“Metamorphosis”—Kon Makita Katuohan Ba?

SINULAT SA KORESPONSAL SA PAGMATA! SA REPUBLIKA SA SENTRAL APRIKA

ANG tambalan patay na. Apan alang sa daghan diha sa panon nga nagtigom sa gawas sa iyang balay, siya nausab lamang. Kay sa panahon sa iyang kamatayon, usa ka dakong baksan ang nakitang midailos pagawas sa pultahan sa iyang balay! Para sa pipila, kini naatol lamang. Apan alang sa uban, kadto maoy makapakombinsir nga pamatuod nga ang tambalan nahimong baksan​—nausab ngadto sa laing matang!

Sa daghang dapit sa Aprika, ang ideya nga ang tawo mahimo o himoong usa ka hayop gituohan pag-ayo. Ang mga barangan kasagarang gituohang adunay gahom nga magtakoban ingong mga leopardo ug mga baksan. Ang kahadlok nga ang usa ka barangan makahimo sa uban nga mga mananap kaylap usab. Sa kasadpang Aprika gituohan nga ang mga ungo makapadala sa mga espiritu sa mga tawo pinaagi sa mga langgam ug ubang mga mananap aron sa pagpahamtang ug kadaot. Sa sentral Aprika ang uban dili mopatay ug elepante o halas, sa kahadlok nga ang namatay nga paryente tingali nahimong usa niining mga hayopa.

Bisan tuod ang mga tinuohang sama niini daw katingad-an para sa pipila ka magbabasa, daghang taga-Aprika nagtuo nga ang maong mga metamorphosis o mga kausaban ngadto sa laing matang gipamatud-an sa daghang nakakita. Sila moergo nga ang daghang sugilanon nga giasoy sa but-ang mga tawo dili gayod sulagma lamang.

Tinuod usab nga ang susamang mga tinuohan makaplagan sa tibuok kalibotan. Sa Hapon, pananglitan, adunay pagtuo nga ang mga tawo mahimong masudlan ug mga lobo, mga iro, ug mga badger. Ang Uropanhong sugilambong usab adunay mga sugilanon bahin sa mga lalaking nangahimong mabunoong mga lobo panahon sa kagabhion. Sa ubang mga bahin sa kalibotan, adunay asoy bahin sa mga tigre, baboy, buaya, ug bisan mga iring nga makausab-usab tali sa porma sa tawo ug sa hayop.

Gisuportahan ba sa Kasulatan?

Ang uban nangangkon pa ngani nga ang Kasulatan mismo nagpaluyo sa pagtuo sa labaw-tawhanong metamorphosis. Upat ka asoy sa Bibliya ang kasagarang gisitar ingong pamatuod. Sa una, si Jesus nagpagawas ug mga demonyo gikan sa duha ka lalaki, ug human sila gipagawas, ang mga demonyo misulod sa panon sa mga baboy. (Mateo 8:28-33) Sa ikaduha, nga natala sa Numeros 22:26-35, ang asno ni Balaam nakigsulti kaniya. Sa ikatulo, tingali ang labing ilado niining mga asoya, usa ka halas ang nakigsulti kang Eva diha sa tanaman sa Eden.​—Genesis 3:1-5.

Apan, ang mainampingong pagsusi niining mga asoya nagbutyag nga kini tinong dili gayod mga pananglitan sa metamorphosis. Matikdi ang gisudlan sa demonyong mga baboy. Ang Bibliya wala mag-ingon nga kining mga baboya maoy mga tawo nga nahimong mga mananap. Wala, ang asoy nag-ingon nga una pa sila sudli ang ‘panon sa daghang baboy nanibsib.’ (Mateo 8:30) Ang mga demonyo ni Satanas, dili mga espiritu sa mga tawo, maoy misulod sa mga baboy.

Komosta ang asno ni Balaam ug ang halas sa Eden? Sa nag-unang kaso, ang Bibliya espesipikong nag-ingon nga “si Jehova nagbuka sa baba sa asno” aron kini makasulti. (Numeros 22:28) Dili kadto tawo nga nausab ngadto sa laing matang. Ug bahin sa halas sa Eden, ang Bibliya nagpaila sa daotang espiritu nga ginganlag Satanas nga Yawa ingong “ang orihinal nga halas.” (Pinadayag 12:9) Si Satanas kadtong nakigsulti pinaagi sa halas ug “nagdaldal kang Eva pinaagi sa lipatlipat niini.” (2 Corinto 11:3) Oo, ang asno ni Balaam ug ang halas maoy mga hayop​—una pa, samtang, ug human kini mosulti.

