Espresso—Ang Tinuod nga Lami sa Kape

‘Kon ang kape sama unta ka lami sa alimyon niini!’ Nakaingon ka na ba niana sukad? Nan basin gusto nimong sulayan ang “caffè espresso.” Ang mga batid nagtawag niana nga “kinamaayohang kape” ug “ang kinalamiang kape nga imong mainom.”

TINGALI nakatilaw ka na ug espresso? Hayan naikag ka sa kaespiso ug kaisog sa lami niini. Sa laing bahin, basin nakahukom ka: ‘Dili kini ang akong gihunahuna nga maayong kape. Bantog rang gidalit kini diha sa kinagamyang mga tasa​—kinsa god ang makaagwanta ug labaw pa sa pipila ka lad-ok sa dili-tanglas ug mapait nga ilimnon? Gawas pa, seguradong aduna kiniy makadaot sa panglawas nga gidaghanon sa caffeine!’

Apan, pait ba ang maayong-pagkahimo nga espresso? Ug ang usa ba ka dulot sa espresso adunay mas daghang caffeine kay sa usa ka tasang ordinaryong kape? Ang mga tubag makapatingala tingali kanimo.

Unsay Nakahimo Niining Espresso?

Ang espresso nagsugod sa Italya, bisan tuod ang nagkalainlaing mga nasod ug mga kultura nakaugmad sa ilang kaugalingong mga paagi sa paggama niana. Sama sa unsa ang lami niana? Ang ganahan sa espresso naghubit niana ingong maamyon, lamian, samag-arnibal, tanglas, pait-tam-is, sama ka tam-is sa karamel, ug humot. Ang maayong pagkalaga nga tasa sa espresso naglakip sa kinaibabwang bahin nga gitawag ug crema​—usa ka bulaw-kapehon nga bula, kasagarang lisod himoon, nga nakadugang sa katanglas ug mosikop ug diyutayng kahumot.

Ang usa ka dulot mao lamay 30-40 mililitros. Kana kasagarang idalit nga inasukaran sa usa ka gamayng tasa pagkahuman gayod ug laga niini​—bag-ong haon gayod!

Sa unsang paagi kana gigama? Ang paghimog espresso magsugod pinaagi sa espesyal nga pagkasagol nga mga liso sa kape, sinanlag hangtod mahimong lugom nga brawon (apan dili itom) ug gigaling nga mas pino kay nianang gamiton alang sa ordinaryong kape. Apan, dili ang pagsanlag o ang paggaling ang pangunang nagpatungha ug espresso​—kana mao ang talagsaong paagi sa paglaga, usa nga naggamit ug presyur inay sa grabidad. Ang gidaghanon sa kape nga gigamit sa usa ka dulot maoy duolan sa dos tersiya sa gidaghanon sa gigamit alang sa kape nga hinimo pinaagi sa pagpatulo ug init nga tubig sa gisala nga kape, apan mas diyutay kaayo ang tubig. Kining paagiha sa paglaga magpagula sa duga sa liso sa kape.

Makapangayo ka ug usa o duha ka dulot diha sa daghang restawran ug mga tindahan sa kape. Apan, usa ka pasidaan: Ang dili-mainampingong pagkagama nga espresso maoy pait. Busa kon gidulotan ka ug espresso sa usa ka restawran o café, susiha kana. Kon ang imong tasa puno kaayo o ang kape wala paibabwi ug crema, lagmit gidulotan ka ug isog, nasobraan paglaga nga kape.

Nalangkit sa espresso mao ang daghang ilimnon nga espresso ang pangunang sangkap. Kon makaplagan nimong isog ra kaayo ang espresso, nganong dili sulayan ang lamiang cappuccino o kremahong caffe latte (usa ka dulot sa espresso nga sinagolan ug init nga gatas)?

Kasangkapan Alang sa Paghimog Espresso sa Balay

Buot ba nimong maghimog espresso nga mga ilimnon sa balay? Ang pagtagad sa matag detalye hinungdanon, aron maseguro ang lamian, tam-is nga ilimnon.

Unsang matanga sa lagaanan ug espresso ang imong paliton? Dili magpatungha ug tinuod nga espresso ang pagpatulo ug init nga tubig sa gisala nga kape, bisan unsa pang paagiha sa pagsanlag o paggaling ang gigamit. Gikinahanglan nimo ang linaing pagkadisenyo nga kasangkapan.

Ang mga stove-top brewer kasagarang mao ang kinabaratohan. Daghang tawo ang kontento na sa tinak-ang sa kosinilya nga espresso diha sa balay, bisan tuod ang kape layaw ug lagmit walay crema. Makapatungha ka ug maayong espresso pinaagi sa mainampingong paglimite sa gidaghanon sa tubig nga ibutang diha sa butanganag tubig sa lagaanan o pinaagi sa pagkuha sa tabon ug paghaon sa lagaanan sa tungatunga sa proseso sa paglaga.

