Sa Kataposan Usa ka Seguradong Umaabot!
“Ang tibuok yuta nagpahulay, nahimong walay kasamok. Ang mga tawo nahimong malipayon uban ang mangayaong mga pagtuaw.” —ISAIAS 14:7.
“ANG atoa maoy kalibotan sa nukleyar nga mga higante ug mga masuso sa prinsipyo. Mas daghan kitag nahibaloan bahin sa gubat kay sa atong nahibaloan mahitungod sa pakigdait, mas daghan bahin sa pagpamatay kay sa atong nahibaloan mahitungod sa pagkinabuhi.” Kanang mga pulonga, nga gisulti sa usa ka heneral sa Kasundalohan sa T.B. sa 1948, magpahinumdom kanato sa giingon sa Bibliya: “Ang tawo nagamando sa tawo sa iyang kadaotan.” (Ecclesiastes 8:9) Sa dihang ang mga tawo masangkapan sa nukleyar nga mga hinagiban, mas grabe ang ilang mahimo kay sa pagsamad lamang sa ilang mga isigkatawo; sila makapatay kanila!
Daghang tawo ang mouyon nga ang pagpanag-iya ug paggamit ug nukleyar nga mga hinagiban supak sa prinsipyo. Pananglitan, si Heneral George Lee Butler, usa ka retiradong heneral sa U.S. Air Force, nag-ingon: “Ang paglungtad lamang sa nukleyar nga hinagiban diha sa pondohanag armas sa usa ka nasod padayong magpahayag sa ideya nga makahanduraw kita ug mga sirkumstansiya nga ilalom niana . . . sa usa ka paagi kita makapakamatarong sa paggamit sa maong hinagiban. Sayop gayod kana.”
Bisan pa niana, ang Britanikong kolumnista nga si Martin Woollacott nag-ingon: “Ang nukleyar nga mga hinagiban makapadani gihapon, bisag unsa pay isulti sa mga tawong tigduso ug teoriya ug mga tawong tigsubay sa moral bahin sa kawalay-pulos ug kadaotan niini. Ang mga kagamhanan nagtuo nga gikinahanglan nila kini alang sa balidong mga katarongan sa kasegurohan; sila usab maghupot niana tungod kay ang nukleyar nga mga hinagiban sa walay duhaduha naglangkob ug usa ka matang sa daotang gahom nga giila ug buot mabatonan sa mga politiko ug mga sundalo.”
Tinuod nga sulod sa miaging lima ka dekada, ang tawo sa usa ka paagi nakahimo sa paglikay sa nukleyar nga gubat. Apan sulod nianang mao gihapong yugto sa panahon, ang naandang mga hinagiban gigamit sa pagpatay sa libolibong tawo. Sa pagkonsiderar sa nahimo sa tawo, makataronganon lamang ang paghunahuna nga, sa madugay o sa madali, kining makahahadlok nga nukleyar nga mga hinagiban pagagamiton.
Nagpahiping mga Hinungdan
Ang makiawayong mga hilig ba sa tawo mahimong mapukgo? Ang uban nangatarongan nga ang mga tawo nakiggubat tungod sa kaburong, kahakog, ug sayop nga agresibong mga lihok. “Kon kini mao ang pangunang mga hinungdan sa gubat,” matod sa eskolar nga si Kenneth Waltz, “nan ang pagwagtang sa gubat kinahanglang mahitabo pinaagi sa pagpaarang-arang sa kinaiya ug paglamdag sa mga tawo.”
Ang uban nag-ingon nga ang mga hinungdan sa gubat nahimutang sa gambalay sa internasyonal nga politika. Tungod kay ang matag gamhanang nasod mangagpas sa kaugalingong nasodnong intereses niini, dili kalikayan nga mahitabo ang mga panagbangi. Sanglit walay makanunayon, kasaligang paagi sa paghusay sa mga kabingkilan, mahitabo ang gubat. Si William E. Burrows ug Robert Windrem misulat diha sa ilang librong Critical Mass: “Ang lisod nga bahin maoy politikanhon. Walay epektibong paagi sa pagkontrolar ang posible kon walay nagpahiping politikanhong determinasyon sa pagpahunong ug bisan pagpamenos sa pagdaghan sa puwersadong mga hinagiban.”
