Among Pakigbisog sa Katungod sa Pagsangyaw
Sumala sa giasoy ni Grace Marsh
Pipila ka tuig kanhi, si Propesor Newton, nga niadtong tungora konektado sa Huntingdon College sa Montgomery, Alabama, nag-interbiyo kanako bahin sa mga panghitabo kapin sa 50 ka tuig kanhi. Sa 1946 usa ka kaso sa korte nga naglangkit sa akong kalihokan ingong ministro sa mga Saksi ni Jehova gihukman sa Korte Suprema sa Tinipong Bansa. Ang kaikag ni Propesor Newton sa nahitabo nagpahinumdom kanako sa daghang hitabo. Pasugda ko ninyo sa dihang bata pa ako.
NATAWO ako sa 1906, sa Randolph, Alabama, T.B.A., ikaupat nga henerasyong Estudyante sa Bibliya, ingon sa pag-ila kaniadto sa mga Saksi ni Jehova. Ang akong apohang lalaki sa tuhod nga si Lewis Waldrop ug ang akong apohang lalaki nga si Sim Waldrop nabawtismohan ingong mga Estudyante sa Bibliya sa hinapos sa katuigang 1800.
Ang anak lalaki ni Sim Waldrop nga si Joseph mao ang akong amahan. Nakadayeg ang usa ka batan-ong babaye nga si Belle kang Joseph tungod sa iyang gihatag nga pulyeto nga nagyagyag sa pagtulon-an sa simbahan bahin sa kalayonhong impiyerno. Si Belle nalipay pag-ayo sa iyang nabasa nga iyang gipaambit ang pulyeto sa iyang amahan, nga naikag usab niana. Sa ulahi giminyoan ni Joseph si Belle, ug sila nanganak ug unom. Ako ang ikaduha sa kamagulangan.
Kada gabii, tigomon ni Papa ang pamilya palibot sa dapog ug magbasa nga kusog gikan sa Bibliya ug sa magasing Bantayanang Torre. Inigkahuman niyag basa, mangluhod kaming tanan samtang si Papa mag-ampo nga kinasingkasing. Kada semana, mobiyahe kamig ubay-ubayng milya diha sa giguyod sa kabayo nga karomata ngadto sa balay ni Lolo Sim aron makigtigom uban sa kaubang mga Estudyante sa Bibliya.
Sa eskuylahan ang among mga klasmet kasagaran magbugalbugal kanamo, nga magtawag kanamong mga Russelinhon. Bisag maoy ilang tuyo, wala ako mainsulto niana, tungod kay gitamod ko pag-ayo si Charles Taze Russell, ang unang presidente sa Watch Tower Bible and Tract Society. Pagkadako sa akong kalipay sa pagkakita kaniya sa personal sa usa ka asembliya sa Birmingham, Alabama, sa 1914! Mahinumdoman pa nako siya nga nagtindog sa plataporma nga nagsaysay sa salidang gitawag ug “Photo-Drama of Creation.”
Sa 1920 ang among pamilya mibalhin ngadto sa Robertsdale, usa ka gamay nga lungsod sa sidlakan sa Mobile, Alabama. Lima ka tuig sa ulahi naminyo ako kang Herbert Marsh. Si Herbert ug ako mibalhin sa Chicago, Illinois, ug ang among anak lalaki, si Joseph Harold, natawo didto wala madugay human niana. Ikasubo, mipalayo ako sa relihiyon sa akong pagkabata pa, apan diha gihapon kana sa akong kasingkasing.
Akong Pagbarog Dapig sa Kamatuoran
Usa ka adlaw sa 1930, kalit nakong naamgohan ang kahinungdanon sa kamatuoran sa dihang nakita nako ang tag-iya sa among gipuy-an nga mapintasong nagtukmod sa usa ka Estudyante sa Bibliya sa hagdanan. Nasuko ako ug nakigsulti sa tag-iya sa among gipuy-an bahin sa iyang panggawi. Giingnan niya ako nga kon akong dapiton kining tawhana sa among apartment, ang akong bana ug ako dili na makapuyo didto. Ingon sa dahomon, gidapit dayon nako ang Estudyante sa Bibliya nga paimnon ug tsa.
