JUAN, ANG MGA SULAT NI

Kini nga mga sulat maoy lakip sa kataposang mga bahin sa inspiradong Kasulatan nga gisulat. Bisan tuod ang ngalan ni apostol Juan dili makaplagan niini nga mga sulat, kadaghanan sa mga eskolar nagkauyon sa tradisyonal nga panglantaw nga ang magsusulat sa Maayong Balita Sumala ni Juan ug sa tulo ka sulat nga nag-ulohang Una, Ikaduha, ug Ikatulong Juan gisulat sa samang magsusulat. Adunay daghang kaamgiran tali niini ug sa ikaupat nga Ebanghelyo.

Ang pagkatinuod niini nga mga sulat napamatud-an pag-ayo. Ang pangsulod nga ebidensiya nagpamatuod sa panag-uyon niini sa ubang mga bahin sa Kasulatan. Dugang pa, daghang unang mga magsusulat ang mihatag ug testimonya sa pagkatinuod niini. Si Polycarp daw mikutlo sa 1 Juan 4:3; si Eusebius miingon nga si Papias nagpamatuod sa unang sulat, sama sa gibuhat ni Tertullian ug Cyprian; ug kini nalakip diha sa Syriac nga Peshitta. Si Clemente sa Alejandria daw nagpaila nga siya may kahibalo sa laing duha ka sulat; si Irenaeus dayag nga mikutlo sa 2 Juan 10, 11; si Dionysius sa Alejandria, sumala kang Eusebius, naghisgot niini. Kining ulahing gihisgotan nga mga magsusulat nagpamatuod usab sa pagkatinuod sa Unang Juan.

Lagmit gayod nga gisulat ni Juan ang mga sulat didto sa Efeso sa mga 98 K.P., duol sa panahon sa dihang iyang gisulat ang iyang asoy sa Ebanghelyo. Ang subsob nga ekspresyong “mga anak” daw nagpaila nga kini gisulat sa dihang siya tigulang na.

Unang Juan. Kini nga sulat gisulat diha sa paagi nga naglangkit sa usa ka sistematikong argumento, sanglit kini walay pangomosta ni konklusyon. Sa ikaduhang kapitulo si Juan naghisgot sa mga amahan, mga anak, ug mga batan-ong lalaki, nga nagpasabot nga dili kini usa ka personal nga sulat ngadto sa usa ka indibiduwal. Lagmit gayod nga kini gitumong ngadto sa usa ka kongregasyon o mga kongregasyon ug, sa pagkatinuod, mapadapat ngadto sa tibuok kapunongan niadtong nahiusa kang Kristo.​—1Ju 2:​13, 14.

Si Juan mao ang kataposang nabuhi nga apostol. Kapin na sa 30 ka tuig ang milabay sukad nga gisulat ang kataposan sa ubang mga sulat sa Kristohanon Gregong Kasulatan. Sa dili madugay ang tanang apostoles mangamatay na. Katuigan una pa niini, si Pablo misulat kang Timoteo nga siya dili na magdugay sa pagpakig-uban kaniya. (2Ti 4:6) Iyang giawhag si Timoteo nga padayong huptan ang sumbanan sa makapahimsog nga mga pulong ug ipiyal ngadto sa matinumanong mga tawo ang mga butang nga iyang nadungog kang Pablo, aron nga kining mga tawhana, sa baylo, makatudlo sa uban.​—2Ti 1:13; 2:2.

Si apostol Pedro nagpasidaan batok sa mini nga mga magtutudlo kinsa motungha sa sulod sa kongregasyon, nga magpasulod ug malaglagong mga sekta. (2Pe 2:1-3) Dugang pa, giingnan ni Pablo ang mga magtatan-aw sa kongregasyon sa Efeso (diin didto gisulat sa ulahi ang mga sulat ni Juan) nga “ang malupigong mga lobo” mosulod, nga dili magtagad sa panon uban ang kalumo. (Buh 20:​29, 30) Iyang gitagna ang dakong apostasya uban “ang tawo sa kalapasan” niini. (2Te 2:3-12) Busa, niadtong 98 K.P. kini nahitabo, ingon sa gisulti ni Juan: “Mga anak, mao na kini ang kataposang takna, ug, ingon sa inyong nadungog nga ang antikristo moabot, bisan gani karon adunay daghang mitungha nga mga antikristo; nga tungod niini kita nahibalo nga mao na kini ang kataposang takna.” (1Ju 2:18) Busa, ang sulat tukma kaayo sa panahon ug hinungdanon kaayo alang sa pagpalig-on sa matinumanong mga Kristohanon ingong salipdanan batok sa apostasya.

