Si Jehova Naghapsay sa Among Dalan
NATAWO ako sa 1924, duol sa Cham, usa ka lungsod sa Swisong probinsiya sa Zug. Ang akong mga ginikanan 13 ug anak—10 ka lalaki ug 3 ka babaye. Ako ang panganay, usa ka lalaki. Duha ka batang lalaki namatay sa bata pa sila kaayo. Kaming nahibilin gipamatuto nga estriktong Katoliko diha sa usa ka uma panahon sa Dakong Depresyon.
Si Papa maoy matinud-anon, maayog-kinaiya nga tawo, apan may mga panahong siya mapungot. May panahong iya ganing gibun-og si Mama sa dihang iyang gibadlong nga di-makataronganon si Papa tungod sa iyang pagkaabughoan. Si Mama dili makatugot nga siya makig-estorya sa mga babaye sa among silinganan, bisan pag wala siyay katarongan sa pagduda sa iyang pagkamaunongon. Kadto nakapaguol pag-ayo kanako.
Matuotuohon kaayo si Mama. Iyang hubaron ang bisan gagmayng mga panghitabo ingong ilhanan gikan sa “timawang mga kalag sa purgatoryo.” Wala ako makaangay sa maong pagkadaling-motuo. Apan ang mga pari nagdasig sa iyang matuotuohong mga tinuohan pinaagi sa balasahon nga nagpaluyo sa iyang bakak nga relihiyosong panghunahuna.
Ako May mga Pangutana
Sukad sa ako pang pagkabata, ang mga pangutana mahitungod sa Diyos ug sa dulnganan sa tawo mipuno sa akong hunahuna. Gisulayan nako nga kab-oton ang makataronganong mga konklusyon, apan daghan kaayo ang mga panagsumpaki! Mibasa akog Katolikong mga publikasyon bahin sa mga santos, mga milagro, ug uban pa. Bisan pa niana, wala kana makapatagbaw sa akong katakos sa pangatarongan. Gibati ko nga daw ako nagsukarap sa kangitngitan.
Gitambagan ako sa lokal nga pari nga dili pamalandongon ang mga pangutanang akong nabatonan. Siya miingon nga ang pagtinguha nga hisabtan ang tanang butang maoy timaan sa garbo ug ang Diyos supak sa mga mapahitas-on. Ang pagtulon-ang ilabinang mangil-ad kanako mao nga ang Diyos magpaantos hangtod sa hangtod diha sa nagdilaab nga impiyerno kang bisan kinsa nga mamatay nga dili mangompisal sa ilang mga sala. Sanglit kadto nagpasabot nga ang kadaghanang tawo sa yuta pagasakiton sa walay kataposan, ako sigeng naghunahuna, ‘Sa unsang paagi kini mahiuyon sa gugma sa Diyos?’
Gikuwestiyon usab nako ang Katolikong tulomanon sa pangompisal. Nalisang ako sa dihang gisultihan kami sa Katolikong eskuylahan nga ang hugawng mga hunahuna maoy grabeng sala nga kinahanglang ikompisal ngadto sa pari. Ako maghunahuna, ‘Nahinumdom ba ako sa pagkompisal sa tanang butang? O may nalimtan ako, nga nahimong walay kapuslanan ang akong pangompisal ug ang akong mga sala wala mapasaylo?’ Sa ingon ang mga pagduhaduha nahapugas sa akong kasingkasing bahin sa kaluoy sa Diyos ug sa iyang kaandam mopasaylo.
Sulod sa mga tulo o upat ka tuig, gipakigbisogan ko ang makaguol nga mga hunahuna nga nakapaluya nako. Akong gihunahuna nga biyaan ang tanang pagtuo sa Diyos. Apan unya ako maghunahuna, ‘Kon molahutay ako, sa walay duhaduha akong makaplagan ang hustong dalan.’ Sa nahaigong panahon, naugmad ko ang pagsalig sa kalungtaran sa Diyos, apan gihasi ako sa kawalay-kapihoan sa akong relihiyosong mga tinuohan.
