Mga Batan-on Nangutana
Nganong Wala May Pagsalig ang Akong mga Ginikanan Kanako?
“Maayo unta to ug tugotan ako sa akong mga ginikanan sa paglakaw nga walay kuyog. Dili baya pod ko gustong maglaaglaag lang nga walay rumbo. Pananglitan, gusto kong moduaw sa akong iyaan, ugaling lang maghunahuna dayon si Mama nga nagplano kong molayas.”—Sarah, 18.a
“Mangutana ko kanunay sa akong mga ginikanan kon nganong dili man sila mosalig nako kon makigpanuroy ako uban sa akong mga higala. Kasagaran ila akong sultihan: ‘May pagsalig mi nimo. Pero wa miy pagsalig sa imong mga higala.’ Malain gyod ko kon moingon sila niana!”—Christine, 18.
ANG pagsalig sama ra gayod ug kuwarta. Ang kuwarta lisod pangitaon, apan sayon gastohon, ug bisag pila pay ihatag kanimo, morag kulang lang gihapon kini. “Matag lakaw nako,” miingon ang 16 anyos nga si Iliana, “bombardiyohan ako sa akong mga ginikanan ug mga pangutana sama sa kon asa ko moadto, kon kinsay akong kauban, kon mag-unsa ko, ug kon unsang orasa ko mouli. Bitaw, mga ginikanan nako sila, pero maglagot gyod ko kon ila kong sukit-sukiton!”
Nangandoy ka ba usahay nga unta may pagsalig ang imong mga ginikanan kanimo? Kon mao, unsay imong mahimo bahin niini? Una, atong susihon kon nganong ang pagsalig maoy dako kaayong isyu sa mga ginikanan ug mga anak.
Mga Problema Panahon sa Pagdako
Ang Bibliya nag-ingon nga “ang lalaki mobiya sa iyang amahan ug sa iyang inahan.” (Genesis 2:24) Siyempre, tinuod usab kini sa babaye. Lalaki ka man o babaye, ang yugto sa pagkabata maoy panahon sa pag-andam kanimo sa pagkahimong hingkod, diin nianang panahona makabuhi ka na sa imong kaugalingon ug tingali makabuhi ka na usab ug pamilya.
Apan ang kausaban gikan sa pagkabata ngadto sa pagkahingkod dili samag pultahan nga mosulod ka lang niana dihang moabot ka na sa eksaktong edad. Hinunoa, kini samag hagdanan nga ang matag ang-ang anam-anam nimong sak-on sa tibuok panahon sa imong pagkabatan-on. Sa tinuod lang, ikaw ug ang imong mga ginikanan tingali dili parehas ug opinyon bahin sa imong nakab-ot nga kauswagan. “Bayente anyos na ako, ug mao lang gihapong estoryaha,” miingon si Maria, kinsa mibati nga walay pagsalig kaniya ang iyang mga ginikanan kon bahin sa iyang gikuyog-kuyog nga mga higala. “Nagtuo man god sila nga dili ako makabiya sa delikadong mga situwasyon. Giingnan nako sila nga nakabiya na ako sa ingon niana nga mga situwasyon, apan wala gihapon silay kompiyansa nako!”
Sama sa giingon ni Maria, ang isyu bahin sa pagsalig nakahatag ug dakong problema sa mga batan-on ug sa mga ginikanan. Duna bay problema nga sama niini ang imong pamilya? Kon mao, unsay imong himoon aron mosalig kanimo ang imong mga ginikanan? Ug kon nawad-an silag pagsalig nimo tungod sa usa ka sayop nga desisyon, may mahimo ka ba aron kasaligan ka nila pag-usab?
Ipakita nga Kasaligan Ka
Gisulatan ni apostol Pablo ang mga Kristohanon sa unang siglo: “Padayong pamatud-i kon unsa kamo sa inyong kaugalingon.” (2 Corinto 13:5) Tinuod nga kining iyang gipamulong dili para sa mga batan-on. Apan, kini mahimo usab nga ipadapat ngadto sa mga batan-on. Ang imong pagkamasaligan o dili nagdepende sa imong pagpakita kon unsa ikaw ka kasaligan. Dili buot usab ingnon nga kinahanglang hingpit ka. Ang tanan masayop. (Ecclesiastes 7:20) Bisan pa niana, ang imo bang mga ginikanan nagduhaduha sa pagsalig kanimo tungod sa imong panggawi?