Katuyoan. Apan, si Juan wala mosulat aron lamang pamatud-an nga sayop ang bakak nga mga pagtulon-an. Hinunoa, ang iyang pangunang katuyoan mao ang pagpalig-on sa pagtuo sa unang mga Kristohanon diha sa mga kamatuoran nga ilang nadawat; sagad iyang gitandi kini nga mga kamatuoran sa bakak nga mga pagtulon-an. Lagmit, ang Unang Juan gipadala ingong usa ka sirkular nga sulat ngadto sa tanang kongregasyon sa maong dapit. Kini nga panglantaw gipaluyohan sa kanunayng paggamit sa magsusulat sa Gregong plural nga pulong nga katumbas sa “inyo o kaninyo.”

Ang iyang argumento maayong pagkahan-ay ug kusganon, ingon sa gipakita sa mosunod nga pagtagad sa sulat. Ang sulat makapatukbil kaayo sa pagbati, ug tin-aw nga si Juan misulat tungod sa iyang dakong gugma alang sa kamatuoran ug sa iyang pagkasilag sa kasaypanan​—sa iyang gugma alang sa kahayag ug sa pagdumot sa kangitngit.

Tulo ka pangunang mga tema. Gihisgotan ni Juan ilabina ang tulo ka tema diha sa iyang unang sulat: ang antikristo, sala, ug gugma.

Mahitungod sa antikristo, siya tin-aw kaayong namulong. Siya miingon: “Kining mga butanga akong gisulat kaninyo mahitungod niadtong kinsa nagtinguha sa pagpahisalaag kaninyo.” (1Ju 2:26) Kining mga tawhana nagsalikway nga si Jesu-Kristo mao ang Anak sa Diyos nga mianhi sa unod. Siya nagpatin-aw nga kanhi sila nakig-uban sa kongregasyon apan namahawa aron ipakita nga sila dili “sama kanato.” (2:19) Sila dili ang maunongon, mahigugmaon nga matang nga “adunay pagtuo ngadto sa pagtipig nga buhi sa kalag” kondili ang matang “nga mosibog ngadto sa kalaglagan.”​—Heb 10:39.

Labot sa sala, ang pipila ka punto nga iyang gipasiugda mao: (1) Kitang tanan makasala, ug kadtong nag-ingon nga sila wala makasala wala makabaton sa kamatuoran ug naghimo sa Diyos nga bakakon (1Ju 1:8-10); (2) kitang tanan kinahanglang makigbisog batok sa sala (2:1); (3) ang Diyos nagtaganag usa ka halad pasig-uli alang sa mga sala pinaagi ni Jesu-Kristo, kinsa atong nabatonan ingong usa ka magtatabang ngadto sa Amahan (2:1; 4:10); (4) kadtong tinuod nga mga Kristohanon dili magabatasan sa pagpakasala​—sila dili magpadayon sa pagbuhat sa kasal-anan, bisan tuod sila usahay makabuhat ug kasal-anan (2:1; 3:4-10; 5:18); (5) adunay duha ka matang sa sala, ang matang sa sala nga mapasaylo ug ang tinuyo nga matang sa sala nga dili mapasaylo (5:​16, 17).