Ang ikaupat nga asoy nga kasagarang gisitar mao ang bahin sa hambogirong hari sa Babilonya nga si Nabucodonosor. Ang Bibliya nag-ingon nga gipaubos sa Diyos si Nabucodonosor. Ang iyang “kasingkasing mismo gihimong sama nianang sa mananap, ug uban sa ihalas nga mga asno mao ang iyang pinuy-anan. Ilang gihatag kaniya ang sagbot aron kaonon sama sa mga baka, ug sa yamog sa kalangitan ang iyang lawas mismo nahumod, hangtod nga siya nahibalo nga ang Labing Hataas nga Diyos mao ang Magmamando sa gingharian sa katawhan.” (Daniel 5:21) Sulod sa iyang pito ka tuig nga pagkabuang, ang panagway ug panggawi ni Nabucodonosor nahisamag mananap. Sumala sa Daniel 4:33, “ang iyang mga buhok mismo nanubo sama sa mga balhibo sa mga agila ug ang iyang mga kuko sama sa mga kuyamoy sa mga langgam.” Bisan pa niana, ang hari wala gayod tuboig mga balhibo o mga kuyamoy. Nagpabilin siyang tawo!

Ang ideya sa labaw-tawhanong metamorphosis sukwahi gayod sa mga pagtulon-an sa Bibliya. Sa usa ka rason, ang Bibliya nagpakita nga ang tawo walay separadong kalag nga makapuyo diha sa hayop. Hinunoa, ang tawo mismo maoy “usa ka buhing kalag”! (Genesis 2:7) Ang metamorphosis sukwahi usab sa natural nga han-ay sa mga butang nga gipundar ni Jehova nga Diyos. Ang mga mananap gibuhat aron mosanay “sumala sa ilang mga matang.” (Genesis 1:24, 25) Tungod sa henetikong mga utlanan nga gipahiluna sa Diyos, dili posible alang sa lainlaing mga matang, o dagkong mga grupo, sa mga mananap nga magparisay ug mosanay. Ang mas dakong kal-ang naglungtad tali sa mga mananap ug tawo, nga gihimo ‘sumala sa dagway sa Diyos.’ (Genesis 1:26) Tino gayod, ang Diyos dili molapas sa iyang kaugalingong mga balaod pinaagi sa paghatag sa mga tawo ug gahom sa pag-usab sa ilang kaugalingon ngadto sa walay salabotang mga mananap.

Tinuod, ang metamorphosis mamatikdan diha sa kinaiyahan. Ang mga hintatawo mahimong mga alibangbang, ug ang mga pitopito mahimong mga baki. Apan, ang pagpaniid pag-ayo nagpakita nga kining mga pananglitana sa metamorphosis wala maglangkit ug kausaban sa “mga matang” apan mao lamay mga ang-ang sa kaugmaran sulod sa samang “matang.” Sa dihang nakab-ot na ang ang-ang sa pagkahamtong, sila mosanay “sumala sa ilang mga matang.”

Ang Pagkakita Dili Kanunayng Katuohan

Nan, unsaon man nato pagpatin-aw ang bahin sa mga nakakita nga nangangkon nga sila nakasaksi ug labaw-tawhanong metamorphosis? Tin-aw, kini mao lamay laing pananglitan sa “pagpalihok ni Satanas uban ang tanang gamhanang mga buhat ug bakak nga mga ilhanan ug mga tilimad-on ug uban ang tanang dili-matarong nga panglimbong alang niadtong mga nagakalaglag.”​—2 Tesalonica 2:9, 10.

Sama sa tanang mga tigdaogdaog, ang mga demonyo buot magpatuo sa mga tawo nga sila adunay labawng gahom kay sa ilang tinuod nga nabatonan. Naghimo silag makapakombinsir nga “mga ilhanan” nga sama ra sa lipatlipat sa mga kawatan ug mga mangingilad.

