Pagpaniid sa Kalibotan
Sa unang usa ka tuig ug tunga nga paningkamot sa pagsumpo sa pagpamaligyag mga tawo, “ang mga polis sa China nakaluwas ug 10,621 ka babaye ug 5,896 ka bata nga gipangidnap.” Dunay 15,673 ka suspek ang nangapriso.—CHINA DAILY, CHINA.
“Kapin sa 1,000 ka magtutudlo sa Kenya ang gitangtang sa trabaho kay nang-among-among ug mga estudyanteng babaye sa miaging duha ka tuig. . . . Gipakita sa usa ka tibuok-nasod nga confidential helpline . . . nga ang problema mas kaylap pa kay sa gituohan kaniadto.”—DAILY NATION, KENYA.
Sumala sa usa ka pagtuon, dunay 75 porsiyentong posibilidad nga makanser sa panit kadtong migamit ug tanning bed kon itandi niadtong wala mogamit niini. Kadtong naggamit ug mga himan nga makapatabonon sa panit sulod sa kapig 50 ka oras dunay 2.5 ngadto sa 3 ka pilo nga posibilidad nga makanser.—CANCER EPIDEMIOLOGY, BIOMARKERS & PREVENTION, U.S.A.
“Mga 8% lamang [sa mga pangasaw-onon sa Canada] ang dili uyon nga makigsekso una ang kasal,” ug “74% sa mga magtiayon ang nagpuyopuyo una magpakasal.”—WEDDINGBELLS, CANADA.
Kapeligrohan sa Hugawng Tubig
Sumala sa usa ka taho sa United Nations, “mas daghan karon ang nangamatay tungod sa hugawng tubig kay sa bisan unsang matang sa kapintasan lakip na sa gubat.” Ang UN nagtaho nga duha ka milyong tonelada nga biya—agrikultural, industriyal, hugaw sa tawo ug uban pa—ang moagos matag adlaw sa mga suba ug kadagatan, nga magpakaylap sa mga sakit ug makadaot sa ekosistema. Dugang pa, sa matag 20 segundos, usa ka bata nga singko anyos paubos ang mamatay tungod sa sakit nga makuha sa hugawng tubig. Si Achim Steiner, ehekutibong direktor sa UN Environment Programme, miingon: “Aron makalahutay ang kalibotan, . . . kinahanglang magkahiusa kita sa pagpangitag maayong paagi nga mamenosan ang gidaghanon sa biya ug malabay kana sa hustong paagi.”
Pagkanta Aron Maulian ang Sinultian
Ang pipila ka pasyente nga dili na makasulti human maestrok natabangan nga maulian pinaagi sa pagkanta. Ang mga neurologist nag-awhag sa mga pasyenteng naestrok nga ikanta ang gusto nilang isulti. Ang maong terapiya, nga gitawag ug melodic intonation therapy, maayo kaayog resulta. Human sa 15 ka semanang terapiya, “ang mga pasyente inanayng nakakat-on sa pagsulti sa mga pulong nga ilang gikanta,” misaysay ang The Wall Street Journal.
‘Nanglimbong sa Eskuylahan Midaghan’
Sa pagsurbi sa 20,000 ka first-year nga estudyante sa mga unibersidad sa Canada, 73 porsiyento ang “miangkon nga nakahimog grabeng panglimbong kas-a o kapin pa diha sa ilang eksam o asaynment sa hayskul pa sila,” matod sa Canadian Council on Learning (CCL). Ang usa ka unibersidad nagtaho nga ang mga insidente sa pagpanglimbong panahon sa eksam ug pagsundog sa trabaho sa uban miuswag ug 81 porsiyento tali sa 2003 ug 2006. “Sa miaging dekada,” nag-ingon si Dr. Paul Cappon, presidente sa CCL, “ang internet ug high-tech nga mga gadyet maoy hinungdan nga midaghan ang nanglimbong sa eskuylahan.”