Ang akong bana ug ako mitambong sa usa ka tigom sa mga Estudyante sa Bibliya pagkasunod Dominggo ug nalipay sa paghimamat kang Joseph F. Rutherford, nga nahimong presidente sa Watch Tower Society pagkamatay ni Russell. Naatol nga si Rutherford moduaw sa Chicago niadtong panahona. Kadtong mga hitaboa nagpalihok kanako nga mahimong aktibo na usab diha sa Kristohanong ministeryo. Wala madugay human niadto, mibalik kami sa Robertsdale, Alabama.
Sa usa ka kombensiyon sa Columbus, Ohio, sa 1937, nakahukom ako nga magpayunir, ingon sa pagtawag sa bug-os-panahong mga ministro sa mga Saksi ni Jehova. Ngadtongadto, ang akong bana, si Herbert, nabawtismohan, ug wala madugay nagsugod siya sa pag-alagad ingong nagadumalang magtatan-aw sa Kongregasyon sa Robertsdale. Ang among anak lalaki, si Harold, kanunay nakong kauban sa pagpamalaybalay.
Sa 1941, nakadawat ako ug imbitasyon nga mag-alagad ingong espesyal payunir sa Brookhaven, Mississippi. Si Violet Babin, usa ka Kristohanong sister gikan sa New Orleans, mao ang akong paris. Gidawat namo ang hagit ug gidala ang among treyler ug among mga anak aron makapanukad sa Brookhaven. Ang among mga bana moduyog kanamo sa ulahi.
Sa sinugdan, nagmalamposon kami sa among ministeryo, ug ang anak nga babaye ni Violet ug si Harold maayo ra man sa tunghaan. Apan, human mabombahi ang Pearl Harbor sa mga Hapones sa Disyembre sa 1941 ug ang Tinipong Bansa mideklarar ug gubat, ang reaksiyon ngadto sa among buluhaton nausab pag-ayo. Dihay espiritu sa patriotismo ug kahadlok sa pakigkunsabo. Tungod sa among pagkaneyutral sa politika, ang mga tawo nagduda kanamo, nag-akusar pa gani kanamo nga mga espiya sa Alemanya.
Si Harold gipalagpot sa tunghaan tungod kay wala siya makig-ambit sa seremonyas sa bandera. Giingnan ko sa iyang magtutudlo nga si Harold intelihente ug maayog-gawi, apan gibati sa prinsipal nga siya maoy daotang panig-ingnan tungod kay dili siya mosaludo sa bandera. Ang superintendente sa mga tunghaan nasuko pag-ayo sa prinsipal ug sa desisyon sa hunta sa tunghaan bahin niining isyuha nga siya miluwat ug mitanyag nga mogasto sa pag-eskuyla ni Harold sa pribadong tunghaan!
Adlaw-adlaw nakadawat kami ug mga bahad nga hasion sa magubtanong panon. Sa usa ka okasyon gitukmod kami sa mga polis pagawas sa pultahan sa usa ka babaye, naglamba sa among mga ponograpo sa punoan sa kahoy, nagbuak sa among mga plaka sa pakigpulong sa Bibliya, naggisigisi sa among mga Bibliya ug literatura, ug sa kataposan nagsunog sa tanan nga ilang nakompiskar. Giingnan nila kami nga mobiya sa lungsod sa wala pa ang kagabhion kay kon dili abogon kami sa usa ka magubtanong panon. Misulat gilayon kami ug gihatod mismo ang mga sulat ngadto sa mga opisyal sa lungsod, nga nangayog proteksiyon. Apan wala sila mohatag ug proteksiyon. Gitawag pa gani nako ang Federal Bureau of Investigation sa Jackson, Mississippi, ug nangayog tabang. Gitambagan usab nila kami nga mobiya sa lungsod.
Nianang gabhiona duolan sa usa ka gatos ka masuk-anong mga lalaki ang naglibot sa among treyler. Kami lang duha ka babaye uban sa among mga anak. Gitrangkahan namo ang among mga pultahan, gipalong ang mga suga, ug nag-ampo nga kinasingkasing kang Jehova. Ngadtongadto, nagbulagbulag ang panon nga wala manghilabot kanamo.
Tungod niining mga hitaboa, si Herbert mihukom sa pagduyog kanamo sa Brookhaven dihadiha. Gidala namo si Harold balik sa iyang mga apohan sa Robertsdale, diin ang lokal nga prinsipal sa tunghaan nagpasalig kanamo nga siya makaeskuyla. Pagbalik namo sa Brookhaven, ang treyler gilungkab ug usa ka mando sa pagdakop kanamo ang gilansang sa usa sa mga bungbong sa sulod. Bisan pa niining maong pagsupak, mibarog kami nga malig-on ug nagpadayon sa among ministeryo.