Ang mga electric steam machine naggamit sa alisngaw aron motuhop ang tubig sa kape. Sa unsang paagi mabatonan nimo ang kinamaayohang mga resulta? Pinaagi sa pagpahunong sa agos sa kape human sa unang usa o duha ka onsa, aron malikayan ang sobrang paglaga ug may mahibilin pang igoigong alisngaw aron sa pagpabula sa gatas. Busa, pangita ug makina nga may swits o laing paagi sa pagpahunong sa agos sa kape. Ang mga steam machine magpatunghag maayong mga cappuccino ug mga latte apan, sama sa mga stove-top brewer, dili makapatungha ug kinamaayohang puro nga espresso.

Ang mga piston machine kasagarang mao ang kinamahalan ug makasarang sa paghimog ekselenteng espresso. Aron mapaandar ang piston machine, ipaubos ang usa ka kuptanan aron adunay puwersa nga magduot sa puno ug espring nga piston, nga maoy mopatuhop sa init nga tubig sa kape. Ang pipila ka tawo mopili sa mga piston machine tungod kay makontrol kini sa kamot ug maanindot nga tan-awon. Ang uban malisdan sa pagpaandar niana ug dugayan ra sa pagpainit sa tubig.

Ang mga pump machine magpatungha usab ug igong presyur aron makahimog ekselenteng espresso. Mas sayon ug mas dali kining paandaron kay sa mga piston machine. Busa, kadtong buot makabaton sa kinamaayohang espresso kasagarang mopili sa usa ka pump machine. Ang mga bahin nagkalainlain, ug ang pipila ka pump machine sa usa ka sukod mas lig-on kay sa uban. Busa pagsusisusi diha sa lainlaing mga tindahan una ka mopalit. Ang mga tindahan nga may pasundayag kon unsaon paggamit ang ilang mga makina makapaarang kanimo sa paghimo ug praktikal nga pagpili.

Ang Kape nga Imong Paliton

Pilia ang bag-ong sinanlag nga himoonog espresso. Ang kape nga gibaligya sa dagkong mga tindahan panagsa rang bag-o, busa pangita diha sa tindahan lamang ug kape​—mas maayo pa kon ang pagsanlag himoon diha mismo sa tindahan. Ang ginaling nga kape mabaho sulod sa pipila ka adlaw, samtang ang tibuok nga mga liso sa kape magpabiling bag-o sulod sa pipila ka semana. Busa, kon posible, palit ug tibuok nga mga liso sa kape ug galinga kana sa balay, sumala sa gikinahanglan. Ang hustong pagkagaling maoy pino, apan dili sobra ka polboson. Kon mopalit ka gayod ug ginaling nga kape, palit ug diyutay ug gamita dayon kana.

Aron magpabiling bag-o ang imong kape, tipigi kana sa usa ka dili-masudlag hangin nga sudlanan nga adunay hugot kaayo nga takob. Kon gamiton nimo kana sulod sa duha ka semana, ibutang ang sudlanan sa kape diha sa bugnaw, ngitngit nga dapit. Kon dili, ibutang kana sa freezer.

Ang Katakos sa Paglaga

Bisan pag adunay kinamaayohang kasangkapan ug kape, ang katakos sa paghimog espresso kinahanglang kat-onan, dili mapalit. Ang mga lakang sa paglaga nagkalainlain depende sa makina nga imong gigamit, busa sunda ang mga direksiyon nga gipataban niana. Gamita ang igong ginaling nga kape. Ang hustong gidaghanon halos magpuno sa imong gibutang nga salaan, samtang may igo pang luna alang sa pagtubo sa ginaling nga kape. Nagkinahanglag kasinatian ang pagbutang ug hustong gidaghanon, o pagtantan, sa kape sa hustong paagi diha sa salaan, aron ang tubig moagos nga hinayhinay ug sa samang paagi diha sa ginaling nga kape, nga magpasegurong makuha sa bug-os ang lami.

Usa ka sayop nga likayan? Sobrang paglaga sa ginaling nga kape. Kon sulayan nimo ang paglaga ug 60 o 90 mililitros alang sa usa ka dulot, ang kape molayaw ug mopait. Inay makabaton ug espresso, ang resulta mao ang usa ka ilimnong samag isog nga kape nga hinimo pinaagig pagpatulo ug init tubig sa gisala nga kape​—dili ang imong gidahom.

Busa, ang hinungdanong punto mao ang pagkahibalo kon kanus-a mohunong sa paglaga. Ang mga batid nagsugyot nga ang usa ka dulot sa espresso angayng moresulta sa 30-40 mililitros nga likido nga gilaga sulod sa 20 ngadto sa 25 segundos. Niining puntoha igo na ang pagkalaga sa ginaling nga kape ug kinahanglan nang ilabay.