Pananglitan, si Pablo misulat: “Buot namong magmaminatud-on sa tanang butang.” (Hebreohanon 13:18) Pangutan-a ang imong kaugalingon, ‘Mosulti ba ko sa akong mga ginikanan sa tinuod kon asa ko moadto ug kon mag-unsa ko?’ Hunahunaa ang giingon sa pipila ka batan-on kinsa namalandong pag-ayo sa ilang kahimtang.
Lori: “Nakig-e-mail ako sa usa ka lalaki nga akong naibgan. Nadiskobrehan kini sa akong mga ginikanan ug gipahunong ako sa pag-e-mail kaniya. Nanaad ako nga mohunong, apan nagpadayon gihapon ko sa pag-e-mail kaniya. Miabot kinig usa ka tuig. Nadiskobrehan ra kini sa akong mga ginikanan ug nangayo akog pasaylo ug nanaad nga mohunong na ko, apan nagsige gihapon kog e-mail niya hangtod nga nawad-an nag pagsalig ang akong mga ginikanan kanako!”
Sa imong hunahuna nganong way pagsalig ang mga ginikanan ni Lori, ug unsa unta ang angayng himoon ni Lori human nga gipakigsultihan siya sa iyang mga ginikanan bahin sa problema? Isulat ang imong tubag sa ubos.
․․․․․
Beverly: “Ang akong mga ginikanan way pagsalig nako kon bahin sa mga lalaki, apan karon nakasabot na ako kon ngano. Diha koy giibid-ibiran nga mga lalaki nga mas magulang nakog duha ka tuig. Dugay kaayo ming mag-ukang ug estorya sa telepono, ug sila ray akong pakig-estoryahan diha sa mga parti. Giembargohan ko sa akong mga ginikanan ug cell phone sulod sa usa ka bulan, ug ila akong gidid-an sa mga dapit nga ginaadtoan niining mga lalakiha.”
Sa imong hunahuna, nganong way pagsalig ang mga ginikanan ni Beverly, ug unsa unta ang angay niyang himoon aron kasaligan siya pag-usab sa iyang mga ginikanan?
․․․․․
Annette: “Niadtong hayskul pa ako, ako ug ang akong amiga nagdala sa balay ug serbesa gikan sa usa ka parti—bisag nahibalo mi nga masuko ang among mga ginikanan—ug nagsabot mi nga imnon ra unya ni namo. Ang iyang serbesa nakit-an sa iyang inahan. Dayon nadiskobrehan sab nga duna pod koy serbesa. Ang nakaparat kay klaro kaayo sa dagway sa akong Mama nga nasagmuyo siya!”
Kon manghod pa nimo si Annette, unsay imong itambag niya aron mosalig pag-usab kaniya ang inyong inahan?
․․․․․
Kon Unsay Imong Himoon Aron Kasaligan Ka Pag-usab
Komosta kon, sama sa mga batan-on nga gihisgotan sa ibabaw, ang imong mga ginikanan nawad-an usab ug pagsalig kanimo tungod sa imong binuhatan? Ayawg kabalaka kay may paagi aron ang imong mga ginikanan mosalig kanimo pag-usab. Unsa man kana?
Mahimong saligan ka sa imong mga ginikanan kon magpakita ka nga nagtinarong ka na. Palandonga kining ilustrasyona: Hunahunaa ang usa ka tawo nga nakautang ug kuwarta sa bangko. Kon dili siya mopalta pagbayad, ang bangko mosalig kaniya ug siya makautang pag-usab. Ingon usab niini diha sa panimalay. Kon nagpakita ka nga kasaligan ka—bisan sa gagmayng mga butang—lagmit mas mosalig kanimo ang imong mga ginikanan.