Gidakop ug Gimaltratar
Sa Pebrero sa 1942, si Herbert ug ako gidakop samtang nagdumala kami ug panagtuon sa Bibliya diha sa usa ka kasarangang gamay nga balay. Ang tagbalay nga lalaki nasuko pag-ayo sa pagtratar nga among nadawat nga iyang gikuha ang iyang pusil diha sa bungbong ug nagbahad nga pusilon ang polis! Gipasakaan kamig sumbong nga nagbuotbuot pagsulod ug nakaplagang sad-an panahon sa husay pagkasunod adlaw.
Gibutang kami sa hugaw, bugnawng selda sulod sa 11 ka adlaw. Usa ka lokal nga ministro sa Baptist miduaw kanamo samtang didto kami, nga nagpasalig kanamo nga kon mouyon kami nga mobiya sa lungsod, gamiton niya ang iyang impluwensiya sa pagpagula kanamo. Gihunahuna namo nga binali kadto, sanglit ang iyang impluwensiya mao ang nagbutang kanamo didto sa sinugdan.
Usa ka eskina sa among selda kanhi nagsilbing kasilyas. Ang lugar gihugpaan sa dugho. Ang pagkaon gisilbi diha sa wala hugasi, hugaw nga latang lutoan. Ingong sangpotanan niini nga mga kahimtang, gitaptan ako ug pulmonya. Usa ka doktor ang gipatawag aron paghiling kanako, ug kami gipagawas. Niadtong gabhiona usa ka magubtanong panon ang mitungha sa among treyler, busa mipauli kami sa Robertsdale aron sa pagpaabot sa among husay.
Ang Husay
Ang mga Baptist gikan sa tibuok estado miabot sa Brookhaven alang sa among husay, aron sa pagpaluyo sa Baptist nga ministro nga maoy responsable sa pagdakop kanamo. Kini nagtukmod kanako sa pagsulat ngadto sa akong bayaw nga lalaki nga si Oscar Skooglund, usa ka debotadong diakono sa Baptist. Kadto maoy tugob sa pagbati nga sulat ug dili kaayo mataktikanhon. Bisan pa niana, ang pagtratar nga akong nadawat ug ang akong gisulat lagmit nakaimpluwensiya kang Oscar sa mapuslanong paagi, tungod kay wala magdugay, nahimo siyang masibotong Saksi ni Jehova.
Ang among mga abogado, si G. C. Clark ug si Victor Blackwell, kaubang mga Saksi ni Jehova, kombinsido nga dili kami makadawat ug walay-pagpihig nga husay sa Brookhaven. Busa mihukom sila nga ipadismis sa korte ang kaso pinaagi sa pagsigeg supak. Matag higayon nga mosulti ang tigdemanda, mosupak ang usa sa among mga abogado. Misupak silag labing menos 50 ka beses. Sa kataposan, ang huwes nagdismis sa tanang sumbong.
Usa ka Bag-ong Asaynment sa Pagsangyaw
Human mopahulay ug maulii sa akong panglawas, mibalik ako pagpayunir, uban sa akong anak nga si Harold. Sa 1943 gihatagan kami ug asaynment nga duol sa pinuy-anan, sa Whistler ug Chickasaw, gagmayng mga katilingban duol sa Mobile, Alabama. Sa akong hunahuna kining bag-ong mga teritoryo dili na kaayo peligroso, sanglit ang Korte Suprema sa T.B. bag-o lang nagpakanaog ug ubay-ubayng mando nga dapig sa mga Saksi ni Jehova ug ang tinamdan sa publiko sa among buluhaton nagsugod na pag-arang-arang.
Wala madugay diha kamiy grupo sa mga estudyante sa Bibliya sa Whistler, ug nagkinahanglan kamig among kaugalingong tigomanan. Si bisan kinsa nga makapukpok sa martilyo nagtrabaho aron sa pagtukod sa among gamayng Kingdom Hall, ug 16 ang nanambong sa among unang tigom. Apan, ang Chickasaw maoy lahi nga kahimtang, sanglit kadto maoy usa ka lungsod sa kompaniya, nga gipanag-iya sa Gulf Shipbuilding Corporation. Apan, sama ra kining tan-awon sa bisan unsang ubang gamay nga lungsod, nga may dapit nga negosyohanan, buhatan sa koreyo, ug shopping center.