Tagda ang nagapadayong mga sabotsabot aron sa pagpatuman sa Comprehensive Test Ban Treaty. Ang Guardian Weekly naghubit niana ingong “mainitong paghangyoay tali sa mga nasod nga dunay nukleyar nga mga armas ug sa mga estado nga tinagotagong nanag-iya ug nukleyar nga mga hinagiban o dunay teknolohiya sa paghupot dayon niana.” Ang mao gihapong artikulo miangkon: “Walay [usa ka grupo] ang dunay plano sa pagsurender sa ilang mga hinagiban o sa ilang katakos sa pagpanag-iya niana, o sa tanang kapilian sa pagpaarang-arang sa bisan hain niana.”
Dayag, ang internasyonal nga kooperasyon gikinahanglan aron mawagtang ang tanang nukleyar nga mga kapeligrohan. Matod sa librong Critical Mass: “Busa ang pagsalig sa usag usa kinahanglang mopuli sa mutual assured destruction bisan asa, . . . o ang usa ka katalagman sa madugay o sa madali mosunod.” Ikasubo, ang relasyon ug sabotsabot sa mga nasod karon kasagarang susama sa gihubit ni manalagnang Daniel 26 ka siglo kanhi: ‘Sila nanagsultig mga bakak diha sa usa ka lamesa.’—Daniel 11:27, Byington.
Tibuok-Yutang Kooperasyon Ilalom sa Usa ka Kagamhanan sa Kalibotan
Bisan pa niana, ang Bibliya nagpasalig kanato nga katuyoan sa Diyos mismo ang tinuod nga tibuok-yutang kooperasyon ilalom sa usa ka epektibo kaayong kagamhanan sa kalibotan. Minilyon ang wala mahibalong nag-ampo alang niining maong kagamhanan sa dihang naglitok sa Pag-ampo sa Ginoo: “Paanhia ang imong gingharian. Ipahinabo ang imong kabubut-on, maingon sa langit, nganhi usab sa yuta.” (Mateo 6:10) Ang usa ka gingharian maoy usa ka kagamhanan. Ug ang Ulo sa maong Ginghariang kagamhanan mao ang Prinsipe sa Pakigdait, si Jesu-Kristo. Ang Pulong sa Diyos nagpasalig kanato: “Sa kadagaya sa [iyang] prinsipenhong pagmando ug sa pakigdait walay kataposan . . . Ang kasibot mismo ni Jehova sa mga panon ang mobuhat niini.” (Isaias 9:6, 7) Ang Bibliya nagsaad mahitungod nianang maong kagamhanan ilalom kang Jesus: “Kini magadugmok ug magatapos niining tanang gingharian,” o tawhanong mga kagamhanan.—Daniel 2:44.
Kining maong kagamhanan sa kalibotan magpahinabog tinuod nga pakigdait ug kasegurohan—apan dili pinaagi sa pagpugong sa nukleyar nga mga hinagiban o pinaagi sa dili-kasaligang mga tratado sa armas. Ang Salmo 46:9 nagtagna nga si Jehova nga Diyos “magpahunong sa mga gubat hangtod sa kinatumyan sa yuta. Iyang balion ang busogan ug putolputolon ang bangkaw; iyang sunogon sa kalayo ang mga karwahe.” Ang dili-bug-os nga mga lakang dili angayan. Ang Gingharian sa Diyos ilalom kang Kristo mohimog labaw pa kay sa pagkunhod sa gidaghanon sa nukleyar nga mga hinagiban—kini bug-os nga magwagtang niana ug sa tanang ubang mga hinagiban sa gubat.
Walay nay kapeligrohan sa nukleyar nga armas tungod kay wala nay gamhanan kaayong mga nasod, wala nay daotang mga nasod, walay nay mga terorista. Molungtad ang tinuod nga pakigdait: “Sila manglingkod, ang tagsatagsa ilalom sa iyang paras ug ilalom sa iyang kahoyng igos, ug walay usa nga magpakurog kanila; kay ang baba ni Jehova sa mga panon nagsulti niini.” Kining dinasig nga mga pulong naggikan sa Diyos kinsa dili arang makabakak.—Miqueas 4:4; Tito 1:2.
