Ikaw ba Modawat ug Bag-ong mga Ideya?
ISIRA sa ubang mga tawo ang ilang hunahuna sa bisan unsang bag-ong ideya. Ilang isalikway kini tungod kay lahi kini gikan sa ilang hunahuna. Pananglitan, ang usa ka babaye sa Denmark misulat sa senemanang basahong Hjemmet ug miingon: “Kita kanunayng gibalikbalikan sa mga Saksi ni Jehova sa atong pultahan. Naglagot kaayo ako nila, apan wala akoy solusyon kon unsaon ko sila sa pagpapahawa. . . . Mahimo bang idili sa balaod ang ilang pagsamoksamok?”
Alang sa mga Hapones sa katunga sa ika-19ng siglo, ang papanuktok sa ilang pultahan sa Kasadpan giisip usab nga “pagsamoksamok.” Diha sa mga mata sa kadaghanan kanila, ang tanang butang maylabot sa mga manunugok walay-pulos o kaha makadaot. Sama sa gipamulong sa usa ka sanglitanan sa Oryental, “Ang katahap makamugnag mga mangtas diha sa kangitngit.” Ang panghunahuna sa daghang mga Hapones maayo kaayong pagkailustrar diha sa ilang mga dibuho nga naglarawan kang Komodor Perry. Gikan sa mga 50 nga nagpabilin, 2 o 3 lamang ang naghawas kaniya ingong ordinaryong opisyal sa navy sa T.B. Gilarawan siya sa uban ingong taas-ug-ilong nga ungo o luspad ug nawong nga mangtas, sama sa giilustrar dinhi.
Uban sa pagbukas sa ilang nasod, hinunoa, naamgohan sa bukas ug hunahunang mga Hapones nga dili mga salbahis ang mga langyaw. Diha sa kaso sa pipila sa unang misyong Hapones ngadto sa Tinipong Bansa, ingon nga daw ang mga himbis nangahulog gikan sa ilang mga mata sa dihang ilang nakita sa ilang kaugalingong mga mata ang Kasadpang kultura. Ang hataas ug ranggong mga opisyal nagsigeg reklamo sa pagkawalay-batasan sa mga Amerikano sumala sa panghunahuna sa Hapones. Apan ang bag-ong kaliwatan naghatag ug mas timbang nga paghukom sa bag-ong kultura.
Ang usa ka 19-anyos nga katabang sa usa ka taas ug ranggong opisyal sa ulahi misulat: “Ang kadaghanan sa 70 ka delegadong Hapones niining maong misyon nasuko ug nagdumot [sa mga Amerikano]. Apan, sa nakakita sa tinuod nga mga kahimtang, ang mga indibiduwal sa among taliwala nakaamgo nga nasayop sila ug nagbasol nga naghambin sa maong mga pagbati. Giisip ang mga langyaw nga ubos sama sa mga iro o mga kabayo ug ang pag-insulto kanila mohatag lamang hinoon kanato ug daotang dungog sa atong pagkahimong dili-maluloy-on ug dili-matarong.” Ikaw ba may bukas nga hunahuna nga igong motan-aw sa bag-ong mga hunahuna uban ang dili-mapihigong tinamdan sama sa batan-ong katabang?
Ang Pananglitan sa mga taga Berea
Sa unang siglo K.P., naghambin ang daghang mga Hudiyo ug walay-katarongang pagpihig batok sa mga pagtulon-ang Kristohanon. Sa pila ka paagi, kini kaamgid sa pagpihig sa tigpalaing Hapones batok sa kalibotan sa gawas. “Ang [Kristiyanidad] ginasupak bisan diin,” miingon ang mga Hudiyo sa karaang Roma. (Buhat 28:22) Mahitungod sa pila ka mga Kristohanon sa siyudad sa Tesalonica, ang mapihigong mga Hudiyo misinggit: “Kining mga tawo nga nakapagubot sa kalibotan, ania nanganhi dinhi usab.”—Buhat 17:6.
Bisan pa niana, dunay mga tawo nga andam sa pagtan-aw saylo pa sa ilang mga pagpihig. Pananglitan, sa unsang paagi misanong ang mga molupyo sa Berea sa maayong balita nga giwali ni apostol Pablo ug sa iyang kaubang si Silas? Mahitungod sa mga taga Berea, ang magsusulat sa Bibliya nga si Lucas miingon: “Ang ulahi mas mabuot pa kay sa mga taga Tesalonica, kay kini sila midawat man sa pulong uban sa bug-os nga pagkamasibuton, nga sa adlaw-adlaw mainampingong nanagtuon sa kasulatan, sa pagsusi kon tinuod ba gayod ang mga butang nga gisulti kanila.” (Buhat 17:11) Ikaw ba “mabuot” sama sa mga taga Berea?
Palihog palandonga ang kaso ni Masaji. Sa usa ka higayon, nasuko kaayo siya sa Kristiyanidad. Siya sama sa mga tiglain kinsa misupak sa pagbukas sa Japan. Sa dihang ang iyang asawa, si Sachiko, misugod sa pagtuon sa Bibliya, mapintas kaayo ang iyang pagsupak kaniya. Naghunahuna pa gani siya sa pagpatay sa iyang pamilya ug dayon maghikog. Tungod sa iyang kapintasan, mikalagiw ang iyang pamilya sa balay sa magulang nga lalaki ni Sachiko sa amihanang Japan.