Usa ka adlaw niana sa Disyembre sa 1943, si Aileen Stephens, usa ka kaubang payunir, ug ako nagtanyag sa kinaulahiang mga kopya sa among mga magasin sa Bibliya sa mga lumalabay sa Chickasaw sa dihang giingnan kami ni Deputado Chatham nga wala kami ing katungod nga mosangyaw, sanglit diha kami sa pribadong propiedad. Among gipatin-aw nga wala kami mamaligya ug nga ang among buluhaton maoy relihiyoso ug gipanalipdan sa First Amendment sa Batakang Balaod sa T.B.
Dugang mga Pagpangdakop ug Pagkabilanggo
Pagkasunod semana si Aileen ug ako nakigkita kang E. B. Peebles, ang bise presidente sa Gulf Shipbuilding, ug among gisaysay ang kahinungdanon sa among relihiyosong kalihokan. Gipasidan-an niya kami nga ang kalihokan sa mga Saksi ni Jehova dili katugotan sa Chickasaw. Among gisaysay nga ang mga tawo nalipay sa pagpadayon kanamo sa ilang mga panimalay. Ihikaw ba niya kanila ang katungod sa pagtuon sa Bibliya? Nasuko siya ug gibaharan kami nga ipabilanggo tungod sa pagbuotbuot pagsulod.
Sublisubli akong mibalik sa Chickasaw ug gidakop sa matag higayon. Apan, matag higayon, ako gipiyansahan. Ngadtongadto, ang piyansa gipatas-an pag-ayo, ug mogugol ako ug dugang ug dugang panahon sa bilanggoan hangtod nga makapangita kami sa gikinahanglang salapi. Hugaw ang kahimtang sa bilanggoan—walay kasilyas, hugaw nga mga kutson nga walay hapin, ug usa ka hugaw nga habol aron ibukot. Ingong resulta, misugmat ang akong sakit.
Sa Enero 27, 1944, ang mga kaso sa unom ka Saksi nga gidakop sa Disyembre 24, 1943, dungang gihusay, ug ang akong testimonya gikonsiderar nga naghawas sa ubang mga sinumbong. Bisan tuod ang husay nagpadayag ug dayag nga pagpihig batok sa mga Saksi ni Jehova, ako gihukmang sad-an. Among giapelar ang desisyon.
Sa Enero 15, 1945, ang korte sa apelasyon nagpahibalo sa hukom niini: Ako sad-an sa pagbuotbuot pagsulod. Dugang pa, ang Korte Suprema sa Alabama midumili sa paghusay sa akong kaso. Sa Mayo 3, 1945, si Hayden Covington, usa sa mga Saksi ni Jehova ug usa ka isog ug abtik nga abogado, miapelar sa Korte Suprema sa T.B.
Samtang si Aileen ug ako nagpaabot nga makabalita gikan sa Korte Suprema, among gibali pagkiha ang among mga magsusumbong pinaagig pagpasaka ug sibil nga kaso batok kang E. B. Peebles ug sa iyang mga alyado sa departamento sa serip, nga nangayog danyos. Ang among mga magsusumbong misulay sa pag-usab sa sumbong nga ilang gigamit batok kanamo gikan sa pagbuotbuot pagsulod ngadto sa pagbabag sa trapiko, apan sa dihang didto ako sa bilanggoan, nakapayuhot ako ug papeles nga gipirmahan ni Deputado Chatham, nga nagsumbong kanamo ug pagbuotbuot pagsulod. Sa dihang kining maong pamatuod gipresentar ngadto sa korte, si Serip Holcombe mikalit pagtindog ug hapit matulon ang iyang tinustos! Ang husay, sa Pebrero 1945, natapos nga wala magkauyon ang hurado.
Mihukom ang Korte Suprema
Ang Korte Suprema sa T.B. interesado sa akong kaso tungod kay ang pagbuotbuot pagsulod sa pribadong propiedad nagpresentar ug usa ka bag-ong bahin sa isyu sa relihiyosong kagawasan. Gipamatud-an ni Covington nga ang lagda sa Chickasaw nakalapas sa kagawasan dili lamang sa mga sinumbong kondili sa katilingban sa katibuk-an.
