tiil. Usahay, maunlod kami sa lawom, apan nagtinabangay kami sa pagbira sa usag usa, ilabina ang mga bata.”
Giluwas—Sa Kataposan!
Si Nonato nagpadayon: “Samtang muna sa ginhawa namog kamang sa kilid sa lahar, may helikopter nga miagi sa ibabaw ug nakakita sa among delikadong kahimtang—dili diha sa atop, kondili sa tunga sa tinumpag sa lahar. Giisa sa usa sa among mga kauban ang iyang walo-ka-bulang anak, naglaom nga makita sa mga tigluwas ang among kahimtang. Nanaog sila sa pagkuha kanamo. Gipauna namo ang mga bata ug ang mga babaye, sanglit kaming tanan dili masulod.
“Sa kataposan, gikuha usab kami ug gidala sa usa ka sentro sa namakwit. Walay ikahatag nga mga bisti ang mga tawo didto nga among masul-ob, bisan pag ang among mga sinina napuno sa lapok gikan sa lahar. Akong gisultihan sila nga dili mouban ang akong pamilya sa lugar sa namakwit, sanglit gusto kaming moadto sa Kingdom Hall. Sa pag-abot namo didto, gihatagan dayon kami ug sinina, gipakaon, ug gihatagan ug ubang hinabang. Dugang mga igsoon gikan sa kongregasyon nangabot, ug gitabangan usab nila kami.”
Si Carmen midugang: “Bisan pag wala kami maglaom ug tabang gikan sa ubang mga tuboran, nabati namo ang panalangin sa atong Kristohanong panag-igsoonay.”
Bisan pag ang ilang balay natabonan sa lahar, makapalipay ang pagkasayod nga sila ug ang ilang tulo ka anak, sila si Lovely, Charmy, ug Charly, naluwas sa mapait nga kaagi duyog sa ubang mga Saksi sa maong dapit.
[Mga hulagway sa panid 23]
Ang dos-andanas nga balay sa mga Garcia nga nakalotan ug diyutay
Ang pamilya ni Nonato Garcia atubangan sa ilang nalubong nga balay