Mahitungod sa gugma, mas daghan ang gisulat ni Juan bahin niini. Siya miingon: (1) Ang Diyos gugma (1Ju 4:​8, 16); (2) ang Diyos nagpasundayag sa iyang gugma pinaagi sa pagtugyan sa iyang Anak aron mamatay ingong halad pasig-uli alang sa atong mga sala; dugang pa, pinaagi sa pagtagana kang Kristo ang iyang mga dinihogan mahimong mga anak sa Diyos (3:1; 4:10); (3) ang gugma sa Diyos ug ni Kristo nagpailalom kanato sa obligasyon nga magpakitag gugma sa atong mga igsoon (3:16; 4:11); (4) ang gugma sa Diyos nagkahulogan sa pagbantay sa iyang mga sugo (5:​2, 3); (5) ang hingpit nga gugma naghingilin sa kahadlok, nagwagtang sa pugong aron makabaton ug kagawasan sa pagsulti ngadto sa Diyos (4:​17, 18); (6) ang paghigugma sa mga igsoon dili lamang ipakita sa mga pulong kondili sa mga buhat usab, nga naghatag kanila sa mga butang nga atong nabatonan kon sila nanginahanglan (3:​17, 18); (7) ang si bisan kinsa nga nagdumot sa iyang igsoon maoy usa ka mamumuno (3:15); ug (8) ang mga Kristohanon dili angayng mahigugma sa kalibotan ug sa mga butang nga anaa niana (2:15).

Ikaduhang Juan. Ang ikaduhang sulat ni Juan nagbukas pinaagi niini nga mga pulong: “Ang ansiyano nganha sa pinili nga ginang ug sa iyang mga anak.” (2Ju 1) Busa, sa mataktikanhong paagi, si Juan nagpaila nga siya mao ang magsusulat. Siya sa pagkatinuod usa ka “ansiyano [o, tigulang nga lalaki],” nga niadtong tungora mga 90 o 100 anyos na ang pangedaron. Siya usab tigulang na kon mahitungod sa Kristohanong pagkahamtong ug maoy usa ka “haligi” sa kongregasyon.​—Gal 2:9.

Gihunahuna sa pipila nga kini nga sulat ngadto “sa pinili nga ginang” gisulat alang sa usa sa Kristohanong mga kongregasyon ug nga ang mga anak maoy espirituwal nga mga anak, ang mga anak sa “igsoong babaye” (2Ju 13) ingong mga membro sa laing kongregasyon. Sa laing bahin, gituohan sa uban nga kini sa pagkatinuod gipadala ngadto sa usa ka indibiduwal, lagmit ngadto sa ginganlan ug Kyria (Gregong pulong alang sa “ginang”).

Daghang punto nga gihisgotan ni Juan diha sa iyang ikaduhang sulat maoy mga ideyang pinamubo gikan sa iyang unang sulat. Siya naghisgot bahin sa kamatuoran nga nagpabilin diha niadtong nahibalo gayod niini ug bahin sa dili-takos nga kalulot ug kalinaw gikan sa Diyos. Siya nagmaya nga ang pipila nagpadayon sa ‘paglakaw diha sa kamatuoran.’ Sila nagpakitag gugma alang sa usag usa ug nagtuman sa mga sugo sa Diyos. Apan, ang mga maglilimbong mitungha sa kalibotan, ang antikristo nga milimod nga ang Anak sa Diyos mianhi sa unod. (Itandi ang 2Ju 7 ug 1Ju 4:3.) Sa 2 Juan 10, 11 siya nagdugang sa instruksiyon diha sa iyang unang sulat, nga nagpakita sa lakang nga angayng himoon sa mga membro sa kongregasyon ngadto niadtong wala mosubay sa pagtulon-an ni Kristo ug nga adunay ilang kaugalingong pagtulon-an o nianang sa mga tawo. Si Juan nagsugo nga ang maong mga tawo dili gayod angay nga komostahon o pasak-on sa Kristohanong panimalay.

Ikatulong Juan. Ang ikatulong sulat maoy gikan sa “ansiyano” nganha kang Gayo, uban ang mga pangomosta alang sa uban diha sa kongregasyon. Gisulat kini diha sa naandang paagi sa pagsulat. Susama gayod kini sa una ug ikaduhang mga sulat sa paagi ug sa materyal mao nga kini tin-awng gisulat sa samang tawo, nga mao, si apostol Juan. Kon kinsa kini si Gayo dili matino. Bisan tuod may pipila ka tawo nga gihisgotan sa Kasulatan nga ginganlan niining ngalana, lagmit nga kini maoy lahi nga Gayo, sanglit ang sulat gisulat 30 ka tuig o kapin pa human sa Mga Buhat, Roma, ug Unang Corinto, diin ang ngalan nga Gayo makita usab.​—Buh 19:29; 20:4; Rom 16:23; 1Co 1:14.