Sumala sa Salmo 4:8, ang tinuod nga pakigdait ug kasegurohan makaplagan lamang sulod sa kahikayan ni Jehova nga Diyos: “Sa kalinaw ako mohigda ug matulog, kay ikaw lamang gayod, Oh Jehova, ang nagapapuyo kanako sa kasegurohan.” Sumala sa gipamatud-an pag-ayo sa kasaysayan sa tawo, ang bisan unsang mga saad sa “pakigdait ug kasegurohan” gawas nianang pinaagi sa Gingharian ni Jehova maoy mini lamang.—Itandi ang 1 Tesalonica 5:3.
“Kalinaw ug Kasegurohan”
Apan komosta ang makigubatong kinaiya sa tawo mismo? “Ang pagkamatarong mao ang tinong makat-onan sa mga molupyo sa mabungahong yuta.” (Isaias 26:9) Ang maong pagtudlo sa pagkamatarong duna unyay dakong epekto diha sa kinaiya sa tawo ug sa mga kahimtang sa kalibotan: “Ang buhat sa matuod nga pagkamatarong mahimong pakigdait; ug ang pag-alagad sa matuod nga pagkamatarong, kalinaw ug kasegurohan hangtod sa panahong walay tino.” (Isaias 32:17) Ang bisan unsang agresibong lihok o mapintas nga kinaiya pulihan sa gugma sa silingan ug kaikag alang sa kaayohan sa tanan. Ang mga molupyo sa yuta ‘magasalsal sa ilang mga espada ingong mga punta sa daro ug sa ilang mga bangkaw ingong mga galab. Usa ka nasod dili mobakyaw sa espada batok sa usa ka nasod, ni sila makakat-on pa sa gubat.’—Isaias 2:4.
Sa matagnaong pinulongan si Isaias nagtagna nga ang mga tawo nga dunay mananapong mga hilig mabag-o. Naghisgot siya sa panahon sa dihang “ang yuta tinong mapuno sa kahibalo kang Jehova.” Ingong resulta, “ang lobo mopuyo gayod sa makadiyot uban sa laki nga nating karnero, ug ang leopardo mismo mohigda uban sa nating kanding, ug ang nating baka ug ang lambungayan nga nating leyon ug ang pinakaon-pag-ayo nga hayop manag-uban tanan; ug usa lamang ka gamayng bata nga lalaki ang mangulo kanila. . . . Sila dili mohimo ug bisan unsang kadaot o mopahinabog bisan unsang paggun-ob sa tibuok nakong bukid nga balaan.”—Isaias 11:6-9.
Ang pagtuo niining mga saad sa Diyos naghatag sa mga Saksi ni Jehova ug malaomong panglantaw sa kinabuhi. Kon kita molantaw sa umaabot, dili nato handurawon ang yuta nga nahapay sa nukleyar nga kalaglagan. Hinunoa, makita nato ang katumanan sa saad sa Bibliya: “Ang mga matarong magapanag-iya sa yuta, ug sila mopuyo sa ibabaw niini sa walay kataposan.” (Salmo 37:29) Ang uban magtawag sa maong pagtuo nga pagkamatuotuohon ug dili-realistikanhon. Apan kinsa ang tinuod nga matuotuohon? Ang usa nga nagtuo sa saad sa Diyos o ang usa nga modawat dayon sa haguka nga mga saad sa mga politiko? Alang sa tinuod nga mga mahigugmaon sa pakigdait, klaro ang tubag.a
[Footnote]
a Ang mga Saksi ni Jehova nakatabang sa minilyon nga mosagop sa mensahe sa Bibliya sa paglaom pinaagi sa libreng pagtuon sa Bibliya sa balay. Ikaw makahikay nga paduawon sila kanimo pinaagi sa pagkontak sa mga magpapatik niining magasina o pinaagi sa pagduaw sa lokal nga Kingdom Hall sa mga Saksi ni Jehova.
[Blurb sa panid 11]
“Usa ka nasod dili mobakyaw sa espada batok sa usa ka nasod, ni sila makakat-on pa sa gubat.” —Isaias 2:4
[Mga hulagway sa panid 9]
Sa bag-ong kalibotan sa Diyos, ang mga pamilya “magapuyo sa kasegurohan,” ug ang tanang matang sa hinagiban pagawagtangon
[Hulagway sa panid 10]
Ang makigubatong mga taras mawagtang samtang ang mga tawo makakat-on ug magpadapat sa Pulong sa Diyos, ang Bibliya