MENE

Ang unang pulong sa usa ka matanghagaong mensahe nga milagrosong gisulat diha sa pinalitadahang bungbong sa hawanan sa bangkete ni Haring Belsazar sa Babilonya niadtong gabii sa Oktubre 5, 539 W.K.P. (Gregorian nga kalendaryo), sa wala pa mapukan ang siyudad ngadto sa mga Medianhon ug mga Persianhon. Sumala kang Daniel, kinsa gitugahan ug katakos ni Jehova sa pagbasa sa sinulat ug sa paghubad niini, ang sinulat mabasa: “MENE, MENE, TEKEL ug PARSIN.” (Dan 5:25) Ang sinulat dayag nga maoy mga konsonante lamang ug kinahanglan ang kabatid ug tukmang paglitok, ingon man ang hustong paghubad. Ang mga pulong mismo sa literal nagkahulogang: “Usa ka mina, usa ka mina, usa ka siklo, ug tunga sa siklo.”

Sa paghatag sa tukmang hubad, si Daniel unang miingon: “Kini mao ang hubad sa pulong: MENE, giihap sa Diyos ang mga adlaw sa imong gingharian ug gitapos na kini.” (Dan 5:26) Bisan ang maong bahin sa mensahe makapatin-aw na unta sa mga butang alang kang Haring Belsazar. Si Jehova nagpalagpot gikan sa trono sa gamhanang si Nabucodonosor, kinsa mas gamhanan pa kay kang Belsazar. Busa Siya makapamubo sa gidaghanon sa mga adlaw sa pagkahari ni Belsazar ug niadtong sa iyang kaubang hari ug amahan nga si Nabonido. Si Jehova makahimo sa pagtapos sa maong dinastiya. Ang pulong nga “MENE” kaduha makita diha sa sinulat sa bungbong, tingali tungod kay ang mensahe gipadapat sa duha ka magmamando sa gingharian sa Babilonya sa maong panahon, si Nabonido ug si Belsazar. Bisan pa niana, si Daniel, sa paghubad niini, kas-a lang migamit sa “MENE,” lagmit tungod kay si Belsazar lamang ang didto niadtong higayona.

Wala ibutyag sa Bibliya kon nganong walay usa sa maalamong mga tawo sa Babilonya ang nakahimo sa pagbasa sa sinulat. (Dan 5:8) Lagmit tungod kini sa pagkamatanghagaon sa mensahe, o kaha ang sinulat mismo maoy mga letra o pinulongan nga wala nila mahibaloi.