Giawhag ni Juan nga ipakita ang Kristohanong pagkamaabiabihon ug nag-ingon nga si Diotrefes, nga gustong makabaton sa unang dapit diha sa kongregasyon, wala modawat nga may pagtahod sa mga mensahe gikan kang Juan o sa ubang responsableng mga tawo, ni si Diotrefes nagpakitag bisan unsang pagtahod alang sa ubang nagapanawng mga hawas sa unang Kristohanong kongregasyon. Buot pa gani niyang papahawaon sa kongregasyon kadtong maabiabihong modawat sa maong mga igsoon. Busa gihisgotan ni Juan nga kon siya makaadto sa personal, ingon sa iyang gitinguha nga buhaton, iyang pagatul-iron kining butanga. (3Ju 9, 10) Iyang girekomendar kang Gayo ang usa ka matinumanong igsoon nga ginganlag Demetrio, nga lagmit mao ang nagdala sa sulat, nga nag-awhag kang Gayo sa pagdawat nga maabiabihon niadtong mga gipadala aron palig-onon ang Kristohanong mga kongregasyon.

Sa tibuok tulo ka sulat atong makaplagan nga gipasiugda ang Kristohanong panaghiusa, ang paghigugma sa Diyos nga gipakita pinaagi sa pagtuman sa iyang mga sugo, ang paglikay sa kangitngit ug paglakaw diha sa kahayag, ang pagpakitag gugma alang sa mga igsoon, ug ang pagpadayon sa paglakaw diha sa kamatuoran. Bisan pa sa iyang pagkatigulang, kining “ansiyano” nga si Juan nahimong usa ka dakong tinubdan sa pagdasig ug kalig-on ngadto sa mga kongregasyon sa Asia Minor ug sa tanang Kristohanon nga nagabasa sa iyang mga sulat.

[Kahon sa panid 1329]

MGA PANGUNANG PUNTO SA UNANG JUAN

Usa ka kusganong argumento nga gituyo aron sa pagpanalipod sa mga Kristohanon batok sa mga impluwensiya sa apostata

Gisulat ni apostol Juan sa mga 98 K.P., human sa Pinadayag ug wala madugay una pa mamatay si Juan

Pagbantay sa kabakakan nga gipakaylap bahin kang Jesus

Ang pag-anhi ni Jesus sa unod gipamatud-an pinaagi sa pagkadungog, pagkakita, ug paghikap kaniya (1:1-4)

Ang si bisan kinsa nga nagalimod nga si Jesus mao ang Kristo maoy usa ka bakakon, usa ka antikristo; ang dinihogang mga magtutuo nahibalo sa kamatuoran ug dili kinahanglang mamati sa lahi nga pagtulon-an (2:18-29)

Ang bisan unsang inspiradong pahayag nga naglimod kang Jesu-Kristo nga mianhi sa unod dili gikan sa Diyos; daghang mini nga mga manalagna ang nanungha (4:1-6)

Ang si bisan kinsa nga nagalimod nga si Jesus mao ang Anak sa Diyos nagasalikway sa kaugalingong pamatuod sa Amahan bahin sa iyang Anak (5:5-12)

Ang mga Kristohanon dili magkinabuhi sa makasasalang paagi sa pagkinabuhi

Kon kita molikay sa kangitngit ug molakaw diha sa kahayag, ang dugo ni Jesus magahinlo kanato gikan sa sala (1:​5-7)

Kon kita makasala, kinahanglang isugid nato ang atong sala, ug kita pagahinloan pinasukad sa halad ni Jesus (1:8–​2:2)

Ang mga Kristohanon dili magpakasala; ang nagpakasala nagagikan sa Yawa; ang mga anak sa Diyos nangita sa pagkamatarong ug naglikay sa sala (3:1-12; 5:​18, 19)

