KAAGHOP
Kalumo sa buot, nga walay pagkamapahitas-on o pagpagarbo. Ang tinamdan sa hunahuna nga makapaarang sa usa ka tawo nga moagwanta sa kadaot uban ang pailob ug nga walay kasuko, kayugot, o madumtanong panimalos. Kini suod nga kauban ug talagsa rang mahimulag sa ubang mga hiyas sama sa pagkamapainubsanon, pagpaubos sa hunahuna, ug kalumo. (Tan-awa ang PAGPAUBOS, PAGKAMAPAINUBSANON; KALUMO.) Ang Hebreohanong pulong nga gihubad nga “kaaghop” (ʽa·nawʹ) naggikan sa lintunganayng pulong nga ʽa·nahʹ, nga nagkahulogang “pagpaantos, ipaubos, pakaulaw.”
Sa Bibliya, ang kaaghop gipasiugda ingong tinamdan sa pangisip sa usa ka tawo, una sa tanan ngadto sa Diyos, dayon ngadto sa mga isigkalinalang. Pananglitan, nahisulat: “Ang mga maaghop tinong magpausbaw sa ilang pagmaya diha kang Jehova.” (Isa 29:19) Ang mga tawong maaghop daling matudloan—“tudloan [ni Jehova] ang mga maaghop sa iyang dalan” (Sal 25:9)—ug sila andam nga moantos sa disiplina gikan sa kamot sa Diyos, bisan tuod nga kini makapaguol sa kasamtangan. (Heb 12:4-11) Tungod sa kaaghop ang mga tawo maghulat kang Jehova sa pagtul-id sa mga sayop ug sa mga kadaot nga ilang giantos sa dili-makataronganong paagi, inay nga manginit sa kasuko. (Sal 37:8-11) Ang maong mga tawo dili mahigawad, kay ang tinudlo ni Jehova, ang “gamayng sanga gikan sa tuod ni Jese,” magabadlong diha sa pagkamatarong “sa mga maaghop sa yuta.”—Isa 11:1-4.
Si Moises. Si Moises maoy ingon nianang matanga sa tawo, “ang labing maaghop sa tanang tawo sa ibabaw sa nawong sa yuta,” nga modawat ug pagsaway nga dili mayugot. (Num 12:3) Kining komento bahin sa kaaghop ni Moises gihimo sa panahon nga si Miriam ug Aaron nagbagulbol batok kang Moises. Sa pagkatinuod, kadto maoy dili angay nga pagreklamo batok kang Jehova ug usa ka butang nga dali niyang gitagad ug gitul-id.—Num 12:1-15.
Ang pipila ka komentarista nag-ingon nga ang pagrekord ni Moises maylabot sa iyang kaaghop maoy dili-makataronganong pagdayeg sa kaugalingon. Ang ubang mga kritiko nag-ingon nga may nagdugang niini nga pahayag sa ulahi, samtang ang uban nagduso niini ingong ebidensiya nga si Moises dili gayod mao ang nagsulat sa Pentateuko. Apan, ang Commentary ni Cook nag-ingon bahin niini nga mga pulong: “Kon atong isipon kini ingong gipamulong ni Moises nga dili ‘proprio motu [sa iyang kaugalingong kabubut-on],’ kondili ubos sa pagtultol sa Balaang Espiritu nga diha kaniya (itandi ang xi. 17), kini nagpadayag ug tinong ‘pagkadili-madapigdapigon,’ nga maoy usa ka pamatuod gayod sa pagkatinuod niini ug usab sa pagkainspirado niini. Niining mga pulonga makita, ug usab sa mga teksto diin si Moises madayganong nagrekord sa iyang kaugalingong mga kasaypanan (itandi ang xx. 12 padayon; Ex. iv. 24 padayon; Deut. i. 37), ang pagkaprangka sa usa nga nagpamatuod bahin sa iyang kaugalingon, apan dili alang sa iyang kaugalingon (itandi ang Sn Mat. xi. 28, 29). Kini nga mga pulong gisal-ot aron ipatin-aw kon nganong si Moises wala mohimog mga lakang sa pagbindikar sa iyang kaugalingon, ug kon nganong ang Ginoo nangilabot dayon.”
Si Jesu-Kristo. Gipasundayag ni Jesus ang kaaghop pinaagi sa pag-antos sa tanang matang sa personal nga kadaot nga walay pagreklamo, nga nagtugot gani sa iyang kaugalingon nga dad-on sa ihawan sama sa usa ka nating karnero nga wala magbuka sa iyang baba agig pagtutol. (Flp 2:5-8; Heb 12:2; Buh 8:32-35; Isa 53:7) Kining mas dako kay kang Moises nagrekomendar usab sa iyang kaugalingon ngadto sa uban ingong usa ka maaghop o malumog-buot nga tawo. (Mat 11:28, 29, AS, KJ, ED, NW, Ro) Ingon sa gitagna sa Isaias 61:1, siya gidihogan sa balaang espiritu ni Jehova “sa pagsulti sa maayong balita ngadto sa mga maaghop.” Human basaha kining tagnaa diha sa sinagoga sa iyang yutang natawhan sa Nasaret, si Jesus mipahayag: “Karong adlawa kining kasulatan nga bag-o lang ninyo nga nadungog natuman.” (Luc 4:16-21) Busa sa dihang gipadala ang iyang hinigugmang Anak aron tudloan ang mga maaghop bahin sa kaluwasan, ang Diyos sa pagkatinuod nagpakita kanila ug espesyal kaayong pabor.—Sal 149:4; Pr 3:34.
Nagdalag mga Kaayohan. Ang pagdapit nga gipahayag sa manalagnang si Sofonias gipaabot gihapon ngadto sa mga tawong maaghop sa yuta: “Pangitaa ninyo si Jehova, kamong tanang maaghop sa yuta, nga nagbuhat sa Iyang hudisyal nga hukom. Pangitaa ang pagkamatarong, pangitaa ang pagkamaaghop [o, pagkamapainubsanon; pagpaubos]. Tingali kamo pagatagoan sa adlaw sa kasuko ni Jehova.” (Sof 2:3, ftn sa Rbi8) Labaw pa niana, may uban pang kahibulongang mga saad nga gipaabot ngadto kanila. Pananglitan: “Ang mga maaghop magapanag-iya sa yuta, ug sila makakaplag gayod sa ilang tumang kalipay sa kadagaya sa pakigdait.” (Sal 37:11) Sa espirituwal ug literal nga diwa, “ang mga maaghop mokaon ug mangatagbaw.”—Sal 22:26.
Busa, kasukwahi sa mga daotan nga nagpahisalaag sa mga maaghop ug naninguha sa paglaglag kanila (Am 2:7; 8:4), si Jehova nagpatalinghog sa ilang kinasingkasing nga mga tinguha pinaagi sa pagtubag sa ilang mga pag-ampo; ang ilang paglaom diha kang Jehova dili mahigawad. (Sal 10:17; 9:18) Tinuod gayod ang proverbio, “Mas maayo pa nga magmapainubsanon sa espiritu uban sa mga maaghop kay sa makigbahin sa inagaw uban sa mga nagabayaw sa ilang kaugalingon.”—Pr 16:19.