Ingong sangpotanan sa pagtudlo kanako sa pagkabata pa, ako nagtuo nga diha sa hunahuna ni Jesu-Kristo ang Iglesya Katolika Romana sa giingnan niya si apostol Pedro: “Ibabaw niining batoha akong pagatukoron ang akong iglesya.” (Mateo 16:18, Katolikong Douay Version) Ako nakatuo nga sa kadugayan ang maayong mga kinaiyahan sa iglesya magmadaogon, ug uban sa maong tumong sa hunahuna, buot kong mokooperar sa iglesya.
Kaminyoon ug Pamilya
Isip kinamagulangang anak lalaki sa pamilya, mitrabaho ako uban sa akong amahan sa uma hangtod nga ang sunod nakong manghod nga lalaki nakaarang sa pagpuli kanako. Unya ako mitungha sa usa ka Katolikong tunghaan sa agrikultura, diin akong nakuha ang usa ka silid nga master’s. Human niadto, misugod ako pagpangitag pangasaw-onon.
Pinaagi sa usa sa akong mga igsoong babaye, akong nahimamat si Maria. Akong nasayrang siya nag-ampo alang sa usa ka bana nga makauban niya sa pagpanlimbasog alang sa kinabuhing walay kataposan. Among gisulat diha sa abiso sa among kasal: “Kay nahugpong sa gugma kalipay maoy among tinguha, sa Diyos gitutok namo ang among mga mata. Sa dalan sa kinabuhi kami nagsubay, ug tumong namo ang dayong himaya.” Gikasal kami sa Hunyo 26, 1958, sa kombento Fahr, duol sa Zurich.
Si Maria ug ako kaamgid ug mga kagikan. Siya naggikan sa relihiyoso kaayong pamilya ug kamagulangan sa pito ka anak. Silang tanan okupado kaayo sa mga buluhaton sa uma, sa buluhaton sa eskuylahan, ug pagsimba, busa diyutay kaayog panahon sa pagdula. Ang unang katuigan sa among panagtiayon dili sayon. Tungod sa daghan nakong mga pangutana bahin sa relihiyosong mga butang, nakaduda si Maria kon nakaminyo siya sa angay nga lalaki. Siya midumili sa pagkuwestiyon sa mga pagtulon-an sa iglesya o sa batasan niini sa pagsuportar sa mga gubat, mga Krusada, ug mga Inkwisisyon. Bisan pa niana, kaming duha nagbutang sa among pagsalig diha sa Diyos ug kombinsido nga basta kami nagtinguha sa pagbuhat sa iyang kabubut-on nga labing maayo kutob sa among mahimo, dili gayod niya kami biyaan.
Niadtong 1959 kami miabang ug usa ka uma duol sa Homburg sa silangang Switzerland. Kadto maoy among pinuy-anan sulod sa 31 ka tuig. Sa Marso 6, 1960, ang una namong anak lalaki, si Josef, natawo. Siya gisundan sa unom ka igsoong lalaki ug sa usa ka igsoong babaye, si Rachel. Si Maria nagpamatuod nga makataronganon ug way-pinalabing inahan, nga matinumanon sa nakadulot nga mga prinsipyo. Usa siya ka dakong panalangin sa pamilya.
Pagpangita sa Kamatuoran sa Bibliya
Anam-anam, ang among relihiyosong kawalay-kabangkaagan nahimong labaw ug labawng dili maantos. Sa hinapos sa katuigang 1960, misugod kami pagtambong sa mga lektura sa Hayskul sa Katolikong Katawhan, apan kami mamauli sa balay nga labi pang nalibog. Ang mga mamumulong nagpatin-aw sa ilang kaugalingong mga hunahuna, nga walay Kasulatanhong pamatuod. Sulod sa sayong bahin sa 1970, akong gihinuktokan ang mga pulong ni Jesus: “Kon mangayo ka sa bisan unsang butang sa Amahan diha sa akong ngalan, kana iyang ihatag kanimo. . . . Pangayo, ug ikaw makadawat.”—Juan 16:23, 24, Dy.