Ang mga Kristohanon gidasig sa pag-ampo alang sa ilang igsoon kon siya nakasala​—basta dili kini usa ka sala nga “makamatay” (5:​16, 17)

Ang gugma alang sa Diyos ug alang sa kaubang mga Kristohanon magapanalipod kanato

Siya nga nahigugma sa iyang igsoon nagalakaw diha sa kahayag ug dili mapandol (2:9-11)

Aron mabatonan ang gugma sa Amahan, kinahanglang buhaton sa usa ka Kristohanon ang Iyang kabubut-on ug likayan ang paghigugma sa kalibotan ug ang mga pangdani niini (2:15-17)

Ang tiunay nga gugma alang sa mga igsoon nagpakita nga ang usa ka tawo nakalabang na gikan sa kamatayon ngadto sa kinabuhi; kon dili kita magpakitag gugma alang sa atong mga igsoon pinaagi sa pagtabang kanila sa dihang sila nanginahanglan, ang gugma sa Diyos wala kanato (3:13-24)

Ang mga Kristohanon kinahanglang maghigugmaay sa usag usa tungod kay ang Diyos gugma; gihigugma nato Siya tungod kay siya unang nahigugma kanato; kon ang usa ka Kristohanon nangangkong nahigugma sa Diyos apan nagdumot sa iyang igsoon, siya usa ka bakakon (4:7–​5:2)

[Kahon sa panid 1330]

MGA PANGUNANG PUNTO SA IKADUHANG JUAN

Usa ka sulat nga gipadala ngadto “sa pinili nga ginang”​—tingali usa ka indibiduwal o lagmit usa ka kongregasyon

Gisulat ni apostol Juan sa mga 98 K.P.

Magpadayon sa paglakaw diha sa kamatuoran (ber 1-6)

Si Juan ug ang tanang uban pa nga nahibalo sa kamatuoran nahigugma “sa pinili nga ginang” ug sa iyang mga anak nga nagalakaw diha sa kamatuoran

Siya nagdasig kaniya sa pagpadayon sa pag-ugmad sa gugma

Ang gugma nagkahulogang “paglakaw sumala sa iyang mga sugo”

Magbantay batok sa mga maglilimbong (ber 7-13)

Ang mga maglilimbong milimod nga si Jesu-Kristo mianhi sa unod

Ang mga magtutuo kinahanglang molikay kang bisan kinsa nga wala magpabilin sa pagtulon-an ni Kristo; kinahanglang dili nila pasak-on ang maong tawo sa ilang mga balay o bisan mangomosta kaniya; kay kondili, sila mahimong mga mag-aambit sa iyang daotang mga buhat

[Kahon sa panid 1331]

MGA PANGUNANG PUNTO SA IKATULONG JUAN

Usa ka inspiradong sulat ngadto kang Gayo nga makahatag ug kaayohan alang sa tanang Kristohanon

Gisulat ni apostol Juan sa mga 98 K.P., halos sa samang panahon sa iyang pagsulat sa iyang laing duha ka sulat

Kita obligado nga magmaabiabihon ngadto sa mga isigka-Kristohanon (ber 1-8)

Si Juan nakasinatig dakong kalipay sa dihang ang nagapanawng mga igsoon nagtaho bahin sa paglakaw ni Gayo diha sa kamatuoran ug bahin sa iyang gugma, nga dayag nga gipakita diha sa iyang maabiabihong pagdawat kanila

Kita maoy “mga isigkamagbubuhat diha sa kamatuoran” kon kita magpakitag pagkamaabiabihon ngadto sa mga igsoon nga nagapanaw alang sa ngalan sa Diyos

Mahimong tigsundog, dili sa daotan, kondili sa maayo (ber 9-14)

Si Diotrefes, nga gustong makabaton sa unang dapit, wala modawat sa bisan unsa gikan kang Juan nga may pagtahod

Wala siya modawat sa nagapanawng mga igsoon ug misulay sa pagpalagpot kang bisan kinsa nga buot magpakitag pagkamaabiabihon kanila

Likayi ang pagsundog sa daotan; sundoga ang maayo