Mao kanay naamgohan ni Annette. “Kon bata ka pa,” siya miingon, “dili ka gayod makaamgo nga importante diay nga kasaligan ka. Karon mas responsable na ako, ug naningkamot gyod ko nga dili mawad-an ug pagsalig ang akong mga ginikanan kanako.” Ang leksiyon? Imbes magreklamo nga way pagsalig ang imong mga ginikanan kanimo, paningkamot nga dili madaot ang imong rekord sa pagkakasaligan.
Pananglitan, kasaligan ka ba nianang gilista diha sa ubos? Markahi ang kahon tapad sa mga kinaiya nga kinahanglan nimong pauswagon.
□ Pag-uli sa gitakdang oras
□ Pag-abot sa untop nga panahon
□ Pagtrabaho sa mga dukidukionon sa balay
□ Paglimpiyo sa akong kuwarto
□ Paggamit sa telepono
□ Pagtuman sa akong mga saad
□ Paggunit ug kuwarta
□ Pagbangon nga dili na mistil pukawon
□ Pagsulti sa tinuod
□ Pagdawat ug kasaypanan ug pagpangayog pasaylo
□ Uban pa ․․․․․
Nganong dili ka maningkamot sa pagpakita nga kasaligan ka sa bahin nga imong gimarkahan? Sunda ang tambag nga mabasa diha sa Bibliya: ‘Hukasa ang daan nga pagkatawo nga nahiuyon sa kanhi ninyong paagi sa panggawi.’ (Efeso 4:22) “Himoa ang inyong Oo nga magkahulogan ug Oo.” (Santiago 5:12) ‘Sulti sa tinuod ang matag usa kaninyo sa iyang silingan.’ (Efeso 4:25) “Magmasinugtanon sa inyong mga ginikanan sa tanang butang.” (Colosas 3:20) Sa ngadto-ngadto, ang imong pag-uswag makita sa imong mga ginikanan ug sa uban.—1 Timoteo 4:15.
Apan komosta kon bisan pag giunsa nimog paningkamot, ang imong mga ginikanan wa gihapoy pagsalig nimo? Nganong dili ka makig-estorya nila? Inay magbagulbol nga angay pod unta nga magpakita sila ug pagsalig nimo, matinahorong pangutan-a sila kon unsay kinahanglan nimong himoon aron kasaligan ka nila. Ipatin-awg maayo ang imong mga tumong niining bahina.
Ayaw pagdahom nga mouyon dayon ang imong mga ginikanan. Naneguro lang sila nga motuman ka sa imong mga gipanaad. Gamita kining higayona sa pagpakita nga kasaligan ka. Basig makuha ra unya nimo ang pagsalig sa imong mga ginikanan. Mao kanay nahitabo kang Beverly, nga gihisgotan sa sinugdanan. Siya miingon: “Lisod makuha ang ilang pagsalig apan sayon ra kining wad-on. Sila may pagsalig na nako karon, ug malipayon kaayo ko!”
Ang ubang mga artikulo gikan sa seryeng “Mga Batan-on Nangutana” makita diha sa Web site nga www.watchtower.org/ype
[Footnote]
a Ang mga ngalan niining artikuloha giusab.
MGA BUTANG NGA ANGAYNG PALANDONGON
◼ Ngano kahang nagduhaduha ang imong mga ginikanan sa pagsalig nimo bisag naningkamot kag maayo sa pagpakita nga kasaligan ka?
◼ Nganong ang pagpakigsulti sa imong mga ginikanan hinungdanon kon gusto ka nga kasaligan ka nila?
[Blurb sa panid 29]
Paningkamot nga mahimo kang kasaligan
[Diagram/Hulagway sa panid 28]
Ang pagkahimong kasaligang hingkod samag hagdanan nga ang matag ang-ang anam-anam nimong sak-on sa tibuok panahon sa imong pagkabatan-on
[Diagram]
(Alang sa aktuwal nga pagkahan-ay, tan-awa ang publikasyon)
PAGKAHINGKOD
PAGKABATAN-ON
PAGKABATA