Kita gipahinumdoman sa mga tikasang mga tigbaraha nga nagkanunayan sa daghang tiyanggihan sa Aprika. Walay kokaulaw nilang hayloon ang pipila ka asawa aron mapildihan sa ilang gihagoan pag-ayong salapi diha sa malinglahong mga dula sa baraha. Ilang ipakita sa usa ka babaye ang tulo ka baraha​—duha ka pula ug usa ka itom​—ug sultihan siya nga madoble niya ang iyang salapi pinaagi lamag pagpunit sa itom nga baraha. Siya magduhaduha sa pagdula​—hangtod nga iyang makita ang usa nga daw midaog niining sayon nga dula. Wala lang siya masayod nga ang gikaingong mananaog nakigkunsabo sa pangilad. Mopusta siya, nga magtutok sa itom nga baraha samtang ang mga baraha balihon ug saksakon. Apan sa iyang kaulaw ug kalisang, ang baraha nga iyang gipunit pula diay. Napildi ang iyang salapi nga para sa pagkaon sa pamilya​—usa ka biktima sa iyang kadalo mismo ug sa malipatlipatong kaabtik sa kamot sa mangingilad! Ulahi na kaayo, iyang nahibaloan nga ang pagkakita dili kanunayng katuohan.

Sa samang paagi, si Satanas ug iyang mga demonyo malipay sa paglimbong sa mga tawo ngadto sa paghunahuna nga ang mga tawo mahimong mga mananap. Si Satanas batid sa panglimbong. Kon buot hunahunaon, siya mao ang militok sa unang bakak, nga miingon kang Eva: “Dili ka gayod mamatay. . . . Ikaw mamahimong sama sa Diyos.” (Genesis 3:4, 5) Kining bakaka nagpatunghag nagkalainlaing mga pagtulon-an nga naghadlok sa mga tawo, sama sa imortalidad sa kalag, impiyernong kalayo, ug metamorphosis. Busa, sa Aprika ang mga tawo mobayad ug dakong kantidad aron lamang “mabakunahan” tungod kay sila naghunahuna nga kini makapanalipod kanila gikan sa pagkahimong mananap. Sa katinuoran, ang maong mga tawo naulipon sa “mga pagtulon-an sa mga demonyo” ug napugngan sa pagtuman sa kabubut-on sa Diyos.​—1 Timoteo 4:1; Santiago 4:7.

Ang Tinuod nga Kausaban

Tingali kanunay kang nagtuo o posible nganing nahadlok sa metamorphosis. Kon mao, tumana ang mga pulong sa Bibliya sa Roma 12:2. Didto sa orihinal nga teksto, usa ka porma sa Gregong pulong nga me·ta·mor·phoʹo ang gigamit. Atong mabasa: “Mag-usab [me·ta·mor·phouʹsthe] pinaagi sa pagbag-o sa inyong kaisipan.” Kini nagtumong sa metamorphosis nga mahimong mahitabo​—ang bug-os nga kausaban sa personalidad!

Kadtong buot mopahimuot sa Diyos kinahanglang mohimo sa maong kausaban, kay ang Bibliya nag-awhag: “Hukasa ang daang pagkatawo uban ang mga buhat niini, ug isul-ob ang bag-o nga pagkatawo, nga pinaagi sa tukmang kahibalo ginahimong bag-o sumala sa larawan sa Usa kinsa milalang niini.”​—Colosas 3:9, 10.

Sa unsang paagi ikaw mausab? Pinaagi sa pagkuhag tukmang kahibalo gikan sa Bibliya. Kanang kahibaloa mahimong motultol sa imong pagbiya sa gikahinangpang mga ideya ug mga hunahuna. Apan, sumala sa giingon ni Jesus, “inyong mahibaloan ang kamatuoran, ug ang kamatuoran magpagawas kaninyo.” (Juan 8:32) Oo, ikaw mapahigawas gikan sa mga kabakakan ug mga kahadlok sa metamorphosis.

[Hulagway sa panid 15]

Kon unsay “makita” sa atong mata dili kanunay mao ang tinuod

[Picture Credit Line sa panid 13]

Tambalan: Courtesy Africana Museum, Johannesburg