Tungod sa pasalig sa itaas gikan sa Pulong sa Diyos ako miampo nga balikbalik: “Amahan, kon ang Iglesya Katolika mao ang tinuod nga relihiyon, palihog tinong ipakita kini kanako. Apan kon dili kini tinuod, ipakita kini kanako nga sama ka tin-aw ug kana akong imantala sa tanan.” Mihangyo ako nga balikbalik nga nahiuyon sa sugo ni Jesus sa Wali sa Bukid nga ‘magpadayon sa pagpangayo.’—Mateo 7:7, 8.
Ang akong mga pakigkabildo kang Maria—ilabina mahitungod sa mga kausaban sa Katolikong mga pagtulon-an sa katuigang 1960 bahin sa pagsimba sa “mga santos,” pagkaon ug karne sa ma-Biyernes, ug uban pa—sa kataposan nagpahinabo nga siya nakabaton ug mga pagduhaduha. Kas-a, sa dihang mitambong ug Misa sa tingpamulak sa 1970, siya miampo: “Oh Diyos, ipakita kanamo ang dalan ngadto sa kinabuhing dayon. Wala na kami masayod kon hain ang hustong dalan. Ako magpailalom sa bisan unsa, apan ipakita ang hustong dalan alang sa among tibuok nga pamilya.” Wala ako mahibalo bahin sa iyang pag-ampo, ni nahibalo siya bahin sa ako, hangtod nga among naila nga gidungog ang among mga pag-ampo.
Pagkakaplag sa Kamatuoran sa Bibliya
Sa pagkauli namo gikan sa simbahan usa ka buntag sa Dominggo sa sinugdan sa 1970, dihay nanuktok sa pultahan. Usa ka lalaki nga gikuyogan sa iyang diyes-anyos nga batang lalaki nagpaila nga siya usa sa mga Saksi ni Jehova. Misugot ako sa usa ka panaghisgot sa Bibliya. Naghunahuna ako nga sayon akong makapamatuod nga sayop siya tungod kay gikan sa mga butang gisulti kanako bahin sa mga Saksi ni Jehova, wala ako magtuo nga sila dako kaayog kahibalo.
Ang among panaghisgot milungtad ug duha ka oras nga walay makapatagbawng mga resulta, ug mao gihapon sa misunod nga Dominggo. Ako nagpaabot sa ikatulong panaghisgot, apan ang Saksi wala motungha. Si Maria miingon nga mahimong iyang naamgohan gayod nga kadto dili mapuslanon. Nalipay ako sa dihang mibalik siya duha ka semana sa ulahi. Dihadiha, ako miingon: “Sulod sa 35 ka tuig ako nahibulong bahin sa impiyerno. Dili ako yanong makadawat nga ang Diyos, kinsa maoy gugma, magpaantos gayod sa mga linalang sa mapintas kaayong paagi.”
“Husto ka,” mitubag ang Saksi. “Ang Bibliya wala magtudlo nga ang impiyerno maoy usa ka dapit sa pagpaantos.” Iyang gipakita kanako nga ang Hebreohanon ug Gregong mga pulong alang sa Sheol ug Hades, nga kasagarang gihubad nga “impiyerno” sa Katolikong Bibliya, nagtumong lamang sa kasagarang lubnganan. (Genesis 37:35; Job 14:13; Buhat 2:31) Gawas pa, mibasa siyag mga kasulatan nga nagpamatuod nga ang tawhanong kalag mamatay ug nga ang silot sa sala maoy kamatayon, dili pagpaantos. (Ezequiel 18:4; Roma 6:23) Tungod niana, misugod ako pagkasabot sa tin-aw nga ako nabutaan sa relihiyosong kabakakan sa tibuok kong kinabuhi. Niadtong tungora ako misugod pagkahibulong kon sayop ba ang ubang mga doktrina sa iglesya.
