COLOSAS

[lagmit, Dako].

Usa ka siyudad sa HK sa Asia Minor. Sa mga adlaw ni apostol Pablo ang Colosas maoy sakop sa Romanhong lalawigan sa Asia, bisan tuod kini nahimong bahin sa karaang rehiyon sa Frigia. Kining maong dapit wala na puy-i karon. Kini nahimutang duol sa ibabawng tumoy sa walog sa Suba sa Lycus, mga 18 km (11 mi) sa SHS sa Laodicea (duol sa modernong Denizli). Ang walog sa Suba sa Lycus maoy hiktin diha sa rehiyon sa Colosas, nga may dagkong mga pangpang sa isigkakilid niini, apan nagkalapad kini paingon sa AK ug sa dapit diin nagtagbo ang Suba sa Lycus ug Maeander (Menderes). Milatas agi niini nga walog ang pangunang dalan nga naggikan sa Efeso ug sa Baybayon sa Aegean paingon sa S hangtod sa Euprates. Usa ka dalan ang misanga gikan niini paingon sa Sardis ug sa Pergamo dapit sa AK. Apan, sa panahon sa Romanhong yugto, ang sistema sa dalan giusab, ug ang Colosas nalabwan sa kabantog sa Laodicea ug sa kasikbit niini nga Hierapolis (Col 4:13). Bisan pa niana, ang Colosas gibantog gihapon ingong sentro sa paggamag mga panapton, ug nailado kini sa maayong klase nga delana nga may talagsaong kolor nga gitawag ug colossinus. Ang Colosas nahimutang sa daplin sa usa ka halapad nga yuta nga awaaw ug walay kakahoyan, nga niana ang panon sa mga karnero gipasibsib. Dapit sa H nga mga 5 km (3 mi), nahimutang ang Honaz Dagi (Bkd. sa Cadmus) nga may gihabogong 2,750 m (9,020 p), ug ang mga niyebe niini nagtaganag tubig sa mga sapa nga moagos agi sa Colosas.

Ang mga Frigiahanon didto sa Jerusalem sa adlaw sa Pentekostes niadtong 33 K.P., ug tingali ang pipila kanila maoy gikan sa Colosas. (Buh 2:10) Bisan tuod ang Colosas anaa sa pangunang S-K nga ruta, kadaghanan sa mga eskolar nagtuo nga si Pablo misubay sa usa ka paamihanan pa nga ruta sa iyang ikatulong misyonaryong panaw diin siya miagi sa mamala paingon sa Efeso. (Buh 18:​22, 23; 19:1) Ang iyang sulat ngadto sa mga taga-Colosas nagpakita nga wala siya makaduaw sa Colosas ug nga ang kongregasyon didto maoy bunga sa paghago ni Epafras, kinsa gihubit ni Pablo ingong iyang hawas ug isigkamagbubuhat tungod sa matinumanon niyang pag-alagad ngadto sa mga magtutuo sa Colosas. (Col 1:​7, 8; 2:1; 4:12) Apan, ubay-ubay sa mga Kristohanon sa Colosas ang nailhan ni Pablo. Gihisgotan niya si Onesimo, Arquipo, Filemon, ug Apia.​—Col 4:​9, 17; Flm 1, 2, 10-12.

Dugang pa sa orihinal nga molupyong Frigiahanon didto sa Colosas mao ang mga Grego ug mga Hudiyo. (Itandi ang Col 3:11.) Ang unang mga Frigiahanon mahiligon kaayo sa espiritistikanhong panatisismo, ang mga Grego nakig-ambit sa daghang pagbanabana ug sa pilosopikanhong mga argumento, ug ang mga Hudiyo maoy mga tigpaluyo sa Moisesnong Balaod ug sa mga kinahanglanon niini labot sa pagkaon ug sa igpapahulay. Kining tanang tinamdan gihisgotan ni Pablo diha sa iyang tambag ngadto sa kongregasyon sa Colosas.​—Col 2:​4, 8, 16, 18, 20-23.