Relihiyosong mga Tradisyon—Pagsimba sa Diyos sa Kamatuoran?
“SALGA, salga, salga” (“Gula, gula, gula”). Ang mamingawong singgit naggikan sa ngiob nga sementeryo sa isla sa Janitzio sa Lanaw Patzcuaro, Mexico. Didto ang usa ka debotadong Tarascan Indian nangaliyupo sa patay niyang paryente sa tabang sa sinulat nga pag-ampo. “Ipabugto sa Sagrado Rosaryo ang mga kadena nga nagagapos kanimo,” siya nangaliyupo.
Kadto ang Adlaw sa mga Patay. Sukad sa sayong mga oras, ang mga babaye ug mga bata nagdayandayan sa mga lubong sa ilang pamilya sa mga bulak ug inadornohang mga kuwadrong kahoy. Gibutang nila sa atubangan sa mga lubong ang mga halad nga prutas ug mga keyk. Ug karon gisagubang nila ang katuganw sa kagabhion sa pagsuma sa mga pangadye o pagtukas sa hilom sa diyutayng kahayag sa liboblibong nagkidlap nga mga kandila nga gidagkotan alang sa mga patay.
Ang butang katingad-an o makahadlok pa sa maniniid nga taga gawas maoy karaan nang relihiyosong tradisyon alang niining katawhana: ang Katolikong selebrasyon sa Adlaw sa mga Kalag. Sa daghang nasod sa Latin Amerika, ang tradisyon nagadiktar nga libolibong magtutuo magpanon ngadto sa mga sementeryo ug mohalad sa sinulat nga mga pag-ampo ug mga gasa alang sa ilang mga patay.
Ang Latin Amerika may daghan usab nga tradisyon bahin sa relihiyosong mga imahen. Ang mga imahen ni Kristo ug ni Maria nahadiindiin, nga nagaadorno sa kadaghanang balay ug mga tindahan. Sakay ug bus ug tinong makita nimo ang gagmay nga mga letrato ni Maria nga gidispley sa ibabaw sa lingkoranan sa drayber. Ang mga estatwa ni Maria, nga inadornohan sa nagkidlapkidlap nga mga dekolor nga suga inay mga kandila, ginataod pa nga nagaatubang sa alagian sa tunga sa bus.
Sa Colombio nag dagko kaayong mga pigura ni Kristo ug ni Maria nagadungaw gikan sa habog nga kabukran sa ibabaw sa daghang siyudad. Ang bantog nga tutktok sa Monserrate gitungtongan sa usa ka simbahan nga punog gisimba kaayong mga imahen. Panahon sa espesyal nga mga semana santa, libolibo sa mga molupyo sa Bogota nagakatkat niining batoong tuktok, nga ang pipila magkamangkamang sa mga tuhod nga nangapangos ug nagdugo.
Mga imahen, mga krusipiho, mga piyesta—kini sila bahin sa relihiyosong mga tradisyon nga nahimong naandang paagi sa kinabuhi sa mga tawo sa tibuok kalibotan. Kining mga tradison gipasa gikan sa kaliwatan ngadto sa kaliwatan, ug ang mga tawo lagmit nagaisip nga sila sagrado.
Pagsimba sa Kamatuoran?
Bisan pag tingali ang kadaghanan kontento nga mosunod sa mga tradisyon nga walay pagkuwestiyon, alang sa daghang nag-angkong mga Kristohanon kining mg atradisyon nahimong makapatugaw nga suliran. Kon buot sabton, si Jesu-kristo mismo mao ang miingon: “Ang matuod nga mga magsisimba magasimba sa Amahan uban sa espiritu ug kamatuoran.” (Juan 4:23) Bisan pa niana, daghang relihiyosong tradisyon yanong naggikan sa, o labing menos katingalahang susuama sa, dili-Kristohanong relihiyosong mga rituwal. Panganglitan, ang Adlaw sa mga Kalag susama gayod sa Buddhistang pangilin sa “Ullambana,” usa ka adlaw nga gigahin alang sa “pagpahayag sa pinaryenteng pagbalaan sa namatay nga mga katigulangan ug pagpahigawas sa mga espiritu gikan sa pagkaulipon niining kalibotana.” (The New Encyclopædia Britannica, 1976 nga edisyon, Micropædia, Tomo 1, panid 260) Ang mga sumusunod ba sa maong mga tradisyon tinuod nagasimba sa kamatuoran?
Mangatarongan ang pipila nga ang pagdawat lamang sa mga tradisyon sa iglesya nagapakamatarong kanila. Matud sa Ikaduhang konsilyo sa Batikano niadtong 1965: “Dili gikan sa sagrada Eskritura lamang nga ang Iglesya nagkauha sa pagkatino niini mahitungod sa tanan nga gipadayag. Busa ang sagradong tradisyon ug sagrada Eskritura pagadawaton ug balaanon uban sa samang pagbati sa debosyon ug pagtahod.”
Nan, unsa na man kon adunay paninugdang mga panagbangi tali sa tradisyong ginamag tawo ug sa Kasulatan nga dinasig sa Diyos? Sa pagtubag, susihon natog maayo ang mga tradisyon sa kahayag sa tambag sa Bibliya.