Sa kataposan, mihukom si Masaji sa pagbukas ug diyutay sa iyang hunahuna ug gisusi ang relihiyon sa iyang asawa. Human nakabasa sa pila ka literatura sa Bibliya, iyang nakita ang panginahanglan sa paghimog mga kausaban. Samtang nagtuon siya sa Kasulatan, ang iyang mapintas nga tinamdan nabag-o nga nagapabanaag sa bunga sa espiritu sa Diyos. (Galacia 5:22, 23) Nagpanuko si Masaji sa pagtambong sa mga tigom sa mga Saksi ni Jehova tungod kay nahadlok siya nga manimalos ang mga Saksi sa iyang kapintasan batok kanila. Apan sa dihang miduaw siya sa kataposan sa Kingdom Hall, mainitong giabiabi siya nga tungod niana nakahilak siya.
Oo, ang pagbuntog sa pagpihig ug ang pagsusi sa bag-ong mga ideya makapalapad sa atong kapunawpunawan ug makahatag kanatog kaayohan sa daghang paagi. Apan, nagkahulogan ba kana nga magmabukas kita sa tanang bag-ong ideya nga moabot?
Magmapilion!
Sa natapos ang pagpalain sa Japan, misulod ang bag-ong mga ideya diha sa nasod. Ang uban niini nakahatag kaayohan sa mga Hapones, apan tingali mas maayo pa ang ilang kahimtang kon wala ang uban. “Supak sa mga tinguha ni Komodor Perry,” miingon ang heneral sa T.B. nga si Douglas MacArthur nga sa gidawat ang pagsurender sa Japan sa Gubat sa Kalibotan II, “gihimo sa Japan ang kahibalo sa Kasadpan nga usa ka instrumento sa pagdaogdaog ug kaulipnan.” Gisunod ang mga magtutudlo niini sa Kasadpan, gisugdan sa Japan ang usa ka dalan nga miagak kaniya ngadto sa seryal sa mga gubat. Kini gitapos diha sa Gubat sa Kalibotan II, nga sa kataposan niini duha ka bomba atomika ang gihulog diha sa teritoryo sa Japan.
Unsay atong makat-onan gikan niini? Nga magmapilion kita bahin sa pagdawat ug bag-ong mga ideya. Maayong atong sundon ang mga taga Berea pinaagi sa “mainampingong pagtuon sa Kasulatan sa pagsusi kon tinuod ba gayod ang mga butang [gitudlo ni Pablo] nga gisulti kanila.” (Buhat 17:11) Ang Gregong pulong dinhi nga gihubad “pagsusi” nagkahulogan sa “paghimog mainampingon ug tukmang pagdukiduki sama sa legal nga mga paagi.” (Word Pictures in the New Testament, ni A. T. Robertson) Inay dawaton sa binuta nga paagi ang tanang bag-ong mga ideya nga gipresentar kanato, kinahanglang mag-amping kita ug maghimog pagdukiduki, sama sa himoon sa usa ka huwes sa pagpamati sa legal nga kaso.
Kon kita magmapilion, dili kita magpadala sa tanang moaging uso o sa bag-ong mga ideya nga tinuod makadaot. Pananglitan, ang gitawag nga bag-ong moralidad sa katuigang 1960 daw usa ka madanihong bag-ong ideya alang sa pipila. Apan ang mainampingong pagtuki mopatim-aw nga makadaot ang daang imoralidad ilalom sa bag-ong ngalan. Lain pa, diha sa nadaot sa ekonomiya nga Alemanya sa katuigang 1920, sa walay duhaduha giisip sa kadaghanan ang Nazismo nga usa ka kulbahinam bag-ong ideya, apan nakapahinabo kinig kasakit!
Makalilipay, ang Diyos naghatag sukdanan nga magamit sa pagsulay sa bag-ong mga ideya. Diha sa iyang dinasig nga Pulong, ang Bibliya. Ang pagpadapat sa mga giya niini sa pamilyahanong kinabuhi ug tawhanong mga relasyon makatabang kanato sa pag-usisa sa daghang mga bag-ong ideya nga madungog karong adlawa gikan sa mga sosyolohista, mga sikolohista, ug ubang nagaangkong eskperto niining natara. (Efeso 5:21–6:4; Colosas 3:5-14) Ang tambag sa Bibliya bahin sa atong relasyon sa Diyos ug silingan naghatag kanatog paagi sa pag-usisa sa daghang bag-ong mga ideya nga karon ginapakaylap bahin sa ulohan sa relihiyon. (Marcos 12:28-31) Ang tukmang kahibalo sa Bibliya mosangkap kanato sa pagtino kon ang bag-ong ideya tinuod nga bililhon o dili. Nan atong ‘sulayan ang tanang butang ug hawiran ang butang maayo.’—1 Tesalonica 5:21.
Ang mga Saksi ni Jehova nagaduaw sa ilang mga silingan sa pagdasig kanila sa pagkakat-on bahin sa Bibliya ug busa makahukom sa bag-ong mga ideya sa hustong paagi. Ang mga Saksi nagpunting usab sa mga hunahuna sa Bibliya nga bag-o alang sa daghan. Lakip niini ang kamatuoran bahin sa panahon nga kita nagakinabuhi ug kon unsay palaabuton alang sa katawhan. (Mateo 24:3-44; 2 Timoteo 3:1-5; Pinadayag 21:3, 4) Busa ayaw sagopa ang tinamdan nga tigpalain sa dihang moduaw ang mga Saksi sa imong balay. Hinunoa, nganong dili buksan ang imong pultahan ug mamati kon unsay ilang isulti? Ayaw sirhi ang imong hunahuna sa mga ideya nga mohatag kanimog walay kataposang kaayohan.
[Kapsiyon sa panid 5]
Hulagway sa Library of Congress LC-USC62-7258