Dili ko na gustong malimbongan pa, mao nga mipalit akog usa ka Katolikong diksiyonaryo sa Bibliya ug lima-ka-tomong kasaysayan sa mga papa. Kining mga publikasyona nakabaton sa imprimatur, nga mao, ang Romano Katolikong awtoridad sa obispado nag-aprobar kanila aron maimprenta. Ang pagbasa sa kasaysayan sa mga papa nagpaamgo kanako nga ang pipila kanila maoy lakip sa mangtas nga mga kriminal sa kalibotan! Ug pinaagi sa pagsusi sa diksiyonaryo sa Bibliya, akong nasayrang ang Trinidad, impiyernong-kalayo, purgatoryo, ug daghan pang ubang pagtulon-an sa simbahan wala ipasukad sa Bibliya.
Sa maong panahon andam na ako sa pagtuon sa Bibliya uban sa mga Saksi. Sa sinugdan, si Maria miapil aron lamang magmatinahoron, apan sa wala madugay siya midawat sa iyang nakat-onan. Human sa upat ka bulan ako mibiya sa Iglesya Katolika ug nagpahibalo sa pari nga ang among mga anak dili na moatender ug relihiyosong mga klase. Sa pagka-Dominggo ang pari mipasidaan sa iyang mga parokyano bahin sa mga Saksi ni Jehova. Mitanyag ako sa pagdepensa sa akong mga pagtuo pinaagi sa paggamit sa Bibliya, apan ang pari dili mosugot sa maong panaghisgot.
Human niadto kusog ang among pag-uswag. Sa kataposan, ang akong asawa ug ako nagpasimbolo sa among pagpahinungod kang Jehova pinaagi sa bawtismo sa tubig niadtong Disyembre 13, 1970. Usa ka tuig sa ulahi, migugol ako ug duha ka bulan sa prisohan tungod sa isyu sa Kristohanong neyutralidad. (Isaias 2:4) Dili sayon nga biyaan ang akong asawa uban ang walo ka anak, bisan sulod nianang mubong panahon. Ang mga bata niadto maoy gikan sa 4 ka bulan lamang ngadto sa 12 ka tuig sa edad. Gawas pa, kami may uma ug binuhing kahayopan nga atimanon. Apan uban sa tabang ni Jehova, sila nakasugakod nga wala ako.
Pag-una Kanunay sa Intereses sa Gingharian
Si bisan kinsa sa among pamilya dili gayod mopalta sa pagtambong sa usa ka tigom sa kongregasyon gawas kon siya masakiton. Ug among giorganisar ang among buluhaton sa paaging dili gayod kami makapalta pagtambong sa dagkong mga kombensiyon. Sa dili madugay ang mga dula sa mga bata sa among lawak dapit sa kisame nasentro sa pagdula kon unsay ilang nakit-an panahon sa among Kristohanong mga tigom. Pananglitan, sila mag-asayn sa mga pakigpulong sa estudyante sa usag usa ug magsanasana sa mga presentasyon. Ikalipay, silang tanan misanong sa among espirituwal nga pagtudlo. Gihambin ko ang handomanan nga ang akong asawa ug ako giinterbiyo panahon sa usa ka sirkitong asembliya, nga ang among walo ka anak naglingkod nga naglumbay—gikan sa kinamagulangan hangtod sa kamanghoran—nga namatig maayo.
Ang pagpadako sa among mga anak diha sa “disiplina ug pagdumala-sa-kaisipan ni Jehova” nahimong among dakong kabalaka. (Efeso 6:4) Mihukom kami nga wagtangon ang among telebisyon, ug kanunay kaming mangimbitar sa madasigong mga isigka-Kristohanon sa among balay aron ang among mga anak makapahimulos gikan sa ilang mga kasinatian ug kadasig. Kami nag-amping sa paglikay sa di-mahunahunaong sinultihan ug pagpanaway sa uban. Kon may masayop, kana among hisgotan ug mangitag mga sirkumstansiyang makapagaan sa sala. Gipaningkamotan namo ang pagtabang sa among mga anak sa pagtulotimbang sa usa ka situwasyon sa makataronganon ug matarong nga paagi. Maampingon namong gilikayan ang pagtandi kanila sa ubang mga batan-on. Ug giila namo ang kahinungdanon nga dili patumanan sa mga ginikanan ang gusto sa mga anak o panalipdan gikan sa sangpotanan sa ilang mga buhat.—Proverbio 29:21.