Sa Enero 7, 1946, ang Korte Suprema sa T.B. nagbali sa mando sa ubos nga korte ug naghatag ug makasaysayanhong desisyon pabor kanamo. Si Huwes Black mipahayag sa desisyon, nga naglakip niining mga pulonga: “Sanglit ang Estado [sa Alabama] misulay sa pagpahamtang ug kriminal nga silot sa nag-apelar [Grace Marsh] tungod sa pag-apod-apod ug relihiyosong literatura sa usa ka lungsod sa kompaniya, ang aksiyon niini dili balido.”
Padayong Pakigbugno
Si Herbert ug ako sa kataposan mipuyo sa Fairhope, Alabama, ug nagpadayon sa pagbuhat alang sa mga intereses sa Gingharian latas sa katuigan. Namatay si Herbert niadtong 1981, apan daghan akog malipayong mga handomanan sa mga panahong nag-ubanay kami. Ang akong anak, si Harold, mihunong sa pag-alagad kang Jehova sa ulahing bahin sa kinabuhi ug namatay wala madugay human niadto, sa 1984. Kadto maoy usa sa akong kinadak-ang mga kasubo sa kinabuhi.
Apan, ako mapasalamaton nga si Harold ug ang iyang asawa, si Elsie, naghatag kanako ug tulo ka buotang mga apo nga babaye ug nga karon aduna usab akoy mga apo sa tuhod nga nabawtismohan ingong mga Saksi. Tulo sa akong mga igsoong babaye, si Margaret, Ellen Jo, ug Crystal, buhi pa gihapon ug nagpadayon ingong matinumanong mga alagad ni Jehova. Si Crystal naminyo kang Lyman Swingle, kinsa membro sa Nagamandong Lawas sa mga Saksi ni Jehova. Nagpuyo sila sa tibuok-kalibotang hedkuwarter sa mga Saksi ni Jehova, sa Brooklyn, New York. Bisan pa sa grabeng mga suliran sa panglawas panahon sa milabayng pipila ka tuig, si Crystal nagpabiling maayong panig-ingnan ug pagdasig alang kanako.
Sa akong kapin sa 90 ka tuig, ako nakakat-on nga dili gayod mahadlok sa mahimo sa tawo, kay si Jehova mas gamhanan kay ni bisan kinsang serip, bisan kinsang huwes, bisan kinsang tawo. Samtang akong gipalandong kining milabayng mga hitabo, gipabilhan ko pag-ayo ang pribilehiyo nga nakapakigbahin sa ‘pagdepensa ug legal nga pagpundar sa maayong balita’!—Filipos 1:7.
[Kahon sa panid 22]
Sinangkapan sa Konstitusyon
Sa 1995, si Merlin Owen Newton misulat sa Armed With the Constitution, usa ka basahon nga nagpamatuod sa papel sa mga Saksi ni Jehova sa pagpatin-aw sa kapadapatan sa Unang Pag-amendar sa Batakang Balaod sa T.B. Niadtong panahona, si Gng. Newton maoy kaubang propesor sa kasaysayan ug politikal nga siyensiya sa Huntingdon College sa Montgomery, Alabama. Ang iyang maayong pagkadukiduki ug lig-on ug pamatuod nga basahon nagrepaso sa duha ka kaso sa korte sa Alabama nga sunodsunod nga giapelar sa Korte Suprema sa T.B.
Usa niini nga mga kaso sa Korte Suprema naglangkit kang Grace Marsh, kansang personal nga giasoyng sugilanon makita sa nagaubang artikulo. Ang laing kaso, ang Jones v. City of Opelika, may kalabotan sa katungod sa pagsangyaw sa relihiyosong mga pagtuo pinaagi sa pag-apod-apod ug literatura. Si Rosco ug Thelma Jones, usa ka magtiayong itom, maoy bug-os-panahong mga ministro sa mga Saksi ni Jehova.
Sa pagsulat sa iyang basahon, si Propesor Newton naggamit sa kontemporaryong mga mantalaan ug legal nga mga magasin, mga personal nga kasinatian ug mga sulat sa mga Saksi, mga interbiyo uban sa mga Saksi ug materyal nga gipatik mismo sa mga Saksi, ug akademikong mga pagtuon bahin sa mga kalihokan sa mga Saksi. Ang makalingawng mga detalye ug personal nga mga hunahuna nga gitagana sa mga sinumbong, mga abogado, ug mga huwes diha sa Armed With the Constitution nagbutyag sa usa ka bahin sa legal nga kasaysayan sa mga Saksi ni Jehova.
[Hulagway sa panid 20]
Uban sa akong apohang lalaki nga si Sim Waldrop
[Hulagway sa panid 23]
Si Grace Marsh karon