Bisan sa dihang maglaga ug dobleng dulot sa espresso, “Ang mas diyutay mas maayo.” Kon mas diyutayng kape ang imong lagaon, mas tam-is ang ilimnon. Ang kahubitan sa dobleng dulot magkalain, apan halos duha kini ka dulot sa espresso sa usa ka tasa, nga maggamit ug doble sa gidaghanon sa ginaling nga kape.

Komosta ang Caffeine?

Ang usa ka dulot nga espresso mahimong adunay mas diyutayng caffeine kay sa usa ka sayis-onsas nga tasa sa ordinaryong kape. Nakapatingala ba kana kanimo? Sa unsang paagi maingon niana, kon isipon ang hilabihang kaespiso sa espresso?

Ang usa ka hinungdan mao ang kalugom sa sinanlag. Ang mas lugom nga mga sinanlag mas diyutay ug caffeine. Dugang pa, daghang tindahan nga nagbaligya lamang ug kape naggamit ug arabica nga mga liso sa kape, nga adunay mas diyutay gayod nga caffeine kay sa mga liso sa kape nga robusta nga gigamit sa daghang linatang mga kape diha sa dagkong mga tindahan.

Apan ang kinadak-ang hinungdan mao ang gidaghanon. Bisan pag ang espresso adunay mas daghang caffeine matag onsa kay sa ordinaryong kape, sa pagkatinuod diyutay ra ang likido sa matag tasa. Busa, ang pipila ka pagtuon nagpakita nga ang usa ka sayis-onsas nga tasa sa ordinaryong kape mahimong adunay 100 o kapin pang miligramos sa caffeine, samtang ang usa ka dulot sa espresso mahimong mas diyutay ra ug caffeine.

Bisan pa niana, ang mga resulta sa mga pagtuon nagkadaiya, ug ang gidaghanon sa caffeine magdepende sa mga liso nga gigamit maingon man sa matag lakang diha sa paagi sa paglaga. Siyempre, ang dobleng dulot sa espresso adunay mas daghang caffeine kay sa usa ra ka dulot. Ang imong kinamaayohang giya sa pagdeterminar sa lebel sa caffeine lagmit mao ang imong gibati human sa pag-inom. Kon buot nimong menosan ang pag-inom ug caffeine ug makatagamtam gihapon sa espresso, makagamit ka ug kinuhaag-caffeine nga sinanlag nga himoonog espresso o sagoli kana ug ordinaryong sinanlag nga himoonog espresso, sumala sa porsiyento sa caffeine nga gusto nimo.

Andam ka na bang maglaga ug espresso sa imong kaugalingong kosina? Ang maayong mga resulta motungha pinaagi sa paglahutay, busa eksperimentohi ang imong kaugalingon​—praktisi ang imong kaugalingon una kana idalit sa imong mga higala. Magkinahanglan ka ug kasinatian sa paggama ug crema ug pagpabula sa gatas. Apan, ang imong paglahutay adunay mga ganti sa dihang mapalipay nimo ang imong mga higala sa espresso nga mga ilimnon nga halos susama nianang anaa sa imong lokal nga mga tindahan ug kape. Tingali mouyon ka pa nga ang espresso mao ang tinuod gayod nga lami sa kape.

[Kahon sa panid 22]

Mga Instruksiyon sa Pagpabula sa Gatas

Aron magpabula ug/o magpaalisngaw sa gatas alang sa mga cappuccino ug latte, magkinahanglan ka ug pitsil nga asero, bugnawng gatas, ug usa ka milk steamer. Kon ang imong lagaanan sa espresso wala maglakip sa usa ka gamayng tubotubo nga magpaalisngaw sa gatas, makapalit ka ug bulag nga kasangkapan alang sa maong katuyoan.

1. Mag-andam ug tunga sa pitsil nga bugnawng gatas.

2. Ituslob ug diyutay ang tumoy sa gamayng tubotubo nga magpaalisngaw, ug ablihi ang balbola nga magpaalisngaw.

3. Padayong ituslob ug diyutay ang tumoy sa gamayng tubotubo, nga ipaubos ang pitsil ug magpasulod ug dugang hangin samtang magpabula ka.

4. Ang kinamaayohang temperatura kasagarang maabot sa dihang ang pitsil hilabihan na ka init nga dili na mahikap.

5. Isira ang balbola nga magpaalisngaw, ug kuhaa ang pitsil gikan sa tungod niana. Unya ablihi ang balbola nga magpaalisngaw aron mogawas ang nahibiling gatas, ug trapohi kana ug umog nga panapton.

[Mga hulagway sa panid 23]

Ang mga liso sa kape mas dugayng magpabiling bag-o kay sa ginaling nga kape

Gipakita ang lagaanan ug espresso nga mogamit ug alisngaw