TRIGO
Usa ka hinungdanong tanom nga lugas nga dugay nang nahimong bililhong pagkaon sa tawo, ug may mga panahon sa dili pa dugayng katuigan, sama sa kanhing panahon, nga kini gibaligya sa presyo nga doble o triple pa sa presyo sa sebada. (Itandi ang 2Ha 7:1, 16, 18; Pin 6:6.) Ang trigo (Heb., chit·tahʹ; Gr., siʹtos), lunlon man o isagol sa ubang mga lugas, kasagarang himoong tinapay. (Ex 29:2; Eze 4:9) Kini nga lugas mahimong kan-on usab nga hilaw (Mat 12:1) ug kini dugmokon aron mapino. Ang linghod nga mga lugas niini mao ang sangagon. (Lev 2:14; 2Sa 17:28) Ang trigo gipangayo ingong tributo gikan sa napilding mga tribo o mga nasod (2Cr 27:5), ug kini gihisgotan nga lakip sa mga butang nga gihalad ngadto kang Jehova.—1Cr 23:29; Esd 6:9, 10.
Kini nga tanom, kon linghod pa, kaamgid sa balili ug sanag-berde ug kolor. Apan, ang gulang nga trigo tingali moabot sa gihabogong 0.6 hangtod sa 1.5 m (2 hangtod sa 5 p) ug bulawon-kape ug kolor. Ang mga dahon niini maoy tag-as ug yagpis, ug diha sa tumoy sa lindog niini mao ang uhay sa mga lugas. Ang usa ka matang sa trigo (Triticum compositum) nga gitanom sa karaang Ehipto, ug makaplagan gihapon didto, may ubay-ubayng uhay sa matag lindog. (Itandi ang Gen 41:22, 23.) Ang mga matang sa trigo nga kasagarang gitanom sa Palestina sa mas bag-o pang katuigan, ug lagmit sa kapanahonan sa Bibliya usab, maoy balhiboon, buot ingnon, kini adunay hait nga mga balhibo diha sa mga tipaka sa mga lugas niini.
Ingon gayod sa gisaad sa Diyos, nakita sa mga Israelinhon nga ang Palestina maoy usa ka yuta sa trigo ug sebada. (Deu 8:8; 32:14; Sal 81:16; 147:14) Dili lamang nga sila adunay igo alang sa ilang kaugalingon apan sila usab nakaeksportar ug mga lugas. (2Cr 2:8-10, 15) Sa panahon ni Ezequiel, ang mga palaliton gikan sa Juda ug Israel, lakip ang “trigo sa Minit,” ginabaligya didto sa Tiro.—Eze 27:17.
Ang trigo ipugas sa Palestina nga dungandungan sa pagpugas sa sebada, sa bulan sa Bul (Oktubre-Nobyembre), human nga ang sayong ulan sa tinghunlak magpahumok sa yuta aron madaro. (Isa 28:24, 25) Ang pagpangani sa trigo sundan sa pagpangani sa sebada (Ru 2:23; itandi ang Ex 9:31, 32) ug suod nga nalangkit sa Pista sa mga Semana, o Pentekostes, sa bulan sa Sivan (Mayo-Hunyo), nga nianang panahona ang duha ka tinapay nga may lebadura nga hinimo sa harina sa trigo itanyag ingong halad-nga-tinabyog alang kang Jehova. (Ex 34:22; Lev 23:17) Human ang trigo giokon, paliran, ug ayagon, kini sagad tipigan diha sa mga gahong sa ilalom sa yuta, usa ka buhat nga lagmit maoy gipunting sa Jeremias 41:8.
Ang Bibliya naghimo usab ug masambingayong paghisgot sa trigo. Kini gigamit sa paghawas sa mga tawo nga dalawaton kang Jehova, “ang mga anak sa gingharian.” (Mat 3:12; 13:24-30, 37, 38; Luc 3:17) Si Jesus ug si apostol Pablo naghisgot sa trigo sa pag-ilustrar sa pagkabanhaw. (Ju 12:24; 1Co 15:35-38) Ug tungod sa mga pagsulay nga iyang maagoman, gipakasama ni Jesus sa pag-ayag sa trigo ang pagsulay nga modangat sa iyang mga tinun-an.—Luc 22:31.