Bisan pa niana, ang pagpadako sa among mga anak dili ingong walay mga suliran. Pananglitan, usa ka higayon, ang mga kauban sa tunghaan naghaylo kanila sa pagkuhag kendi gikan sa tindahan nga wala mobayad niana. Sa dihang nasayran namo ang nahitabo, among gipabalik ang among mga anak sa tindahan aron mobayad ug mangayog pasaylo. Makauulaw kadto alang kanila, apan sila nakakat-on sa leksiyon sa pagkamatinud-anon.
Inay nga yanong pugson ang among mga anak nga mokuyog kanamo sa pagsangyawng buluhaton, among gihatag ang panig-ingnan pinaagi sa pag-una sa maong buluhaton. Nakit-an sa mga bata nga among giuna ang mga tigom ug pagsangyaw sa kanataran kay sa trabaho nga kinahanglang buhaton labot sa uma. Ang among mga paningkamot sa pagpadako sa among walo ka anak diha sa dalan ni Jehova gipanalanginan gayod.
Ang among kinamagulangang anak lalaki, si Josef, maoy Kristohanong ansiyano ug nag-alagad sulod sa ubay-ubayng katuigan sa sangang-buhatan sa mga Saksi ni Jehova sa Switzerland kauban sa iyang asawa. Si Thomas usa ka ansiyano, ug siya ug ang iyang asawa maoy mga payunir, sumala sa pagtawag sa bug-os-panahong mga ministro. Si Daniel, kinsa mibiya sa iyang karera ingong kampeyong siklista, maoy usa ka ansiyano, ug siya ug ang iyang asawa maoy mga payunir sa laing kongregasyon. Si Benno ug iyang asawa maoy aktibong mga ministro sa sentral Switzerland. Ang ikalima namong anak lalaki, si Christian, nag-alagad nga usa ka ansiyano sa kongregasyon nga among ginatambongan. Siya minyo ug duhag anak. Si Franz maoy usa ka payunir ug usa ka ansiyano sa usa ka kongregasyon sa Bern, ug si Urs, kinsa sa usa ka panahon nag-alagad sa sangang-buhatan sa Switzerland, minyo na ug nag-alagad ingong usa ka payunir. Ang bugtong namong anak babaye, si Rachel, ug ang iyang bana nagpayunir usab sulod sa ubay-ubayng katuigan.
Sa pagsunod sa panig-ingnan sa akong mga anak, ako nahimo usab nga payunir, sa pagretiro gikan sa sekular nga trabaho sa Hunyo 1990. Sa paglingi sa kagahapon sa akong kinabuhi ug sa iya sa akong pamilya, ako makaingon gayod nga si Jehova naghapsay sa among dalan ug naghatag ug mga panalangin kanamo “hangtod nga wala nay kawalad-on.”—Malakias 3:10.
Ang paboritong teksto sa Bibliya sa akong minahal nga asawa mao: “Itugyan mo ang imong palas-anon kang Jehova mismo, ug siya mismo magasapnay kanimo. Dili gayod niya itugot nga ang matarong matarog.” (Salmo 55:22) Ug ang akoa mao: “Magkalipay sa tuman diha kang Jehova, ug iyang ihatag kanimo ang mga hangyo sa imong kasingkasing.” (Salmo 37:4) Nasinati namong duha ang kamatuoran niining matahom nga mga pahayag. Ang among tumong mao ang pagdayeg sa among Diyos, si Jehova, sa walay kataposan, duyog sa among mga anak ug ilang mga pamilya.—Sumala sa giasoy ni Josef Heggli.